Ήταν στα τέλη του 19ου-αρχές 20ού αιώνα όταν ο πνευματισμός, η πεποίθηση δηλαδή ότι η επικοινωνία με τον κόσμο των νεκρών είναι δυνατή, έγινε δημοφιλής στέλνοντας τα μέντιουμ στα ουράνια της επαγγελματικής αποκατάστασης!
Και βέβαια οι συναθροίσεις για προσκλήσεις πνευμάτων και ψυχών είχαν την τιμητική τους, με τα μέντιουμ να λειτουργούν ως μεσάζοντες μεταξύ των δύο κόσμων, ρίχνοντας γέφυρες επικοινωνίας ανάμεσα στους νεκρούς και όσους έμειναν πίσω.
Το πανταχού παρόν μέντιουμ δεν περιοριζόταν απλώς στο κάλεσμα του πνεύματος και την παράδοση των μηνυμάτων του, αλλά αναλάμβανε και το ιερό καθήκον να αποδείξει την παρουσία του πνεύματος στον χώρο. Οι τεχνικές εδώ ποίκιλαν και είχαν να κάνουν από μετεωρισμό αντικειμένων και κρούση κουδουνιών μέχρι και παραγωγή μιας σωματικής ουσίας που ονομάστηκε «εκτόπλασμα» (το εξωτερικό στρώμα του ζωικού κυττάρου δηλαδή).
Αυτά ήταν φυσικά κάτι παραπάνω από πειστικά τρικ, με μια σειρά από ερευνητές και δημοσιογράφους να προσπαθούν ματαίως να αποκαλύψουν την απάτη, μέσα από πύρινα άρθρα κατά των τσαρλατάνων αλλά και των εύπιστων φυσικά πελατών τους.
Και βέβαια υπάρχουν και φωτογραφίες της εποχής που αποδεικνύουν πόσο ζοφερά ήταν τα πράγματα μόλις 100 χρόνια πριν…
Συνάθροιση πνευματισμού στο Παρίσι (1870)
Το μέντιουμ (ο τύπος με τα μάτια του καλυμμένα) έδινε τα χέρια του στην ομήγυρη για να αποδείξει ότι δεν χειραγωγούσε τις καταστάσεις, αλλά τα «φαινόμενα» προέκυπταν φυσικά. Οι τσαρλατάνοι είχαν ωστόσο πολλές τεχνικές στη φαρέτρα τους για να φέρουν τα πράγματα στα μέτρα τους, όπως ας πούμε να κάνουν τα τραπέζια να γέρνουν και να ανασηκώνονται στον αέρα, τρανή απόδειξη της παρουσίας πνεύματος στον χώρο…
Παρίσι και πάλι (1900)
Άλλη μια συνεδρία στην οποία το τραπέζι χορεύει από μόνο του, αν και σήμερα οι μέθοδοι των πνευματιστών είναι λίγο πολύ γνωστές και ομοιάζουν σε ταχυδακτυλουργικά τρικ. Γι’ αυτό και θα δούμε σύντομα και τον Χουντίνι επί τω έργω!
Ρώμη αυτή τη φορά (1909)
Είπαμε, οι συναθροίσεις πνευματισμού είχαν την τιμητική τους τόσο στην Ευρώπη όσο και την Αμερική, εκεί στη στροφή του 20ού αιώνα. Εδώ μάλιστα πρόκειται για πείραμα, καθώς ο βαρόνος von Erhardt δεν τα έτρωγε αυτά έτσι εύκολα. Έστησε λοιπόν μια πειραματική διάταξη, μια φωτογραφική μηχανή δηλαδή με ανεξάρτητο φλας, για να τεστάρει την αξιοπιστία του δημοφιλέστατου μέντιουμ της Ρώμης Eusapia Paladino: κάθε φορά που το μέντιουμ έκανε τα δικά του, ο βαρόνος πατούσε ένα κουμπί που ενεργοποιούσε κάμερα και φλας, φωτίζοντας έτσι τη σκηνή πριν βγει το πουλάκι.
Τι βρήκε; Ότι «το τραπέζι περιφερόταν στον αέρα, η κάπα του μέντιουμ αφαιρέθηκε από αυτό που πιθανότατα ήταν τα χέρια του πνεύματος, αλλά και ένα μαντολίνο πετούσε στον αέρα»! Αν πέρασε το τεστ το μέντιουμ, ούτε λέξη…
Η φοβερή και τρομερή Marthe Beraud επί τω έργω (1910)
Το πασίγνωστο μέντιουμ της υφηλίου, η Marthe Beraud (γνωστή επίσης ως Eva C. και Eva Carriere), ακολουθούσε άλλη τεχνική για να αποδείξει την παρουσία του πνεύματος: το εκτόπλασμα. Η ουσία σχηματιζόταν υποτίθεται όταν το μέντιουμ έπεφτε σε υπερβατικές καταστάσεις έκστασης και μπορούσε να δημιουργηθεί μόνο σε συνθήκες πλήρους σκότους (τι περιμένατε;), καθώς το φως είναι όπως ξέρουμε μεγάλος εχθρός του εκτοπλάσματος. Η ουσία εκχυνόταν από τις κοιλότητες του σώματος, στην Beraud συνήθως από το στόμα, τη μύτη και τα αυτιά. Τι ήταν όμως η διαβόητη ουσία; Στις περισσότερες των περιπτώσεων, τυλιγμένη γάζα ή ακόμα και μουσελίνα, ενώ αργότερα γενικεύτηκε η χρήση των αρνίσιων πνευμόνων για τη δουλειά αυτή!
Η πάντα καινοτόμος Beraud ήταν μάλιστα η πρώτη που σκαρφίστηκε το συγκεκριμένο τρικ με το εκτόπλασμα, πείθοντας ακόμα και τον συγγραφέα του «Σέρλοκ Χολμς» σερ Άρθουρ Κόναν Ντόιλ! Στη διπλανή φωτογραφία, τραβηγμένη το 1912, η Beraud σε άλλο ένα τέχνασμα, αυτή τη φορά και με φως. Τέτοια ήταν τα καμώματα της τύπισσας που ανάγκασε ομάδα επιστημόνων να παρακολουθήσουν το 1922 κάπου 15 συναθροίσεις της, καταφέρνοντας να απομυθοποιήσουν τα ταχυδακτυλουργικά της κόλπα ένα προς ένα…
Μετεώριση οργάνου (1920)
Μουσικό όργανο αιωρείται κατά τη διάρκεια πνευματιστικής συνεδρίας, κάνοντας όλους να αναφωνήσουν ότι είναι τα χέρια του φαντάσματος που κάνουν το μαγικό…
Το χέρι του πνεύματος (1920)
Ορίστε, μέχρι και στη φωτογραφία φαίνεται, τι άλλη απόδειξη θέλετε πια; Το μόνο τρωτό στην υπόθεση είναι ο φωτογράφος, ο διαβόητος καταγραφέας πνευμάτων William Hope, ο οποίος είχε βαλθεί να αποδείξει με τον φακό του ότι όλα όσα συνέβαιναν στις πνευματιστικές τελετές ήταν αληθινά στο έπακρο. Στην πραγματικότητα βέβαια πρόκειται για φωτογραφικό εφέ (διπλή έκθεση), αν και στη δεκαετία του 1920 μόνο οι μυημένοι στη φωτογραφία μπορούσαν να το ξέρουν…
Το «Margie Box» του Χάρι Χουντίνι
Τα μέντιουμ της Αμερικής δεν είχαν μεγαλύτερο εχθρό από τον εμβληματικό μάγο Χάρι Χουντίνι, τον μαέστρο της εξαπάτησης, ο οποίος δεν μασούσε τα λόγια του και είχε χαρακτηρίσει δημοσίως τα μέντιουμ και τους πνευματιστές απατεώνες ολκής. Αυτό που δεν ξέρουμε για τον διαπρεπή ταχυδακτυλουργό είναι ότι είχε βάλει σκοπό ζωής να ξεμπροστιάζει τους τσαρλατάνους (που του έκλεβαν εξάλλου την ταχυδακτυλουργική δουλειά!): είχε βάλει στο στόχαστρο πολλά ξακουστά μέντιουμ της Αμερικής, πηγαίνοντας στις συναθροίσεις τους και βλέποντας τα κόλπα τους, τα οποία απομυθοποιούσε εκ των υστέρων στις παραστάσεις του. Ακόμα και τη γυναίκα του είχε βάλει να πηγαίνει σε πνευματιστές για να ξεπατικώνει τις τεχνικές τους. Το 1924 λοιπόν ο Χουντίνι ήταν μέλος της εισαγγελικής επιτροπής που ερευνούσε τις απάτες του μέντιουμ της Βοστόνης Mina «Margery» Crandon, συζύγου αξιοσέβαστου μάλιστα καθηγητή χειρουργικής του Χάρβαρντ. Η Crandon είχε πάρει μέρος σε διαγωνισμό μέντιουμ που πρόσφερε παχυλότατο έπαθλο σε όποιον θα παρείχε «οπτική επιβεβαίωση πνευματιστικού φαινομένου». Ο Χουντίνι έφτιαξε πράγματι το «Margie Box» με τα χεράκια του σε μια προσπάθεια να περιορίσει τις φυσικές κινήσεις του μέντιουμ μέσα στο δωμάτιο, για να μην μπορεί να κάνει τα κόλπα της (στη φωτογραφία το δοκιμάζει ο ίδιος ο Χουντίνι). Η επιτροπή παραβρέθηκε σε περισσότερες από 20 συναθροίσεις του μέντιουμ και οι έριδες έδιναν και έπαιρναν για το αν πράγματι έκανε αυτά που φαινόταν να κάνει, αν και στο τέλος η ομάδα προτίμησε να ακολουθήσει την οδό του Χουντίνι και να μην της απονείμει τελικά το βαρύτιμο βραβείο…
Η Meurig Morris (1931)
Η φωτογραφία απαθανατίστηκε στις 10 Σεπτεμβρίου 1931 και δείχνει το επίσης φοβερό και τρομερό μέντιουμ της Αγγλίας σε δημόσια πνευματιστική συνάθροιση σε λονδρέζικο θέατρο. Η τύπισσα έπεφτε σε έκσταση και καλούσε κατόπιν ένα πνεύμα, που ονόμαζε «Δύναμη», με το σώμα της να γίνεται άκαμπτο και τη φωνή της να μετατρέπεται από σοπράνο σε βαρύτονο όταν καταδεχόταν το πνεύμα να την καταλάβει! Κατόπιν κήρυττε για διάφορα φιλοσοφικής και θρησκευτικής φύσεως θέματα (συνήθως για 45 λεπτά), ξαλάφρωνε τον κόσμο από τους οβολούς του και όλα ωραία όλα καλά. Για δείτε τη επί τω έργω…
Μέντιουμ επί τω έργω (1950)
Είπαμε, δεν ήταν ασυνήθιστο το μέντιουμ να ζητά από το πνεύμα να κάνει αισθητή την παρουσία του στον χώρο, αναγκάζοντάς το να μετεωρίζει αντικείμενα και άλλα τέτοια ωραία. Το εν λόγω μέντιουμ όμως τα έκανε μαντάρα, καθώς ο φωτογραφικός φακός την τσάκωσε να χρησιμοποιεί το γόνατό της για να κάνει το φακιρικό με το τραπέζι, δίνοντας έτσι την εντύπωση ότι το αντικείμενο μετακινήθηκε από απόκοσμη δύναμη. Αμ δε…
Διαβάστε όλα τα θέματα της ενότητας Weekend του newsbeast.gr
