Ένα από τα πιο τραγικά και μυστηριώδη γεγονότα της Επανάστασης του 1821 εκτυλίσσεται σαν σήμερα, το 1827, όταν ο Γεώργιος Καραϊσκάκης, ο θρυλικός «γιος της καλόγριας», τραυματίζεται σοβαρά και αφήνει την τελευταία του πνοή την επόμενη ημέρα, ανήμερα της ονομαστικής του εορτής.
Μετά την πτώση του Μεσολογγίου και την κατάληψη της Αθήνας από τον Κιουταχή, η κυβέρνηση όρισε τον Καραϊσκάκη γενικό αρχηγό της Στερεάς Ελλάδας. Με τις επιτυχίες του στη Ρούμελη, ο μεγάλος Ρουμελιώτης ήρωας κατάφερε να αναπτερώσει το ηθικό των Ελλήνων και να περιορίσει τους Οθωμανούς σε ελάχιστα σημεία.
Στην Αττική όμως, τα πράγματα ήταν κρίσιμα. Ο Κιουταχής είχε περικυκλώσει την Ακρόπολη και η ελληνική πλευρά σχεδίαζε μεγάλη επιχείρηση για τη διάσωση των πολιορκημένων. Παρά τις αντιρρήσεις του Καραϊσκάκη, που υποστήριζε την ανάγκη αποκλεισμού του εχθρού, οι Βρετανοί επικεφαλής Τσορτς και Κόχραν προώθησαν ένα σχέδιο γενικής επίθεσης.
Στις 22 Απριλίου, λίγο πριν τη μεγάλη αναμέτρηση, μια άσκοπη σύγκρουση ξεσπά κοντά στο Φάληρο. Ο Καραϊσκάκης, που κοιμόταν λόγω ασθένειας, ξυπνά από τον θόρυβο, ανεβαίνει στο άλογό του και σπεύδει να σταματήσει τη μάχη. Σε μία από τις κινήσεις του, δέχεται μια μοιραία σφαίρα στο υπογάστριο. Αν και σοβαρά τραυματισμένος, καταφέρνει να επιστρέψει στη σκηνή του, όπου καταρρέει.
Μεταφέρεται στο πλοίο των Βρετανών στο Φάληρο, όπου εξομολογείται, κοινωνεί και αποχαιρετά τους συμπολεμιστές του, ζητώντας τους να μείνουν ενωμένοι. Πέφτει σε λήθαργο και αφήνει την τελευταία του πνοή τα ξημερώματα της 23ης Απριλίου.
Ο θάνατός του αποτέλεσε τεράστιο πλήγμα για την ελληνική Επανάσταση. Την αμέσως επόμενη μέρα, στην περίφημη Μάχη του Ανάλατου, οι ελληνικές δυνάμεις υπέστησαν καταστροφική ήττα, οδηγώντας την επανάσταση σε κρίσιμο σημείο.
Το μυστήριο γύρω από τον θάνατο του Καραϊσκάκη παραμένει άλυτο. Άλλοι ιστορικοί υποστηρίζουν ότι πυροβολήθηκε από τουρκικό βόλι, άλλοι θεωρούν ότι έπεσε θύμα ελληνικού δόλου. Αναφορές της εποχής κάνουν λόγο για προδοσία, ενώ υπήρξαν ακόμη και θεωρίες περί εμπλοκής των Βρετανών, που φέρονταν να ενοχλούνται από την ανεξάρτητη στάση του. Η λαϊκή παράδοση τον θέλει να δηλώνει ότι χτυπήθηκε από «φίλιο» χέρι, κάτι που δεν επιβεβαιώνεται ιστορικά.
Είτε από τουρκικό είτε από ελληνικό όπλο, ο θάνατος του Γεώργιου Καραϊσκάκη στέρησε την Επανάσταση από έναν από τους πιο χαρισματικούς, γενναίους και απρόβλεπτους ηγέτες της.
* H κεντρική φωτογραφία δημιουργήθηκε με ΑΙ
Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο
1500: Ο πορτογάλος εξερευνητής Πέδρο Αδράλες Καμπράλ είναι ο πρώτος Ευρωπαίος που φτάνει στη Βραζιλία και την ονομάζει «Γη του Αληθινού Σταυρού».
1821: Διεξάγεται η μάχη της Αλαμάνας, μία από τις πρώτες σημαντικές συγκρούσεις της Ελληνικής Επανάστασης. Οι Έλληνες επαναστάτες, υπό τον Αθανάσιο Διάκο, αντιστέκονται ηρωικά στις υπέρτερες οθωμανικές δυνάμεις. Ο Διάκος θα συλληφθεί και θα εκτελεστεί με φρικτό τρόπο, μετατρέποντας τη θυσία του σε σύμβολο εθνικής αντίστασης και αυτοθυσίας.
1827: Ο Γεώργιος Καραϊσκάκης τραυματίζεται από σφαίρα κοντά στην Ακρόπολη. Ο θάνατός του την επόμενη ημέρα, ανήμερα της ονομαστικής του εορτής, προκαλεί τεράστιο πλήγμα στο ηθικό των Ελλήνων και μένει στην Ιστορία ως μυστηριώδης και αμφιλεγόμενος.
1897: Διεξάγεται η μάχη των Φαρσάλων στον Ελληνοτουρκικό Πόλεμο του 1897. Οι ελληνικές δυνάμεις υπό τον ταξίαρχο Κωνσταντίνο Σμολένσκη αποκρούουν με επιτυχία τις σφοδρές τουρκικές επιθέσεις, διατηρώντας τις θέσεις τους και ανεβάζοντας το ηθικό του ελληνικού στρατού.
1912: Κυκλοφορεί το πρώτο φύλλο της εφημερίδας Pravda, το επίσημο όργανο του Σοβιετικού Κομμουνιστικού Κόμματος. Πρώτος εκδότης της ήταν ο Ιωσήφ Βισαριόνοβιτς Τζουγκασβίλι, γνωστότερος ως Στάλιν.
1912: Η Οθωμανική Αυτοκρατορία αποφασίζει το προσωρινό άνοιγμα των Δαρδανελίων, υποκύπτοντας σε διεθνείς πιέσεις. Η κίνηση αυτή θεωρείται διπλωματική ήττα για την Υψηλή Πύλη, καθώς περιορίζει τον στρατηγικό της έλεγχο στα Στενά και αποδυναμώνει τη θέση της στην εύφλεκτη προπολεμική συγκυρία των Βαλκανίων.
1915: Στη μάχη του Υπρ στο Βέλγιο, κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι Γερμανοί χρησιμοποιούν για πρώτη φορά χημικά όπλα, εκτοξεύοντας αέριο χλωρίου. Πεθαίνουν 5.000 Γάλλοι στρατιώτες. Πρόκειται για το πρώτο οργανωμένο χημικό πλήγμα στην Ιστορία των πολέμων.
1928: Σφοδρός σεισμός πλήττει την Κορινθία, προκαλώντας 20 νεκρούς και καταστροφή 3.000 σπιτιών. Στη Νέα Κόρινθο καταρρέουν ακόμη και οι φυλακές, με αποτέλεσμα μαζική απόδραση κρατουμένων.
1931: Εγκαινιάζεται το Μουσείο Μπενάκη στην Αθήνα, παρουσία του Ελευθερίου Βενιζέλου. Η ίδρυση του μουσείου σηματοδοτεί ένα ιστορικό ορόσημο για την πολιτιστική κληρονομιά της Ελλάδας και αποτελεί το πρώτο οργανωμένο μουσείο ιστορικής και λαογραφικής τέχνης στη χώρα.
1941: Το ελληνικό αντιτορπιλικό «Ύδρα» βυθίζεται από σφοδρή γερμανική αεροπορική επίθεση έξω από τις Λαγούσες. Το περιστατικό συγκλονίζει το Πολεμικό Ναυτικό και προστίθεται στη λίστα των απωλειών από τη γερμανική εισβολή.
1963: Πραγματοποιείται το ιδρυτικό συνέδριο της ΕΦΕΕ (Εθνική Φοιτητική Ένωση Ελλάδας) στο θέατρο «Χατζηχρήστου» στην Αθήνα. Πρόκειται για κομβική στιγμή της ελληνικής φοιτητικής νεολαίας, με τον Γιάννη Τζανετάκο να εκλέγεται πρώτος πρόεδρος λίγες μέρες αργότερα.
1970: Γιορτάζεται για πρώτη φορά η Παγκόσμια Ημέρα της Γης, μια πρωτοβουλία που ξεκινά από τις ΗΠΑ για την ευαισθητοποίηση στην προστασία του περιβάλλοντος. Σταδιακά, η μέρα καθιερώνεται παγκοσμίως και συμβολίζει την αφύπνιση για την κλιματική κρίση.
2004: Στη Ριονγκτσόν της Βόρειας Κορέας, πάνω από 160 άνθρωποι σκοτώνονται και 1.300 τραυματίζονται όταν δύο τρένα που μετέφεραν εύφλεκτα υλικά συγκρούονται, προκαλώντας γιγαντιαία έκρηξη. Η κυβέρνηση ζητά διεθνή βοήθεια, αλλά αρνείται βοήθεια από τη Νότια Κορέα και την Κίνα.
Γεννήσεις
1724 – Εμάνουελ Καντ, γερμανός φιλόσοφος, από τους σημαντικότερους στοχαστές της νεότερης φιλοσοφίας· με το έργο του «Κριτική του καθαρού λόγου», θεμελίωσε τον καντιανισμό και άσκησε τεράστια επιρροή στη γνωσιολογία, την ηθική και τη μεταφυσική.
1870 – Βλαντιμίρ Λένιν, ρώσος επαναστάτης και ιδρυτής της Σοβιετικής Ένωσης, ηγετική μορφή της Οκτωβριανής Επανάστασης και θεωρητικός του μαρξισμού-λενινισμού, που άλλαξε την πορεία της παγκόσμιας ιστορίας.
1904 – Ρόμπερτ Οπενχάιμερ, αμερικανός φυσικός και «πατέρας της ατομικής βόμβας», διευθυντής του Σχεδίου Μανχάταν, που οδήγησε στην κατασκευή του πρώτου πυρηνικού όπλου κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
1927 – Γιάννης Μιχαλόπουλος, έλληνας ηθοποιός, με σημαντική παρουσία στο θέατρο, την τηλεόραση και τον κινηματογράφο, γνωστός για την ευγένεια των ρόλων του και το χαρακτηριστικό του ύφος, ιδιαίτερα αγαπητός στο κοινό.
1937 – Τζακ Νίκολσον, αμερικανός ηθοποιός, ένας από τους κορυφαίους του παγκόσμιου κινηματογράφου, με εμβληματικές ερμηνείες σε ταινίες όπως «Η Λάμψη», «Στη Φωλιά του Κούκου» και «Chinatown», πολυβραβευμένος με Όσκαρ.
1982 – Κακά (Ρικάρντο Ίζεκσον ντος Σάντος Λέιτε), βραζιλιάνος ποδοσφαιριστής, μέσος με χαρισματική τεχνική και ταχύτητα, κατέκτησε το Χρυσό Παπούτσι και το Ballon d’Or το 2007, πρωταθλητής κόσμου με τη Βραζιλία το 2002.
Θάνατοι
1616 – Μιγκέλ ντε Θερβάντες, ισπανός συγγραφέας, θεμελιωτής του σύγχρονου μυθιστορήματος και δημιουργός του Δον Κιχώτη, ενός από τα σημαντικότερα έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας, με τεράστια επιρροή σε συγγραφείς όλων των εποχών.
1894 – Κώστας Κρυστάλλης, έλληνας ποιητής και πεζογράφος της ηπειρωτικής σχολής, γνωστός για τα έργα του που εξυμνούν τη φύση, τη λαϊκή ψυχή και τα ήθη του τόπου του, παρά τον πρόωρο θάνατό του σε ηλικία 26 ετών.
1954 – Ευγένιος Ευγενίδης, έλληνας εφοπλιστής και μεγάλος εθνικός ευεργέτης, με διαχρονικό κοινωνικό έργο· ιδρυτής του Ιδρύματος Ευγενίδου και εμπνευστής της Ναυτικής Εκπαίδευσης, συνέβαλε καθοριστικά στην πρόοδο της τεχνικής παιδείας στην Ελλάδα.
1994 – Ρίτσαρντ Νίξον, 37ος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, γνωστός για την προσέγγιση με την Κίνα και τη λήξη του πολέμου στο Βιετνάμ, αλλά και για το σκάνδαλο Γουότεργκεϊτ, που τον οδήγησε σε παραίτηση —τη μοναδική στην ιστορία των ΗΠΑ.
Γιορτάζουν
Νέαρχος, Νιάρχος, Νιάρχω, Ραφαήλ, Ραφαέλα
Εθνικές Γιορτές – Επέτειοι
Διεθνής Ημέρα της Μάνας Γης
Ημέρα της Γης
