«Πάνω στη δουλειά» εκτιμάται ότι θα αποκτηθούν πολλές από τις δεξιότητες και τα επαγγελματικά προσόντα των εργαζόμενων, που η Ευρώπη χρειάζεται προκειμένου να τροφοδοτήσει την επιδιωκόμενη βιώσιμη οικονομική ανάκαμψη, σύμφωνα με την τελευταία έρευνα του Ευρωπαϊκού Κέντρου για την Ανάπτυξη της Επαγγελματικής Κατάρτισης (cedefop), με έδρα τη Θεσσαλονίκη.

Όπως επισημαίνει το cedefop, προκειμένου η Ευρώπη να υπερβεί το φαινόμενο της κακής αντιστοίχισης επαγγελματικών προσόντων που παρατηρείται σήμερα, χρειάζεται να δημιουργηθούν περισσότερες και καλύτερες θέσεις εργασίας, που επενδύουν στις δεξιότητες των εργαζόμενων.

Σύμφωνα με την έρευνα -την πρώτη πανευρωπαϊκή σε ό,τι αφορά την κακή αντιστοίχιση προσόντων- περίπου οι μισοί ενήλικες εργαζόμενοι (ποσοστό 47%) στην Ευρώπη έχουν δει τις τεχνολογίες που χρησιμοποιούν να αλλάζουν, αφότου οι ίδιοι ξεκίνησαν να εργάζονται.

Δύο στους δέκα θεωρούν ότι οι δεξιότητές τους θα είναι ξεπερασμένες μέχρι το 2020

Παράλληλα, το 21% των ερωτηθέντων θεωρεί πολύ πιθανόν ότι πολλά από τα επαγγελματικά του προσόντα θα έχουν ξεπεραστεί και θα γίνει παρωχημένα μέσα στην επόμενη πενταετία. Πολλοί από αυτούς είναι επαγγελματίες και τεχνικοί που απασχολούνται σε ταχέως αναπτυσσόμενους τομείς, όπως οι τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών και οι χρηματοοικονομικές υπηρεσίες. Ωστόσο, η αλλαγή δεν επηρεάζει μόνο εργαζόμενους υψηλών προσόντων, αλλά και τους μερικώς εξειδικευμένους .

«Πολλά από τα προσόντα που χρειάζονται στους ευρωπαϊκούς χώρους εργασίας στην πραγματικότητα δεν μαθαίνονται στο σχολείο αλλά ανεπίσημα στη δουλειά. Οι καλές δουλειές, που προσφέρουν ευκαιρίες για μάθηση, είναι ένδειξη μιας υγιούς αγοράς εργασίας. Η Ευρώπη όμως χρειάζεται περισσότερες από αυτές», υπογραμμίζει το cedefop.

Η ύφεση που ακολούθησε την οικονομική κρίση του 2008 δεν μείωσε απλά τον αριθμό των θέσεων εργασίας στην Ευρώπη, αλλά και εκείνον των καλών εργασιακών πόστων. Περισσότεροι άνθρωποι στην ΕΕ αναγκάστηκαν να αναλάβουν θέσεις που απαιτούν προσόντα χαμηλότερα των δικών τους. Σύμφωνα με την έρευνα, ένα τέταρτο των αποφοίτων της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Ευρώπη διαθέτουν περισσότερα προσόντα από αυτά που απαιτεί η τρέχουσα δουλειά τους.

Πολλές από τις νέες θέσεις εργασίας είναι προσωρινές. Παρότι αυτό μπορεί να λειτουργήσει για κάποιους ως σκαλοπάτι προς μια μονιμότερη απασχόληση, μπορεί επίσης να λειτουργεί αρνητικά ως προς την ανάπτυξη δεξιοτήτων. Οι μελετητές παρατήρησαν ότι οι άνεργοι που επιστρέφουν στην αγορά εργασίας τείνουν να αναλαμβάνουν συχνότερα προσωρινούς επαγγελματικούς ρόλους, που απαιτούν λιγότερα προσόντα και προσφέρουν λιγότερες ευκαιρίες μάθησης.

«Παρότι το να έχεις μια δουλειά είναι καλύτερο απ΄ το να έχεις καμία, το να αποδεχτείς μια κακή θέση εργασίας μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη δημιουργία δεξιοτήτων και να σημαδέψει το μέλλον κάποιου», παρατηρεί το cedefop.

Το 1/3 των εργαζομένων έχει τα βασικά ή καθόλου προσόντα πληροφορικής

Η μελέτη έδειξε ακόμη ότι πάνω από ένας στους πέντε ενήλικους εργαζόμενους δεν κατάφεραν να βελτιώσουν τα προσόντα τους από τότε που ξεκίνησαν να εργάζονται. Στην τεχνολογική εποχή που ζούμε, είναι αξιοπερίεργο ότι το 33% των ενηλίκων εργαζομένων στην ΕΕ χρειάζονται μόνο τα βασικά ή και καθόλου προσόντα πάνω στις τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών, προκειμένου να κάνουν τη δουλειά τους.

Η έρευνα, που στηρίχθηκε σε δείγμα 49000 ενήλικων εργαζομένων, ηλικίας 24 έως 65 ετών σε 28 κράτη-μέλη της ΕΕ, πραγματοποιήθηκε με on-line και τηλεφωνικές συνεντεύξεις στο διάστημα Μαρτίου- Μαΐου του 2014.