Επίκινδυνη τροπή λαμβάνει η κρίση στη Μέση Ανατολή, μετά την απόφαση από Βρετανία και ΗΠΑ να βομβαρδίσουν θέσεις των ανταρτών Χούθι στην Υεμένη, για να προστατεύσουν τη ναυτιλία στην Ερυθρά Θάλασσα.
Οι Χούθι, που ελέγχουν τη βόρεια Υεμένη, έχουν γίνει μια από τις πιο ενεργές φατρίες στον λεγόμενο «Άξονα Αντίστασης της Τεχεράνης» από τότε που ξέσπασε ο πόλεμος μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς. Η Τεχεράνη ελέγχει σε σημαντικό βαθμό τη βασικό οδό διακίνησης πετρελαίου, το Στενό του Ορμούζ. Πρόκειται για το μοναδικό θαλάσσιο πέρασμα του Περισκού κόλπου και από αυτό περνά το 25% – 30% της παγκόσμιας κατανάλωσης πετρελαίου.
Πλήγμα στο διεθνές εμπόριο
Μια ασύμμετρη δύναμη με την υποστήριξη του Ιράν βάζει την εμπορική ναυτιλία στο στόχαστρο ως «αντίποινα για τα εγκλήματα του Ισραήλ» προκαλώντας τριγμούς στο διεθνές εμπόριο.
Ο κίνδυνος που κρύβουν τα ταξίδια στην Ερυθρά Θάλασσα έχει ωθήσει τους πλοιοκτήτες να αποφεύγουν τη διέλευση από τη διώρυγα του Σουέζ, μειώνοντας σημαντικά τον αριθμό των πλοίων που διέρχονται από εκεί.
Κορυφαίες εταιρείες αναγκάζονται να ανακατευθύνουν όλα τα πλοία τους που θα περνούσαν από την Ερυθρά Θάλασσα αυξάνοντας σημαντικά τα κόστη. Δεξαμενόπλοια αλλά και πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων αποφεύγουν τη Διώρυγα του Σουέζ, επιλέγοντας ένα μεγαλύτερο και πιο δαπανηρό ταξίδι γύρω από το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας της Αφρικής.
Ένα πλοίο από τη Σιγκαπούρη μπορεί για παράδειγμα να φτάσει στο Ρότερνταμ σε 8.500 ναυτικά μίλια εάν διασχίσει το κανάλι. Ο περίπλους της Αφρικής αυξάνει το ταξίδι στα 11.800 ναυτικά μίλια, προσθέτοντας χρόνο και κόστος σε έναν πλοιοκτήτη. Για όσους επιλέγουν να κάνουν τον γύρο του Ακρωτηρίου της Καλής Ελπίδας αυτό σημαίνει επιπλέον 10 με 12 ημέρες ή και περισσότερες σε περίπτωση δεξαμενόπλοιων που κινούνται με χαμηλότερες ταχύτητες.
Πλήγμα και για τον Πειραιά
Οι αναδρομολογήσεις και οι καθυστερήσεις στα δρομολόγια, λόγω της έκρυθμης κατάστασης στην Ερυθρά Θάλασσα, δεν θα μπορούσαν να μην επηρεάσουν και το λιμάνι του Πειραιά.
Ο Πειραιάς είναι το πρώτο μεγάλο λιμάνι που προσεγγίζουν τα φορτηγά πλοία που φτάνουν στην Ευρώπη έχοντας διασχίσει τη διώρυγα του Σουέζ. Από εκεί τα εμπορευματοκιβώτια μεταφέρονται ακολούθως στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Το κόστος για τη μεταφορά ενός container από την Ασία στον Πειραιά έχει σχεδόν τριπλασιαστεί το τελευταίο διάστημα. Τα πλοία που μεταφέρουν εμπορευματοκιβώτια από την Άπω Ανατολή φτάνουν με καθυστέρηση εβδομάδων ή δεν έρχονται καθόλου στον Πειραιά, διότι ακολουθούν τη διαδρομή γύρω από το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας και ξεφορτώνουν τα φορτία τους σε λιμάνια της Βορείου Θάλασσας.
«Φορτηγά πλοία προσεγγίζουν τον Πειραιά ως τελευταίο λιμάνι, προτού επιστρέψουν ξανά γύρω από την Αφρική πίσω στην Άπω Ανατολή. Στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες της Μεσογείου υπάρχουν ήδη καθυστερήσεις στις παραδόσεις ρούχων, υποδημάτων, οικιακών και ηλεκτρονικών συσκευών και αυτοκινήτων από την Ασία» αναφέρουν γερμανικά μέσα ενημέρωσης.
Το 2023 ο Πειραιάς ήταν το τέταρτο μεγαλύτερο κέντρο διακίνησης εμπορευματοκιβωτίων της Ευρώπης μετά το Ρότερνταμ, την Αμβέρσα και το Αμβούργο.
Όλεθρος για την παγκόσμια ναυτιλία
Εάν η κρίση κλιμακωθεί περαιτέρω, οι επιπτώσεις στη διεθνή ναυτιλία και το παγκόσμιο εμπόριο θα είναι εξαιρετικά σοβαρές, εκτιμούν αναλυτές. Εκτός από την Αίγυπτο, που είναι ο μεγαλύτερος χαμένος καθώς τα κέρδη από τη διαχείριση των ναυτιλιακών ροών στη Διώρυγα του Σουέζ είναι κομβικά για τα κρατικά ταμεία, η Ευρώπη και κυρίως τα κράτη της Μεσογείου, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, θα επωμιστούν το μεγαλύτερο βάρος. Επίσης, ορισμένες χώρες στη Βόρεια Αφρική, όπως η Τυνησία και η Αλγερία, είναι επίσης ιδιαίτερα ευάλωτες καθώς το μεγαλύτερο μέρος των εμπορικών συναλλαγών τους με την Ασία πραγματοποιείται μέσω της Διώρυγας του Σουέζ.
Ο Σάιμον Λόκγουντ, ανώτερο στέλεχος για τη ναυτιλία στην πολυεθνική ασφαλιστική εταιρεία Willis Towers Watson, σημείωσε στο Foreign Policy πως οι επιθέσεις των Χούθι προκαλούν ήδη όλεθρο στην παγκόσμια ναυτιλία.
«Το εμπόριο Ανατολής – Δύσης βασίζεται στην Ερυθρά Θάλασσα και τη Διώρυγα του Σουέζ. Με τις βασικές γραμμές τροφοδοσίας να εκτρέπονται σε άλλα δρομολόγια, θα υπάρξουν σημαντικές καθυστερήσεις και αυξημένο κόστος. Θα υπάρξουν αρνητικές επιπτώσεις στο διεθνές εμπόριο».
