Ήταν σαν σήμερα το 1912, λίγα λεπτά πριν τις 2:20 τα ξημερώματα, όταν ο «αβύθιστος» Τιτανικός κόπηκε στα δύο και εξαφανίστηκε μέσα στα παγωμένα νερά του Βόρειου Ατλαντικού. Μια τεράστια ναυτική τραγωδία που έμεινε στην Ιστορία – όχι μόνο για το μέγεθος της καταστροφής, αλλά και για τον συμβολισμό της: την κατάρρευση της ανθρώπινης αλαζονείας.
Το πλοίο-θαύμα του 20ού αιώνα, το πιο πολυτελές και τεχνολογικά προηγμένο που είχε ποτέ κατασκευαστεί, ξεκίνησε το παρθενικό του ταξίδι από το Σαουθάμπτον στις 10 Απριλίου 1912 με προορισμό τη Νέα Υόρκη. Ανάμεσα στους 2.224 επιβαίνοντες βρίσκονταν πλούσιοι μεγιστάνες, φιλόδοξοι μετανάστες και το πλήρωμα που υπηρετούσε στο καμάρι της βρετανικής ναυτιλίας.
Το βράδυ της 14ης προς 15η Απριλίου, ο Τιτανικός χτυπά ένα παγόβουνο. Το πλήρωμα υποτίμησε την πρόσκρουση και έχασε πολύτιμο χρόνο μέχρι να ξεκινήσει η εκκένωση. Οι λέμβοι δεν επαρκούσαν – μόλις για το 1/3 των επιβατών. Η ταξική ανισότητα έγινε θανάσιμη: οι πλουσιότεροι έφευγαν πρώτοι, οι φτωχοί περίμεναν κλειδωμένοι στα κάτω καταστρώματα.
Η σκηνή του τέλους ήταν βγαλμένη από αρχαία τραγωδία. Ο πλοίαρχος Έντουαρντ Σμιθ έμεινε στο πλοίο μέχρι τέλους. Η μπάντα έπαιζε καθώς το πλοίο βυθιζόταν. Κάποιοι αγκαλιάζονταν, άλλοι προσεύχονταν, άλλοι πηδούσαν στο κενό.
Το Carpathia, που κατέφτασε πρώτο στον τόπο της τραγωδίας, διέσωσε μόλις 705 επιζώντες. Περισσότεροι από 1.500 άνθρωποι χάθηκαν. Το ναυάγιο του Τιτανικού προκάλεσε παγκόσμιο σοκ και οδήγησε στη ριζική αναθεώρηση των κανονισμών ασφαλείας στα πλοία.
Η Ιστορία, όμως, δεν τελείωσε εκεί. Το ναυάγιο εντοπίστηκε το 1985 από μια αποστολή με επικεφαλής τον Ρόμπερτ Μπάλαρντ. Το κουφάρι του Τιτανικού βρίσκεται 3.800 μέτρα κάτω από την επιφάνεια, διατηρώντας ακόμη και σήμερα έναν μακάβριο μύθο. Έγινε ταινίες, βιβλία, θεωρίες συνωμοσίας – και το όνομά του, συνώνυμο της ανθρώπινης υπεροψίας και της τραγικής ειρωνείας.
Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο
1825: Ο Μεχμέτ Ρεσίτ Κιουταχής ξεκινά την πολιορκία του Μεσολογγίου, σηματοδοτώντας την αρχή μιας από τις πιο δραματικές σελίδες της Ελληνικής Επανάστασης. Η πόλη θα αντισταθεί για έναν ολόκληρο χρόνο, ώσπου να πέσει με την ηρωική Έξοδο τον Απρίλιο του 1826.
1850: Τερματίζεται ο ναυτικός αποκλεισμός των ελληνικών παραλίων από τον βρετανικό στόλο, στο πλαίσιο της λεγόμενης υπόθεσης των Παρκερικών. Ο αποκλεισμός είχε επιβληθεί λόγω αποζημιώσεων που ζητούσε η Αγγλία για ζημιές υπηκόου της στην Ελλάδα, προκαλώντας σοβαρή κρίση στις ελληνοβρετανικές σχέσεις.
1861: Ο Αβραάμ Λίνκολν ζητά 75.000 εθελοντές για να καταστείλει την εξέγερση των Νότιων Πολιτειών, δίνοντας το έναυσμα για την έναρξη του Αμερικανικού Εμφυλίου Πολέμου. Η έκκλησή του προκαλεί νέο κύμα αποσχίσεων και βυθίζει τις ΗΠΑ σε μια από τις πιο αιματηρές συγκρούσεις της ιστορίας τους.
1896: Λήξη των πρώτων σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων στην Αθήνα.
1865: Ο Αβραάμ Λίνκολν πεθαίνει, αφού πυροβολήθηκε το προηγούμενο βράδυ από τον ηθοποιό Τζον Γουίλκς Μπουθ. Ο Άντριου Τζόνσον γίνεται ο 17ος πρόεδρος των ΗΠΑ.
1912: Το βρετανικό υπερωκεάνιο Τιτανικός βυθίζεται στον Ατλαντικό Ωκεανό, έπειτα από σύγκρουση με παγόβουνο κατά το παρθενικό του ταξίδι. Από τους 2.340 επιβαίνοντες, 1.595 χάνουν τη ζωή τους, σε μία από τις πιο τραγικές ναυτικές καταστροφές της Ιστορίας.
1920: Οι αναρχικοί Νίκολα Σάκο και Μπαρτολομέο Βαντσέτι συλλαμβάνονται στη Μασαχουσέτη, κατηγορούμενοι για τη δολοφονία δύο υπαλλήλων κατά τη διάρκεια ληστείας σε κατάστημα υποδημάτων. Παρά τις σοβαρές αμφιβολίες για την ενοχή τους, θα εκτελεστούν επτά χρόνια αργότερα, μετατρεπόμενοι σε σύμβολα κοινωνικής αδικίας και πολιτικής δίωξης.
1941: Οι Γερμανοί καταλαμβάνουν τα Γρεβενά και τα Σέρβια, στο πλαίσιο της ταχείας προέλασής τους στη Βόρεια Ελλάδα, κατά την εισβολή που ακολούθησε την επίθεση της 6ης Απριλίου. Η κατάληψη των πόλεων σηματοδοτεί την περαιτέρω κατάρρευση του ελληνικού μετώπου.
1950: Ορκίζεται η κυβέρνηση του Νικολάου Πλαστήρα, έπειτα από την καταψήφιση της κυβέρνησης του Σοφοκλή Βενιζέλου. Η επιστροφή του Πλαστήρα στην εξουσία γίνεται σε μια ιδιαίτερα εύθραυστη πολιτική περίοδο, με φόντο τον απόηχο του Εμφυλίου και τις προσπάθειες σταθεροποίησης της χώρας.
1951: Πραγματοποιούνται στην Ελλάδα οι πρώτες μεταπολεμικές δημοτικές εκλογές, με μαζική συμμετοχή των γυναικών για πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας. Στην Αθήνα, δήμαρχος εκλέγεται ο Κώστας Κοτζιάς με ποσοστό 51,5%, σε μια εκλογική αναμέτρηση με ιδιαίτερο συμβολισμό για την εξέλιξη της δημοκρατίας και των πολιτικών δικαιωμάτων.
1986: Οι Αγγλοαμερικανοί βομβαρδίζουν τη Λιβύη, πλήττοντας τη Τρίπολη και τη Βεγγάζη σε αντίποινα για την τρομοκρατική επίθεση στη ντίσκο «Λαμπέλ» στο Βερολίνο, όπου σκοτώθηκε και Αμερικανός πολίτης. Οι ΗΠΑ κατηγορούν το καθεστώς Καντάφι για χρηματοδότηση ισλαμικών τρομοκρατικών οργανώσεων. Από τους βομβαρδισμούς σκοτώνονται 60 άμαχοι, ενώ οι ΗΠΑ χάνουν ένα μαχητικό F-111 και το διμελές του πλήρωμα.
1989: Διαδραματίζεται η τραγωδία του Χίλσμπορο. Λίγο πριν από την έναρξη του ημιτελικού για το Κύπελλο Αγγλίας, Λίβερπουλ – Νότιγχαμ Φόρεστ, δημιουργείται συνωστισμός, λόγω της παρουσίας υπεραρίθμων θεατών σε εξέδρα του γηπέδου στο Σέφιλντ. Από τον πανικό που προκαλείται βρίσκουν τον θάνατο 96 οπαδοί των «ρεντς» και τραυματίζονται 250.
1993: Ο επιχειρηματίας Σωκράτης Κόκκαλης αναλαμβάνει πρόεδρος της ΠΑΕ Ολυμπιακός.
2015: Σε φόρους και ασφαλιστικές εισφορές πηγαίνει το 43,4% του μισθού στην Ελλάδα, έναντι του 26,9% κατά μέσο όρο στις χώρες του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), σύμφωνα με έρευνα του διεθνούς οργανισμού σε 34 χώρες-μέλη του.
2019: Μεγάλη πυρκαγιά καταστρέφει την οροφή της Παναγίας των Παρισίων και ρίχνει την ξύλινη στέγη και τον οβελό του εμβληματικού καθεδρικού ναού. Η φωτιά συγκλονίζει τη Γαλλία και ολόκληρο τον κόσμο, προκαλώντας παγκόσμια συγκίνηση και κινητοποίηση για την αποκατάστασή του.
2020: Οι Ηνωμένες Πολιτείες καταγράφουν 2.371 θανάτους από COVID-19 σε μία μόνο ημέρα, φτάνοντας συνολικά τις 30.800 απώλειες και σημειώνοντας τον υψηλότερο ημερήσιο απολογισμό παγκοσμίως μέχρι τότε. Τα επιβεβαιωμένα κρούσματα αγγίζουν τις 635.000, αποτυπώνοντας τη σφοδρότητα του πρώτου μεγάλου κύματος της πανδημίας.
2021: Οι ΗΠΑ επιβάλλουν κυρώσεις στη Ρωσία ως αντίποινα για τις κυβερνοεπιθέσεις εναντίον ομοσπονδιακών υπηρεσιών, την παράνομη προσάρτηση της Κριμαίας και τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην περιοχή. Τα μέτρα εντάσσονται σε μια ευρύτερη προσπάθεια της Ουάσινγκτον να απαντήσει στις επιθετικές ενέργειες της Μόσχας σε διεθνές επίπεδο.
Γεννήσεις
1452 – Λεονάρντο ντα Βίντσι, ιταλός καλλιτέχνης, εφευρέτης και διανοούμενος της Αναγέννησης, με έργα-ορόσημα όπως «Η Μόνα Λίζα» και «Ο Μυστικός Δείπνος», καθώς και χιλιάδες σελίδες σχεδίων και επιστημονικών μελετών που μαρτυρούν τη μεγαλοφυΐα του.
1684 – Αικατερίνη Α’, αυτοκράτειρα της Ρωσίας, σύζυγος του Μεγάλου Πέτρου και η πρώτη γυναίκα που κυβέρνησε τη Ρωσία ως αυτοκράτειρα, ανοίγοντας τον δρόμο για την αυτονόμηση της γυναικείας εξουσίας στη ρωσική αυτοκρατορική ιστορία.
1938 – Κλαούντια Καρντινάλε, ιταλίδα ηθοποιός, σύμβολο ομορφιάς και ταλέντου του ευρωπαϊκού κινηματογράφου, γνωστή από ταινίες όπως «Ο Λεοπάρδαλος», «8½» και «Μια φορά κι έναν καιρό στη Δύση».
1939 – Ηλίας Λογοθέτης, έλληνας ηθοποιός με μακρά πορεία στο θέατρο και τον κινηματογράφο, γνωστός για τις ερμηνείες του σε δραματικούς και κωμικούς ρόλους, αλλά και για τη χαρακτηριστική του φωνή.
1959 – Έμα Τόμσον, άγγλιδα ηθοποιός και σεναριογράφος, βραβευμένη με Όσκαρ Α’ Γυναικείου Ρόλου και Όσκαρ Σεναρίου, γνωστή για ταινίες όπως «Επιστροφή στο Χάουαρντς Εντ», «Λογική και Ευαισθησία» και «Love Actually».
1990 – Έμα Γουάτσον, άγγλιδα ηθοποιός, που έγινε παγκοσμίως γνωστή ως Ερμιόνη Γκρέιντζερ στη σειρά ταινιών Harry Potter, μετέπειτα ακτιβίστρια για τα δικαιώματα των γυναικών και πρέσβειρα του ΟΗΕ.
1997 – Μέισι Γουίλιαμς, άγγλιδα ηθοποιός, γνωστή για τον ρόλο της Άρια Σταρκ στη σειρά Game of Thrones, που την καθιέρωσε ως μία από τις πιο αναγνωρίσιμες νεαρές ηθοποιούς της γενιάς της.
Θάνατοι
1865 – Αβραάμ Λίνκολν, 16ος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, ηγετική φυσιογνωμία στον Αμερικανικό Εμφύλιο Πόλεμο και πρωταγωνιστής στην κατάργηση της δουλείας· δολοφονήθηκε λίγο μετά τη νίκη της Ένωσης, αφήνοντας τεράστια πολιτική και ηθική παρακαταθήκη.
1896 – Γεώργιος Βιζυηνός, έλληνας συγγραφέας και ποιητής, από τους θεμελιωτές της νεοελληνικής λογοτεχνίας, γνωστός για τα ψυχογραφικά του διηγήματα όπως «Το αμάρτημα της μητρός μου» και «Μοσκώβ-Σελήμ».
1980 – Ζαν-Πολ Σαρτρ, γάλλος φιλόσοφος, συγγραφέας και κύριος εκφραστής του υπαρξισμού, με έργα όπως «Το Είναι και το Μηδέν» και «Η Ναυτία», που άσκησαν τεράστια επιρροή στη μεταπολεμική σκέψη και λογοτεχνία.
1990 – Γκρέτα Γκάρμπο, σουηδή ηθοποιός, σύμβολο του κλασικού Χόλιγουντ, γνωστή για την έντονη παρουσία της σε ταινίες όπως «Η Άννα Καρένινα», «Καμάρα Νο7» και «Νινότσκα», καθώς και για τη μυστικοπαθή προσωπικότητά της.
1996 – Σταύρος Νιάρχος, έλληνας εφοπλιστής, από τους ισχυρότερους στον κόσμο του ναυτιλιακού και χρηματοοικονομικού χώρου, με έντονη φιλανθρωπική δράση μέσω του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, που συνεχίζει την προσφορά του διεθνώς.
Γιορτάζουν
Λεωνίδας, Λεωνιδία
Εθνικές Γιορτές – Επέτειοι
Παγκόσμια Ημέρα Τέχνης
