«Όποιος είναι απ’ έξω από το χορό, πολλά τραγούδια ξέρει» λέει μια παροιμία. Αυτή απαντά απλά αλλά και ξεκάθαρα στα στόματα που άνοιξαν όχι για συγχαρούν αλλά για να επικρίνουν όσες και όσους είχαν το θάρρος να αποκαλύψουν ότι κάποια στιγμή στη ζωή τους έπεσαν θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης, κακοποίησης, βίας είτε λεκτικής είτε σωματικής.
Πριν ακόμη σκεφτούν εάν θα μπορούσαν να σηκώσουν οι ίδιοι τον «βαρύ σταυρό» της κακοποίησης και να ανέβουν τον προσωπικό τους Γολγοθά άρχισαν να ψιθυρίζουν «μα γιατί μίλησαν τώρα;», «γιατί δεν το έκαναν νωρίτερα;».
Η Σοφία Μπεκατώρου ήταν η γυναίκα που έκανε την αρχή. Μετά από αρκετά χρόνια αποφάσισε να δημοσιοποιήσει τη σεξουαλική κακοποίηση που δέχθηκε από παράγοντα της Ελληνικής Ομοσπονδίας Ιστιοπλοΐας προκαλώντας σάλο και πανικό τόσο στον αθλητικό χώρο όσο και στον καλλιτεχνικό.
Στη συνέχεια μίλησε η Ζέτα Δούκα. Λυπημένη και παράλληλα οργισμένη αποκάλυψε σε τηλεοπτική εκπομπή τη βία που έζησε από τον Γιώργο Κιμούλη. Τη διαδέχτηκαν και άλλοι ηθοποιοί και καλλιτέχνες οι οποίοι είτε μέσω των social media είτε με συνεντεύξεις του αποκάλυψαν τις δικές τους οδυνηρές εμπειρίες. Άλλωστε μερικές φορές για να βρεις το θάρρος θες ένα χέρι που θα σε τραβήξει. Για να αποκαλύψεις το δράμα σου χρειάζεσαι απλά να νιώσεις πως δεν είσαι μόνος. Έχεις ανάγκη να πιστέψεις πως η ιστορία σου θα βοηθήσει κι άλλους να ανοίξουν το στόμα τους όπως συνέβη και σε εσένα. Θες να νιώσεις την ασφάλεια ότι υπάρχουν άτομα που θα σε ακούσουν και δεν θα σε κατακρίνουν.
«Η σεξουαλική παρενόχληση είναι ένα φαινόμενο, που δυστυχώς αρκετά άτομα έχουν υποστεί. Κάποιος μπορεί να θεωρήσει ακόμη ένα σχόλιο αθώο, όμως ο αποδέκτης του μπορεί να το ερμηνεύσει αλλιώς. Η σεξουαλική παρενόχληση περιλαμβάνει σεξουαλικές απαιτήσεις, σεξουαλικές χάρες, σχόλια που να περιέχουν σεξουαλικό περιεχόμενο ή προσβλητικά σχόλια για το φύλο κάποιου» εξηγεί στο newsbeast.gr η ψυχοθεραπεύτρια και σύμβουλος ψυχικής υγείας, Σοφία – Ελένη Πλατανιά.
Το «γιατί» που χρησιμοποιούμε τόσο εύκολα και η κοινωνία που δεν είναι έτοιμη να ακούσει
Αναφερόμενη στις καταγγελίες αθλητριών και στη συνέχεια καλλιτεχνών η Σοφία – Ελένη Πλατανιά εξηγεί πως «έχουν προκαλέσει την αντίδραση μίας μερίδας πολιτών που χρησιμοποιεί ως επιχείρημα το ερώτημα ”γιατί δεν μίλησαν τόσο καιρό”».
«Όταν ένα άτομο έχει υποστεί τέτοιου είδους συμπεριφορά, παράλληλα βιώνει και πολλά αρνητικά συναισθήματα που εντείνουν ακόμη περισσότερο τη δύσκολη εμπειρία του» σημειώνει και τονίζει:
«Είναι πολύ σημαντικό να προσέξουμε τον τρόπο που τίθεται το ίδιο το ερώτημα. Τι μπορεί να κρύβει από πίσω αυτό το μεγάλο ”γιατί” που τόσο εύκολα χρησιμοποιούμε; Μήπως οδηγεί το θύμα στην θέση του κατηγορούμενου; Μήπως δυστυχώς μέσα από αυτήν την ερώτηση καθρεπτίζεται το γεγονός ότι η κοινωνία δεν είναι έτοιμη να ακούσει και πόσο μάλλον να χειριστεί ένα τέτοιο ζήτημα με σύνεση και αξιοπρέπεια; Ωστόσο, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να τονιστεί ότι υπάρχουν πολλές αιτίες που ένα θύμα μπορεί να καθυστερήσει να αποκαλύψει το τραυματικό γεγονός και κάθε μια κρύβει πολύ πόνο».
Δεν υπάρχει συγκεκριμένη στιγμή για να αποκαλύψει το θύμα τα όσα έζησε
«Η αλήθεια είναι πως δεν υπάρχει συγκεκριμένη στιγμή στην οποία το άτομο που έχει βιώσει κάποιου είδους παρενόχληση, να την αντιμετωπίσει και να μιλήσει γι’ αυτό. Τις περισσότερες φορές χρειάζεται χρόνο γιατί οποιαδήποτε μορφή παρενόχλησης ή κακοποίησης είναι τραυματική. Το θύμα πρέπει να βρει το θάρρος για να το κάνει» επισημαίνει η ψυχοθεραπεύτρια και σύμβουλος ψυχικής υγείας, Σοφία – Ελένη Πλατανιά μιλώντας στο newsbeast.gr.
«Το αίσθημα της ντροπής, των ενοχών και του φόβου κυριαρχούν και συχνά οδηγούν το άτομο στο να χρειάζεται πολύ περισσότερο χρόνο για να σκεφτεί αν θέλει να μιλήσει ή και τελικά να μη καταφέρει να μιλήσει ποτέ για ό,τι έχει βιώσει» εξηγεί και τονίζει πως «χρειάζεται χρόνος προσωπικής θεραπείας προκειμένου να καταφέρει το ”θύμα” να αντιμετωπίσει, να διαχειριστεί και να θεραπεύσει τις ”πληγές” που μπορεί να του άφησε ένα τέτοιο γεγονός».
Γιατί σημαντικό να μιλήσει το θύμα ακόμη και μετά από χρόνια
«Είναι πραγματικά πολύ σημαντικό το άτομο να μιλήσει γ’ αυτό που έχει υποστεί, καθώς είναι ένας άμεσος τρόπος να βοηθηθεί για να σταματήσει να βιώνει την ίδια κατάσταση, προστατεύοντας έτσι τον εαυτό του» αναφέρει.
«Η εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών, αλλά και γενικότερα της βίας, είναι πρωτίστως θέμα κουλτούρας. Αυτή η μορφή της βίας έγινε ανεκτή, θεμελιώθηκε ατύπως και επιβίωσε μέσα στο χρόνο, παρά τις σημαντικές μετεξελίξεις των κοινωνιών, την ενίσχυση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τη διεύρυνση των πολιτικών προστασίας, λόγω των στερεοτύπων.
Από εκεί πρέπει να ξεκινήσουμε. Να σπάσουμε τα στερεότυπα και να ξεπεράσουμε τα ταμπού. Αυτό δεν είναι υπόθεση του κράτους, αλλά της κοινωνίας μας. Η ισότητα των φύλων είναι συστατικό στοιχείο των σύγχρονων κοινωνιών, και πρέπει κάθε μέρα να ενισχύεται. Αν δεν σπάσουμε τον κύκλο των στερεοτύπων, δεν θα καταφέρουμε να σπάσουμε τον κύκλο της σιωπής» επισημαίνει η Σοφία – Ελένη Πλατανιά.
«Ας μην ξεχνάμε άλλωστε πως πρόληψη δεν είναι κρατική υπόθεση, είναι θεμελιώδης λίθος μίας υγιούς και συμμετοχικής κοινωνίας των πολιτών. Μόνο τότε θα μπορέσουμε να μιλήσουμε για αποτελεσματική αντιμετώπιση της βίας» συμπληρώνει.