«Όχι απλό υπουργό Οικονομικών της Γερμανίας, αλλά αρχιτέκτονα της Ε.Ε. και πνευματική δύναμη πίσω από το οικοδόμημα της Νομισματικής Ένωσης» ήταν τα λόγια με τα οποία εξήρε ο Γιάννης Βαρουφάκης τον βετεράνο της γερμανικής πολιτικής, τον εμπνευστή της «σκληρής γραμμής», τον υπέρμαχο της δημοσιονομικής ορθοδοξίας, τον «δόκτωρ Σόιμπλε».

Γράφει η Νίκη Παπάζογλου

Παρά την κολακευτική «προσφώνηση» βέβαια, λίγοι είναι εκείνοι, και δει Έλληνες, που θα προσυπέγραφαν τον χαρακτηρισμό του. Πώς είναι δυνατόν άλλωστε, αφού, λίγο πολύ, όλοι γνωρίζουμε πώς ο δρ. Σόιμπλε ήταν εκείνος που την ώρα που η χώρα έφτανε με ενθουσιώδη ροπή δανεισμού στο χάος, οραματιζόταν έναν «σκληρό πυρήνα» πρόθυμων και πλούσιων κρατών ικανά να επιβάλουν ασφυκτική λιτότητα στις χώρες που πλήττονται από την κρίση. Ήταν εκείνος που απεφάνθη πως στην Ελλάδα συνέβη ό,τι και στην Ανατολική Γερμανία όταν εισήγαγαν το γερμανικό μάρκο το 1990. Και ήταν κι αυτός που στοίχειωσε την Ευρώπη με την γερμανικής εμπνεύσεως λέξη Kerneuropa, αποδεικνύοντας περίτρανα πως παραμένει υπέρμαχος μιας Ευρώπης δύο ταχυτήτων.

Εν μέσω οικονομικής κρίσης το δεικτικό προφίλ του, η άτεγκτη στάση του, και πολλές από τις «ακούρευτες» απόψεις του, έγιναν γνωστές στην πλειονότητα των Ελλήνων. Μαζί με αυτές και η χαρακτηριστική εικόνα του να μας κουνάει επιδεικτικά το δάχτυλο κάθε φορά που παρεκκλίνουμε από την συνταγή της λιτότητας. «Ποιος είναι όμως στην πραγματικότητα ο κύριος Σόιμπλε που λοιδορεί την πατρίδα μας», όπως είχε αναρωτηθεί παλαιότερα και ο πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο κ. Κάρολος Παπούλιας.

Τα πρώτα βήματα

Ο κύριος που αντιλαμβάνεται ως «βάση της περαιτέρω αλληλεγγύης την τήρηση των κανόνων» γεννήθηκε στις 18 Σεπτεμβρίου του 1942 στο Φράιμπουργκ. Τον τράβηξαν τόσο οι οικονομικές όσο και οι νομικές επιστήμες τις οποίες και σπούδασε στο πανεπιστήμιο του Αμβούργου. Αποφοίτησε το 1966 και το 1970 το πανεπιστήμιο του απένειμε τον τίτλο του διδάκτορα της νομικής.

Ήδη ένα χρόνο πριν είχε συνδεθεί με τα ιερά δεσμά του γάμου με την Ίνγκεμποργκ Σόιμπλε, και η ίδια οικονομολόγος στο επάγγελμα αφού όπως συνηθίζει να λέει ο θυμόσοφος λαός πίσω από κάθε ισχυρό άντρα κρύβεται μια ισχυρή γυναίκα. Στην κοινή τους πορεία απέκτησαν τέσσερα παιδιά, τρεις κόρες κι ένα γιο.

Η επαγγελματική αποκατάσταση έρχεται άμεσα, ο Σόιμπλε εργάζεται ως δικηγόρος και στη συνέχεια ως εφοριακός. Η γοητεία όμως που του ασκεί ο πολιτικός χώρος, θα τον αναγκάσει να δραστηριοποιηθεί σε αυτόν, ήδη από την ηλικία των 19 ετών. Το 1961 κι ενώ ακόμα σπουδάζει, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών γίνεται μέλος της νεολαίας του Χριστιανοδημοκρατικού Γερμανικού Κόμματος (CDU) και 9 χρόνια αργότερα, το 1972, εκλέγεται αντιπρόσωπος στη γερμανική Βουλή (Bundestag).

Η πρώτη του συμμετοχή στην κυβέρνηση λαμβάνει χώρα εν έτει 1984 υπό τον Χέλμουντ Κολ. Από τότε μέχρι και σήμερα έχει διατελέσει υπουργός Ειδικών Υποθέσεων, υπουργός Εξωτερικών, και για κάποιο διάστημα αρχηγός της Καγκελαρίας.Η αφοσίωσή του, η προσωπικότητα του και οι γνώσεις του, απογειώνουν την πολιτική του καριέρα, μετατρέποντάς τον σε βασικό πρωταγωνιστή πολλών σημαντικών υποθέσεων της γερμανικής διακυβέρνησης.

Η απόπειρα δολοφονίας

Στο απόγειο της πολιτικής του καριέρας όμως σε ηλικία 48 ετών, και συγκεκριμένα την 12η Οκτωβρίου του 1990, σημειώνεται εναντίον του δολοφονική απόπειρα. Όταν ο τότε γερμανός υπουργός Εσωτερικών, Βόλφγκαν Σόιμπλε, ανεβαίνει στο βήμα κατά την διάρκεια προεκλογικής ομιλίας του κόμματός του (CDU) στο Όπεναου, εν μέσω ακροατηρίου 300 ατόμων, πυροβολείται τρεις φορές.

Η πρώτη βολή αστοχεί, τραυματίζοντας τον σωματοφύλακά του, ο οποίος πέφτει στο έδαφος, οι άλλες δύο όμως βρίσκουν τον στόχο. Ο δράστης, Dieter Kaufmann, άτομο με διαταραγμένη ψυχική υγεία, πετυχαίνει τον κ. Σόιμπλε στο κεφάλι και στην σπονδυλική στήλη. Αν και μεταφέρεται εσπευσμένα στο νοσοκομείο, η σφαίρα έχει ήδη προκαλέσει μόνιμη παραπληγία, παραλύοντας τον από τη μέση και κάτω. Ο γερμανός πολιτικός, καθηλώνεται έκτοτε σε αναπηρικό καροτσάκια και η κεντρική πολιτική σκηνή της Γερμανίας όπως και ίδιος στιγματίζεται για πάντα.

Ούτε η απόπειρα δολοφονίας, ούτε η μόνιμη βλάβη που του προκαλεί, τον αποπέμπει όμως από την πολιτική σκακιέρα. Το 1991 επιστρέφει δριμύτατος στην κεντρική πολιτική σκηνή ως πρόεδρος της Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης, και μετουσιώνεται σε μια από τις σημαντικότερες προσωπικότητες που αναδεικνύει το Χριστιανοδημοκρατικό κόμμα τις τελευταίες δεκαετίες, ικανή να συγκριθεί μόνο με τον προκάτοχό του Χέλμουτ Κολ. Όταν μάλιστα ο  καγκελάριος της Ενοποίησης Κολ του παραδίδει τα ηνία του κόμματος, αναγνωρίζει δημόσια τον καθοριστικό ρόλο που έχει παίξει από τη θέση του υπουργού Εσωτερικών, στην πτώση του τείχους του Βερολίνου.
 
Η απρόσμενη ήττα όμως δεν αργεί να έρθει. Λίγο αργότερα, το 1998, ο κ. Σόιμπλε χάνει την μάχη της καγκελαρίας από τον αντίπαλο του Γκέρχαρντ Σρέντερ.

Οι ισχυροί δεσμοί με τον Κολ και τα σκάνδαλα

Tην ήττα ακολουθεί η παραίτηση που έρχεται μόλις δύο χρόνια αργότερα, εξαιτίας ενός σκανδάλου στο οποίο εμπλέκεται ο αδιάλλακτος κύριος Σόιμπλε.

«Χάος, δράμα, συμφορά» ήταν ο τίτλος της εβδομαδιαίας εφημερίδας του Αμβούργου «Die Zeit» τις ημέρες που την κοινή γνώμη απασχολούσε το πολύκροτο σκάνδαλο χρηματισμύ του CDU από έμπορο όπλων.

Λίγες μέρες αργότερα, και συγκεκριμένα στις 21 Ιανουαρίου 2000, οι ελληνικές εφημερίδες έγραφαν :
«Μια αυτοκτονία και μια συγγνώμη σφράγισαν χθες στο Βερολίνο το εξελισσόμενο σε χιονοστιβάδα σκάνδαλο του μαύρου χρήματος που εισέρρευσε στο ταμείο των Χριστιανοδημοκρατικών. Ο υπεύθυνος οικονομικών και προϋπολογισμού της κοινοβουλευτικής ομάδας του κόμματος, Βόλφγκαν Χίλεν ,είχε βρεθεί νεκρός στο σπίτι του δίπλα σε μια επιστολή με την οποία επικαλούνταν προσωπικούς λόγους για τον αυτοχειριασμός. Λίγο πριν την πράξη αυτοχειρίας, στο ιστορικό ημικύκλιο του Ράιχσταγκ, ο ηγέτης των Χριστιανοδημοκρατών, Βόλφγκανκ Σόιμπλε, με τη φράση, «λυπούμαι και ζητώ συγγνώμη» αναγνώριζε ότι εψεύσθη όταν αρνήθηκε ότι είχε δεχθεί παράνομη αμοιβή».

Την ημέρα εκείνη, η είδηση του θανάτου του Χίλεν, διέκοψε τη συνεδρίαση της γερμανικής Βουλής προκειμένου να πραγματοποιηθεί έκτακτη σύσκεψη της κοινοβουλευτικής ομάδας των Χριστιανοδημοκρατικών, υπό τον πρόεδρο του κόμματος Βόλφγκαν Σόιμπλε. Λίγο νωρίτερα είχε κλητευθεί από την ερευνητική επιτροπή της Βουλής ο πρώην καγκελάριος Χέλμουτ Κολ, ένα από τα ονόματα που περιλάμβανε η λίστα του σκανδάλου των «μαύρων λογαριασμών» .  
Μετά από αυτά ήταν που ο κ. Σόιμπλε αναγκάστηκε να ζητήσει συγχώρεση.
«Πριν από λίγες εβδομάδες, από το ίδιο βήμα της Βουλής, όταν η ατμόσφαιρα ήταν κάπως πιο ζωηρή απ’ ό,τι είναι σήμερα, δεν αντέδρασα όπως έπρεπε. Λυπάμαι γι’ αυτό και ζητώ συγνώμη εκ μέρους του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος», τόνιζε τότε ο κ. Σόιμπλε Η συγγνώμη αφορούσε στους προηγούμενους ψευδείς ισχυρισμούς του πως δεν γνώριζε τον Γερμανοκαναδό έμπορο όπλων Καρλχάινς Σράιμπερ, παρόλο που κι ο ίδιος είχε υπάρξει αποδέκτης μιας «δωρεάς» 100.000 μάρκων που δεν εμφανίστηκε νομότυπα στα λογιστικά βιβλία του κόμματος.

Οι ψευδείς δηλώσεις που είχαν γίνει ένα χρόνο πριν στη Βουλή ήταν οι εξής :
«Συνάντησα τον κ. Σράιμπερ το 1994 σε ένα ξενοδοχείο στη Βόννη. Μιλήσαμε για τη χρηματοδότηση του προεκλογικού μας αγώνα» δήλωνε ο κ. Σόιμπλε 
«Με βαλίτσα ή χωρίς;» τον διέκοψε ο βουλευτής των Πρασίνων κ. Κρίστιαν Στρόμπελε, υπαινισσόμενος το γεγονός ότι το 1991 ο ίδιος κ. Σράιμπερ είχε παραδώσει μια βαλίτσα με ένα εκατομμύριο «άπλυτα» μάρκα στον τότε ταμία του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος κ. Λάισλερ Κιπ.
«Χωρίς» ήταν η απάντηση του κ. Σόιμπλε.
Αυτό ήταν όλο!

Αργότερα βέβαια, ο σημερινός υπουργός οικονομικών σε ομιλία του στο τηλεοπτικό κανάλι WDR συμπλήρωνε«Την άλλη ημέρα ο κ. Σράιμπερ μου έφερε στο γραφείο μου 100.000 μάρκα».
«Δηλαδή, είχατε δύο συναντήσεις;» ρώτησε ο δημοσιογράφος.
«Όπως το πάρετε, εμένα μου φάνηκε μία, επειδή έγιναν διαδοχικά» επεξήγησε ο κ. Σόιμπλε, προτείνοντας με τον τρόπο αυτό μια καινοφανή οικονομική θεωρία ποσοτήτων.

Δεν επρόκειτο βέβαια για διάλειψη μνήμης, απλώς, τον Δεκέμβριο του ’99 δεν ήξερε ακόμη πού είχε καταλήξει εκείνη η παλιά εισφορά, και δεν συνήθιζε να μιλάει δημόσια για πράγματα για τα οποία δεν ήταν σίγουρος. Τα χρήματα όμως είχαν καταχωρηθεί από την τότε ταμία του κόμματος κυρία Μπριγκίτε Μπαουμάιστερ στα λογιστικά βιβλία της οργάνωσης με τρόπο που παραβίαζε τον νόμο περί χρηματοδότησης των κομμάτων. «Το λάθος ήταν αποκλειστικά της κυρίας Μπαουμάιστερ» διαβεβαίωνε ο κ. Σόιμπλε. «Εγώ δεν φέρω την παραμικρή ευθύνη».

«Οι υποκρισίες του Σόιμπλε προκαλούν συμπόνια. Ο πολιτικός, που είχε υποσχεθεί την πλήρη διαλεύκανση του «σκανδάλου Κολ, ήτοι της παράνομης συλλογής χρημάτων και του λαδώματος κομματικών στελεχών από τον προκάτοχό του στην προεδρία του κόμματος κ. Χέλμουτ Κολ, συνελήφθη κλέπτων – και ο ίδιος – οπώρας. Και όχι μόνο αυτό. Την ίδια “διαφώτιση” μας υπόσχεται και τώρα, παρά το γεγονός ότι παραπλάνησε τη Βουλή και αγγίζει με βελούδινα γάντια τον πρωταγωνιστή των παρανομιών, τον Κολ» ήταν μερικοί από τους τότε κοιβουλευτικούς διαλόγους όπως αποτυπώνονταν σε δημοσιεύματα.

«Ο Σόιμπλε είναι ο άνθρωπος των τακτικών ελιγμών» συμφωνούσε μέχρι και η συντηρητική εφημερίδα «Die Welt». «Αυτό τον ευνοούσε όσο κυριαρχούσε γαλήνη στο κόμμα. Μόλις όμως άρχισαν οι τρικυμίες, έχασε τον έλεγχο».

Όπως αποδείχτηκε, ο τότε πρόεδρος των Χριστιανοδημοκρατών, δεν μπόρεσε να γίνει πατροκτόνος και να απαλλαγεί οριστικά από τον κ. Κολ , πληρώνοντας στην συνέχεια αυτή την επιμονή του, με την πλήρη εσωκομματική του απομόνωση. Οι περισσότεροι ομολογούσαν τότε πως ήταν στο χέρι του κ. Σόιμπλε να καθαρίσει τον… στάβλο του Αυγεία που του κληροδότησε ο κ. Κολ, μόνο που ως ανέκαθεν συνεργός του δεν θέλησε.

Κάπως έτσι ο κ. Σόιμπλε παραιτήθηκε της προεδρίας παραχωρώντας την στην κ. Άνγκελα Μέρκελ, η οποία είχε πρωτοστατήσει στην αποκάλυψης του σκανδάλου. Οι κακές γλώσσες μετέφραζαν μάλιστα τον υπερβάλλοντα ζήλο της, ως σχέδιο εξόντωσης των αντιπάλων.

Αν και οι αρχικέ σχέσεις της σιδηράς Καγκελαρίου με τον προκάτοχό της πέρασαν από χιλιάδες κύματα εν τέλει εξομαλύνθηκαν. Έτσι κατά την διάρκεια της πρώτης θητείας της, 2005-2009, ο κ. Σόιμπλε ορίζεται υπουργός Εσωτερικών, ενώ από το 2009 μετατρέπεται σε τσάρο της γερμανικής, και όχι μόνο, οικονομίας. Γίνεται μάλιστα τόσο  απαραίτητος στη Γερμανίδα καγκελάριο, που όταν το 2010 υποβάλει την παραίτηση του, λόγω επικείμενης εισαγωγής του στο νοσοκομείο, η Άνγκελα την απορρίπτει αμέσως. Από τότε ο δρ. Σόιμπλε παραμένει όχι μόνο ο ισχυρός άντρας της γερμανικής οικονομίας, αλλά και μία από τις σημαντικότερες φιγούρες της ευρωπαϊκής πολιτικής σκηνής ξεσηκώνοντας ανά τακτά χρονικά διαστήματα κύματα αντιδράσεων με τις «άκαμπτες δηλώσεις του.

Ο υπέρμαχος της Ευρώπης 2 ταχυτήτων

Η στάση των τελευταίων χρόνων άλλωστε τον θέλει υπέρμαχο της «Kerneuropa», τουτέστιν του πυρήνα της Ευρώπης, μια λέξη και μια ιδέα γερμανικής εμπνεύσεως που φαίνεται να στοιχειώνει, κατά πολλούς, του μυαλό του τσάρου της οικονομίας. Πρώτη φορά την ανέφερε το 1994 σε άρθρο του στην γαλλική «Monde» και την επανέφερε στο προσκήνιο αρκετά χρόνια αργότερα(2014) με ένα πολυσυζητημένο άρθρο των «Financial Times», το οποίο κατά πολλούς ξύπνησε το φάντασμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης των δύο ταχυτήτων.

«Η ταχύτητα μιας νηοπομπής είναι ίση με την ταχύτητα του πιο αργού πλοίου» λένε οι υπέρμαχοι της Kerneuropa. Κατά τη γνώμη τους αυτό καθυστερεί τη φυγή προς τα εμπρός, δηλαδή προς τον φεντεραλισμό, που τους φαίνεται η λογική κατάληξη του μεταπολεμικού ευρωπαϊκού οικοδομήματος.

Δεδομένης της μέχρι τώρα πορείας του και με το τελευταίο αυτό όραμα εν όψει, σίγουρα αυτό που θα περίμενε κανείς από την συνάντησή του δόκτορα με τον αντισυμβατικό «Γιάνη», θα ήταν τουλάχιστον «να συμφωνήσουν πως διαφωνούν»… Η βιογραφία του άλλωστε μαζί και η βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους αλλά και του ελληνικού λαού αναμένεται σύντομα να συμπληρωθεί…

Διαβάστε όλα τα θέματα της ενότητας Weekend του newsbeast.gr