Ο καρκίνος του παχέος εντέρου θεωρούταν παραδοσιακά μια νόσος της τρίτης ηλικίας. Ωστόσο όλο και περισσότεροι νέοι ενήλικες διαγιγνώσκονται με αυτόν τον τύπο καρκίνου, και μάλιστα συχνά όταν αυτός έχει ήδη προχωρήσει.
Τα στοιχεία έχουν προβληματίσει και κινητοποιήσει την επιστημονική κοινότητα, που στέλνει μηνύματα επαγρύπνησης προς τους νέους και τα συστήματα υγείας για την ανάγκη προληπτικών εξετάσεων. Η πρόληψη και η ενημέρωση είναι πιο κρίσιμες από ποτέ.
Το Health Line παρουσιάζει την ιστορία του William Lindley, ο οποίος σε ηλικία 38 ετών, άρχισε να εμφανίζει πεπτικά προβλήματα που στην αρχή δεν του φάνηκαν σοβαρά. Στην αρχή σκέφτηκε πως θα πρόκειται για κάτι απλό, όμως η πραγματικότητα ήταν πολύ πιο σοβαρή: Η διάγνωση ήταν καρκίνος του παχέος εντέρου, σε προχωρημένο στάδιο.
Η ιστορία του, πέρα από προσωπική μαρτυρία, λειτουργεί ως προειδοποίηση: κάποια σημάδια δεν πρέπει να τα αγνοούμε, ανεξαρτήτως ηλικίας.
Η διδακτική ιστορία του William Lindley
Ο William Lindley σε ηλικία 38 ετών άρχισε να αντιμετωπίζει κάποιες στομαχικές διαταραχές και είχε συνεχή ανάγκη να πηγαίνει στην τουαλέτα. «Εκείνη την περίοδο χρησιμοποιούσα τακτικά καπνό μάσησης και συνήθως μετά το φαγητό έπρεπε να πάω στο μπάνιο», είπε στο Healthline.
Αφού πέρασαν μερικοί μήνες με επίμονα συμπτώματα, υπέθεσε ότι πρόκειται για σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (IBS). Όμως, όταν η κατάσταση άρχισε να επηρεάζει τη δουλειά του ως αστυνομικός στο Μισισιπή, κατάλαβε πως κάτι πιο σοβαρό συνέβαινε.
«Δούλευα στον αυτοκινητόδρομο και έπρεπε να σταματάω τρεις ή τέσσερις φορές στη βάρδια για να πάω τουαλέτα. Αλλά στην πράξη όταν προσπαθούσα, δεν μπορούσα να αφοδεύσω. Μετά άρχισα να βλέπω αίμα στα κόπρανα», είπε.
Τελικά αποφάσισε να επισκεφτεί έναν γιατρό. Ύστερα από κολονοσκόπηση, διαγνώστηκε με καρκίνο του παχέος εντέρου σταδίου4. Αφαιρέθηκε ένα τμήμα του παχέος εντέρου και τοποθετήθηκε κολοστομία. Μια αξονική τομογραφία έδειξε ότι υπήρχαν μεταστάσεις και στο ήπαρ. Ο Lindley ταξίδεψε στο MD Anderson στο Τέξας για πιο αποτελεσματικές θεραπείες, όπως χημειοθεραπεία.
«Μετά από τέσσερις γύρους χημειοθεραπείας, πήρα έναν μήνα άδεια και έκανα αφαίρεση ήπατος με ρομποτική χειρουργική. Αφαίρεσαν και τα τέσσερα σημεία του καρκίνου και περίπου το 5% του ήπατος», ανέφερε.
Λίγους μήνες αργότερα, εμφανίστηκαν καρκινικά σημεία στους πνεύμονες, οπότε χρειάστηκε νέα χημειοθεραπεία και χειρουργείο στους πνεύμονες τον Ιανουάριο του 2025. Πλέον, ο Lindley δεν χρειάζεται άλλη θεραπεία και παρακολουθείται τακτικά από γιατρούς.
«Αισθάνομαι υπέροχα. Είμαι ευγνώμων που το σώμα μου ανάρρωσε γρήγορα», δήλωσε. «Είμαι έτοιμος να επιστρέψω στη γυμναστική». Στα 41 του πλέον, βλέπει αλλιώς τη ζωή και φροντίζει να μη μεταφέρει τη δουλειά στην προσωπική του ζωή.
«Ήμουν πάντα οικογενειακός τύπος, αλλά τώρα, όταν τελειώνει η δουλειά, φροντίζω να αφιερώνω χρόνο στην οικογένειά μου και να μη δίνω τόση σημασία σε πράγματα που πριν με απασχολούσαν υπερβολικά», είπε.
Ο Lindley ελπίζει ότι οι νέοι θα μάθουν από την εμπειρία του και θα δουν γιατρό με το που εμφανίσουν συμπτώματα. «Συχνά γινόμαστε πεισματάρηδες. Δεν θέλουμε να πάμε να εξεταστούμε, δεν θέλουμε να παραδεχτούμε ότι υπάρχει πρόβλημα. Όταν διαγνώστηκα, δεν είχα ιδέα ότι ο καρκίνος του παχέος εντέρου πλήττει όλο και νεότερους ανθρώπους. Αν είχα πάει νωρίτερα σε γιατρό, ίσως να ήμουν στο στάδιο 1».
Το ότι μοιράστηκε την ιστορία του είχε αποτέλεσμα: αρκετοί φίλοι και συγγενείς του έκαναν κολονοσκόπηση. «Μερικοί βρήκαν πολύποδες και τους αφαίρεσαν πριν γίνουν πρόβλημα», είπε.
Ανησυχητική αύξηση στους νέους με καρκίνο του παχέος εντέρου
Σύμφωνα με τελευταίες μελέτες και στατιστικά στοιχεία, τα ποσοστά εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου αυξάνονται ανησυχητικά, ιδιαίτερα σε άτομα 20 έως 50 ετών και αυτή η τάση έχει προκαλέσει προβληματισμό για το τι μπορεί να την προκαλεί.
Επιστήμονες διερευνούν παράγοντες όπως ο ανθυγιεινός τρόπος ζωής, η παχυσαρκία, οι διατροφικές συνήθειες και οι περιβαλλοντικοί παράγοντες. Η πρόκληση έγκειται στην έλλειψη συγκεκριμένων οδηγιών για προληπτικούς ελέγχους σε νεότερες ηλικίες, κάτι που αναγκάζει τους ειδικούς να προτείνουν στοχευμένες στρατηγικές ευαισθητοποίησης και καλύτερης κατανόησης των πρώιμων συμπτωμάτων.
Η δρ. Christine Parseghian, αναπληρώτρια καθηγήτρια γαστρεντερικής ογκολογίας στο MD Anderson, εξηγεί ότι η συχνότητα της νόσου έχει μειωθεί σημαντικά στους άνω των 50, κυρίως λόγω διακοπής καπνίσματος, χρήσης ασπιρίνης και μαζικών κολονοσκοπήσεων. Ωστόσο, στους κάτω των 50, τα ποσοστά σχεδόν διπλασιάστηκαν από τις αρχές της δεκαετίας του ’90.
«Οι λόγοι είναι σύνθετοι και όχι πλήρως κατανοητοί. Περιλαμβάνουν διατροφικές αλλαγές, παχυσαρκία, καθιστική ζωή και γονιδιακή προδιάθεση», υπογραμμίζει.
Αν και οι περιπτώσεις σε νέους μέχρι σήμερα σχετίζονταν συχνά με γενετικά αίτια, περίπου το 80% όσων διαγιγνώσκονται δεν έχουν κληρονομική προδιάθεση — όπως και ο Lindley. «Βλέπουμε πολλούς ασθενείς χωρίς γνωστούς παράγοντες κινδύνου, που έχουν υγιεινό τρόπο ζωής, αλλά διαγιγνώσκονται νέοι και φαινομενικά υγιείς», αναφέρει.
Χρειάζεται περισσότερη έρευνα. Κάποιοι επιστήμονες εξετάζουν πιθανή σύνδεση με διαταραχές του εντερικού μικροβιώματος, λόγω διατροφής ή χρήσης αντιβιοτικών. Άλλοι υποστηρίζουν ότι οι όγκοι σε νεότερους είναι πιο επιθετικοί και καταστέλλουν τις ανοσολογικές αντιδράσεις του σώματος. Επίσης, μελετώνται και περιβαλλοντικοί παράγοντες, τα μικροπλαστικά και οι ρύποι.
Η έγκαιρη διάγνωση σώζει ζωές
Οι ειδικοί συστήνουν πλέον να αρχίζει ο έλεγχος για καρκίνο του παχέος εντέρου από τα 45 έτη και για όσους δεν έχουν αυξημένο κίνδυνο σε πολύ μικρότερη ηλικία. «Η κολονοσκόπηση είναι το καλύτερο μέσο πρόληψης. Ο εντοπισμός και η αφαίρεση προκαρκινικών πολυπόδων μειώνει θεαματικά τα περιστατικά στους άνω των 50», εξηγεί η Parseghian.
«Αν βρεθεί όγκος σε πρώιμο στάδιο, η αφαίρεσή του χειρουργικά είναι πιο εύκολη και πιθανότερα θεραπεύσιμη», τονίζει.
Η φυσική δραστηριότητα έχει συνδεθεί με μείωση του κινδύνου κατά 30%. Άλλες συστάσεις πρόληψης:
- Αποχή από το κάπνισμα
- Μείωση κατανάλωσης αλκοόλ και επεξεργασμένων τροφών
- Λιγότερο κόκκινο κρέας και κορεσμένα λιπαρά
- Περισσότερα φρούτα και λαχανικά
- Μείωση του σωματικού βάρους
Τα πρώιμα σημάδια που δεν πρέπει να αγνοήσεις
Συχνά συμπτώματα καρκίνου του παχέος εντέρου σε νεαρούς ενήλικες είναι:
- Πόνος στην κοιλιά
- Απώλεια βάρους
- Αλλαγές στις συνήθειες του εντέρου
- Αιμορραγία από το ορθό
«Μελέτες δείχνουν ότι η ανώδυνη αιμορραγία μπορεί να προηγείται άλλων συμπτωμάτων κατά 2-3 χρόνια, ενώ πολλοί ασθενείς περιμένουν έως και έξι μήνες πριν επισκεφθούν γιατρό», προειδοποιεί η Parseghian. Ανεξαρτήτως ηλικίας, αν έχετε οποιοδήποτε από αυτά τα συμπτώματα, επικοινωνήστε με τον γιατρό σας. Η έγκαιρη διάγνωση είναι σωτήρια.
