Σαν σήμερα, στις 14 Σεπτεμβρίου 1867, ο Καρλ Μαρξ εκδίδει το πρώτο βιβλίο του «Κεφαλαίου» («Das Kapital»), το οποίο θεωρείται η κορωνίδα της πνευματικής του προσφοράς και ένα από τα σημαντικότερα έργα στην ιστορία της κοινωνικής και οικονομικής θεωρίας. Το «Κεφάλαιο» δεν είναι απλώς μια οικονομική ανάλυση. Είναι ένα ολόκληρο φιλοσοφικό, κοινωνιολογικό και πολιτικό μανιφέστο που επιδιώκει να αποκαλύψει τις δομικές ανισότητες του καπιταλιστικού συστήματος.
Ο Μαρξ, με εξαιρετικά λεπτομερή και επιστημονική προσέγγιση, αποσυνθέτει την έννοια της αξίας, του χρήματος, της εργασίας και της εκμετάλλευσης, παρουσιάζοντας το πώς το κεφάλαιο συσσωρεύεται εις βάρος των εργατών. Στόχος του ήταν να καταδείξει ότι το κεφαλαιοκρατικό σύστημα δεν είναι ούτε φυσικό ούτε αιώνιο, αλλά μια ιστορική φάση που βασίζεται στην ανισότητα, η οποία, σύμφωνα με την ανάλυσή του, θα οδηγήσει αναπόφευκτα σε κρίσεις και συγκρούσεις.
Ο αντίκτυπος του «Κεφαλαίου» υπήρξε τεράστιος, καθώς αποτέλεσε τη βάση του μαρξιστικού κινήματος και της θεωρίας που γέννησε μεγάλες επαναστάσεις και πολιτικές αλλαγές, όπως αυτή του 1917 στη Ρωσία. Ενώ το έργο δεν ήταν άμεσα κατανοητό και αποδεκτό κατά την πρώτη του κυκλοφορία, η επιρροή του μεγάλωσε σταδιακά, με τον ίδιο τον Μαρξ να αφιερώνει τα επόμενα χρόνια της ζωής του στην περαιτέρω επεξεργασία των υπόλοιπων τόμων του.
Η δημοσίευση του «Κεφαλαίου» το 1867 άλλαξε τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε την οικονομία, την εργασία και τη σχέση εξουσίας. Μέχρι σήμερα, η επιρροή του παραμένει έντονη τόσο στη θεωρητική όσο και στην πολιτική σκηνή, προσφέροντας μια διαχρονική κριτική του καπιταλιστικού συστήματος που, για πολλούς, παραμένει επίκαιρη και ζωντανή.
Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο
326: Η μητέρα του Μεγάλου Κωνσταντίνου, Ελένη, ανακαλύπτει στην Ιερουσαλήμ το Σταυρό του μαρτυρίου.
628: Ο Βυζαντινός αυτοκράτορας Ηράκλειος εισέρχεται θριαμβευτικά από τη Χρυσή Πύλη στην Κωνσταντινούπολη, αφού έχει κατατροπώσει τους Πέρσες και ανακτήσει τον Τίμιο Σταυρό.
1814: Ανήμερα της Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού, ο Νικόλαος Σκουφάς, ο Εμμανουήλ Ξάνθος και ο Αθανάσιος Τσακάλωφ, ιδρύουν στην Οδησσό τη «Φιλική Εταιρεία».
1829: Υπογράφεται η Συνθήκη της Ανδριανούπολης ανάμεσα στη Ρωσική και την Οθωμανική Αυτοκρατορία, σηματοδοτώντας το τέλος του Ρωσοτουρκικού πολέμου του 1828-1829. Με άρθρο 10 της συνθήκης, ο Σουλτάνος αναγνωρίζει τα προηγούμενα πρωτόκολλα και τις συνθήκες που αφορούν στο ελληνικό ζήτημα και ανοίγει τον δρόμο για την αυτονομία του νεοσύστατου ελληνικού κράτους.
1867: Ο Καρλ Μαρξ εκδίδει το «Κεφάλαιο», που αποτελεί την κορωνίδα του έργου του.
1890: Ιδρύεται στη Σμύρνη ο μουσικογυμναστικός σύλλογος Ορφέας, από τα μέλη του οποίου, τρία χρόνια μετά, θα ιδρυθεί ο γυμναστικός σύλλογος Γυμνάσιον. Οι δύο σύλλογοι θα ενωθούν το 1898 και θα δημιουργήσουν τον Πανιώνιο Γυμναστικό Σύλλογο Σμύρνης.
1901: Πεθαίνει ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Γουίλιαμ ΜακΚίνλεϊ, ο οποίος έπεσε θύμα δολοφονικής ενέργειας. Στη θέση του ορκίζεται ο Θίοντορ Ρούσβελτ.
1980: Με απόφαση του Υπουργείου Παιδείας, καταργούνται οι εισαγωγικές εξετάσεις από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο.
1999: Η Ελλάδα συγκλονίζεται από την αεροπορική τραγωδία με το πρωθυπουργικό Falcon στο Βουκουρέστι. Την ημέρα εκείνη, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, Γιάννος Κρανιδιώτης, μαζί με υπηρεσιακούς παράγοντες και τον γιο του, μετέβαινε αεροπορικώς στη Ρουμανία για τη Διαβαλκανική Διάσκεψη των υπουργών Εξωτερικών. Είκοσι λεπτά πριν την προσγείωση, το αεροσκάφος δέχεται σφοδρές αναταράξεις και χάνει απότομα ύψος, πέφτοντας από τα 25.000 στα 5.000 πόδια. Αποτέλεσμα ήταν να βρουν τραγικό θάνατο έξι από τους 13 συνολικά επιβαίνοντες, που εκείνη την ώρα δεν ήταν δεμένοι στις θέσεις τους: ο Γιάννος Κρανιδιώτης, ο γιος του, Νικόλας, οι δημοσιογράφοι Δημήτρης Πανταζόπουλος και Νίνα Ασημακοπούλου, ο αστυνομικός Νίκος Ασημακόπουλος, καθώς και ο μηχανικός του αεροσκάφους, Μιχάλης Παπαδόπουλος.
2000: Ο βουλευτής Γεώργιος Καρατζαφέρης ιδρύει το κόμμα, ΛΑΟΣ.
2001: Αφήνει την τελευταία του πνοή ο Στέλιος Καζαντζίδης, ένας από τους μεγαλύτερους Έλληνες λαϊκούς τραγουδιστές, έχοντας αφήσει πίσω του με τεράστια δισκογραφική δουλειά τόσο σε σπουδαιότητα όσο και σε μέγεθος.
Γεννήσεις
1928 – Αλμπέρτο Κόρντα, κουβανός φωτογράφος
1956 – Κώστας Καραμανλής, έλληνας πολιτικός
1983 – Έιμι Γουάινχαουζ, αγγλίδα τραγουδίστρια
Θάνατοι
1960 – Μ. Καραγάτσης (κατά κόσμον Δημήτριος Ροδόπουλος), Έλληνας συγγραφέας
1982 – Γκρέις Κέλι, Αμερικανίδα ηθοποιός
2001 – Στέλιος Καζαντζίδης, έλληνας τραγουδιστής
2009 – Πάτρικ Σουέιζι, αμερικανός ηθοποιός, τραγουδιστής και χορευτής
2019 – Τάκης Σπυριδάκης, έλληνας ηθοποιός
Επέτειοι – Παγκόσμιες Ημέρες
Ημέρα Εθνικής Μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων της Μικράς Ασίας από το Τουρκικό Κράτος
Παγκόσμια Ημέρα Ατοπικής Δερματίτιδας
Παγκόσμια Ημέρα Πρώτων Βοηθειών
Σήμερα γιορτάζουν
Θεοκλής, Σταύρος, Σταυρούλα
