Θυμάται κανείς άραγε εκείνη την όμορφη, αθώα εποχή πριν μπουν στη ζωή μας όλες εκείνες οι άγνωστες λέξεις; Spreads, CDIs, οίκοι αξιολόγησης, αξιόχρεο, PSI, default, credit negative – και κυρίως, μνημόνιο.
Στις 20 Αυγούστου η Ελλάδα ολοκλήρωσε το τρίτο μνημόνιο, όμως λίγοι ένιωσαν την ανάγκη να πανηγυρίσουν γι’ αυτήν την εξέλιξη, που στα πρώτα χρόνια της κρίσης ελπίζαμε ότι θα πυροδοτούσε ένα κύμα χαράς και ανακούφισης. Όχι, κανείς δε βγήκε να πανηγυρίσει στους δρόμους, κανείς δε διοργάνωσε beach party, κανείς δεν τραγούδησε «πέρασε η μπόρα, πέρασε». Γιατί κανείς δεν πιστεύει ότι τελειώσαμε εδώ, και το «τέλος των μνημονίων» έχει περισσότερο συμβολικό χαρακτήρα, παρά ουσιαστική επίδραση στις ζωές μας.
Αντίθετα, τα μνημόνια είχαν τεράστια επίδραση στη ζωή μας. Δε θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι άλλαξαν τον τρόπο που ζούμε, τον τρόπο που σκεφτόμαστε, τον τρόπο που κάνουμε πολλά πράγματα στην καθημερινότητά μας. Για παράδειγμα:
Μετακινήσεις
Πριν την κρίση: Έλεγες στον υπάλληλο του βενζινάδικου «γέμισέ το».
Μετά την κρίση: Αν πεις στον υπάλληλο του βενζινάδικου «γέμισέ το», αυτός θα σου το γεμίσει, θα σου κάνει τεμενάδες, θα σου καθαρίσει το παρμπρίζ, τους καθρέφτες, τα παπούτσια, και θα σου προσφέρει την κόρη του για παντρειά.
Πριν την κρίση: «Ωπ, πέρασε ένας χρόνος από το τελευταίο σέρβις, ας κλείσω ένα ραντεβού»
Μετά την κρίση:«Ωπ, πέρασαν τρία χρόνια από το τελευταίο σέρβις, αλλά δεν πειράζει, δεν είναι και τόσο ενοχλητικός αυτός ο θόρυβος όταν πατάω φρένο»
Πριν την κρίση: «Βαριέμαι να περιμένω το λεωφορείο, θα πάρω ταξί»
Μετά την κρίση: «Καλύτερα να πάω με τα πόδια»
Σχέσεις
Πριν την κρίση: Αν είχε η υποψήφια νύφη προίκα κανένα οικοπεδάκι, κανένα εξοχικό, κανένα διαμερισματάκι, κέρδιζε πόντους
Μετά την κρίση: Αν έχει η υποψήφια νύφη προίκα κανένα οικοπεδάκι, κανένα εξοχικό, κανένα διαμερισματάκι, άστο καλύτερα. Πού να μπλέκεις με τον ΕΝΦΙΑ;
Πριν την κρίση: «Νομίζω ότι ήρθε η ώρα να κάνουμε παιδί»
Μετά την κρίση: «Νομίζω ότι ήρθε η ώρα να το πάρουμε απόφαση ότι με τα λεφτά που βγάζουμε όχι παιδί, ούτε χρυσόψαρο δεν μπορούμε να συντηρήσουμε»
Καταναλωτικές συνήθειες
Πριν την κρίση: «Εγώ πηγαίνω πάντα στο Α σούπερ μάρκετ, με βολεύει που είναι πιο κοντά στο σπίτι μου»
Μετά την κρίση: «Σήμερα πήγα στο Α σούπερ μάρκετ για απορρυπαντικά, που είχε έκπτωση 40%, μετά στο Β για ψωμί και αλλαντικά, που τα είχε σε προσφορά 1+1 δώρο, μετά στο Γ για γάλα και τυριά που είχε μία συνδυαστική προσφορά, μετά στο Δ…»
Πριν την κρίση: «Το ξέρω ότι έχω οκτώ τζιν, αλλά πρέπει οπωσδήποτε να πάρω και αυτό, γιατί είναι εντελώς διαφορετικό στυλ»
Μετά την κρίση: «Το ξέρω ότι σκιστεί το μισό τζιν μου, αλλά πρέπει οπωσδήποτε να το φοράω μέχρι το τέλος του μήνα που πληρώνομαι»
Διακοπές
Πριν την κρίση: Διακοπές με την οικογένεια σε νησί για 10-15 μέρες.
Μετά την κρίση: Διακοπές με την οικογένεια σε νησί για 5-6 μέρες. Εναλλακτικά, διακοπές στο χωριό με δωρεάν διαμονή στου θείου Τάκη και γαστρονομικές δημιουργίες της κυρά Τασίας.
Συντάξεις
Πριν την κρίση: Ο παππούς και η γιαγιά έδιναν από τη σύνταξή τους ένα χαρτζιλίκι στα εγγόνια τους για να αγοράσουν γλυκά.
Μετά την κρίση: Ο παππούς και η γιαγιά δίνουν τη μισή σύνταξή τους στα παιδιά τους για να αγοράσουν τα απαραίτητα από το σούπερ μάρκετ.
Πριν την κρίση: Οι εργαζόμενοι υπολόγιζαν πόσα χρόνια τους μένουν για να βγουν στη σύνταξη.
Μετά την κρίση: Οι εργαζόμενοι υπολογίζουν πόσα χρόνια θα αντέξουν μέχρι να πεθάνουν δουλεύοντας.
Αγορά εργασίας
Πριν την κρίση: «Ζητείται πωλητής ή πωλήτρια για 8ωρη απασχόληση. Προσφέρεται βασικός μισθός.»
Μετά την κρίση: «Ζητείται πωλητής ή πωλήτρια ηλικίας έως 24 ετών με τουλάχιστον 15 χρόνια προϋπηρεσία, πτυχίο εφαρμοσμένης αστροφυσικής, γνώσεις αγγλικών, γαλλικών, κογκολέζικων και κλίνγκον, για 12ωρη απασχόληση, αλλά στα χαρτιά θα φαίνεται ότι δουλεύει 4ωρο. Προσφέρονται όσο το δυνατόν λιγότερα μπορούμε να δώσουμε, και πολλά σας είναι»
Τράπεζες
Πριν την κρίση: «Καλημέρα, σας τηλεφωνώ από την Χ τράπεζα, θα ήθελα να σας ενημερώσω για τη νέα πιστωτική μας κάρτα με όριο 40.000 ευρώ, και αν θέλετε και κανένα δάνειο με προνομιακούς όρους εδώ είμαστε»
Μετά την κρίση: «Καλημέρα, σας τηλεφωνώ εκ μέρους της Χ τράπεζας για μία οφειλή που έχετε από πιστωτικές κάρτες και δάνεια, σκοπεύετε να κάνετε κάποια καταβολή άμεσα;»
Τηλεόραση
Πριν την κρίση: «Χμ, μετά το δελτίο ειδήσεων έχει ένα καλό κωμικό σίριαλ και μετά ένα δυνατό δραματικό. Ας αράξω στην τηλεόραση να χαλαρώσω λίγο»
Μετά την κρίση: «Χμ, μετά το δελτίο ειδήσεων έχει το Σουτζούκ Λουκούμ και μετά ένα ριάλιτι. Ας πάω για ύπνο να ξεκουραστώ λίγο.»
Τι δεν άλλαξε
Φαγητό με παρέα
Πριν την κρίση: «Απόψε πληρώνω εγώ, όχι, δε δέχομαι αντιρρήσεις, εσύ πλήρωσες την άλλη φορά, άντε να δεχτώ να κεράσεις παγωτό μετά»
Μετά την κρίση: «Απόψε πληρώνω εγώ, όχι, δε δέχομαι αντιρρήσεις, εσύ πλήρωσες την άλλη φορά, άντε να δεχτώ να κεράσεις παγωτό μετά»
Αποδείξεις
Πριν την κρίση: «Τι οφείλω; 50 ευρώ; Χωρίς απόδειξη γίνεται κάτι καλύτερο;»
Μετά την κρίση: «Τι οφείλω; 70 ευρώ; Χωρίς απόδειξη γίνεται κάτι καλύτερο;»
Πολιτικοί
Πριν την κρίση: «Θα μειώσουμε τους φόρους, θα αυξήσουμε τους μισθούς, θα πατάξουμε την εγκληματικότητα, θα μοιράσουμε χρήμα, θα κερδίσουμε στη Eurovision, θα ντύσουμε με πετραχήλια τους λαγούς, ψηφίστε μας και δε θα χάσετε»
Μετά την κρίση: «Θα μειώσουμε τους φόρους, θα αυξήσουμε τους μισθούς, θα πατάξουμε την εγκληματικότητα, θα μοιράσουμε χρήμα, θα κερδίσουμε στη Eurovision, θα ντύσουμε με πετραχήλια τους λαγούς, ψηφίστε μας και δε θα χάσετε»
Χιούμορ
Πριν την κρίση: Οι Έλληνες είχαν χιούμορ.
Μετά την κρίση: Οι Έλληνες, παρά τα όσα πέρασαν, δεν έχασαν το χιούμορ τους. Και αλίμονο σε αυτόν που θα δοκιμάσει να τους το πάρει.
