Πρεμιέρα κάνει απόψε το βράδυ στο αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου, η πολυαναμενόμενη και ανατρεπτική παράσταση «Hecuba, not Hecuba» («Εκάβη, όχι Εκάβη»). Ο Τιάγκο Ροντρίγκες ενώνει τον συγκλονιστικό μύθο της Εκάβης με την πραγματικότητα κι ένα σκάνδαλο κακοποίησης αυτιστικών παιδιών στην Ελβετία, σε ένα έργο όπου το θέατρο συναντά τη δικαιοσύνη σε ένα ανατρεπτικό σκηνικό.

Στο «Hecuba, not Hecuba» ηρωίδα είναι η Νάντια, μια ηθοποιός που κάνει πρόβα στην Εκάβη του Ευριπίδη και μητέρα ενός εφήβου στο φάσμα του αυτισμού. Το παιδί της κακοποιήθηκε σε δημόσιο ίδρυμα της Ελβετίας, όπου φιλοξενείται. Οι υπεύθυνοι προσπαθούν να συγκαλύψουν το σκάνδαλο αλλά η μάνα αποφασίζει να τη δημοσιοποιήσει. Οι πρόβες για την παράσταση συμπίπτουν με τη δικαστική έρευνα. Η οργή της μάνας ξεχειλίζει και διψά για δικαιοσύνη.

Όπως, και η Εκάβη, η οποία αξίωνε δικαιοσύνη. Κι αυτό γιατί με την ήττα της Τροίας έχασε τα πάντα: τον άντρα της, την ελευθερία της, τα παιδιά της. Σύμφωνα με τον μύθο, μεταμορφώθηκε σε σκύλο με φλογερά μάτια προκειμένου να πάρει εκδίκηση.

Είναι η δικαιοσύνη ο συνδετικός κρίκος του αρχαίου κόσμου με τον σύγχρονο; Τι κοινό μπορεί να έχει μια Τρωαδίτισσα με μια σημερινή γυναίκα, ηθοποιό και μητέρα; Ο συγγραφέας, σκηνοθέτης και διευθυντής του Φεστιβάλ της Αβινιόν, Τιάγκο Ροντρίγκες στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε πριν την πρεμιέρα στο αργολικό θέατρο τόνισε πως: «Η Εκάβη του Ευριπίδη είναι το καταλληλότερο έργο για να μιλήσει κανείς για την κακοποίηση των ευάλωτων ομάδων».

«Καθ’ όλη τη διάρκεια των προβών, παρά το ότι πρόκειται για μια νέα δημιουργία και όχι για διασκευή της “Εκάβης”, ο Ευριπίδης μας συνόδευε, μας ψιθύριζε στο αυτί. Γιατί η αρχαία τραγωδία μπορεί να μας βοηθήσει να ξεπεράσουμε τον πόνο μας, μπορεί να μας δείξει τον τρόπο να διεκδικήσουμε δικαιοσύνη. Γι’ αυτό άλλωστε μιλά και ο Ευριπίδης, για μια βασίλισσα, μια μητέρα που εξαιτίας του πολέμου έχασε τα πάντα και σε μια ευάλωτη στιγμή της ζητά δικαιοσύνη» εξηγεί ο ανατρεπτικός σκηνοθέτης.

Ο Ροντρίγκες εξέφρασε τη μεγάλη του χαρά για το ανέβασμα του έργου του στην Επίδαυρο και τόνισε ότι θεωρεί συμβολικό το γεγονός πως το εναρκτήριο βήμα της παγκόσμιας περιοδείας του γίνεται στο εμβληματικό αργολικό θέατρο. «Λαμβάνω υπόψη μου και τις δύο συνιστώσες, και την ύπαρξη ενός νέου έργου βασισμένου στον Ευριπίδη και την παρουσίασή του στην Επίδαυρο. Όμως, πιστεύω ότι το κλειδί για όλα αυτά, δεν είναι η αισθητική της παράστασης, τα φώτα ή το σκηνικό, αλλά η συνάντηση των ανθρώπων – μια αξία που βρίσκεται στη βάση της τραγωδίας. Εξάλλου, έχω απόλυτη εμπιστοσύνη στην ομάδα της Κομεντί Φρανσέζ για το περιβάλλον διάδρασης που θα δημιουργήσουν» σημείωσε.

Η καλλιτεχνική διευθύντρια του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου Κατερίνα Ευαγγελάτου, αναφέρθηκε στη σημασία που έχει ο τολμηρός διάλογος που ανοίγει με την αρχαία κληρονομιά η παράσταση «Hecuba, not Hecuba». Κι αυτό γιατί ανοίγει ένα νέο παράθυρο, μια συζήτηση για τα σύγχρονα κοινωνικά προβλήματα.

«Κλέβω από την αρχαία τραγωδία αυτό που χρειάζομαι για να μιλήσω για όσα με απασχολούν. Έχω την ανάγκη να διηγηθώ ιστορίες ως ένας πολίτης που ζει στο σύγχρονο κόσμο. Και το έλλειμμα δικαιοσύνης είναι ένας κοινός παρονομαστής για τους ανθρώπους σε ολόκληρο τον πλανήτη. Η αναγνώριση αυτής της προβληματικής συνθήκης είναι και η αναγνώριση της ανθρώπινης πλευράς των πραγμάτων. Η τραγωδία μας βοηθάει να καταλάβουμε ποιος είναι ο κόσμος στον οποίο ζούμε», ανέφερε ο Τιάγκο Ροντρίγκες.

Και ξεκαθάρισε πως δεν τολμάει να συγκριθεί με τους κλασικούς συγγραφείς. «Αν πιστεύουμε ότι το θέατρο μας έχει ανάγκη, ας μην κάνουμε θέατρο. Εγώ πιστεύω το αντίθετο, εμείς έχουμε ανάγκη να κάνουμε θέατρο και αυτό μας επιτρέπει να κάνουμε λίγο περισσότερο θόρυβο. Το θέατρο είναι μια προσπάθεια να ξαναγραφτούν τα πράγματα», τόνισε χαρακτηριστικά.

Όσο για το πραγματικό σκάνδαλο κακοποίησης αυτιστικών παιδιών που συνέβη στην Ελβετία και αποτέλεσε αφορμή για τον Ροντρίγκες να δημιουργήσει την παράσταση, εμπνευσμένος από τον μύθο της Εκάβης, ο ίδιος εξηγεί: «Τοποθέτησα τον Ευριπίδη μέσα στο σκάνδαλο κι όχι το ανάποδο. Πήρα την προσωπική ιστορία μιας σύγχρονης γυναίκας και τη συνέδεσα με το δράμα της Εκάβης, με σκοπό να μιλήσουμε για τη δικαιοσύνη, για τη μητρότητα και θυμό που εγείρει στη μητέρα η βία απέναντι στο παιδί της».

«Δεν πρέπει να αναρωτιόμαστε αν οι τραγωδίες μιλούν στο παρόν ή αφορούν στη σημερινή εποχή. Αυτή είναι μια λάθος αφετηρία. Κατά τη γνώμη μου, ο δικός μας κόσμος είναι εκείνος που πρέπει να μετατοπιστεί και να δει τα πράγματα μέσα από το πρίσμα της τραγωδίας» ανέφερε σε άλλο σημείο της συνέντευξης.

Και τόνισε πως «είναι σημαντικό να διατηρηθεί η αρχαία κληρονομιά, ώστε να μπορεί να ερμηνευτεί με διαφορετικούς τρόπους, διότι το ίδιο το παρόν απαιτεί από εμάς να έχουμε έναν βαθμό ελευθερίας».

Ποιος είναι ο αντισυμβατικός διευθυντής του Φεστιβάλ της Αβιβνιόν

Συγγραφέας θεατρικών έργων και σκηνοθέτης, ο Τιάγκο Ροντρίγκες πιστεύει απόλυτα στο ισότιμο, συμμετοχικό πνεύμα ως αρχή της θεατρικής πράξης. Το 1997, όσο ήταν ακόμη φοιτητής, ήρθε σε επαφή, ως ηθοποιός, με τη βελγική θεατρική ομάδα tgSTAN. Η συμμετοχή του στην ομάδα επιβεβαίωσε τη δέσμευσή του για ελευθερία και απουσία ιεραρχίας σε μια δημιουργική ομάδα και καθόρισε όλη τη μετέπειτα πορεία του.

Το 2003, ο Ροντρίγκες ίδρυσε μαζί με τη Magda Bizzaro τη θεατρική ομάδα Mundo Perfeito στη Λισαβόνα. Από τότε, έχει ανεβάσει περίπου 30 παραστάσεις σε πάνω από 20 χώρες, συμπεριλαμβανομένων των: António e Cleópatra (βασισμένο στον Σαίξπηρ), Bovary (βασισμένο στο μυθιστόρημα του Γκουστάβ Φλομπέρ), The Way She Dies (βασισμένο στην Άννα Καρένινα του Λέο Τολστόι) και το Dans la mesure de l’ impossible (βασισμένο στις συνεντεύξεις τριάντα μελών της Διεθνούς Επιτροπής του Ερυθρού Σταυρού και των Γιατρών Χωρίς Σύνορα).

Από το 2015 έως το 2021, ο Τιάγκο Ροντρίγκεζ ήταν Διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου της Λισαβόνα Dona Maria II, ενώ το 2023 ανέλαβε Διευθυντής του Φεστιβάλ της Αβινιόν. Εκεί, παρουσίασε το 2022 τον Βυσσινόκηπο του Τσέχοφ στην Αυλή των Τιμών του Παπικού Ανακτόρου. Το θεατρικό έργο του πορτογάλου σκηνοθέτη, γραμμένο στα πορτογαλικά, έχει εκδοθεί στα γαλλικά και μεταφραστεί σε άλλες 9 γλώσσες.

Ταυτότητα παράστασης

Κείμενο – Σκηνοθεσία: Tiago Rodrigues
Μετάφραση στα γαλλικά: Thomas Resendes

Με τον θίασο της Comédie-Française: Eric Génovèse, Denis Podalydès, Elsa Lepoivre, Loïc Corbery, Gaël Kamilindi, Elissa Alloula, Séphora Pondi
Ελληνικοί υπέρτιτλοι: Δημήτρης Κοσμίδης

Αγορά εισιτηρίων: aefestival.gr, more.com
Πληροφορίες εισιτηρίων: aefestival.gr

Παρασκευή 26 και Σάββατο 27 Ιουλίου στις 21:00
Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου