Η Άλωση της Κωνσταντινούπολης, που έλαβε χώρα στις 29 Μαΐου 1453, αποτελεί μία από τις πιο συγκλονιστικές και σημαδιακές στιγμές στην ιστορία της Ελλάδας και του ευρύτερου ελληνισμού. Σαν σήμερα πριν από 571 χρόνια, οι δυνάμεις του Οθωμανού σουλτάνου Μωάμεθ Β’ κατέλαβαν την πρωτεύουσα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας μετά από 50 ημέρες πολιορκίας. «Η Πόλις Εάλω» βγαίνει από τα χείλη των Ελλήνων, σηματοδοτώντας το τέλος μίας περιόδου που σημάδεψε τον ελληνικό πολιτισμό και την Ορθοδοξία.
Η Άλωση της Κωνσταντινούπολης ήταν αποτέλεσμα μιας σειράς πολιτικών, στρατιωτικών και οικονομικών παραγόντων που συνέβαλαν στην κατάρρευση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Ορισμένοι από τους λόγους που οδήγησαν στην πτώση της πόλης ήταν:
- η στρατιωτική υπεροχή των Οθωμανών
- η αποδυνάμωση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας μετά τις συνεχείς συγκρούσεις
- οι οικονομικές δυσκολίες της εποχής
- η έλλειψη στρατιωτικής βοήθειας από τη Δύση, κυρίως λόγω διαφορών μεταξύ Ανατολικής Ορθόδοξης και Δυτικής Καθολικής Εκκλησίας.
Η άλωση της Κωνσταντινούπολης δεν σήμανε μόνο το τέλος μιας αυτοκρατορίας, αλλά και την αρχή μιας μακράς περιόδου οθωμανικής κυριαρχίας για τον ελληνικό λαό, της τουρκοκρατίας. Συχνά το μεγάλο αυτό γεγονός χρησιμοποιείται από τους ιστορικού ως ορόσημο που σηματοδοτεί το τέλους του Μεσαίωνα και την έναρξη της Αναγέννησης, με αρκετούς να συμφωνούν ότι η μαζική μετακίνηση Ελλήνων της Πόλης στην Ιταλία έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση του περιεχομένου και της φιλοσοφίας που θα ακολουθήσουν τα πρόσωπα της Αναγέννησης.
Η Κωνσταντινούπολη, γνωστή και ως «Βασιλεύουσα», αποτελούσε το σύμβολο της βυζαντινής κληρονομιάς, της πολιτιστικής ακμής και της θρησκευτικής ευλάβειας των Ελλήνων. Η τραγική ημέρα της άλωσης αποτελεί μία από τις πιο θλιβερές για το ελληνικό έθνος και είναι βαθιά χαραγμένη στη συνείδησή του. Λέγεται, ότι η Τρίτη και 13 θεωρείται γρουσούζικη στην Ελλάδα λόγω του ότι το άθροισμα της χρονολογίας της Άλωσης βγάζει 13, δηλαδή 1+4+5+3=13.
Η απώλεια αυτής της ένδοξης πόλης προκάλεσε απερίγραπτη θλίψη και βουβό πένθος, πληγώνοντας τις καρδιές των Ελλήνων ακόμα και σήμερα και φέρνοντας δάκρυα στα μάτια όσων σκέφτονται το μεγαλείο της. Ακόμα και σήμερα, η Κωνσταντινούπολη εξακολουθεί να αποτελεί ένα σύμβολο της ελληνικής ιστορίας, της αντίστασης και της ελπίδας.
Άλλα σημαντικά γεγονότα σαν σήμερα στην Ελλάδα και στον κόσμο
1790: Το Ρόουντ Άιλαντ γίνεται η τελευταία από τις αρχικές αποικίες των Ηνωμένων Πολιτειών που επικυρώνει το Σύνταγμα και γίνεται δεκτό ως η 13η πολιτεία της χώρας.
1824: Ισχυρός αιγυπτιακός στόλος, υπό τον Χουσεΐν, έπειτα από πολιορκία δύο ημερών της Κάσου, αποβιβάζει 4.000 Αλβανούς στον Αντιπέρατο και προσβάλλει από τα νώτα τους υπερασπιστές. Σφαγές, λεηλασίες και αιχμαλωσίες καταστρέφουν το ηρωικό νησί.
1914: Βυθίζεται το καναδικό υπερωκεάνιο «Αυτοκράτειρα της Ιρλανδίας», που συγκρούεται με το νορβηγικό ατμόπλοιο «SS Storstad» στον Κόλπο του Σαιντ Λόρενς, στον Καναδά. Χάνουν τη ζωή τους 1.012 από τους 1.477 επιβάτες, σε ένα από τα χειρότερα ναυτικά δυστυχήματα που έχουν συμβεί μέχρι και σήμερα.
1919: Ο Άρθουρ Στάνλεϊ Έντινγκτον επιβεβαιώνει κατά τη διάρκεια έκλειψης Ηλίου τη γενική θεωρία της σχετικότητας του Άλμπερτ Αϊνστάιν.
1924: Ανήμερα της ιστορικής επετείου της Άλωσης της Κωνσταντινούπολης, πραγματοποιείται η ιδρυτική συνέλευση της Αθλητικής Ενώσεως Κωνσταντινούπολης (ΑΕΚ).
1953: Ο Νεπαλέζος, Τένζινγκ Νοργκάι, και ο Νεοζηλανδός, Έντμουντ Χίλαρι, γίνονται οι πρώτοι άνθρωποι που φτάνουν στην υψηλότερη κορυφή των Ιμαλαΐων, στο Έβερεστ, σε υψόμετρο 8.847 μέτρων.
1953: Πραγματοποιείται η εκκίνηση του πρώτου Ράλι «Ακρόπολις», με 26 πληρώματα, εκ των οποίων 7 διεθνή. Το 1956 ο αγώνας θα συμπεριληφθεί στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα και το 1973 στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα.
1985: Σημειώνεται η τραγωδία στον τελικό του «Χέιζελ» των Βρυξελλών. Η Γιουβέντους νικά τη Λίβερπουλ με 1-0 και κατακτά το 30ο Κύπελλο Πρωταθλητριών Ευρώπης στο ποδόσφαιρο, ωστόσο λίγο πριν από την έναρξη του αγώνα, 39 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους κατά τη διάρκεια επεισοδίων μεταξύ Ιταλών και Βρετανών οπαδών.
1991: Η οικολογική οργάνωση Greenpeace ανακοινώνει ότι ο Πόλεμος του Κόλπου είναι ο πιο καταστροφικός της σύγχρονης ιστορίας, τονίζοντας ότι πάνω από 200.000 άτομα πέθαναν από τον πόλεμο ή τις συνέπειές του.
1996: Εκατοντάδες ισλαμιστές διαδηλώνουν στην Κωνσταντινούπολη, ζητώντας τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί. Το αίτημά τους θα γίνει πραγματικότητα περίπου δυόμισι δεκαετίες αργότερα, από την τουρκική κυβέρνηση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
1999: Ο 25χρονος Αλβανός, Φλαμούρ Πίστι, καταλαμβάνει λεωφορείο του ΚΤΕΛ με εννιά επιβάτες στο Κάτω Σχολάρι Θεσσαλονίκης, κρατώντας χειροβομβίδα. Δηλώνει αδικημένος από τον Έλληνα εργοδότη του και την Αστυνομία και κρατώντας τους ομήρους ζητά 50 εκατ. δραχμές, τρία Καλάσνικοφ και ασφαλή επιστροφή στη χώρα του. Η ΕΛ.ΑΣ. του δίνει τα χρήματα και τον αφήνει να περάσει τα σύνορα. Ξημερώματα της επόμενης ημέρας το λεωφορείο φτάνει στο Ελμπασάν, όπου και το ακινητοποιούν Αλβανοί αστυνομικοί. Γίνεται συμπλοκή και εκτός από τον απαγωγέα που πέφτει νεκρός, οι σφαίρες τους βρίσκουν και τον Γιώργο Κουλούρη, έναν από τους ομήρους, που χάνει τη ζωή του σε ηλικία 28 ετών.
2005: Έπειτα από 18 χρόνια λειτουργίας, κατεβάζει ρολά λόγω ιδιόχρησης, το ιστορικό κλαμπ της οδού Μάρνη, «Ρόδον». Ο Στιβ Γουίν και ο Τζέιμς Τέιλορ είναι οι τελευταίοι καλλιτέχνες που εμφανίζονται.
2007: Αυτοκτονεί δια απαγχονισμού ο Ιάπωνας υπουργός Γεωργίας, Τοσικάτσου Ματσουόκα, σε ηλικία 62 ετών, λόγω εμπλοκής του σε σκάνδαλο.
2008: Η Ελλάδα καταλαμβάνει την πρώτη θέση στη λίστα του Εconοmist για τη διάδοση του καπνίσματος, με την αναλογία των 3.000 τσιγάρων ανά πολίτη, ανεξάρτητα αν είναι καπνιστές ή όχι. Το προφίλ του καπνιστή έχει ως εξής: δύο πακέτα ημερησίως, ήδη από την ηλικία των 14 ετών.
2017: Πεθαίνει ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης σε ηλικία 99 ετών. Στην πλούσια πολιτική του σταδιοδρομία διετέλεσε πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, καθώς και πρωθυπουργός της Ελλάδας.
2020: Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δηλώνει ότι τερματίζει τις σχέσεις της χώρας του με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας αναφορικά με το χειρισμό της πανδημίας του κορονοϊού, ισχυριζόμενος ότι ο ΠΟΥ έχει καταστεί «μαριονέτα της Κίνας».
2020: Ο πρώην αξιωματικός της αστυνομίας της Μινεάπολης, Ντέρεκ Σοβίν, ο οποίος καταγράφηκε σε βίντεο να γονατίζει στο λαιμό του Τζορτζ Φλόιντ για αρκετά λεπτά και τελικά να προξενεί τον θάνατό του, τίθεται υπό κράτηση και του απαγγέλλονται κατηγορίες για φόνο τρίτου βαθμού και ανθρωποκτονία δευτέρου βαθμού.
Γεννήσεις
1917 – Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι, 35ος πρόεδρος των ΗΠΑ
1922 – Ιάννης Ξενάκης, Έλληνας συνθέτης και αρχιτέκτονας
1926 – Θανάσης Βέγγος, Έλληνας ηθοποιός
1935 – Κώστας Καζάκος, Έλληνας ηθοποιός
1966 – Μελίνα Κανά, Ελληνίδα τραγουδίστρια
Θάνατοι
1453 – Κωνσταντίνος ΙΑ’ Παλαιολόγος, Βυζαντινός αυτοκράτορας
2010 – Ντένις Χόπερ, αμερικανός ηθοποιός και σκηνοθέτης.
2017 – Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, Έλληνας πολιτικός