Οι τέσσερις Έλληνες επιστήμονες που κήρυξαν μάχη κατά του καρκίνου

O όρος «καρκίνος» δεν ήταν άγνωστος στους αρχαίους Έλληνες. Έχουν μάλιστα γίνει αρκετές αναφορές σε ιατρικά κείμενα της εποχής τόσο από τον Ιπποκράτη όσο και από άλλους γιατρούς της αρχαιότητας, σύμφωνα με την αναφορά του Ξενοφώντα στα απομνημονεύματά του. Γράφει ο Γιώργος Λαμπίρης Στην πραγματικότητα οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι η νεοπλασία, την οποία ονόμασαν καρκίνο, είχε πολλά κοινά με τον κάβουρα (καρκίνο), σε  ό,τι αφορά την εξωτερική του εμφάνιση. Παρομοίαζαν ουσιαστικά το γυναικείο μαστό όταν αυτός αναπτύσσει όγκο και οι φλέβες διογκώνονται, με τα πόδια ενός καβουριού. Για τη θεραπεία των νεοπλασιών, χρησιμοποιούσαν καταρχάς φαρμακευτική αγωγή και στη συνέχεια κατέφευγαν στη χειρουργική επέμβαση, όταν κάτι τέτοιο ήταν αναπόφευκτο. Ουσιαστικά η θεραπεία που εφάρμοζαν σχετιζόταν με τον μελαγχολικό χυμό στο αίμα, εκτιμώντας ότι έπρεπε ο χυμός που πλεονάζει, προκαλώντας την ασθένεια, να ελαττωθεί με τη μέθοδο της κάθαρσης, της φλεβοτομίας ή τη χρήση φαρμάκων. Από τότε έως και σήμερα άλλαξαν πολλά. Οι μεγαλύτερες και πιο σημαντικές διαφορές έχουν να κάνουν κυρίως με την αντιμετώπιση της ασθένειας, ενώ αρκετοί είναι οι Έλληνες γιατροί, οι οποίοι εκπέμπουν τα πιο αισιόδοξα μηνύματα για τη θεραπεία της σοβαρής ασθένειας. Ξεκινώντας από την πιο πρόσφατη αναφορά, θα σας παρουσιάσουμε όσους Έλληνες γιατρούς έχουν αφιερώσει τα τελευταία χρόνια στο πεδίο των ερευνών κατά της σοβαρής αυτής ασθένειας.

Αποκωδικοποιώντας το… λειτουργικό σύστημα του καρκίνου

Το τελευταίο χρονικό διάστημα, μία είδηση-σημείο αναφοράς στα ιατρικά χρονικά προήλθε από την κλινική Mayo της Φλόριντα. Μία ομάδα ερευνητών με επικεφαλής τον Έλληνα καθηγητή, Παναγιώτη Αναστασιάδη, κατάφεραν να αποκωδικοποιήσουν το κύκλωμα – software της λειτουργίας του καρκίνου. Στη συνέχεια με βάση τη συγκεκριμένη ανακάλυψη μπορούν να προγραμματίσουν τα κύτταρα, παρεμβαίνοντας στο εσωτερικό τους, και να τα μετατρέψουν σε υγιή. Παρά το γεγονός ότι η έρευνα βρίσκεται ακόμα σε πειραματικό στάδιο, αναμένεται να ξεκινήσουν δοκιμές σε επιλεγμένους ασθενείς, οι οποίοι επιθυμούν να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα. Όπως μάλιστα πιστεύει ο ίδιος ο καθηγητής Αναστασιάδης, οι πρώτες ενδείξεις ακόμα και σε περιπτώσεις πολύ επιθετικών καρκίνων, είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικές.

«Ο καρκίνος… ήταν ανίκητος!»

Στον ίδιο δρόμο κινείται ένας ακόμα διακεκριμένος επιστήμονας. Ο λόγος για τον Δρ. Στέργιο Ζαχαρούλη, διευθυντή του Παιδιατρικού – Ογκολογικού τμήματος στη Harley Street Clinic του Λονδίνου. Ο παγκοσμίου φήμης γιατρός με καταγωγή από τον Πλατύκαμπο της Λάρισας έχει να επιδείξει σπουδές στο Yale, το Harvard Medical School της Μεγάλης Βρετανίας, καθώς και συνεργασίες με κορυφαία ερευνητικά κέντρα και επιστήμονες από όλο τον κόσμο. Ειδικεύεται στη θεραπεία του παιδικού καρκίνου  και όταν κάποιοι τον ρωτούν εάν ο καρκίνος είναι ανίκητος, απαντάει: «Ο καρκίνος ήταν ανίκητος. Ειδικά ο παιδικός καρκίνος αντιμετωπίζεται πλέον σε πολύ μεγάλα ποσοστά». Οι νέες θεραπείες για τον παιδικό καρκίνο, σύμφωνα με τον κ. Ζαχαρούλη, είναι στοχευμένες και οι περισσότερες χορηγούνται από το στόμα. Πρόκειται για θεραπείες με βιολογικούς τροποποιητές που έχουν διαφορετικό τρόπο δράσης, είναι πιο εξειδικευμένες και στοχεύουν στις μεταλλάξεις. Ο ίδιος υποστηρίζει ότι το 80% των παιδικών καρκίνων που εκδηλώνονται είναι ιάσιμοι. Απομονώνει κάποιες πολύ σοβαρές παθήσεις, όπως ορισμένοι όγκοι στον εγκέφαλο όπου η πιθανότητα επιβίωσης είναι από 0 έως 30%. Αντιθέτως, σύμφωνα με τον ίδιο, όγκοι όπως το λέμφωμα Hodgkin’s αφήνουν περιθώρια επιβίωσης κατά 95%.

Χτύπημα στην ασθένεια με… ιό!

Φημισμένη για τη συμβολή της στην θεραπεία ιών ανά τον κόσμο, η Mayo Clinic των Ηνωμένων Πολιτειών… φιλοξενεί μία ακόμα Ελληνίδα ερευνήτρια, εκτός από τον καθηγητή, Παναγιώτη Αναστασιάδη. Όχι όμως στο ερευνητικό κέντρο της Φλόριντα, όπου υπηρετεί ο κύριος Αναστασιάδης, αλλά σε αυτό της Μινεσότα. Η Ευανθία Γαλάνη, έχει αφιερώσει την καριέρα της, φέρνοντας κοντά τους λόγους που προκαλούν τη γέννηση του καρκίνου σε συνδυασμό με καινοτόμες θεραπευτικές διαδικασίες. Η μέθοδος που η ίδια χρησιμοποιεί, βασίζεται στην τροποποίηση ιών, τους οποίους στρέφει ενάντια στα καρκινικά κύτταρα. Γεννημένη στην Καρδίτσα, σπούδασε στην Ιατρική Αθηνών και ειδικεύτηκε στην αιματολογία – ογκολογία στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτή τη στιγμή είναι διευθύντρια του τμήματος Μοριακής Ιατρικής και επικεφαλής του προγράμματος Γενετικής Θεραπείας και ιοθεραπείας του κέντρου για τον καρκίνο της Mayo Clinic. Όπως η ίδια λέει, η γνώση της θεραπείας του καρκίνου μέσα από τη δράση των ιών, προήλθε από μαρτυρίες που ανέφεραν ότι ακόμα και φυσιολογικές λοιμώξεις του οργανισμού ήταν ικανές να εξαλείψουν καρκινικούς όγκους. Ως πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα επικαλείται αυτό το καρκίνου στις ωοθήκες, ασθενών οι οποίες υποτροπίασαν μετεγχειρητικά και παρά την εφαρμογή πολλαπλών μεθόδων χημειοθεραπείας, κατάφεραν τελικά με την ιοθεραπεία να επιβιώσουν κατά μέσο όρο 26 μήνες. Σε διαφορετική περίπτωση θα είχαν καταλήξει, σύμφωνα με την κυρία Γαλάνη, εντός έξι, το πολύ δώδεκα μηνών.

Ο… επιμένων ελληνικά

Ανάμεσα στους Έλληνες γιατρούς που ασχολούνται με την καταπολέμηση του καρκίνου είναι και ένας, ο οποίος… επιμένει ελληνικά. Πρόκειται για τον καθηγητή Ιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Μελέτιο – Αθανάσιο Δημόπουλο, ο οποίος ειδικεύεται στο πολλαπλούν μυέλωμα, μία αρκετά συχνή κακοήθεια αιματολογικής φύσης. Είναι χαρακτηριστικό ότι η συγκεκριμένη πάθηση προσβάλει γύρω στους 350 νέους ασθενείς το χρόνο, μόνο στην Ελλάδα. Είναι διευθυντής στην αιματολογική – ογκολογική μονάδα του νοσοκομείου Αλεξάνδρα. Συγκρίνοντας το σύστημα υγείας της χώρας μας με εκείνες του εξωτερικού, έχει αναφερθεί κατά καιρούς στη υποχρηματοδότηση των νοσοκομείων και των πανεπιστημίων, γεγονός το οποίο καθυστερεί τη διαδικασία ερευνών σε αντίθεση με την Ολλανδία ή το Βέλγιο. Όπως παραδέχεται η ενασχόλησή του με το μυέλωμα ήταν εντελώς συμπτωματική, καθώς τον ενέπνευσε ο καθηγητής του στο Πανεπιστήμιο. Επικαλείται μάλιστα μία φράση που χρησιμοποιούν οι Αμερικάνοι, λέγοντας ότι: «better lucky than good»(καλύτερα τυχερός παρά καλός). Δείτε όλα τα θέματα του Weekend