Το νερό είναι ο πολυτιμότερος φυσικός πόρος, απαραίτητος για την επιβίωση, αλλά για εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως παραμένει ένα δυσεύρετο αγαθό. Η παγκόσμια κρίση νερού δεν περιορίζεται μόνο στις αναπτυσσόμενες χώρες, αλλά εξελίσσεται σε μια οικουμενική απειλή, καθώς η κλιματική αλλαγή, η αλόγιστη διαχείριση των υδάτινων πόρων και η ρύπανση επιδεινώνουν την έλλειψη καθαρού νερού, φέρνοντας τον πλανήτη αντιμέτωπο με μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις του 21ου αιώνα.
Μέχρι το 2050, οι επιστήμονες προβλέπουν ότι η ζήτηση νερού θα έχει διπλασιαστεί ή ακόμη και τριπλασιαστεί, καθώς ο παγκόσμιος πληθυσμός θα αυξηθεί κατά ένα δισεκατομμύριο ανθρώπους. Ήδη, στη Μεσόγειο, η κλιματική αλλαγή διαμορφώνει ένα ανησυχητικό τοπίο: παρατεταμένοι καύσωνες, αυξημένες θερμοκρασίες και μειωμένες βροχοπτώσεις δημιουργούν συνθήκες ξηρασίας σε χώρες όπως η Ιταλία, η Ισπανία, η Μάλτα, η Ελλάδα, το Μαρόκο, η Αλγερία και η Τυνησία.
Οι επιπτώσεις είναι αλυσιδωτές, επηρεάζοντας την αγροτική παραγωγή, τον τουρισμό, την υγεία και συνολικά την ποιότητα ζωής των κατοίκων, καθιστώντας την υδατική κρίση μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις των επόμενων δεκαετιών.
Πάνω από 703 εκατομμύρια άνθρωποι χωρίς ασφαλές πόσιμο νερό
Περισσότεροι από 703 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως – δηλαδή 1 στους 11– δεν έχουν πρόσβαση σε ασφαλές πόσιμο νερό. Αυτό, σύμφωνα με τον οργανισμό World Vision, σημαίνει ότι καθημερινά αναγκάζονται να χρησιμοποιούν μολυσμένες πηγές, αυξάνοντας τον κίνδυνο για θανατηφόρες ασθένειες όπως η χολέρα, η δυσεντερία και η διάρροια, που παραμένουν από τις κύριες αιτίες παιδικής θνησιμότητας σε φτωχές περιοχές.
Σύμφωνα με στοιχεία του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, περίπου 4 δισεκατομμύρια άνθρωποι, δηλαδή σχεδόν τα δύο τρίτα του παγκόσμιου πληθυσμού, βιώνουν έντονα την έλλειψη νερού για τουλάχιστον ένα μήνα του έτους.
Σε πολλές περιοχές της Υποσαχάριας Αφρικής, της Νότιας Ασίας και της Λατινικής Αμερικής, οι άνθρωποι αναγκάζονται να διανύουν χιλιόμετρα κάθε μέρα για να βρουν νερό – συχνά ακάθαρτο και επικίνδυνο για κατανάλωση. Για εκατομμύρια σε όλο τον κόσμο, η πρόσβαση στο νερό δεν είναι τόσο απλή όσο το γύρισμα μιας βρύσης. Αντίθετα, είναι ένας καθημερινός αγώνας που τους αναγκάζει να περπατούν κατά μέσο όρο 6 χιλιόμετρα την ημέρα μεταφέροντας 20 κιλά νερό.
Ένα παιδί πεθαίνει κάθε δύο λεπτά λόγω μολυσμένου νερού
Η έλλειψη καθαρού νερού και εγκαταστάσεων υγιεινής έχει καταστροφικές επιπτώσεις στην υγεία. Κάθε δύο λεπτά, ένα παιδί χάνει τη ζωή του από ασθένειες που σχετίζονται με το μολυσμένο νερό και την κακή αποχέτευση. Το πρόβλημα είναι ιδιαίτερα έντονο στην Υποσαχάρια Αφρική, όπου ένα στα πέντε παιδιά δεν έχει πρόσβαση σε ασφαλές πόσιμο νερό.
Η κλιματική αλλαγή επιδεινώνει την κρίση
Η κλιματική αλλαγή αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους παράγοντες επιδείνωσης της κρίσης του νερού. Οι παρατεταμένες ξηρασίες, οι έντονες πλημμύρες και οι ακραίες καιρικές συνθήκες μειώνουν τη διαθεσιμότητα καθαρού νερού και καταστρέφουν τις υπάρχουσες υποδομές. Μέχρι το 2050, εκτιμάται ότι περίπου 5 δισεκατομμύρια άνθρωποι θα ζουν σε περιοχές με σοβαρή λειψυδρία.
Η έλλειψη νερού δεν αφορά μόνο τις χώρες της Αφρικής. Έρευνες καταδεικνύουν τον σημαντικό περιορισμό των αποθεμάτων παγκοσμίως, ακόμη και στις αναπτυγμένες χώρες, λόγω κυρίως των κλιματικών αλλαγών αλλά και της υπερκατανάλωσης.
Τέσσερα δισεκατομμύρια άνθρωποι — σχεδόν τα δύο τρίτα του παγκόσμιου πληθυσμού — αντιμετωπίζουν σοβαρή έλλειψη νερού για τουλάχιστον έναν μήνα κάθε χρόνο.
Πάνω από δύο δισεκατομμύρια άνθρωποι ζουν σε χώρες όπου η παροχή νερού είναι ανεπαρκής.
Περίπου 700 εκατομμύρια άνθρωποι ενδέχεται να εκτοπιστούν λόγω έντονης λειψυδρίας έως το 2030.
Μέχρι το 2040, περίπου 1 στα 4 παιδιά παγκοσμίως θα ζει σε περιοχές με εξαιρετικά υψηλό υδατικό στρες.
Η ώρα για δράση είναι τώρα
Η παγκόσμια κρίση νερού δεν είναι ένα ζήτημα του μέλλοντος – είναι μια πραγματικότητα που επηρεάζει εκατομμύρια ζωές σήμερα. Χωρίς άμεσες και συντονισμένες ενέργειες, ο κόσμος θα βρεθεί αντιμέτωπος με ακόμα μεγαλύτερες ελλείψεις και συγκρούσεις για τους υδάτινους πόρους.
Η λύση βρίσκεται στην ενίσχυση της βιώσιμης διαχείρισης, στην επένδυση σε νέες τεχνολογίες και στην παγκόσμια ευαισθητοποίηση για τη σημασία της προστασίας του νερού.
Παγκόσμια Ημέρα Νερού
