O Τζεφ Μπέζος, ο άνθρωπος που ίδρυσε την Amazon και λειτούργησε ως CEO της εδώ και τρεις σχεδόν δεκαετίες, παραιτήθηκε από τη θέση του γενικού διευθυντή στις 5 Ιουλίου 2021.

Ακριβώς 27 χρόνια από την ημερομηνία ίδρυσης του ιντερνετικού κολοσσού δηλαδή (5 Ιουλίου 1994), επιλέγοντας την επέτειο ως την καταλληλότερη μέρα για να παραδώσει τη βαριά σκυτάλη.

Ο Andy Jassy είναι και επισήμως πλέον το νέο αφεντικό της Amazon, αφήνοντας τον Μπέζος στη θέση του προέδρου.

Πρόκειται για μια πολύ καθοριστική στιγμή στην ιστορία της Amazon, είναι η πρώτη φορά που ο ιδρυτής της δεν θα παίρνει τις σημαντικές αποφάσεις. Υπό τη διοίκηση του Μπέζος, η Amazon κατάφερε να μείνει στην επιφάνεια ακόμα και στα ταραγμένα χρόνια της χρηματιστηριακής φούσκας της τεχνολογικής βιομηχανίας εκεί στα τέλη της δεκαετίας του 1990.

Ο Μπέζος ήταν αυτός που τη μετέτρεψε σε μια από τις κορυφαίες εταιρίες τεχνολογίας του κόσμου, κυριαρχώντας κατά κράτος στο ηλεκτρονικό εμπόριο Αμερικής και Ευρώπης.

Μέσω μάλιστα της Amazon Web Services, της οποίας επικεφαλής ήταν ο Andy Jassy από το 2003, η Amazon κατάφερε να φτιάξει ένα καλό τμήμα της ραχοκοκαλιάς αυτού που ονομάζουμε σύγχρονο ίντερνετ υπηρεσιών.

Μόνο που η ηγεσία του Μπέζος δεν έμεινε στο απυρόβλητο της κριτικής. Την ώρα που η μετοχή της Amazon μετρούσε αξιοσημείωτη άνοδο στα χρόνια του, κάνοντάς τον έναν από τους πλουσιότερους ανθρώπους του πλανήτη (και πλουσιότερο όλων τελικά), ο Μπέζος επιδόθηκε σε κακές εργασιακές πρακτικές.

Οι υπάλληλοι των αποθηκών και οι διανομείς έχουν καταγγείλει μαζικά τους υψηλούς στόχους παραγωγικότητας της εταιρίας, στόχοι που μαστίζουν την εργασιακή τους καθημερινότητα.

Ο Μπέζος παραδίδει στον Jassy έναν σωστό κολοσσό με ακόμα πιο φιλόδοξα όνειρα. Ο γίγαντας του ηλεκτρονικού εμπορίου και των διαδικτυακών εφαρμογών επεκτείνεται συνεχώς και σε άλλους τομείς δράσης, έχοντας την ίδια διάθεση για ριψοκίνδυνα ρίσκα.

Ο πλουσιότερος άνθρωπος του κόσμου, σύμφωνα με το Forbes και το Bloomberg, δεν θα πέσει ωστόσο στην αφάνεια. Θα παραμείνει στο διοικητικό συμβούλιο της Amazon, απ’ όπου όπως έχει δηλώσει θα «συνεχίσω να εμπλέκομαι σε σημαντικές πρωτοβουλίες της Amazon».

Και την ίδια στιγμή θα έχει περισσότερο χρόνο να αφιερωθεί στις άλλες δραστηριότητές του, όπως στα ιδρύματά του (Day One Fund και Bezos Earth Fund), την εφημερίδα του The Washington Post και τη διαστημική εταιρία του φυσικά Blue Origin.

«Ποτέ άλλοτε δεν είχα τόση ενέργεια, αυτό δεν έχει να κάνει με τη συνταξιοδότηση. Είμαι πολύ παθιασμένος για τον αντίκτυπο που μπορούν να έχουν αυτοί οι οργανισμοί», έγραψε σε post του στο blog της Amazon τον Φεβρουάριο…

Το νέο αφεντικό

Ο Andy Jassy είναι και επισήμως από τις 5 Ιουλίου 2021 ο νέος γενικός διευθυντής της Amazon. Η εταιρία είχε ανακοινώσει από τον Φεβρουάριο την αλλαγή σκυτάλης.

Ο Jassy δεν είναι ούτε τυχαίος, ούτε μικρό όνομα στην Amazon. Αντιθέτως, είναι ένα από τα σημαντικότερα στελέχη στην ιστορία της, έχοντας οδηγήσει τις διαδικτυακές υπηρεσίες της Amazon (Amazon Web Services – AWS) σε αστρονομικά ύψη.

Η τεχνολογία cloud computing της Amazon αποτελεί τη ραχοκοκαλιά του Netflix, του Spotify, του Fortnite και άλλων μεγάλων πλατφορμών.

Ο Jassy ήταν η ψυχή και το μυαλό της από το 2003. Τον προσέλαβε προσωπικά ο Μπέζος στα τέλη της δεκαετίας του 1990 με αυτόν ακριβώς τον σκοπό, να εξερευνήσει αυτή την αναδυόμενη αγορά.

Και η έρευνά του απέδωσε το 2003 την AWS, ένα από τα πιο πετυχημένα εμπορικά τμήματα του κολοσσού. Η AWS σημείωσε κέρδη της τάξης των 13,5 δισ. δολαρίων κατά το πρώτο τρίμηνο του 2021.

Ποιος είναι ο Andy Jassy

Ο Andy Jassy εντάχθηκε στο δυναμικό της Amazon λίγο μετά την αποφοίτησή του από την Οικονομική Σχολή του Χάρβαρντ το 1997. Επιφορτίστηκε από την αρχή με την έρευνα αγοράς του cloud computing και όταν ιδρύθηκε τελικά το σχετικό τμήμα της Amazon το 2003, ανέλαβε επικεφαλής του.

Επισήμως CEO της AWS ονομάστηκε ωστόσο μόλις το 2016. Η διοίκησή του ήταν τόσο αποτελεσματική που στα τέλη του 2020, η Amazon Web Services κατείχε περίπου το 1/3 της συνολικής αγοράς του cloud computing. Ένα πραγματικά τεράστιο ποσοστό, όσο κατέχουν μαζί οι σημαντικότεροι ανταγωνιστές της, Microsoft και Google!

Πολλοί βρίσκουν αναλογίες στην επαγγελματική του πορεία με αυτή του τωρινού CEO της Microsoft, Satya Nadella, που έτρεχε κάποτε τον cloud βραχίονα (Azure) της εταιρίας του Μπιλ Γκέιτς.

Ο Jassy ήταν ο άνθρωπος που έστειλε στην κορυφή την Amazon στην επικράτεια του cloud computing και τώρα είναι έτοιμος να καθορίσει και τη συνολική της τύχη.

Όπως έχει δηλώσει επανειλημμένως, είναι θερμός υποστηρικτής της επιχειρηματικής φιλοσοφίας του Μπέζος. Με τον ίδιο τρόπο έτρεχε κι αυτός το τμήμα του εδώ και δύο σχεδόν δεκαετίες.

Ο 53χρονος Jassy μπορεί να είναι άγνωστος στο πλατύ κοινό, είναι όμως γνωστότατος στη Silicon Valley ως ένας πραγματικός βετεράνος της Amazon.

Και η προαγωγή του σε γενικό διευθυντή όλης της εταιρίας υπογραμμίζει με τον καλύτερο τρόπο τον ρόλο που διαδραματίζει το cloud computing στους γίγαντες της τεχνολογίας. Κάθε φορά που βγαίνει offline η AWS, τεράστια τμήματα του ίντερνετ πέφτουν μαζί της.

Όλοι περιμένουν τώρα με κομμένη την ανάσα να δουν αν ο νέος γενικός θα ακολουθήσει με σεβασμό τα χνάρια του προκατόχου του ή θα διαφοροποιηθεί. Αν συνεχίσει πάντως να είναι πιστός στο όραμα του ιδρυτή και την περίφημη νοοτροπία του «Day 1», η οποία μας λέει πως όταν μια εταιρία αρχίζει να επαναπαύεται στις δάφνες της, τότε είναι που καταρρέει, ο Jassy θα πρέπει να επιφέρει πολλές αλλαγές.

Η αλλαγή ήταν και παραμένει εξάλλου το σημαντικότερο χαρακτηριστικό της Amazon, το πιο πετυχημένο εταιρικό εργαλείο της. Και ο ίδιος το πιστεύει άλλωστε αυτό, έχοντας εφαρμόσει τον κανόνα του Μπέζος από την πρώτη κιόλας μέρα του στην εταιρία.

Όταν εντάχθηκε στο δυναμικό της, η Amazon δραστηριοποιούνταν σχεδόν αποκλειστικά στο ηλεκτρονικό εμπόριο, το cloud computing δεν ήταν καν στα σχέδιά της. Ο Jassy ήταν ένας από τους πολλούς και πολλά υποσχόμενους μεταπτυχιακούς που προσλήφθηκαν στην Amazon στα τέλη των 90s.

Όπως έχει δηλώσει σε συνέντευξή του, μετακόμισε στα Δυτικά για τις ανάγκες της δουλειάς του, έχοντας πάντα στο πίσω μέρος του μυαλού του πως θα ξαναγύριζε κάποια στιγμή στη Νέα Υόρκη.

Κάτι που δεν θα συνέβαινε ποτέ, καθώς έγινε από νωρίς ο πρώτος «σκιώδης σύμβουλος» του Μπέζος, όπως ονομάζονται στη γλώσσα της Amazon. Εταιρικά στελέχη δηλαδή με άτυπους ρόλους διευθυντών που ακολουθούσαν τον γενικό κάθε μέρα και παραβρίσκονταν σε όλες τις συναντήσεις.

Όπως αποκάλυψε μάλιστα ο Brad Stone στο βιβλίο του «The Everything Store: Jeff Bezos and the Age of Amazon» (2003), έκανε μάλλον κακή εντύπωση στο αφεντικό την πρώτη φορά που τον είδε. Ο Jassy χτύπησε κατά λάθος τον Μπέζος με ένα κουπί στο κεφάλι, σε άλλο ένα εξαιρετικά ανταγωνιστικό εταιρικό σπορ, από αυτά που αρέσουν πολύ στον Τζεφ.

Τζεφ και Andy

Η σχέση τους άνθισε ωστόσο στα επόμενα χρόνια και κάποια στιγμή έλαβε το χρίσμα από τον ιδρυτή. Ήταν ο εκλεκτός που θα εξερευνούσε την περιπέτεια του cloud computing, που τότε ήταν στα σπάργανα.

Ο Μπέζος του ζήτησε ένα πράγμα: αν είχε νόημα για την Amazon να προσφέρει υπηρεσίες φιλοξενίας (hosting) σε άλλες ιστοσελίδες και εταιρίες, σε χρόνια που οι κολοσσοί της τεχνολογίας μόλις που είχαν αρχίσει να φτιάχνουν τα δικά τους δίκτυα και υποδομές.

Η Amazon είχε δώσει τη δική μας μάχη για να φτιάξει μια πλατφόρμα φιλοξενίας για το λιανεμπόριο πριν από 3 χρόνια και ήξερε καλά τι προβλήματα αντιμετώπισε. Ο Jassy αναγνώρισε από την αρχή το πρόβλημα: δεν έφταιγαν οι υποδομές, αλλά τα ίδια τα εργαλεία της Amazon!

Κι έτσι έβαλε σκοπό να τα βελτιώσει, βελτιώνοντας στην πορεία κάθε εμπλεκόμενη τεχνολογία. «Κι έτσι πολύ αθόρυβα γύρω στο 2000 γίναμε μια εταιρία υπηρεσιών χωρίς μεγάλες φανφάρες», δήλωσε ο ίδιος στο συνέδριο re:Invent το 2018.

Έξι χρόνια χρειάστηκε ο Jassy για να τα κάνει αυτά, φτάνοντας ως το 2003 και την ίδρυση της AWS. Αν και πάλι το πρώτο προϊόν της δεν θα κυκλοφορούσε στην αγορά πριν από το 2006. Η Amazon στέφθηκε πραγματικός πρωτοπόρος εδώ και πήρε τέτοιο κεφάλι στην αγορά που θα χρειαζόταν χρόνια για να την προλάβει ο ανταγωνισμός.

Ο Jassy είχε το δικό του όραμα για το ίντερνετ και απέδωσε πλουσιοπάροχα. Σήμερα η AWS προσφέρει έναν απίστευτο αριθμό από εφαρμογές, υπηρεσίες και ιντερνετικά εργαλεία, πράγματα που χρησιμοποιούν ιστοσελίδες, καταναλωτές και υπάλληλοι κάθε μέρα.

Η AWS διαθέτει πια ασύγκριτους πόρους που δεν έχουν όμοιό τους. Εκτός κι αν είσαι η Google ή το Facebook, που έχουν τα δικά τους data centers, είναι προφανώς ευκολότερο να απευθυνθείς στην Amazon παρά να το κάνεις μόνος σου.

Ο Jassy έχει πάρει τα εύσημα ως αρχιτέκτονας του cloud οράματος της Amazon. Αλλά και ως ενορχηστρωτής του πιο επιτυχημένου τμήματός της. Η AWS αντιπροσώπευσε το 63% των κερδών της Amazon για το 2020, ενώ για το 2021 περιμένουν ακόμα καλύτερα πράγματα (τζίρο 50 δισ. δολαρίων).

Χωρίς την αλματώδη ανάπτυξη της AWS, η Amazon δεν θα είχε τα δισεκατομμύρια για να επενδύει στα πάντα, από το λιανεμπόριο και τις μεταφορές ως τις έξυπνες συσκευές, την τεχνητή νοημοσύνη, τις streaming πλατφόρμες και όλα τα άλλα.

Ο ίδιος ο Μπέζος έχει πει πως η AWS είναι η μηχανή που τροφοδοτεί όλη την Amazon. Και ο Jassy ο σπινθήρας που τα έκανε όλα αυτά δυνατά.

Ο διαφαινόμενος διάδοχος του Μπέζος

Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια όλοι έλεγαν ότι ο Jassy θα ήταν ο άνθρωπος που θα διαδεχόταν τον Μπέζος στο τιμόνι του κολοσσού. Μια εικασία που άρεσε πολύ στον Andy, ο οποίος πέρασε όλο το προηγούμενο διάστημα φλερτάροντας ανοιχτά και δημόσια με την ιδέα.

Τον άκουγες τώρα να μιλά για τις πρώτες μέρες της Amazon και την περιπετειώδη ιστορία της AWS, αλλά και για το πώς όσα έμαθε εκεί μπορούν να εφαρμοστούν και σε άλλα επαγγελματικά περιβάλλοντα.

Ήταν το νέο πρόσωπο της Amazon, βασικός ομιλητής στα συνέδριά της τα τελευταία χρόνια. Όταν μάλιστα ο δεύτερος επικρατέστερος διάδοχος του Μπέζος, ο Jeff Wilke, ανακοίνωσε τη συνταξιοδότησή του, όλα τα στοιχήματα έγειραν υπέρ του Jassy.

Στο εσωτερικό της Amazon, το πνεύμα και η προσωπικότητά του είναι θρυλικά. Με τον ίδιο τρόπο που ήταν και το μεγάλο αφεντικό. Είναι περίφημος για την εξαντλητική έμφαση που δίνει στη λεπτομέρεια, αλλά και για το πρακτικό μυαλό του. Και για την αγάπη του για τα πολύωρα και απανωτά meetings φυσικά!

Την ίδια ώρα, είναι υπέρμαχος της κοινωνικής δικαιοσύνης και δεν κρύβει τις πεποιθήσεις του. Έχει μιλήσει δημοσίως μέσω Twitter, υποστηρίζοντας το κίνημα Black Lives Matter, αλλά και τα δικαιώματα της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας.

Και όμοια με τον Τζεφ, έχει κι αυτός το δικό του μερίδιο σε αμφιλεγόμενες αποφάσεις, όταν υπερασπίστηκε για παράδειγμα την πώληση του γεμάτου ψεγάδια λογισμικού αναγνώρισης προσώπου της Amazon σε αστυνομικά τμήματα και κυβερνήσεις.

«Είναι πραγματικά δύσκολο να χτίσεις μια εταιρία που θα παραμείνει βιώσιμη για μεγάλες χρονικές περιόδους», είπε στο περσινό συνέδριο re:Invent της Amazon, «για να το κάνεις, πρέπει να επανεφεύρεις τον εαυτό σου. Συχνά μάλιστα θα πρέπει να επανεφεύρεις τον εαυτό σου πολλές φορές, ξανά και ξανά»…