Tραγουδίστρια, πρώην πρωταθλήτρια ποδηλασίας και πάνω από όλα γυναίκα. Μια γυναίκα που έμαθε να πηγαίνει κόντρα στα «πρότυπα» και τα στερότυπα παλευόντας να δείξει ότι δεν υπάρχει «ασθενές φύλο». Στην πορεία της ζωής η 45χρονη σήμερα Ασπασία Θεοφίλου άκουσε πολλά σχόλια, έπεσε θύμα κακοποίησης και πέρασε νευρική ανορεξία. Όλα αυτά όμως την έκαναν να πεισμώσει, να πάρει θάρρος ώστε να πάλεψει και να δημιουργήσει το κίνημα «Strong Me».
Γεννημένη σε μία παραδοσιακή οικογένεια Κωνσταντινουπολιτών από μικρή παρατηρούσε πως όλοι γύρω της αντιμετώπιζαν διαφορετικά τα αγόρια από τα κορίτσια ενώ ένιωθε ότι δεν ταίριαζε πουθενά. Αντιδρούσε όταν της έλεγαν «κορίτσι πράγμα πρέπει να προσέχεις πως κάθεσαι», ή της υποδείκνυαν ότι δεν πρέπει να παίζει με αγόρια. Νευρίαζε όταν άκουγε γονείς να ξεχωρίζουν τα παιδιά τους με βάση το φύλο και ήξερε ότι το δικό της μέλλον δεν θα κλειστεί στα «κουτάκια» των στερεοτύπων και του καθωσπρεπισμού.
«Το ότι είχα γεννηθεί κορίτσι έβλεπα πως ήταν πρόβλημα»
«Το γεγονός πως είχα γεννηθεί κορίτσι έβλεπα από μικρή πως σε πολλά πράγματα αποτελούσε πρόβλημα. Στην εφηβεία μου, όπως και όλα τα κορίτσια ρωτούσαν και εμένα ποιον θα παντρευτώ και οι επιλογές μου μεγαλώνοντας δεν ήταν, μπορώ να πω: ”πρέπον”» αναφέρει μιλώντας στο Newsbeast η Ασπασία Θεοφίλου.
«Επέλεξα ένα αγώνισμα που έκανα πρωταθλητισμό και ήταν αμιγώς ανδρικό την ποδηλασία. Δεν υπήρχε ούτε εθνική γυναικών και έτσι έκανα προπόνηση με την εθνική ανδρών. Μεγαλώνοντας ήταν και αυτό πρόβλημα, καθώς μου έλεγαν ”δεν μπορείς να είσαι τόσες ώρες στους δρόμους με τους άνδρες”.
Είχα όμως συνηθίσει να κινούμαι σε ανδροκρατούμενος χώρους οπότε σε εμένα φαινόταν φυσιολογικό. Δεν έλλειψαν όμως πολλά περιστατικά που με απαγοήτευσαν. Στον δρόμο για παράδειγμα στην προπόνηση (ενώ έκανα ποδήλατο) έβγαλε κάποιος το χέρι του από ένα αυτοκίνητο και με χούφτωσε» μας λέει.
Μπαίνοντας στον χώρο του τραγουδιού η Ασπασία Θεοφίλου αντιλήφθηκε, όσο προετοιμασμένη κι αν ήταν πως η συμπεριφορά προς τους άνδρες απέχει κατά πολύ από τη συμπεριφορά προς τις γυναίκες.
«Ένιωθα ενοχικά για το ότι είμαι τραγουδίστρια και δούλευα βράδυ, ένιωθα ότι ακόμη και οι σύντροφοί μου είχαν υπομονή και κατά κάποιον τρόπο μου κάνουν και χάρη που δέχονται την επιλογή μου. Κάποια στιγμή δε ήρθαν και δύο περιστατικά κακοποίησης για τα οποία δεν θέλω να μιλάω το ένα μάλιστα ήταν και πολύ σκληρό καθώς νοσηλεύτηκα. Δεν είχα ποτέ την αίσθηση ότι κακοποίηθηκα. Σκεφτόμουν πως ”συμβαίνουν αυτά και είναι ακριβώς αυτό το κομμάτι που λέμε πως οι συμπεριφορές είναι κανονικοποιημένες”. Κάποια στιγμή όλο αυτό άρχισε να με κάνει δυσλειτουργική, να χάνω τον τσαμπουκά μου και να καταλήξω στη νευρική ανορεξία.
Όταν βγήκα αυτή την περιπέτεια μπήκα σε ψυχοθεραπεία. Είχα πάντα στο μυαλό μου ότι ήθελα να κάνω κάτι. Δεν μου άρεσε αυτό που ζούσαμε οι γυναίκες. Είχα καταλάβει πως το θέμα ήταν ότι γεννήθηκα γυναίκα. Όταν πάτησα στα πόδια μου μετά τη νευρική ανορεξία αποφάσισα πως ήρθε η στιγμή να κάνω αυτό που είχα στο μυαλό μου γεγονός το οποίο συνέπεσε με το κίνημα MeToo» εξομολογείται η Ασπασία Θεοφίλου μιλώντας για τη δημιουργία του «Strong Me».
«Εκεί ήταν που αντιλήφθηκα ότι το κομμάτι της έμφυλης βίας δεν έχει εξωστρέφεια. Δεν μιλάει δηλαδή κανείς ανοιχτά για αυτό. Έτσι στόχος μου ήταν να δημιουργήσω ένα κίνημα που να είναι εξωστρεφές και το οποίο να ενεργοποιήσει τον κόσμο, να τον ευαισθητοποιήσει και κυρίως να κάνει τις γυναίκες να αποβάλουν την ενοχή μιλήσουν ανοιχτά για τα όσα συμβαίνουν και να φοβούνται. Γι΄αυτό άλλωστε το μότο του Strong Me είναι ”Κάνε το φόβο σου δύναμη”. Όλο αυτό δημιουργήθηκε μέσα από πάρα πολύ δικό μου φόβο γιατί ένα ακόμη μήνυμα που είναι σημαντικό να περάσω στις γυναίκες αλλά και σε όλους τους ανθρώπους είναι ότι δεν πρέπει να αφήνουμε τη ζωή μας να περνάει μέσα στον φόβο και ότι πρέπει να τον υπερνικήσουμε, να τον κάνουμε ενέργεια και να περάσουμε στη δράση.
Ουσιαστικά είναι σαν να βάζουμε εμείς όρια στον εαυτό μας. Βέβαια αυτό είναι δύσκολο γιατί σε όλο τον κόσμο και κυρίως στη χώρα μας ζούμε απόλυτα μέσα στα στερεότυπα ή τα κουτάκια και οι γυναίκες κουβαλάνε πολλή ενοχή. Οι κακοποιητές είναι πολύ χειριστικοί και ”πετούν” όλο το φταίξιμο και όλη την ευθύνη στα θύματα οπότε λειτουργούμε λίγο με το ”μας αξίζει αυτό που συμβαίνει”» υπογραμμίζει η ιδρύτρια του Strong Me.
«Γυναίκες βιώνουν συνθήκες όπως το ”για ένα χαστούκι δεν χαλάει το σπίτι”»
Αναφερόμενη στο ελληνικό MeToo και τη θύελλα αποκαλύψεων για την κακοποίηση γυναικών που έφερε στο προσκήνιο η Ασπασία Θεοφίλου τονίζει: «Η σημαντικότερη αλλάγη που έφερε το MeToo είναι πως αρχίσαμε να μιλάμε για ένα πρόβλημα το οποίο υπάρχει δεκαετίες στην Ελλάδα αλλά και σε όλο τον κόσμο γιατί οι κοινωνίες είναι αμιγώς πατριαρχικές, το βλέπουμε αυτό. Στην χώρα μας ειδικά είναι τόσο κανονικοποιημένο όλο αυτό ειδικά έξω από τα αστικά κέντρα που μας σοκάρει».
«Είναι πάρα πολύ ενδιαφέρον από την περιήγηση μας με το Strong Me το τι στοιχεία έχουμε συλλέξει για το ότι υπάρχουν περιοχές έξω από τα αστικά κέντρα που έχεις την αίσθηση ότι ζούμε στην Ελλάδα του 50′ γιατί οι γυναίκες βιώνουν συνθήκες όπως το ”μην χαλάσεις το σπίτι σου”, ”για ένα χαστούκι δεν χαλάει το σπίτι” κτλ.
Γυναίκες κακοποιούνται και προτρέπονται ακόμη και από τους γονείς τους να μην μιλήσουν για να μην γίνουν ρεζίλι, για να μην δώσουν λαβές στην κοινωνία να τους να τις σχολιάσει και περνούν τη ζωή τους στην κακοποιήση» σημειώνει η ιδρύτρια του Strong Me.
«Η έξαρση της βίας δεν είναι αυτή που πιστεύουμε. Υπήρχε πάντα απλά επιλέγαμε να ρίχνουμε τα πράγματα κάτω από το χαλί. Το πολύ σημαντικό που έκανε το MeToo είναι ότι επιτέλους έγινε ορατό ένα πρόβλημα που προσποιούμασταν όλοι ότι δεν υπάρχει. Η ορατότητα που προβλήματος άλλαξε η έξαρση δεν είναι τόσο μεγάλη» αναφέρει.
«Όταν είσαι σε συνεχίζει επαφή με τον κακοποιητή σου η τριβή είναι περισσότερη οπότε και να περιστατικά αυξάνονται»
«Σαφώς ο εγκλεισμός λόγω του κορονοϊού λειτούργησε καταλητικά. Αλλά είναι πολύ ενδιαφέρον να σημειώσουμε ότι ούτως ή άλλως πως στις περιόδους διακοπών ή εορτών υπάρχει έξαρση για τον πολύ απλό λόγο ότι δεν είμαστε στα καθημερινά μας προγράμματα και όπου οι θύτες λείπουν περισσότερες ώρες από τα σπίτια τους. Όταν είσαι σε συνεχίζει επαφή με τον κακοποιητή σου η τριβή είναι περισσότερη οπότε και να περιστατικά αυξάνονται. Τα θύματα ζουν σε μία συνθήκη όπου ένα περιστατικό πυροδοτείται από το τίποτα. Μπορεί για παράδειγμα ένα άτομο να έχει γυρίσει χαμογελαστό από τη δουλειά του και μέσα σε πέντε λεπτά να έχει γίνει το οτιδήποτε για οπονδήποτε λόγο… ακόμη και γιατί δεν υπήρχε ζεστό νερό.
Είναι πράγματα που συμβαίνουν σε δευτερόλεπτα. Όπως δείχνει και το σποτ μας ”Άσε λίγο κάτω το μπαλόνι” συμβαίνει ακριβώς αυτό. Οι θύτες ψάχνουν πάντα κάποιον τρόπο για να ξεσπάσουν τον θυμό τους. Έτσι τα θύματα με το που ακούν τα κλειδιά στην πόρτα ζουν σε έναν πανικό γιατί δεν ξέρουν πως θα εξελιχθούν οι συγκεκριμένες ώρες. Το συγκεκριμένο σποτάκι μας προβαλλόταν μόνο συγκεκριμένες ώρες (αργά το βράδυ) καθώς επειδή εμείς δεν έχουμε χρηματοδότηση από πουθενά δεν μπορούσαμε να έχουμε πληρωμένο τηλεοπτικό χρόνο. Έτσι με την έγκριση του ΕΣΡ παίζεται ό,τι ώρες υπάρχουν για την προβολή σποτ που είναι για την κοινωνική ευθύνη» συμπληρώνει η Ασπασία Θεοφίλου.
«Μία κοπέλα από την Κρήτη ζούσε 10 χρόνια σε περιβάλλον κακοποίησης και στο σπίτι της υπήρχε δωμάτιο βασανισμού»
Μιλώντας για τις σκληρές ιστορίες που έχει ακούσει από γυναίκες που απευθύνθηκαν στο Strong Me η ιδρύτριά του τονίζει πως είναι αρκετές. Θυμάται όπως σημειώνει μία που την είχε σοκάρει ιδιαιτέρως.
«Ένα κορίτσι από την Κρήτη ζούσε επί δέκα σε περιβάλλον κακοποίησης και μάλιστα στο σπίτι υπήρχε και δωμάτιο βασανισμού. Η κοπέλα, η οποία έχει τέσσερα παιδιά, πλέον είναι καλά αλλά ακόμη αντιμετωπίζει τεράστιο ρατσισμό στην κοινωνία της Κρήτη. Υπάρχουν άνθρωποι που παρόλο που είναι κατεγραμμένο το περιστατικό και έχει καταγγελθεί στην Αστυνομία την κατηγορούν πως έχει χαλάσει το σπίτι της» εξομολογείται.
«Οι μηχανισμοί για να βοηθήσουμε τις γυναίκες είναι σε πολύ αρχικό ακόμη στάδιο δυστυχώς. Έχουμε την εντύπωση ότι όταν μια γυναίκα μιλήσει όλα παίρνουν τον δρόμο τους αλλά δεν είναι έτσι στην Ελλαδά αυτή τη στιγμή. Οφείλουμε πάντα να είμαστε ειλικρινείς με τις γυναίκες που απευθύνονται σε εμάς. Εμείς δεν έχουμε ούτε ψυχολογική υποστηρίξη, ούτε νομικό τμήμα. Έχουμε τον λόγο μας και τον νομικό που μπορεί να αποφορτήσει ένα περιστατικό την ώρα που συμβαίνει και να δώσουμε τις απαραίτητες οδηγίες. Έχουμε δημιουργήσει όμως έναν δίαυλο επικοινωνίας και συνεργασίας σχεδόν με όλους τους φορείς και τα συμβουλευτικά κέντρα γιατί κάθε περιστατικό είναι διαφορετικό» σημειώνει η Ασπασία Θεοφίλου.
«Είναι σημαντικό να αντιληφθούμε τη σπουδαιότητα της καταγγελίας διότι ένα περιστατικό όταν δεν είναι κατεγραμμένο δεν υφίσταται»
Εστιάζοντας στο έργο του κινήματος Strong Me και το πώς βοηθά τις γυναίκες που έχουν ζήσει σε κακοποιητικό περιβάλλον η ιδρύτριά του υπογραμμίζει: «Αυτό που έχει συμβεί και με τη θέσπιση του φεστιβάλ μας, γιατί φτιάξαμε το μεγαλύτερο και μοναδικό φεστιβάλ που υπάρχει για την έμφυλη βία, είναι ότι φορείς βρίσκονται και περνούν κάποιες ώρες μαζί μας με αποτέλεσμα να έχουμε δημιουργήσει στενές σχέσεις.
Οι γυναίκες πρέπει να είναι προετοιμασμένες ότι από τη στιγμή που γίνει η καταγγελία έχουμε δρόμο μπροστά μας. Είναι πολύ σημαντικό να αντιληφθούμε τη σπουδαιότητα της καταγγελίας διότι ένα περιστατικό όταν δεν είναι κατεγραμμένο δεν υφίσταται και υπάρχει μόνο ο λόγος του ενός απέναντι στον άλλο. Έχουμε πολύ δρόμο για να σπάσουν στερεότυπα».
«Έρωτας και η αγάπη δεν πάνε με τη βία»
«Είναι δύσκολο συναισθηματικά να καταγγείλεις τον άνθρωπο που έχεις ερωτευτεί και έχεις αγαπήσει. Πολλές φορές πηγαίνουν να καταγγείλουν και στην πορεία το αφήνουν. Μάλιστα πριν από λίγο καιρό έχει κυκλοφορήσει μία καινούργια καμπάνια μας η οποία δείχνει πως οι γυναίκες κάνουν ακόμη και επτά απόπειρες μέχρι να φύγουν. Το πιο σημαντικό μήνυμα που πρέπει να αντιληφθούμε είναι ότι ο έρωτας και η αγάπη δεν πάνε με τη βία. Όπου υπάρχει πόνος και βία δεν υπάρχει αγάπη, αυτό είναι το πρώτο και πιο σκληρό που πρέπει να αντιμετωπίζει μία γυναίκα» μας λέει η Ασπασία Θεοφίλου.
«Αξίζουμε όλοι μία ζωή που μέσα στο σπίτι μας θα νιώθουμε ασφαλείς και χαρούμενοι»
«Οι θύτες έχουν συνήθως δύο πρόσωπα, ένα το δημόσιο που είναι καλό και ένα το εντός των τειχών που με μεταλλάσσεται σε διάβολο» εξηγεί στο Newsbeast και δηλώνει πως όλα όσα έχει ζήσει στη ζωή της την έκαναν να αποδεχτεί αυτό που είναι.
«Το τελευταίο εξάμηνο έχω αρχίζει και επικοινωνώ ξανά την ιδιότητα μου ως τραγουδίστρια. Έχω αποφασίσει ότι δεν θα δίνω εξηγήσεις σε κανέναν και μου αρέσει ο ανθρωπός μου τον ταλαιπώρησα 43 χρόνια γιατί τον άλλο μήνα κλείνω τα 45. Τα τελευταία χρόνια έχω πετάξει όλα τα ταμπού. Δεν χρωστάμε σε κανέναν έχουμε έρθει σε αυτόν τον κόσμο για να είμαστε ελεύθεροι. Το Strong Me ήταν το μονοπάτι για να απελευθερώσω τον φόβο μου αλλά παράλληλα και το μονοπάτι της ελευθερίας μου.
Όλοι οι άνθρωποι πρέπει να σταματήσουν να κάνουν επιλογές λόγω του φύλλου τους, λόγω της σεξουαλικής τους ταυτότητας, να είναι ελεύθεροι. Ευτυχισμένοι είναι οι ελεύθεροι άνθρωποι. Αξίζουμε όλοι μία ζωή που μέσα στο σπίτι μας θα νιώθουμε ασφαλείς και χαρούμενοι» σημειώνει κλείνοντας η Ασπασία Θεοφίλου.
- Τις φωτογραφίες παραχώρησε στο Newsbeast η Ασπασία Θεοφίλου
