Σαν σήμερα 28 Απριλίου: Όταν ο Κ. Καραμανλής «λύγισε» μπροστά στις κάμερες – «Η Μακεδονία είναι μία και είναι ελληνική»

Σαν σήμερα, στις 28 Απριλίου 1992, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, πρόεδρος της Δημοκρατίας και ιστορική φυσιογνωμία της σύγχρονης Ελλάδας, καταγράφει μία από τις πιο συγκινητικές στιγμές της πολιτικής του διαδρομής. Δακρυσμένος μπροστά στις κάμερες, στέλνει ένα ισχυρό και αδιαπραγμάτευτο μήνυμα για το ονοματολογικό ζήτημα της Μακεδονίας: «Δεν υπάρχει παρά μία Μακεδονία και η Μακεδονία αυτή είναι ελληνική».

Το περιστατικό σημειώθηκε σε ένα κλίμα έντονης πολιτικής φόρτισης, καθώς η νεοσύστατη τότε Δημοκρατία της Μακεδονίας, με πρώτο πρόεδρο τον Κίρο Γκλιγκόροφ, είχε αρχίσει να διεκδικεί διεθνή αναγνώριση με το όνομα «Μακεδονία».

Σε ερώτηση δημοσιογράφων για τις δηλώσεις του Γκλιγκόροφ, ο Καραμανλής απάντησε με λόγια που έμειναν ιστορικά:

«Φοβούμαι ότι σύντομα θα μετανοιώσει γι’ αυτά που κάνει και αυτά που λέει. Ελπίζω συνεπώς ότι οι σύμμαχοι και συνεταίροι μας θα καταλάβουν επιτέλους ότι δεν υπάρχει παρά μια Μακεδονία και η Μακεδονία αυτή είναι ελληνική».

Η δήλωση του Κίρο Γκλιγκόροφ λίγους μήνες πριν, σε συνέντευξή του στην καναδική εφημερίδα Toronto Star, είχε αναγνωρίσει τη σλαβική ταυτότητα των πολιτών της χώρας του: «Είμαστε Μακεδόνες, αλλά είμαστε Σλάβοι Μακεδόνες. Δεν έχουμε καμία σχέση με τον Μέγα Αλέξανδρο και τη Μακεδονία του. Οι αρχαίοι Μακεδόνες δεν υπάρχουν πια, εξαφανίστηκαν από την ιστορία εδώ και πολύ καιρό. Οι πρόγονοί μας ήρθαν εδώ τον 5ο και 6ο αιώνα μ.Χ.». Παρόμοια τοποθέτηση είχε κάνει και σε συνάντησή του με τον τότε πρόεδρο της Αλβανίας, Σαλί Μπερίσα, τον Ιούνιο του 1992.

Ωστόσο, παρά την αναγνώριση της σλαβικής καταγωγής από τον ίδιο τον Γκλιγκόροφ, η χρήση του ονόματος «Μακεδονία» από τη γειτονική χώρα, σε συνδυασμό με σύμβολα όπως ο Ήλιος της Βεργίνας, κλιμάκωσε την ένταση και ενίσχυσε τις ελληνικές ανησυχίες περί αλυτρωτισμού. Το ελληνικό πολιτικό σύστημα και η κοινή γνώμη αντέδρασαν έντονα, με την παρέμβαση του Κωνσταντίνου Καραμανλή να εκφράζει την ψυχή του έθνους.

Η διαμάχη γύρω από το όνομα κράτησε δεκαετίες και απασχόλησε όχι μόνο την Ελλάδα και τη γειτονική χώρα, αλλά και τη διεθνή κοινότητα. Χρειάστηκε να περάσουν πολλά χρόνια διπλωματικών διαβουλεύσεων και έντονων διαπραγματεύσεων μέχρι να υπογραφεί, το 2018, η Συμφωνία των Πρεσπών, βάσει της οποίας το κράτος έλαβε το όνομα «Βόρεια Μακεδονία».

Η συγκινητική τοποθέτηση του Καραμανλή το 1992 παραμένει έως σήμερα ένα εμβληματικό παράδειγμα πολιτικής και εθνικής ευθύνης, φωτίζοντας τις ευαίσθητες πτυχές της εθνικής ταυτότητας και της ιστορικής μνήμης.

Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο

1789: Ξεσπά η Ανταρσία του Μπάουντι στο ομώνυμο βρετανικό ιστιοφόρο του Βασιλικού Ναυτικού. Ο καπετάνιος Γουίλιαμ Μπλάι και 18 μέλη του πληρώματος εγκαταλείπονται στη θάλασσα μέσα σε μια μικρή ανοικτή βάρκα, σε ένα από τα πιο διάσημα περιστατικά ανταρσίας στην ιστορία της ναυσιπλοΐας.

1821: Στη σύσκεψη της Καρύταινας, κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης, ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης αναδεικνύεται αρχιστράτηγος και ο Ιάκωβος Τομπάζης ναύαρχος των επαναστατημένων Ελλήνων.

1826: Ο Ιταλός συνθέτης Τζοακίνο Ροσίνι διευθύνει συναυλία στο Παρίσι για την ενίσχυση της Ελληνικής Επανάστασης, συμμετέχοντας στο κύμα φιλελληνικής υποστήριξης που αναπτύσσεται εκείνη την εποχή στην Ευρώπη.

1906: Δημοσιεύεται στην εφημερίδα World της Νέας Υόρκης ότι ο Τσαρλς Όλντεν κατασκεύασε ένα τηλέφωνο τσέπης, που θεωρείται ο πρόδρομος του σημερινού κινητού τηλεφώνου.

1928: Η πόλη της Κορίνθου, που καταστράφηκε ολοσχερώς από τον ισχυρό σεισμό της 22ης Απριλίου, κατεδαφίζεται ολόκληρη για να ανοικοδομηθεί με νέους πολεοδομικούς όρους.

1932: Ανακοινώνεται η ανακάλυψη του πρώτου εμβολίου κατά του κίτρινου πυρετού από τους ερευνητές Γουίλμπορ Σόγιερ, Ρέι Λόιντ και Στιούαρτ Κίτσεν.

1945: Ο ιδρυτής του φασιστικού κινήματος Μπενίτο Μουσολίνι και η ερωμένη του Κλάρα Πετάτσι εκτελούνται από Ιταλούς αντιφασίστες ενώ επιχειρούν να διαφύγουν προς την Ελβετία.

1963: Ιδρύεται η ΕΦΕΕ (Εθνική Φοιτητική Ένωση Ελλάδας) μετά από απόφαση του Δ’ Πανσπουδαστικού Συνεδρίου, με πρώτο πρόεδρο τον Γιάννη Τζανετάκο, σηματοδοτώντας την έναρξη νέας εποχής στη φοιτητική ζωή.

1967: Ο Μοχάμεντ Άλι αρνείται να καταταγεί στον αμερικανικό στρατό και να εκτίσει τη θητεία του στον πόλεμο του Βιετνάμ, επικαλούμενος τις θρησκευτικές και ηθικές του πεποιθήσεις. Η απόφασή του θα τον οδηγήσει σε δίωξη, στέρηση του τίτλου του και θα τον αναδείξει σε σύμβολο αντίστασης κατά του πολέμου και της αδικίας.

1969: Ο Σαρλ ντε Γκολ παραιτείται από τη θέση του Προέδρου της Γαλλικής Δημοκρατίας, έπειτα από την ήττα του στο δημοψήφισμα για τις συνταγματικές μεταρρυθμίσεις. Η αποχώρησή του κλείνει μια ιστορική πολιτική εποχή για τη Γαλλία.

1971: Ο Παναθηναϊκός επικρατεί με 3-0 του Ερυθρού Αστέρα και εξασφαλίζει πανηγυρικά την πρόκρισή του στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών στο θρυλικό Γουέμπλεϊ.

1992: Δακρυσμένος μπροστά στον φακό της τηλεόρασης, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κωνσταντίνος Καραμανλής, δηλώνει: «Δεν υπάρχει παρά μία Μακεδονία και η Μακεδονία αυτή είναι ελληνική».

1992: Κάνει πρεμιέρα στην τηλεόραση του ΑΝΤ1 η εκπομπή «Καλημέρα Ελλάδα» με τον Γιώργο Παπαδάκη, που θα γίνει μία από τις μακροβιότερες εκπομπές της ελληνικής τηλεόρασης.

1993: Τραυματίζεται ο Σέρβος καλαθοσφαιριστής του Πανιωνίου, Μπόμπαν Γιάνκοβιτς, στο κλειστό της Νέας Σμύρνης στον αγώνα Πανιώνιος – Παναθηναϊκός, με αποτέλεσμα να μείνει παράλυτος. Θα παραμείνει για 13 χρόνια σε αναπηρικό καροτσάκι και θα πεθάνει στις 28 Ιουνίου του 2006 από ανακοπή καρδιάς κατά τη διάρκεια ταξιδιού με πλοίο.

1997: Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, Θεόδωρος Πάγκαλος, βαπτίζει στο Παραλίμνι, μέσα σε συγκινητική ατμόσφαιρα, την κόρη του Κύπριου αγωνιστή και θύμα της αγριότητας των «Γκρίζων Λύκων», Τάσου Ισαάκ.

1998: Η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος εκλέγει ως Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και Πάσης Ελλάδος τον Σεβασμιότατο Δημητριάδος Χριστόδουλο, εγκαινιάζοντας μία νέα δυναμική περίοδο για την Εκκλησία.

Γεννήσεις

Θάνατοι

Γιορτάζουν

Αγαμέμνων, Αντίπατρος, Θέογνις, Μέμνων, Μεμνία

Εθνικές Γιορτές – Επέτειοι

Παγκόσμια Ημέρα για την Υγεία και την Ασφάλεια στην Εργασία / Διεθνής Ημέρα Μνήμης Εργατών