Ο Ζαν Τιρόλ, που τιμήθηκε χθες με το βραβείο Νόμπελ Οικονομικών Επιστημών 2014, έχει απονείμει ήδη από το 2012 το δικό του βραβείο στις ευρωπαϊκές πολιτικές… Σε έκθεσή του με τίτλο: «Η ευρωκρίση. Ορισμένες σκέψεις για την θεσμική μεταρρύθμιση», ο Τιρόλ εμφανιζόταν ιδιαίτερα επικριτικός αναφορικά με τη λειτουργία των ευρωπαϊκών θεσμών και μιλούσε ανοιχτά περί πολιτικών ελιγμών στην Ε.Ε. σε ό,τι αφορά τα πραγματικά οικονομικά δεδομένα.

Χαρακτηριστικά, ο Τιρόλ αναφέρθηκε στην περίπτωση της Ελλάδας και της Ιταλίας, κάνοντας λόγο για «λογιστικά τεχνάσματα» και «ηθελημένη άγνοια» σε μία «λογική ανταλλαγμάτων» για την ένταξή τους στη ζώνη του ευρώ. Ο νομπελίστας οικονομολόγος τόνιζε ότι το Συμβούλιο των υπουργών Οικονομικών της Ε.Ε. (Ecofin) λειτουργεί κυρίως με πολιτικά κριτήρια και, σε αντίθεση με το ΔΝΤ, δεν επιβάλει ποτέ κυρώσεις.

«Τα πολιτικά οφέλη μπορεί να επικρατούν έναντι της όποιας ανησυχίας περί υπόληψης. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η εσκεμμένη αδιαφορία της ΕΕ για τα λογιστικά τεχνάσματα Ελλάδας και Ιταλίας, ώστε να επιτραπεί στις δυο αυτές χώρες να μπουν στην ευρωζώνη. Οι ισχυρές χώρες που παίρνουν τις αποφάσεις μπορεί να αισθάνονται ότι θα έχουν την ίδια αντιμετώπιση όταν έρθει η σειρά τους. Είναι ενδιαφέρον, ότι Γαλλία και Γερμανία παραβίασαν και οι ίδιες τους κανόνες το 2003. Συνεπώς, η ελευθερία, οι πολιτικές ατζέντες και τα ανταλλάγματα (quid pro quos) όλα συνδέονται ώστε να κάνουν τις κυρώσεις να μοιάζουν κενή απειλή», έγραφε χαρακτηριστικά στην έκθεσή του.

Ο Τιρόλ έκανε επίσης εκτενή αναφορά στην αποφασιστικότητα των Ευρωπαίων γύρω από το ποιος θα «πλήρωνε» το λογαριασμό σε περίπτωση χρεοκοπίας ενός κράτους. «Τις απώλειες θα έπρεπε να τις καλύψει ο επίσημος τομέας ή να υποχρεωθεί να συμμετέχει ο ιδιωτικός;» ήταν ένα ερώτημα το οποίο ακόμη και σήμερα προκαλεί έντονες συζητήσεις, σημείωνε ο οικονομολόγος.

«Αυτό που κυριαρχούσε ως κοινή αντίληψη, μέχρι που χρεοκόπησε η Ελλάδα στις 21 Ιουλίου του 2011 ήταν η απουσία (του ενδεχόμενου) μιας χρεοκοπίας, καθώς αναμενόταν ευρέως ότι η Ευρώπη θα διέσωζε τις χώρες που αντιμετώπιζαν πρόβλημα. Η χρεοκοπία της Ελλάδας,- όπως συνέβη με την Lehman’s το 2008- λειτούργησε αφυπνιστικά», τόνιζε.