Υπήρχε μία εποχή που η μοιχεία τιμωρούνταν με φυλάκιση! Η εποχή αυτή δεν είναι και τόσο μακρινή, αφού μέχρι το 1981 η μοιχεία ήταν ποινικό αδίκημα, με ποινές φυλάκισης έως ένα έτος. Για να στοιχειοθετηθεί το αδίκημα, απαιτούνταν οι μοιχοί να συλληφθούν επ’ αυτοφώρω ενώ συχνά οδηγούνταν σε δημόσια διαπόμπευση -ιδιαίτερα οι γυναίκες.
Σαν σήμερα πριν από 43 χρόνια, η κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου κατήργησε το άρθρο 357 του Ποινικού Κώδικα, βάζοντας τέλος σε μια πρακτική που θύμιζε σκοτεινές εποχές πατριαρχίας. Η ποινικοποίηση της μοιχείας έχει βαθιές ρίζες στην ιστορία, από τους αυστηρούς νόμους του Δράκοντα και του Σόλωνα στην αρχαία Αθήνα, μέχρι τον Ποινικό Νόμο της Βαυαροκρατίας και τον Ποινικό Κώδικα του 1951. Στο παρελθόν, η μοιχεία αντιμετωπιζόταν ως «αδίκημα τιμής», επιβαρύνοντας κυρίως τις γυναίκες, που γίνονταν αντικείμενα κοινωνικής κατακραυγής και νομικών διώξεων.
Ιστορίες όπως αυτή της Έλενας και του νεαρού ψαρά τη δεκαετία του 1960, που κατέληξαν σε δημόσια διαπόμπευση και δίκη, αντικατοπτρίζουν την καταπίεση που ασκούσε ο νόμος στις προσωπικές επιλογές, επιδεινώνοντας τις ανισότητες ανάμεσα στα φύλα. Αυτά τα περιστατικά έφταναν στις πρώτες σελίδες των εφημερίδων, μετατρέποντας τις ζωές ανθρώπων σε θέαμα για το κοινό.
Η αποποινικοποίηση της μοιχείας έγινε στο πλαίσιο ενός ευρύτερου εκσυγχρονισμού του οικογενειακού δικαίου. Με το άρθρο 8 του νόμου 1272/82, που δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως το 1982, η μοιχεία έπαψε να αποτελεί ποινικό αδίκημα. Έναν χρόνο αργότερα, καταργήθηκε και ως λόγος διαζυγίου, εκτός αν υπήρχαν σοβαρές συνέπειες για τη συζυγική σχέση.
Η κατάργηση του άρθρου 357 αποτέλεσε κομβικό σημείο για τα δικαιώματα των γυναικών, μειώνοντας τις νομικές και κοινωνικές πιέσεις που υφίσταντο σε περιπτώσεις μοιχείας. Η αλλαγή αυτή έδωσε έμφαση στην ατομική ελευθερία, προστατεύοντας την ιδιωτική ζωή και αποδυναμώνοντας τα πατριαρχικά στερεότυπα που επικρατούσαν.
Παρά τις αντιδράσεις της Εκκλησίας, που εξέφραζε φόβους για κλονισμό του θεσμού της οικογένειας, η νομοθεσία προχώρησε, ενισχύοντας το κράτος δικαίου και προωθώντας μια πιο φιλελεύθερη αντίληψη για τις διαπροσωπικές σχέσεις.
Η αποποινικοποίηση της μοιχείας ήταν ένα μεγάλο βήμα προς τον εκσυγχρονισμό της ελληνικής κοινωνίας, καταργώντας διατάξεις που αναπαρήγαγαν τις ανισότητες και διαιώνιζαν τον στιγματισμό, κυρίως των γυναικών αλλά και προς την -κάποια- βελτίωση της θέσης της γυναίκας στην κοινωνία.
Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο
1484: Ο Πάπας Ιννοκέντιος Η’ εκδίδει την παπική βούλα «Summis desiderantes affectibus», θεσπίζοντας την Ιερά Εξέταση ως μηχανισμό δίωξης της μαγείας. Η βούλα ενέπνευσε το Malleus Maleficarum, ένα εγχειρίδιο που οδήγησε σε μαζικές διώξεις και ενίσχυσε τη δαιμονοποίηση κατηγορουμένων για μαγεία.
1492: Ο Χριστόφορος Κολόμβος ανακαλύπτει το νησί Ισπανιόλα, το οποίο φιλοξενεί σήμερα τη Δομινικανή Δημοκρατία και την Αϊτή. Η ανακάλυψη αυτή εγκαινίασε την εποχή της ευρωπαϊκής αποικιοκρατίας, αλλά είχε καταστροφικές συνέπειες για τους ιθαγενείς πληθυσμούς.
1831: Ξεκινά η Ε’ Εθνοσυνέλευση στο Άργος για τη δημιουργία νέου Συντάγματος, μετά τη δολοφονία του Ιωάννη Καποδίστρια. Η συνέλευση αναδεικνύει την προσπάθεια εδραίωσης θεσμών σε ένα νεοσύστατο κράτος.
1912: Ο υπολοχαγός Μιχαήλ Μουτούσης πραγματοποιεί την πρώτη αναγνωριστική πτήση ελληνικού στρατιωτικού αεροσκάφους κατά τον Α’ Βαλκανικό Πόλεμο. Παράλληλα, εκτελεί ρίψεις χειροβομβίδων στα τουρκικά οχυρά, σηματοδοτώντας την αρχή της ελληνικής στρατιωτικής αεροπορίας.
1933: Καταργείται η ποτοαπαγόρευση στις Ηνωμένες Πολιτείες, τερματίζοντας μια εποχή παράνομου εμπορίου αλκοόλ και οργανωμένου εγκλήματος. Η αλλαγή αυτή αναδιαμόρφωσε τις κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες της χώρας.
1941: Ο στρατηγός Γκεόργκι Ζούκοφ ηγείται σοβιετικής αντεπίθεσης στη Μάχη της Μόσχας, καταφέρνοντας να σταματήσει την προέλαση των ναζιστικών δυνάμεων. Η επιτυχία αυτή αποτέλεσε κρίσιμο σημείο καμπής στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
1945: Πέντε αμερικανικά βομβαρδιστικά εξαφανίζονται μυστηριωδώς κατά τη διάρκεια άσκησης στο Τρίγωνο των Βερμούδων. Το περιστατικό, γνωστό ως το «Χαμένο Σμήνος», τροφοδότησε τη φήμη του Τριγώνου ως τόπου ανεξήγητων φαινομένων.
1955: Η σύλληψη της Ρόζα Πάρκς στο Μοντγκόμερυ των ΗΠΑ, όταν αρνήθηκε να παραχωρήσει τη θέση της σε λευκό, πυροδοτεί το μποϋκοτάζ των λεωφορείων. Το γεγονός σηματοδοτεί την αρχή ενός από τα πιο σημαντικά κινήματα κατά των φυλετικών διακρίσεων.
1975: Ο επιχειρηματίας και πανεπιστημιακός καθηγητής Στρατής Ανδρεάδης, γνωστός για την ισχυρή του θέση στον τραπεζικό τομέα, απομακρύνεται από τη διοίκηση των τραπεζών Εμπορική, Ιονική-Λαϊκή και Επενδύσεων, με απόφαση της κυβέρνησης Κωνσταντίνου Καραμανλή. Στις τράπεζες διορίζονται προσωρινοί επίτροποι, ενώ ακολουθεί η κρατικοποίησή τους.
1981: Η ελληνική κυβέρνηση καταργεί το άρθρο 357 του Ποινικού Κώδικα, που προέβλεπε ποινή φυλάκισης για τη μοιχεία. Η απόφαση αυτή αποτελεί σημαντική τομή στην κοινωνική και νομική ιστορία της χώρας.
2001: Ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Γλαύκος Κληρίδης, περνά για πρώτη φορά από το οδόφραγμα του Λήδρα Πάλας για δείπνο με τον Ραούφ Ντενκτάς. Το γεγονός προκάλεσε διεθνές ενδιαφέρον και θεωρήθηκε συμβολικό βήμα για το Κυπριακό ζήτημα.
Γεννήσεις
1932 – Λιτλ Ρίτσαρντ, αμερικανός τραγουδιστής και πιανίστας, από τους πρωτοπόρους του rock and roll, με τεράστια επιρροή στη μουσική σκηνή
1934 – Νίκος Κούρκουλος, έλληνας ηθοποιός, θρυλική μορφή του ελληνικού θεάτρου και κινηματογράφου, γνωστός για τους δυναμικούς ρόλους του
1946 – Χοσέ Καρέρας, ισπανός τενόρος, μέλος των «Τριών Τενόρων», με παγκόσμια καριέρα και συνεισφορά στη λυρική τέχνη
1961 – Σοφία Βόσσου, ελληνίδα τραγουδίστρια, γνωστή για την ιδιαίτερη φωνή της και τη συμμετοχή της στη Eurovision
Θάνατοι
1791 – Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ, αυστριακός συνθέτης, από τους μεγαλύτερους μουσουργούς όλων των εποχών, γνωστός για έργα όπως Η Μαγική Φλογέρα και το Requiem
1870 – Αλέξανδρος Δουμάς (πατέρας), γάλλος συγγραφέας, δημιουργός κλασικών έργων όπως Οι Τρεις Σωματοφύλακες και Ο Κόμης του Μόντε Κρίστο
1926 – Κλοντ Μονέ, γάλλος ζωγράφος, θεμελιωτής του ιμπρεσιονισμού, γνωστός για τις σειρές έργων του όπως «Νούφαρα»
2013 – Νέλσον Μαντέλα, νοτιοαφρικανός πολιτικός, ηγέτης του αγώνα κατά του απαρτχάιντ και πρώτος μαύρος πρόεδρος της Νοτίου Αφρικής, βραβευμένος με Νόμπελ Ειρήνης
Επέτειοι – Παγκόσμιες Ημέρες
Διεθνής Ημέρα Εθελοντισμού
Παγκόσμια Ημέρα Εδάφους
Γιορτάζουν
Διογένης, Διογενία, Σάββας, Σαββούλα