Πόση απόσταση θα πρέπει να έχουν φέτος οι ξαπλώστρες μεταξύ τους στην παραλία; Πού απαγορεύεται να τοποθετηθούν ομπρέλες; Ποιες υποχρεώσεις έχουν ο εργαζόμενοι στα beach bar και πού θα πρέπει να απευθυνθώ εάν ένα ξενοδοχείο έχει αποκόψει την πρόσβαση στην πλαζ, θεωρώντας ότι αυτή θα πρέπει να χρησιμοποιείται αποκλειστικά από τους πελάτες του;
Το καλοκαίρι μπήκε για τα καλά και το Newsbeast ετοίμασε έναν χρηστικό οδηγό με όλα τα δικαιώματα που έχουμε και ενδεχομένως δεν γνωρίζουμε όταν πηγαίνουμε για μπάνιο, καθώς επίσης και τις αλλαγές που έχουν επέλθει εξαιτίας της πανδημίας και προβλέπονται από μια σειρά διατάξεων που ψηφίστηκαν τον τελευταίο καιρό από τη Βουλή και για αρκετό κόσμο παραμένουν άγνωστα.
Τι ισχύει για την παραχώρηση της παραλίας προς εκμετάλλευση
Η ισχύουσα νομοθεσία επιτρέπει την παραχώρηση της απλής χρήσης της παραλίας, ήτοι τη δυνατότητα μίσθωσής της από επιχειρηματίες προκειμένου να τοποθετήσουν έναντι συγκεκριμένου τιμήματος, ομπρέλες και ξαπλώστρες, πλωτές εξέδρες για θαλάσσια σπορ με εγκαταστάσεις που δεν θα ξεπερνούν τα 15 τετραγωνικά μέτρα, φουσκωτές παιδικές χαρές που επιπλέουν στη θάλασσα καθώς και καντίνες με τραπεζοκαθίσματα (πάλι έως 15 τ.μ.). Η σχετική παραχώρηση γίνεται είτε από τον οικείο δήμο είτε για ορισμένες ακτές από την Κτηματική Υπηρεσία του υπουργείου Οικονομικών.
Ωστόσο, ορίζεται ρητά ότι η παραχώρηση της παραλίας δεν θα πρέπει να επηρεάζει τον κοινόχρηστο χαρακτήρα της, που σημαίνει πως ο καθένας εάν το επιθυμεί μπορεί να απλώσει την πετσέτα του και να απολαύσει το μπάνιο.
Υπό ποιους όρους τοποθετούνται φέτος ομπρέλες και ξαπλώστρες
Σύμφωνα με τις νομοθετικές αλλαγές που επιψηφίστηκαν πέρυσι από τη Βουλή, η παραχώρηση προς εκμετάλλευση από ιδιώτες δεν μπορεί να ξεπερνά το 50% της παραλίας και σε έκταση τα 500 τετραγωνικά μέτρα. Ωστόσο, θα πρέπει να σημειωθεί επίσης ότι, ακόμη και ο χώρος που παραχωρείται προς τον επιχειρηματία δεν μπορεί να καλύπτεται ολόκληρος, αλλά κατά 60% (μη υπολογιζομένου του χώρου που είναι δυσπρόσιτος και μη αξιοποιήσιμος) προκειμένου να εξασφαλίζεται η ελεύθερη πρόσβαση του κοινού κάθετα αι παράλληλα προς τη θάλασσα και να διατηρείται ελεύθερη ζώνη από την ακτογραμμή «πλάτους τουλάχιστον πέντε μέτρων». Πρόκειται για διάταξη που καταπατείται κατά κόρον αφού όλοι έχουμε δει τις ξαπλώστρες να φθάνουν μέχρι το κύμα.
Σε περίπτωση ύπαρξης συνεχόμενων όμορων επιχειρήσεων, θα πρέπει να υπάρχει μεταξύ τους ελεύθερη ζώνη τουλάχιστον 2 μέτρων εκατέρωθεν των ορίων τους.
Τι συμβαίνει εάν η περιοχή έχει ενταχθεί στο δίκτυο Natura 2000
Για τις περιοχές που έχουν ενταχθεί στο δίκτυο Natura 2000 (δηλαδή στο πανευρωπαϊκό δίκτυο προστασίας των ειδών και των ενδιαιτημάτων τους) ισχύουν άλλες διατάξεις. Όπως αναφέρει η Κοινή Υπουργική Απόφαση 47458 του 2000 (ΦΕΚ 1864/Β/15-5-2020) στο άρθρο 12, εάν πρόκειται «για αιγιαλό, παραλία, όχθη, παρόχθια ζώνη, υδάτινο στοιχείο της θάλασσας, λιμνοθάλασσας, λίμνης και πλεύσιμου ποταμού, που έχει ενταχθεί στο δίκτυο Natura 2000, η κάλυψη δεν μπορεί να υπερβαίνει το τριάντα τοις εκατό (30%) του παραχωρούμενου χώρου και εφόσον δεν επηρεάζονται οι στόχοι διατήρησης για το προστατευτέο αντικείμενο. Η παραβίαση των ανωτέρω όρων επιφέρει την ανάκληση της παραχώρησης».
Πότε δεν παραχωρείται χρήση του αιγιαλού
Δεν παραχωρείται η χρήση του αιγιαλού, για ομπρέλες, ξαπλώστρες, τραπεζοκαθίσματα και τροχήλατες καντίνες, όταν το μήκος ή πλάτος αυτού είναι μικρότερο των 5 μέτρων ή όταν το συνολικό εμβαδόν του αιγιαλού είναι μικρότερο των 150 τετραγωνικών μέτρων.
Τι ορίζεται ως αιγιαλός, παραλία και όχθη
Αν έχετε απορία για το τί ακριβώς ορίζεται ως «αιγιαλός», την απάντηση μας τη δίνει ο νόμος 2971/2001 (άρθρο 1). Σύμφωνα με αυτόν αιγιαλός «είναι η ζώνη της ξηράς, που βρέχεται από τη θάλασσα από τις μεγαλύτερες και συνήθεις αναβάσεις των κυμάτων της», ή με πιο απλά λόγια, η παράκτια χερσαία ζώνη που βρέχεται από τη θάλασσα μέχρι το σημείο που φθάνει το μεγαλύτερο κύμα της.
Στον ίδιο άρθρο διαβάζουμε ότι ως «παραλία» ορίζεται η ζώνη ξηράς που προστίθεται στον αιγιαλό, καθορίζεται δε σε πλάτος μέχρι και 50 μέτρα από την οριογραμμή του αιγιαλού, προς εξυπηρέτηση της επικοινωνίας της ξηράς με τη θάλασσα και αντίστροφα.
«Παλαιός αιγιαλός» είναι η ζώνη της ξηράς, που προέκυψε από τη μετακίνηση της ακτογραμμής προς τη θάλασσα, οφείλεται σε φυσικές προσχώσεις ή τεχνικά έργα και προσδιορίζεται από τη νέα γραμμή αιγιαλού και το όριο του παλαιότερα υφιστάμενου αιγιαλού. Τέλος, «όχθη» των μεγάλων λιμνών και των πλευσίμων ποταμών είναι η χερσαία ζώνη, που περιστοιχίζει αυτούς και βρέχεται από τις μεγαλύτερες αλλά συνήθεις αναβάσεις των υδάτων τους.
Πόσο θα πρέπει να απέχουν οι ομπρέλες μεταξύ τους
Οι ομπρέλες θαλάσσης που τοποθετούν οι επιχειρήσεις που εκμεταλλεύονται τις παραλίες θα πρέπει να απέχουν μεταξύ τους το λιγότερο 3,8 μέτρα. Η απόσταση μειώθηκε κατά 20 εκατοστά σε σχέση με πέρυσι που η πανδημία ήταν σε μεγαλύτερη έξαρση και οριζόταν ότι η απόσταση θα πρέπει να είναι το λιγότερο 4 μέτρα. Κάτω από κάθε ομπρέλα θα πρέπει να υπάρχουν έως δύο ξαπλώστρες ή καρέκλες και άρα να καθίσουν και ισάριθμα άτομα – εξαιρούνται οι οικογένειες, καθώς αυτές έχουν το δικαίωμα να καθίσουν μαζί και ας είναι περισσότερα άτομα.
Η ελάχιστη απόσταση μεταξύ των δύο μεμονωμένων ξαπλωστρών που βρίσκονται κάτω από την ίδια ομπρέλα, ορίζεται στο 1,5 μέτρο.
Πόσα άτομα θα πρέπει να υπάρχουν σε κάθε οργανωμένη πλαζ
Σε παραλίες που η είσοδος είναι ελεγχόμενη, δηλαδή στις πλαζ, ορίζεται ανώτατος αριθμός 80 ατόμων ανά στρέμμα (1.000 τ.μ.). Ο ίδιος αριθμός ισχύει και για όσους διαθέτουν υπηρεσίες πάρκων ψυχαγωγίας και θεματικών πάρκων σύμφωνα με την Κοινή Υπουργική Απόφαση της 13ης Μαΐου 2021.
Self test δύο φορές την εβδομάδα στους απασχολούμενους των beach bar
Οι επιχειρηματίες και οι εργαζόμενοι που παρέχουν εργασία με φυσική παρουσία στις παραλίες (π.χ. στα beach bar) θα πρέπει υποχρεωτικά να υποβάλλονται σε αυτοδιαγνωστικά τεστ (self test) δύο φορές την εβδομάδα, ενώ οι ξαπλώστρες και οι τυχόν κατάλογοι εάν υπάρχουν, θα πρέπει να απολυμαίνονται με αντισηπτικό πριν δοθούν στον επόμενο πελάτη.
Μίσθωση του αιγιαλού και για τα ενοικιαζόμενα δωμάτια φέτος
Ειδικά για φέτος, εκτός από τα ξενοδοχεία, τα κάμπινγκ και τα κέντρα αναψυχής, δικαίωμα να μισθώσουν απευθείας τον αιγιαλό που βρίσκεται μπροστά από τις εγκαταστάσεις τους, έχουν και τα ενοικιαζόμενα δωμάτια που λειτουργούν νόμιμα, μέχρι τις 31 Οκτωβρίου. Αυτό γίνεται καθαρά για λόγους οικονομικής ενίσχυσης των συγκεκριμένων επιχειρήσεων, όπως διευκρινίζει η κυβέρνηση.
Πώς θα καταλάβω εάν ο μισθωτής έχει παραβιάσει τα όρια της παραλίας
Κάθε παραχωρησιούχος επιχειρηματίας που μισθώνει παραλία για να βάλει ομπρέλες, ξαπλώστρες και καθίσματα είναι υποχρεωμένος να αναρτά σε εμφανές σημείο πινακίδα συγκεκριμένων διαστάσεων με το σχέδιο και τη φωτογραφία του παραχωρούμενου χώρου, ώστε να γίνεται εύκολα αντιληπτή η ενδεχόμενη παραβίαση των ορίων της παραχώρησης και οι αρμόδιες υπηρεσίες στις οποίες ο χρήστης του αιγιαλού μπορεί να καταγγείλει τις παραβάσεις. Τα παραπάνω στοιχεία αναρτώνται και στην ιστοσελίδα του οικείου δήμου.
Επίσης, ο δήμος σε συνεργασία με την αρμόδια Κτηματική Υπηρεσία του υπουργείου Οικονομικών, είναι υποχρεωμένος να αναρτά σε εμφανές σημείο του αιγιαλού πινακίδα «με το σχέδιο του αιγιαλού επί του οποίου θα επισημαίνονται όλες οι παραχωρήσεις στον συγκεκριμένο αιγιαλό. Σε περίπτωση παραβίασης των ορίων της παραχώρησης επιτρέπεται στον χρήστη του αιγιαλού, της παραλίας, της όχθης ή παρόχθιας ζώνης η ελεύθερη χρήση του αυθαιρέτως ή καθ’ υπέρβαση της παραχώρησης καταληφθέντος κοινόχρηστου χώρου» αναφέρει το άρθρο 31 (παρ.9) του νόμου 4764/2020.
Εάν διαπιστωθεί οποιαδήποτε παράβαση, ο πολίτης μπορεί να απευθυνθεί στην Ελληνική Αστυνομία εάν η παράβαση αφορά τη στεριά και στη Λιμενική Αρχή εάν η παράβαση αφορά τη θαλάσσια περιοχή. Εάν η καταγγελία αφορά την υπέρβαση μισθώσεων, αρμόδια είναι η αστυνομία και ο δήμος της περιοχής, που οφείλουν με τη σειρά τους να απευθύνονται στην Κτηματική Υπηρεσία.
Απαγορεύονται οι περιφράξεις σε απόσταση 500 μ. από την ακτή
Από το μακρινό 1983 (νόμος 1337) απαγορεύονται οι περιφράξεις σε απόσταση 500 μέτρων από την ακτή που παρεμποδίζουν την πρόσβαση σε αυτή (κατ’ εξαίρεση επιτρέπονται σε περίπτωση που είναι αναγκαίες για την προστασία καλλιεργειών ή άλλων ειδικών χρήσεων.
Παράλληλα, στις πιο πάνω περιοχές «είναι δυνατό με απόφαση της αρμόδιας πολεοδομικής υπηρεσίας να επιβληθεί η διακοπή των εργασιών κάθε είδους περίφραξης, καθώς και η κατεδάφιση περιφράξεων που έχουν τελειώσει, εφόσον οι περιφράξεις αυτές παρεμποδίζουν την πρόσβαση προς την ακτή ή την όχθη δημόσιας λίμνης και στο μέτρο που η διακοπή ή η κατεδάφιση εξυπηρετεί την πρόσβαση αυτή ή που συμβάλλει στην προστασία του περιβάλλοντος.
Οι περιφράξεις κατά παράβαση, των διατάξεων του άρθρου αυτού θεωρούνται αυθαίρετες και εφαρμόζονται για την κατεδάφισή τους οι διαδικασίες» που ορίζουν οι διατάξεις. Ως ακτή για την εφαρμογή του συγκεκριμένου άρθρου, «νοείται το προς την ξηρά όριο του αιγιαλού και, αν η οριογραμμή αυτή δεν έχει προσδιορισθεί κατά τις κείμενες διατάξεις, νοείται η διαχωριστική γραμμή ξηράς – θάλασσας».
Τα ξενοδοχεία πρέπει να επιτρέπουν τη διέλευση των πολιτών στην παραλία τους
Οι ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις είναι υποχρεωμένες να έχουν τουλάχιστον μια ελεύθερη πρόσβαση για όλους τους πολίτες προς την παραλία που βρίσκεται μπροστά από τη μονάδα τους έτσι, ώστε να μπορεί όποιος θέλει να πηγαίνει για μπάνιο και όχι μόνο οι πελάτες της επιχείρησης.
Σε περίπτωση που ένα ξενοδοχείο δεν έχει ανοικτή μια τέτοια πρόσβαση ο πολίτης έχει το δικαίωμα να προσφύγει εγγράφως και επωνύμως σε καταγγελία στην αστυνομία και στον οικείο δήμο προκειμένου να ζητήσει την τήρηση του νόμου.
Με άλλα λόγια, δεν αρκεί μια ανώνυμη καταγγελία στην ΕΛ.ΑΣ., αλλά θα πρέπει ο θιγόμενος να μπει σε μια χρονοβόρα διαδικασία ώστε να βρει το δίκιο του.
Από την άλλη πλευρά, το ξενοδοχείο έχει το δικαίωμα να μην επιτρέπει την κίνηση οχημάτων εάν ο δρόμος που οδηγεί στην επιχειρηματική μονάδα είναι ιδιωτικός ενώ δύναται να απαγορεύει και τη στάθμευση μέσα στους χώρους του.
