Οι περισσότεροι γνωρίζουν τη διάσημη σκηνή από τον Μάγο του Οζ, όταν η μικρή Ντόροθι μεταφέρεται από έναν ανεμοστρόβιλο σε μια μαγική χώρα. Για τους σύγχρονους κυνηγούς ανεμοστρόβιλων, όπως ο Τιμ Σαμαράς που είχε λάβει πολλές χορηγίες για το έργο του από το National Geographic Society και είναι ο ήρωας του νέου βιβλίου του Μπράντλεϊ Χάργκροβ με τίτλο «Ο άνθρωπος που έπιασε την καταιγίδα», οι ανεμοστρόβιλοι προκαλούν την ίδια αίσθηση θαυμασμού και δέους.

Το κυνήγι βίαιων μετεωρολογικών φαινομένων γίνεται από αυτούς τους τολμηρούς ανθρώπους που ρισκάρουν τη ζωή τους για να πλησιάσουν έναν ανεμοστρόβιλο και προκειμένου να βοηθήσουν τους επιστήμονες να κατανοήσουν το μυστήριό τους.

Ο ίδιος ο Τιμ Σαμαράς είχε εμφανιστεί παλιότερα στην εκπομπή της Όπρα Γουίνφρεϊ και όταν η παρουσιάστρια τον ρώτησε τι ήταν αυτό που προκάλεσε το ενδιαφέρον του για τους ανεμοστρόβιλους, εκείνος αναφέρθηκε στη σκηνή εκείνη από τον Μάγο του Οζ και το πώς ο ανεμοστρόβιλος εκείνος τον είχε γοητεύσει. Και, μάλιστα, όπως είχε συμπληρώσει, ήταν το μοναδικό πράγμα από την ταινία που προκάλεσε το ενδιαφέρον του.

Το 2013, ο Τιμ Σαμαράς θα έχανε τη ζωή του από αυτό που τον γοήτευε τόσο στη ζωή του. Τρεις κυνηγοί ανεμοστρόβιλων, εκ των οποίων οι δύο ήταν Έλληνες ομογενείς, περιλαμβάνονταν στα δέκα θύματα των καταιγίδων και των ανεμοστρόβιλων που σάρωσαν την Οκλαχόμα. Ο Τιμ Σαμαράς, 55 ετών, από τους κορυφαίους κυνηγούς καταιγίδων που είχε ιδρύσει την εταιρεία ερευνών για ανεμοστρόβιλους Twistex, σκοτώθηκε στο προάστιο Ελ Ρίνο της Οκλαχόμα Σίτι μαζί με τον 24χρονο γιο του Πολ και τον μετεωρολόγο και φίλο του Καρλ Γιανγκ, 45 ετών.

Οι κυνηγοί ανεμοστρόβιλων παρακολουθούσαν την καταιγίδα για να διαπιστώσουν το μέγεθός της, να συλλέξουν δεδομένα και να τραβήξουν βίντεο για τα τηλεοπτικά κανάλια και τους διαδικτυακούς ιστότοπους. Ο Τιμ Σαμαράς θεωρείτο ως ένας προσεκτικός επαγγελματίας που το πάθος του ήταν η έρευνα και όχι να κερδίσει χρήματα, είχε δηλώσει τότε ένας φίλος του, επίσης κυνηγός καταιγίδων, ο Τόνι Λόμπας.

wkj060526035591

Ο Σαμαράς είχε ιδρύσει την Twistex, με έδρα το Κολοράντο, για να συλλέγει δεδομένα, όπως η θερμοκρασία, η υγρασία, η ταχύτητα των ανέμων, με στόχο να βρει ένα σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης για τη δημιουργία ανεμοστρόβιλων. Η έρευνά του χρηματοδοτήθηκε εν μέρει από τις χορηγίες της National Geographic Society. Ο Γιανγκ ήταν μετεωρολόγος, εργαζόταν για την Twistex και κυνηγούσε ανεμοστρόβιλους με τον Σαμαρά από το 2003. Και οι δύο είχαν εμφανιστεί στη σειρά ντοκιμαντέρ «Κυνηγοί ανεμοστρόβιλων» του Discovery Channel.

«Ο άνθρωπος που έπιασε την καταιγίδα»

Το National Geographic μίλησε πρόσφατα με τον Χάργκροβ, ο οποίος εξήγησε γιατί ο Τιμ Σαμαράς ήταν κάτι παραπάνω από ένας απλός κυνηγός καταιγίδων. «Ο Τιμ ήταν γοητευμένος από τις καταιγίδες. Ήταν ένα ντοκιμαντέρ για τους ανεμοστρόβιλους που προκάλεσε το ενδιαφέρον του για το κυνήγι των καταιγίδων. Έβλεπε άλλους επιστήμονες να βγαίνουν στην καταιγίδα, προσπαθώντας να συλλέξουν δεδομένα από τον πυρήνα του ανεμοστρόβιλου. Τον καθήλωνε η εικόνα αυτών των ανθρώπων που εντόπιζαν τις καταιγίδες, έτρεχαν σε χωμάτινους δρόμους προσπαθώντας να τις φτάσουν. Ήθελε να το κάνει αυτό. Ήθελε να γίνει κυνηγός».

Στο βιβλίο του, ο συγγραφέας γράφει πως «μέχρι πρόσφατα, ο πυρήνας ενός ανεμοστρόβιλου παράμενε τόσο μακρινός όσο η επιφάνεια του Ήλιου». Όπως σημειώνει στο National Geographic, «ο Τιμ ήταν πάντα ένας εξαιρετικά προσεκτικός κυνηγός ανεμοστρόβιλων, αλλά κατανοούσε ότι για να τοποθετήσεις ένα εργαλείο στον πυρήνα του ανεμοστρόβιλου, πρέπει να “παίξεις” λίγο πιο κοντά σε αυτό που αποκαλώ “no man’s land”. Αρχικά, πρέπει να βρεθείς μπροστά από τον ανεμοστρόβιλο, πράγματα εξαιρετικά δύσκολο. Κινούνται με διάφορες ταχύτητες και εκτρέπονται, οπότε πρέπει να πλησιάσεις πολύ κοντά για να βεβαιωθείς ότι το εργαλείο θα φτάσει στον πυρήνα του. Ήταν ένας τζόγος που έπρεπε να επαναλαμβάνει πολλές φορές ξανά και ξανά.

wkj060526035583

Τελικά το κατάφερε στη Νότια Ντακότα. Επρόκειτο για τον μεγαλύτερο και πιο βίαιο ανεμοστρόβιλο με τον οποίο είχε βρεθεί ποτέ αντιμέτωπος. Κατέβαινε τον χωμάτινο δρόμο με τον ανεμοστρόβιλο να πλησιάζει. Μπορούσε να δει συντρίμμια στο εσωτερικό του ανεμοστρόβιλου, που παρέσερνε σπίτια στο δρόμο του. Ο Πατ Πόρτερ, ο άνθρωπος που ήταν μαζί του, τον καλούσε να βιαστεί. Μπορούσε να ακούσει τον φόβο στη φωνή του. Ο Τιμ βγήκε έξω, ενεργοποίησε το όργανο καταγραφής, το τοποθέτησε στο χώμα, έτρεξε πίσω στο όχημά του, βάζοντάς το μπροστά και φεύγοντας όσο πιο γρήγορα μπορούσε, την ώρα που ο ανεμοστρόβιλος πλησίαζε, εκτοξεύοντας αντικείμενα από σπίτια στον δρόμο. Δεν το ήξερε εκείνη τη στιγμή αλλά είχε καταφέρει κάτι που οι επιστήμονες προσπαθούσαν επί δεκαετίες και αποτύγχαναν. Είχε φτάσει στον πυρήνα ενός βίαιου ανεμοστρόβιλου. Επρόκειτο για μια πολύ σημαντική ημέρα».

Ο Τιμ συναντήθηκε με την τελευταία του καταιγίδα, την οποία κυνηγούσε στο Ελ Ρίνο, στην Οκλαχόμα το 2013. «Πρόκειται για ένα πολύ εθιστικό κυνήγι. Σε αντίθεση με την εικόνα που σου δημιουργεί η ταινία Twister, μεγάλο μέρος της δουλειάς αυτής είναι πολύ βαρετό. Για μια βδομάδα μπορεί να κάνεις χιλιάδες χιλιόμετρα, ψάχνοντας καταιγίδες που τελικά δεν οδηγούν πουθενά», εξηγεί ο συγγραφέας.

Την ημέρα που ο Τιμ θα έχανε τη ζωή του, όλες οι ενδείξεις έδειχναν κάτι μεγάλο και σύντομα ο ανεμοστρόβιλος αυτός απέκτησε τεράστιες διαστάσεις. Βρίσκονταν νότια του Ελ Ρίνο, κυρίως σε χωματόδρομους. Ο πρώτος κρίκος της αλυσίδας των τραγικών γεγονότων που θα ακολούθησαν ήταν ότι θα χρειαζόταν να στρίψουν ανατολικά, αλλά συνειδητοποίησαν ότι θα οδηγούνταν σε αδιέξοδο και θα βρίσκονταν εκτός κυνηγιού. Το γεγονός αυτό τους ανάγκασε να οδηγήσουν πιο κοντά στον ανεμοστρόβιλο από όσο θα προτιμούσαν.

wkj664518714719

Συντρίμμια πετάγονταν στο όχημά τους και ο Τιμ και ο Καρλ ήξεραν καλά ότι βρίσκονταν σε ένα πολύ λάθος σημείο. Έστριψαν λοιπόν προς βορρά στον επόμενο χωματόδρομο που μπορούσαν. Μέχρι να φτάσουν στον αυτοκινητόδρομο, ο ανεμοστρόβιλος ανέπτυσσε ταχύτητα, κινούμενος όλο και πιο γρήγορα και μεγαλώνοντας ολοένα και περισσότερο. Ήταν αυτός ο ανεμοστρόβιλος που θα στερούσε τη ζωή του παθιασμένου κυνηγού, του γιου του Πολ και του συνεργάτη του Καρλ.

Ποια είναι όμως η «κληρονομιά» του Τιμ Σαμαρά; «Χωρίς αμφισβήτηση το έργο του έχει αντίκτυπο στην επιστημονική κατανόηση των ανεμοστρόβιλων. Έδειξε πώς μπορούμε να εξασφαλίσουμε δεδομένα από τον πυρήνα ενός βίαιου ανεμοστρόβιλου και αυτό ήταν ένα τεράστιο βήμα», σημειώνει ο Χάργκροβ και συμπληρώνει: «Άλλοι ακολουθούν τώρα τα βήματά του».