Την αντίστροφη μέτρηση για τη λήψη «συμπληρωματικών» μέτρων ξεκινά η άφιξη, στην Αθήνα, των κλιμακίων χαμηλόβαθμων στελεχών της τρόικας, με στόχο την προετοιμασία της επίσημης επιθεώρησης για την τρίτη δόση του δανείου των 110 δισ. την επόμενη εβδομάδα.

Σύμφωνα με την «Ναυτεμπορική», την πορεία υλοποίησης των δημοσιονομικών στόχων, αλλά και των μεταρρυθμίσεων θα πρέπει να εξετάσουν, να αξιολογήσουν και να κωδικοποιήσουν, σε μια έκθεση που θα ολοκληρωθεί μέχρι και το τέλος της εβδομάδας, η «ομάδας αναγνώρισης» της τρόικας που βρίσκεται στην Αθήνα.
Γιώργος Παπακωνσταντίνου, υπουργός Οικονομικών: «Στο 15,5% του ΑΕΠ και ίσως περισσότερο αναθεωρείται το έλλειμμα για το 2009».

Η αποστολή της, μία εβδομάδα νωρίτερα από τους επικεφαλής των ελεγκτών, έχει να κάνει με τα ασφυκτικά χρονικά περιθώρια προώθησης των διαδικασιών της επόμενης εβδομάδας. Η κατάθεση του προϋπολογισμού έχει προαναγγελθεί διά στόματος του υπουργού Οικονομικών την επόμενη Πέμπτη 18 Νοεμβρίου. Αυτό σημαίνει ότι οι κ.κ. Π. Τόμσεν ΔΝΤ , Σ. Ντερόουζ (Ε.Ε.) και Κ. Μαζούχ (ΕΚΤ), θα πρέπει να είναι ενημερωμένοι από την ερχόμενη Δευτέρα 15 Νοεμβρίου για τα «νέα δεδομένα» .

Στο μεταξύ, τη Δευτέρα ή την Τρίτη αναμένεται να δημοσιοποιηθούν και τα αναθεωρημένα στοιχεία της Eurostat για τα έτη 2006 – 2009, τα οποία, ως μια από τις βασικές αλλαγές, θα υπολογίζουν τα ελλείμματα και τα χρέη των μεγαλύτερων και πιο προβληματικών ΔΕΚΟ στους λογαριασμούς της Γενικής Κυβέρνησης. Επίσης, αναμένεται να υπάρχουν αναθεωρήσεις και άλλων επιμέρους στοιχείων των εθνικών λογαριασμών, όπως για παράδειγμα του ύψους της «άσπρης τρύπας» και των περίφημων swaps, που μείωσαν παράτυπα το χρέος.

Μέχρι στιγμής, οι επίσημες εκτιμήσεις που έχει κάνει ο ίδιος ο υπουργός Οικονομικών για το 2009 θέλουν το έλλειμμα να αναθεωρείται στο 15,5% του ΑΕΠ και ίσως περισσότερο. Το κρίσιμο σημείο είναι η επίπτωση που θα έχει η αναθεώρηση αυτή στο έλλειμμα του 2010. Ανώτερα στελέχη του ΥΠΟΙΚ μιλούν για μια επίπτωση από 0,5% – 1% του ΑΕΠ. Κανείς όμως δεν είναι απόλυτα σίγουρος, αφού κανείς δεν ξέρει τις ακριβώς θα «χρεώσει» η Eurostat στα στοιχεία των προηγούμενων ετών.

Παρ’ όλα αυτά, το επιτελείο, το οποίο επεξεργάζεται το τελικό κείμενο του προϋπολογισμού του 2011, θα πρέπει να είναι έτοιμο να κάνει όλες τις απαραίτητες προσαρμογές το αργότερο μέχρι την Τετάρτη το μεσημέρι, οπότε θα οριστικοποιηθούν τα στοιχεία του Προϋπολογισμού.

Παράλληλα, η ηγεσία της τρόικας θα ενημερώνεται από τον εκάστοτε υπουργό, εκτός από την πορεία των δημοσιονομικών, και για την πορεία των μεταρρυθμίσεων.

Οι γκρίζες ζώνες
Ο πρόεδρος της Ευρωζώνης, Ζ.Κ. Γιούνκερ, απαντώντας σε σχετική ερώτηση, απέκλεισε την αναθεώρηση του ελληνικού χρέους.

Οι ομάδες που βρίσκονται ήδη στην Αθήνα θα έχουν στόχο κατ’ αρχήν την εξέταση της πορείας των δημοσιονομικών μεγεθών.

Στον τομέα αυτόν, το βασικό πρόβλημα, το οποίο διογκώνεται όσο περνούν οι μήνες, είναι η υστέρηση των εσόδων, η οποία στο 10μηνο φτάνει τα 2 δισ. ευρώ, με βάση τα επίσημα στοιχεία. Θα πρέπει λοιπόν να καταγράψουν την απόκλιση και να κωδικοποιήσουν τις πηγές από τις οποίες θα προέλθουν, τους δύο τελευταίους μήνες του χρόνου, έσοδα συνολικού ύψους 11 δισ. ευρώ, που απαιτούνται για την επίτευξη του στόχου των εσόδων.

Ενα δεύτερο θέμα, που πρόεκυψε ουσιαστικά από τα στοιχεία Αυγούστου και από το Σεπτέμβριο μάλλον ανησυχεί το οικονομικό επιτελείο, είναι η μείωση των δαπανών. Τούτο διότι το ποσοστό μείωσης από 7,8% που είναι ο (αναθεωρημένος προς τα πάνω) στόχος του Προϋπολογισμού, φτάνει το εννεάμηνο στο 7%.

Το βασικό πρόβλημα για το ΥΠΟΙΚ, σε ό,τι αφορά τα δημοσιονομικά, είναι ότι, κυρίως το ΔΝΤ, δεν εξετάζει την πορεία τους μόνο σε επίπεδο ποσοστών, αλλά και σε επίπεδο απόλυτων ποσών, βάζοντας ένα ακόμη επίπεδο δυσκολίας στην επίτευξή τους.

Από πλευράς ΥΠΟΙΚ, στο τραπέζι για τη διόρθωση των αποκλίσεων θα βρίσκονται η τρίτη αύξηση των συντελεστών του ΦΠΑ μέσω της μετάταξης ειδών σε υψηλότερο συντελεστή και η εξίσωση των ΕΦΚ πετρελαίου κίνησης και θέρμανσης.

Επόμενο βήμα θα είναι, στον τομέα των δαπανών, η περιστολή των πρόσθετων αμοιβών και η μείωση (όπου υπάρχουν υπεράριθμοι) του προσωπικού των ΔΕΚΟ, αλλά και η ένταση των περικοπών δαπανών στο κεντρικό Δημόσιο.

Στις μεταρρυθμίσεις, σχετική καθυστέρηση υπάρχει στην αναδιοργάνωση του φοροεισπρακτικού, το οποίο ακούει η τρόικα από το Μάιο, στο νομοσχέδιο – «σκούπα» για τα κλειστά επαγγέλματα -την περαιτέρω απελευθέρωση της αγοράς εργασίας. Κρίσιμο σημείο για το 2010 θα είναι και η συνέχιση της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης, αν η Εθνική Αναλογιστική Αρχή βγάλει την έκθεσή της μέχρι και το τέλος του χρόνου.

Οι oίκοι αξιολόγησης

Μαζί με την ομάδα αναγνώρισης της τρόικας, φτάνει στην Αθήνα, σήμερα, και ένα κλιμάκιο από τον Οίκο Αξιολόγησης Fitch, ο οποίος έχει υποβαθμίσει τους ελληνικούς κρατικούς τίτλους στην κατηγορία των «σκουπιδο-ομόλογων», με αξιολόγηση ΒΒΒ-.

Οι εμπειρογνώμονες του Οίκου αναμένεται να περάσουν από το ΥΠΟΙΚ, το ΓΛΚ, την Τράπεζα της Ελλάδας και την ΕΛΣΤΑΤ, προκειμένου να επανακαθορίσουν τη στάση τους απέναντι στην Ελλάδα.

Στις 30 του μήνα, όταν πια θα έχει ολοκληρωθεί η επιθεώρηση της τρόικας, θα φτάσει στην Ελλάδα για επιθεώρηση και ένα κλιμάκιο της Moody’s για τον ίδιο λόγο. Υπενθυμίζεται ότι ο μεγαλύτερος Οίκος Αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας έχει υποβαθμίσει το καλοκαίρι (14/6) την Ελλάδα στη βαθμίδα Ba1.