«Τίποτα δεν είναι σίγουρο εκτός από τον θάνατο και τους φόρους», αυτό είχε δηλώσει ο Βενιαμίν Φραγκλίνος, ένας από τους ιδρυτές του αμερικανικού έθνους το μακρινό 1789. Δύο αιώνες αργότερα, τα λεγόμενά του συνεχίζουν να είναι πιο επίκαιρα από ποτέ, με τους υψηλούς φόρους να παραμένουν ένα από τα συχνότερα παράπονα των πολιτών ανεξαρτήτως της χώρας στην οποία ζουν. Ποιες χώρες όμως έχουν τους μεγαλύτερους φόρους και σε ποια θέση βρίσκεται η Ελλάδα;
Το visualcapitalist εξετάζει πώς οι διαφορετικές χώρες φορολογούν τους πολίτες τους «ρίχνοντας» μια ματιά στους κορυφαίους οριακούς φορολογικούς συντελεστές ατομικού εισοδήματος σε σχεδόν 150 χώρες αντλώντας δεδομένα από τις παγκόσμιες περιλήψεις φόρων της συμβουλευτικής εταιρείας PwC, οι οποίες ενημερώθηκαν μεταξύ Αυγ 2024-Φεβ 2025.
Το visualcapitalist εξηγεί πως υπάρχουν περιορισμοί στα δεδομένα, καθώς μόνο το υψηλότερο μέρος του εισοδήματος ενός ατόμου φορολογείται με τους παρακάτω συντελεστές και επιπρόσθετα δεν περιλαμβάνονται φόροι ιδιοκτησίας, πωλήσεων ή άλλοι έμμεσοι φόροι. Παραλείπει επίσης κρατικούς, επαρχιακούς και δημοτικούς φόρους.
Πορτογαλία – 48%
Η Πορτογαλία χαρακτηρίζεται από μια αρκετά ανεπτυγμένη οικονομία, καταλαμβάνοντας την 47η θέση παγκοσμίως για το 2024, με ΑΕΠ περίπου 319,93 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ. Το εισόδημα που αποκτάται από την εργασία υπόκειται σε προοδευτικό φόρο εισοδήματος που ισχύει για όλους όσοι απασχολούνται στο εργατικό δυναμικό.
Ταυτόχρονα υπάρχει ένας μακρύς κατάλογος φορολογικών εκπτώσεων συμπεριλαμβανομένης μιας γενικής έκπτωσης, των εξόδων υγείας, της ασφάλισης ζωής και της υγείας και των εξόδων εκπαίδευσης. Τούτου λεχθέντος, ένας κάτοικος που ανήκει στη φορολογική κατηγορία υψηλού εισοδήματος, μπορεί να αναμένει να πληρώσει μέχρι και 48%.
Ολλανδία – 49,5%
Η ανεπτυγμένη οικονομία της Ολλανδίας παίζει ιδιαίτερο ρόλο στην ευρωπαϊκή οικονομία εδώ και αιώνες. Η χώρα ήταν ένα από τα ιδρυτικά μέλη αυτού που αργότερα θα γινόταν η Ευρωπαϊκή Ένωση και έχει τη 17η μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο. Ταυτόχρονα η θέση της στην καρδιά της Δυτικής Ευρώπης καθιστά εξαιρετικά εύκολη την πρόσβαση στις αγορές του Ηνωμένου Βασιλείου και της Γερμανίας, με το λιμάνι του Ρότερνταμ να είναι το μεγαλύτερο στη γηραιά ήπειρο. Ένας κάτοικος αυτού του σημαντικού εμπορικού κέντρου με εισόδημα άνω των 75.518 €, μπορεί να αναμένει συντελεστή φόρου εισοδήματος 49,5%.
Σλοβενία – 50%
Αν και μια από τις μικρότερες χώρες της Ευρώπης, η Σλοβενία εξακολουθεί να επιβάλλει προοδευτικό φόρο εισοδήματος έως και 50% στους πολίτες της. Έχει μόλις 2,1 εκατομμύρια πολίτες, αλλά έχει τους υψηλότερους φορολογικούς συντελεστές μεταξύ των πρώην κομμουνιστικών κρατών που έχουν ενταχθεί στην ΕΕ. Ωστόσο, η Σλοβενία έχει μια ανεπτυγμένη οικονομία και είναι η πλουσιότερη από τις σλαβικές χώρες σε ονομαστικό κατά κεφαλήν ΑΕΠ μπροστά σε περιφερειακές δυνάμεις όπως η Πολωνία και η Ρωσία.
Ισραήλ – 50%
Ο ρυθμός καινοτομίας σε αυτή τη μικρή χώρα της Μέσης Ανατολής είναι εντυπωσιακός. Το Ισραήλ είναι μία από τις σπάνιες μη ευρωπαϊκές χώρες σε αυτή τη λίστα, με πληθυσμό λίγο περισσότερο από 9 εκατομμύρια πολίτες. Κατατάσσεται στην όγδοη θέση ως προς τον αριθμό των startup εταιρειών στον κόσμο και ήταν μια από τις πιο ανθεκτικές οικονομίες του κόσμου κατά τη διάρκεια της «Μεγάλης ύφεσης» του 2008. Επί του παρόντος, το Ισραήλ έχει κατά κεφαλήν ΑΕΠ παρόμοιο με αυτό των χωρών της Νότιας Ευρώπης.
Βέλγιο – 50%
Η στρατηγική θέση του Βελγίου στην καρδιά μιας εξαιρετικά βιομηχανοποιημένης περιοχής το βοήθησε να γίνει το όγδοο μεγαλύτερο εμπορικό έθνος στον κόσμο. Ωστόσο, παρά τις όποιες οικονομικές και εμπορικές επιτυχίες της, η χώρα έχει επίσης έναν από τους υψηλότερους συντελεστές φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων στην Ευρώπη. Επί του παρόντος, εάν κάποιος κερδίζει περισσότερα από 48.320 €, θα φορολογηθεί με συντελεστή 50%, ενώ μέχρι πρόσφατα αυτό το ποσοστό θα μπορούσε ενδεχομένως να φτάσει έως και το 54%.
Αυστρία – 50%
Ο ανώτατος φορολογικός συντελεστής εισοδήματος της Αυστρίας είναι 50% και ισχύει για άτομα με υψηλά εισοδήματα. Η χώρα προσφέρει κοινωνικά οφέλη, όπως δωρεάν υγειονομική περίθαλψη και εκπαίδευση. Επομένως, αν και οι φόροι είναι υψηλοί, το υψηλό επίπεδο ζωής, η πλούσια κουλτούρα και οι κοινωνικές υποδομές καθιστούν τη χώρα αρκετά ελκυστική επιλογή για πολλούς.
Λουξεμβούργο – 51%
Το Μεγάλο Δουκάτο του Λουξεμβούργου είναι ένα μικρό κράτος-μέλος της ΕΕ που βρίσκεται ανάμεσα στο Βέλγιο, τη Γερμανία και τη Γαλλία. Η χώρα μπορεί να χαρακτηριστεί γενικά ως ασφαλής με σταθερή οικονομία, κυβέρνηση και τραπεζικό σύστημα, ενώ έχει ένα από τα καλύτερα διαβατήρια στον κόσμο. Δυστυχώς, διαθέτει επίσης ένα από τα υψηλότερα επίπεδα φορολογίας εισοδήματος στον κόσμο, εφαρμόζοντας ένα προοδευτικό σύστημα που στοχεύει σε άτομα με υψηλότερα εισοδήματα που μπορεί να φτάσει το 51%.
Φινλανδία – 55%
Η Φινλανδία διαθέτει ένα από τα καλύτερα κοινωνικά συστήματα στον κόσμο, που προσφέρει δωρεάν υγειονομική περίθαλψη, εκπαίδευση και διάφορα άλλα προνόμια. Ωστόσο, το γεγονός πως ο υψηλότερος συντελεστής φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων ανέρχεται στο 55%, μπορεί να αποτελέσει αντιστάθμισμα για αυτές τις υπηρεσίες, ειδικά για άτομα με υψηλότερα εισοδήματα.
Δανία – 55,9%
Η Δανία κατέχει την 9η θέση στον κόσμο ως προς το κατά κεφαλήν ΑΕΠ και την 6η στο ονομαστικό κατά κεφαλήν ΑΕΠ. Δεδομένου του μικρού πληθυσμού της χώρας, η κυβέρνησή της έχει επιβάλει συνολικό φορολογικό συντελεστή εισοδήματος φυσικών προσώπων έως και 55,9% για τα άτομα με τα μεγαλύτερα εισοδήματα.
Το κράτος πρόνοιας της Δανίας βασίζεται στην ιδέα ότι οι πολίτες πρέπει να έχουν ίση πρόσβαση στις διάφορες υπηρεσίες που πληρώνονται από φόρους. Πολλοί βλέπουν αυτό ως δικαιολογία για τους υψηλούς φορολογικούς συντελεστές της, οι οποίοι επιτρέπουν επίσης αυξημένη πρόσβαση στα κοινωνικά προγράμματα για τον λαό της Δανίας. Η πρόσβαση αυτή ίσως μπορεί να εξηγήσει γιατί οι Δανοί θεωρούνται από τους πιο ευτυχισμένους ανθρώπους παγκοσμίως.
Πού βρίσκεται όμως η Ελλάδα; Το visualcapitalist κατατάσσει τη χώρα μας στην 21η θέση παγκοσμίως με ποσοστό 44%. Ωστόσο, σύμφωνα με το gov.gr το εισόδημα από μισθωτή εργασία, συντάξεις και επιχειρηματική δραστηριότητα που ξεπερνάει τα 40 χιλιάδες ευρώ φορολογείται με 45%.
Τα υπέρ και τα κατά των υψηλών φορολογικών συντελεστών της Δυτικής Ευρώπης
Οι ατομικοί φόροι εισοδήματος αποτελούν συχνά τη μεγαλύτερη πηγή κρατικών εσόδων. Έτσι, οι υψηλότεροι φόροι βοηθούν στη χρηματοδότηση εκτεταμένων δημόσιων υπηρεσιών όπως η υγειονομική περίθαλψη, η εκπαίδευση και η κοινωνική ασφάλιση.
Το visualcapitalist εξηγεί πως οι φόροι μπορούν επίσης να μειώσουν δυνητικά την εισοδηματική ανισότητα με την αναδιανομή του πλούτου, την υποστήριξη πολιτών με χαμηλότερο εισόδημα και την προώθηση της κοινωνικής συνοχής. Ωστόσο, το μικρότερο διαθέσιμο εισόδημα συχνά οδηγεί σε μείωση της κατανάλωσης, ενώ η χειρότερη ποιότητα ζωής μπορεί να οδηγήσει τους πιο εξειδικευμένους εργαζόμενους με υψηλότερες αποδοχές να μετακινηθούν, οδηγώντας έτσι στο λεγόμενο «brain drain».
