Στις 8 Ιανουαρίου 2021, ο μικρός Χασιμπολάχ Φαγκίρι, ένα προσφυγόπουλο από το Αφγανιστάν που ζούσε στη δομή φιλοξενίας – προσωρινής υποδοχής της Μαλακάσας, βρήκε τραγικό θάνατο όταν βρέθηκε κάτω από τις ρόδες ενός φορτηγού. Οι χαροκαμένοι γονείς του θέλοντας να εκπληρώσουν το θρησκευτικό τους καθήκον, ζήτησαν να μεταφερθεί το άψυχο κορμάκι σε μουσουλμανικό νεκροταφείο. Ισλαμικό κοιμητήριο όμως δεν υπάρχει πουθενά στο λεκανοπέδιο Αττικής, παρά το γεγονός ότι ζουν και να εργάζονται στην ευρύτερη περιοχή της πρωτεύουσας περίπου μισό εκατομμύριο μουσουλμάνοι (αλλοδαποί, πρόσφυγες, μετανάστες αλλά και Έλληνες υπήκοοι).

Φροντίζουν να μην ξεθάβουν τους νεκρούς

Η ταφή του μικρού Χασιμπολάχ έγινε τελικά στο χριστιανικό κοιμητήριο του Σχιστού εν αγνοία τους, όπως υποστηρίζουν οι γονείς, καθώς δεν ήξεραν τί χαρτιά υπέγραφαν. Αυτό που τους απασχολεί τώρα όμως, είναι τί θα γίνει με τον γιου τους το 2024, που θα έχει παρέλθει η τριετία και θα πρέπει να γίνει εκταφή, όπως προβλέπεται για τους χριστιανούς.

Οι μουσουλμάνοι δεν ξεθάβουν τους νεκρούς τους, έχουν διαφορετική ιεροτελεστία. Πλένουν καλά το σώμα του νεκρού και το εναποθέτουν στο χώμα αιώνια, χωρίς φέρετρο. Άρα θα πρέπει να καταβάλλουν το προβλεπόμενο τέλος για τη χρονική παράταση της ταφής.

Κάνουν έρανο για να στείλουν τη σορό στον γενέθλιο τόπο

Νεκροταφείο μουσουλμάνων

Εκατοντάδες χιλιάδες οικογένειες μουσουλμάνων που ζουν στην Αθήνα αντιμετωπίζουν το ίδιο πρόβλημα. Αλήθεια, έχετε αναρωτηθεί ποτέ, πού θάβονται οι μουσουλμάνοι που ζουν στην Ελλάδα; Αρκετοί μεταφέρονται στον γενέθλιο τόπο. Επιστρέφουν δηλαδή στην πατρίδα τους, με έξοδα συγγενών και φίλων ή εράνους, κάτι ωστόσο που όπως αντιλαμβάνεται κανείς δεν είναι εύκολο εξαιτίας των πολύπλοκων διαδικασιών και κυρίως του υψηλού χρηματικού κόστους. Για να μεταφερθεί μια σορός στο Πακιστάν για παράδειγμα, μπορεί να απαιτηθούν έως και 3.000 ευρώ.

Συχνά όμως δεν υπάρχουν τόσα χρήματα. Ακόμη κι αν συγκεντρώνονταν όμως, προκύπτουν ενίοτε κι άλλες δυσκολίες, όπως για παράδειγμα το γεγονός ότι η πατρίδα του νεκρού μπορεί να βρίσκεται σε πόλεμο. Αρκετές φορές πάντως τόσο το κόστος όσο και τη μεταφορά, αναλαμβάνει η εκάστοτε πρεσβεία.

Πέφτει μακριά η Κομοτηνή και η Ξάνθη

Μουσουλμάνοι

«Η άλλη λύση είναι να μεταφερθεί η σορός με το γραφείο τελετών στην Κομοτηνή ή στην Ξάνθη που υπάρχει κοιμητήριο, κάτι όμως που αποκόπτει τους συγγενείς που μένουν στην Αθήνα από το να επισκέπτονται όσο συχνά θα ήθελαν τον τάφο του δικού τους ανθρώπου» όπως μας εξηγεί ο Εχάμπ ελ Σαγέντ, τακτικό μέλος της Διοικούσας Επιτροπής Ισλαμικού Τεμένους Αθηνών και πρόεδρος του Συλλόγου της Αραβικής Κοινότητας των Αμπελοκήπων. Συν τοις άλλοις, ακόμα κι αν επρόκειτο να μεταφερθεί μια σορός από την Αττική στην Κομοτηνή ή την Ξάνθη, οι διαδικασίες θα πρέπει να γίνουν πολύ άμεσα.

Προχωρούν σε ταφή εντός 24 ωρών

Σύμφωνα με το σχετικό εγχειρίδιο που δίνεται από την ελληνική κυβέρνηση στο προσωπικό που παρέχει υπηρεσίες πρώτης υποδοχής σε πρόσφυγες και μετανάστες, για να γνωρίζουν καλύτερα τις πολιτισμικές και θρησκευτικές διαφορές μεταξύ μουσουλμάνων και χριστιανών, οι παραδόσεις θέλουν την ταφή να πραγματοποιείται εντός 24 ωρών από τη στιγμή του θανάτου.

Διαβάζουμε χαρακτηριστικά: «Σε περίπτωση επικείμενου θανάτου, οι συγγενείς ή κάποια άλλα μέλη της μουσουλμανικής κοινότητας, μπορεί να θελήσουν να διαβάσουν κάποια εδάφια του Κορανίου και να προσευχηθούν για την ψυχή του. Μπορεί επίσης να του ζητήσουν να απαγγείλει (σ.σ. εάν είναι σε θέση) μία «δήλωση πίστης» (Shahadah) και να στρέψουν το σώμα του στη δεξιά πλευρά του έτσι ώστε να βλέπει προς την κατεύθυνση της Μέκκα. Μετά το θάνατο οι συγγενείς κλείνουν τα μάτια του νεκρού, ισιώνουν της άρθρωσης χεριών και ποδιών και καλύπτουν το σώμα του. Σύμφωνα με τις συνήθεις παραδόσεις τους προχωρούν σε ταφή εντός 24 ωρών, αφού το σώμα πλυθεί».

Η λύση του μουσουλμανικού τομέα στο νεκροταφείο Σχιστού

Νεκροταφείο μουσουλμάνων

Το πρόβλημα όπως όλα δείχνουν θα λυθεί σύντομα, με τη σχεδιαζόμενη δημιουργία εντός του τρέχοντος έτους μουσουλμανικού τομέα, στο νεκροταφείο του Σχιστού, του μεγαλύτερου όλης της χώρας, που διαχειρίζεται ο Σύνδεσμός Δήμων Πειραιά και Δυτικής Αττικής, που αποτελείται από τους δήμους Πειραιά, Κερατσινίου – Δραπετσώνας, Νίκαιας – Αγίου Ιωάννη Ρέντη, Κορυδαλλού, Περάματος και Μοσχάτου – Ταύρου. Άλλωστε σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, σε κάθε κοιμητήριο θα πρέπει να υπάρχει πρόβλεψη για τη δημιουργία ειδικού χώρου ταφής μη χριστιανών ορθοδόξων, άσχετα εάν κάτι τέτοιο δεν εφαρμόζεται.

«Πράσινο φως» από την Εκκλησία

Από το 2016 η Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών έχει συναινέσει στη παραχώρηση 20 στρεμμάτων για τον ενταφιασμό μουσουλμάνων εντός της έκτασης των 330 στρεμμάτων που έχει δοθεί από το μακρινό 1994 για τη λειτουργία του διαδημοτικού κοιμητηρίου στον πέτρινο βράχο του Σχιστού που αποτελεί εκκλησιαστική περιουσία.

Το χρονικό διάστημα μεταξύ 1994 με 2000, η εργολήπτρια εταιρεία διαμόρφωσε τα 220 στρέμματα σε χριστιανικό κοιμητήριο ενώ τα υπόλοιπα 110 παρέμεναν ανεκμετάλλευτα. Όταν δόθηκε από την Αρχιεπισκοπή το «πράσινο φως» για τη δημιουργία και ενός ξεχωριστού τμήματος ταφής των μουσουλμάνων, η Περιφέρεια Αττικής εξασφάλισε τα απαιτούμενα κονδύλια για την υλοποίηση του έργου.

Ο χριστιανικός τομέας λειτουργεί εδώ και χρόνια κανονικά, ωστόσο ο μουσουλμανικός έχει καθυστερήσει να φτιαχτεί, κάτι που σύμφωνα με πληροφορίες οφείλεται πρωτίστως στο γεγονός ότι έχουν προκύψει δικαστικές διαμάχες μεταξύ του κοιμητηρίου της περιοχής του Σχιστού και μιας εργολήπτριας εταιρείας, που όμως δεν σχετιζόταν άμεσα με τη δημιουργία του μουσουλμανικού τομέα, αλλά με μια σειρά αντισταθμιστικών οφελών της ήδη υπάρχουσας κατασκευής.

Ξεχωριστή είσοδος και με δυνατότητα φιλοξενίας 5.000 τάφων

Νεκροταφείο μουσουλμάνων

Τώρα όμως, και με τη συνδρομή του υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, το έργο δείχνει ότι θα προχωρήσει και μπορεί να λειτουργήσει τελικά, αν όχι μέσα στο τρέχον έτος, σίγουρα το 2023. Τουλάχιστον αυτές είναι οι διαβεβαιώσεις που έχουν δοθεί. Όπως επισημαίνει ο πρόεδρος του συνδέσμου των έξι δήμων του Κοιμητηρίου Σχιστού Δημοσθένης Σταματάτος, ο χριστιανικός με τον μουσουλμανικό τομέα που θα φτιαχτεί, θα βρίσκονται σε απόσταση και δεν θα έχουν οπτική επαφή.

Όπως ορίζει η ισλαμική εθιμοτυπία θα κατασκευαστεί ειδικός χώρος για να τιμούν τους νεκρούς τους, με ξεχωριστή είσοδο. Ξεκαθαρίζεται τέλος, ότι δεν θα υπάρχει τέμενος στην εν λόγω παραχωρηθείσα έκταση των 20 στρεμμάτων και πως υπολογίζεται ότι θα παρέχεται η δυνατότητα φιλοξενίας περίπου 5.000 τάφων. Βέβαια και πάλι, πολύ σύντομα θα ανακύψει και πάλι ζήτημα χωρητικότητας, ιδίως εάν δεν ισχύσει η εκταφή των νεκρών.