Σαν σήμερα, στις 17 Μαρτίου 1821, οι πρόκριτοι της Μάνης, υπό την ηγεσία του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη, ύψωσαν τη σημαία της Επανάστασης στο χωριό Τσίμοβα, τη σημερινή Αρεόπολη της Λακωνίας. Η στιγμή αυτή σήμανε την πρώτη επίσημη κήρυξη του Αγώνα κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, προετοιμάζοντας το έδαφος για την ευρύτερη εξέγερση που θα ξεσπούσε λίγες ημέρες αργότερα στην Πελοπόννησο.
Η Μάνη και ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης
Η Μάνη, ένας τόπος ανυπότακτος και γεμάτος πολεμική παράδοση, αποτέλεσε προπύργιο της Επανάστασης, με τους κατοίκους της να είναι από καιρό έτοιμοι για τον αγώνα. Ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, αρχηγός των Μαυρομιχαλαίων και μανιάτμπεης της περιοχής, είχε ήδη μυηθεί στη Φιλική Εταιρεία από το 1818 και συμμετείχε ενεργά στην προετοιμασία του ξεσηκωμού.
Παρά τις αρχικές του επιφυλάξεις, λόγω των προηγούμενων αποτυχημένων εξεγέρσεων όπως τα Ορλοφικά, ο Πετρόμπεης πήρε τη μεγάλη απόφαση. Στις 17 Μαρτίου 1821, συγκάλεσε στο χωριό Τσίμοβα τους προκρίτους και τους οπλαρχηγούς της Μάνης, και έπειτα από σύντομες διαβουλεύσεις, υψώθηκε η σημαία της Επανάστασης. Η μανιάτικη σημαία, λευκή με γαλάζιο σταυρό και το σύνθημα «Νίκη ή Θάνατος», κυμάτισε στον μανιάτικο ουρανό, σηματοδοτώντας την έναρξη των πολεμικών επιχειρήσεων.
Η θυσία του Πετρόμπεη με την ομηρία των γιων του
Ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, προτού κηρύξει την Επανάσταση, είχε ήδη κάνει μια βαριά θυσία για να διατηρήσει την εξουσία του στη Μάνη: είχε παραδώσει δύο από τους γιους του, τον Γεώργιο και τον Αναστάσιο, στην Υψηλή Πύλη, δηλαδή στην οθωμανική διοίκηση της Κωνσταντινούπολης. Αυτή ήταν μια συνήθης πρακτική της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, όπου οι τοπικοί ηγέτες που απολάμβαναν κάποια αυτονομία έδιναν ομήρους, συνήθως μέλη της οικογένειάς τους, ως εγγύηση της υποταγής τους στον Σουλτάνο.
Η συμφωνία ήταν ξεκάθαρη: αν ο Πετρόμπεης επιχειρούσε κάποια εξέγερση, οι γιοι του θα αντιμετώπιζαν βαριές συνέπειες, που μπορούσαν να φτάσουν μέχρι την εκτέλεση. Παρά το τεράστιο αυτό προσωπικό ρίσκο, ο Πετρόμπεης δεν δίστασε να ηγηθεί της Επανάστασης. Ο ένας γιος του, ο Γεώργιος, κατάφερε να επιστρέψει, αλλά ο Αναστάσιος κρατήθηκε στην Τριπολιτσά και διέφυγε μόλις λίγο πριν την άλωση της πόλης από τους Έλληνες.
Η πορεία προς την Καλαμάτα
Μετά την κήρυξη της Επανάστασης, οι Μανιάτες, υπό την ηγεσία του Πετρόμπεη, του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη και άλλων καπεταναίων, κινήθηκαν προς την Καλαμάτα, την οποία και απελευθέρωσαν στις 23 Μαρτίου 1821. Αυτή ήταν η πρώτη μεγάλη νίκη των Ελλήνων στον Αγώνα, δίνοντας το μήνυμα ότι η Επανάσταση είχε ξεκινήσει για τα καλά.
Η απόφαση του Πετρόμπεη να ηγηθεί της εξέγερσης δεν ήταν απλή. Εκτός από τον κίνδυνο για τα παιδιά του, γνώριζε πως θα έθετε σε κίνδυνο και την εξουσία της οικογένειάς του. Τελικά, στη διάρκεια του Αγώνα, έχασε δύο γιους, τον Ηλία και τον Ιωάννη, καθώς και τον αδελφό του, Κυριακούλη Μαυρομιχάλη, θυσίες που αποδεικνύουν το τεράστιο προσωπικό τίμημα που πλήρωσε για την ελευθερία της Ελλάδας.
Η σημασία της 17ης Μαρτίου 1821
Η εξέγερση στην Αρεόπολη σηματοδοτεί μία από τις πιο σημαντικές στιγμές στην ιστορία της Ελληνικής Επανάστασης, καθώς αποτελεί την πρώτη επίσημη κήρυξη του Αγώνα. Η γενναιότητα των Μανιατών και η αποφασιστικότητα του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη έστειλαν ένα ισχυρό μήνυμα: η Ελλάδα ήταν έτοιμη να παλέψει για την ελευθερία της.
Η 17η Μαρτίου παραμένει έως σήμερα ημέρα μνήμης και τιμής στη Μάνη, με εορτασμούς και αναπαραστάσεις των γεγονότων που άνοιξαν τον δρόμο για την απελευθέρωση της Ελλάδας από τον οθωμανικό ζυγό.
Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο
180: Ο Μάρκος Αυρήλιος πεθαίνει αφήνοντας τον Κόμμοδο μόνο αυτοκράτορα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.
1821: Έλληνες αγωνιστές υπό τον Σωτήρη Χαραλάμπη και τους Πετμεζαίους πολιορκούν τους Πύργους των Καλαβρύτων, που θα παραδοθούν έπειτα από λίγες μέρες (21 Μαρτίου). Αυτή η ενέργεια αποτελεί την πρώτη επαναστατική πράξη στη νότια Ελλάδα.
1821: Οι πρόκριτοι της Μάνης, υπό την ηγεσία του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη, υψώνουν τη σημαία της Επανάστασης στο χωριό Τσίμοβα (σημερινή Αρεόπολη) της Λακωνίας. Η πράξη αυτή σηματοδοτεί την έναρξη του Αγώνα για την ανεξαρτησία, με τη Μάνη να διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στην εξέγερση κατά των Οθωμανών.
1861: Τα διάφορα βασίλεια και ανεξάρτητες περιοχές στην επικράτεια της σημερινής Ιταλίας, ενώνονται για πρώτη φορά σε εθνικό κράτος κάτω από το στέμμα του βασιλιά Βίκτορα Εμμανουήλ Β’ του Οίκου της Σαβοΐας, μονάρχη της Σαρδηνίας και του Πιεμόντε.
1930: Στις ΗΠΑ, αφήνεται ελεύθερος ο τρόφιμος των φυλακών και διαβόητος γκάνγκστερ, Αλ Καπόνε.
1931: Ο Ιωσήφ Στάλιν εκδιώκει τη χήρα του Βλαντιμίρ Λένιν, Ναντέσνα Κρούπσκαγια, από την Κεντρική Επιτροπή του Κομουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης.
1932: Ανοίγει η αυλαία του Εθνικού Θεάτρου, με πρώτο διευθυντή τον Ιωάννη Γρυπάρη. Πρώτος σκηνοθέτης ο Φώτος Πολίτης, πρώτο έργο ο «Αγαμέμνων» του Αισχύλου.
1934: Εγκαινιάζεται η Πάντειος Σχολή Πολιτικών Επιστημών στη λεωφόρο Συγγρού.
1948: Βέλγιο, Λουξεμβούργο, Ολλανδία, Γαλλία και Μεγάλη Βρετανία υπογράφουν τη Συμφωνία των Βρυξελλών, προάγγελο του ΝΑΤΟ.
1950: Ερευνητές του πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας, Μπέρκλεϊ, ανακοινώνουν τη δημιουργία του στοιχείου 98, το οποίο ονομάζουν καλιφόρνιο.
1963: Έκρηξη ηφαιστείου στο Μπαλί προκαλεί το θάνατο τουλάχιστον 11.000 ατόμων.
1969: Η Γκόλντα Μέιρ γίνεται η πρώτη γυναίκα πρωθυπουργός του Ισραήλ.
1971: Στην Αργεντινή, στον αγώνα πρωταθλήματος Μπόκα Τζούνιορς – Σπόρτιγκ Κριστάλ, ο διαιτητής αποβάλλει 19 από τους 22 ποδοσφαιριστές. Στον αγωνιστικό χώρο μένουν μόνο οι δύο τερματοφύλακες και ένας ακόμη παίκτης.
1979: Συγκαλείται η ιδρυτική διάσκεψη του Κόμματος Δημοκρατικού Σοσιαλισμού (ΚΟΔΗΣΟ).
1984: Παντρεύονται η Χριστίνα Ωνάση και ο Τιερί Ρουσέλ, σε έναν από τους πλέον πολυσυζητημένους γάμους.
1988: Οι φίλαθλοι της Λάρισας κλείνουν την εθνική οδό Αθηνών – Θεσσαλονίκης και αποκλείουν την πόλη για 36 ώρες. Διαμαρτύρονται για την αφαίρεση 4 βαθμών από την ομάδα τους, λόγω της υπόθεσης ντόπινγκ του ποδοσφαιριστή Γκιόργκι Τσίγκοφ. Τελικά, η θεσσαλική ομάδα θα πάρει πίσω τους βαθμούς και θα κατακτήσει το Πρωτάθλημα της Α’ Εθνικής κατηγορίας.
1991: Συλλαμβάνεται στη Νάπολι ο Ντιέγκο Μαραντόνα για χρήση κοκαΐνης ύστερα από τον αγώνα του ιταλικού πρωταθλήματος Νάπολι – Μπάρι 1-0, όπου το γκολ σημείωσε ο ίδιος με πέναλτι, και τιμωρείται από τη FIFA με αποκλεισμό 15 μηνών.
Γεννήσεις
763 – Χαρούν αλ Ρασίντ, άραβας χαλίφης της δυναστείας των Αββασιδών, γνωστός για την άνθηση του ισλαμικού πολιτισμού και της επιστήμης στη Χρυσή Εποχή του Ισλάμ, καθώς και για την παρουσία του στις Χίλιες και Μία Νύχτες.
1837 – Κωνσταντίνος Βολανάκης, έλληνας ζωγράφος, ο «πατέρας της ελληνικής θαλασσογραφίας», με μοναδικές απεικονίσεις ναυμαχιών, λιμανιών και θαλάσσιων τοπίων, όπως η διάσημη «Ναυμαχία της Σαλαμίνας».
1919 – Νατ Κινγκ Κόουλ, αμερικανός τραγουδιστής, πιανίστας και μία από τις μεγαλύτερες φωνές της τζαζ και της ποπ μουσικής, γνωστός για κλασικές επιτυχίες όπως «Unforgettable», «Mona Lisa» και «L-O-V-E».
1951 – Κερτ Ράσελ, αμερικανός ηθοποιός, από τους πιο χαρακτηριστικούς πρωταγωνιστές ταινιών δράσης και επιστημονικής φαντασίας, με εμβληματικούς ρόλους σε ταινίες όπως «Escape from New York», «The Thing» και «Guardians of the Galaxy».
1952 – Νίκος Ξυδάκης, έλληνας συνθέτης, από τις πιο ξεχωριστές μουσικές μορφές της σύγχρονης ελληνικής σκηνής, γνωστός για την έντεχνη και νεοκλασική προσέγγισή του σε τραγούδια όπως «Η εκδίκηση της γυφτιάς» και «Το μεγάλο ταξίδι».
1972 – Μία Χαμ, αμερικανίδα ποδοσφαιρίστρια, από τις μεγαλύτερες αθλήτριες στην ιστορία του γυναικείου ποδοσφαίρου, με δύο χρυσά ολυμπιακά μετάλλια και τεράστια συμβολή στην παγκόσμια αναγνώριση του γυναικείου αθλητισμού.
Θάνατοι
180 – Μάρκος Αυρήλιος, ρωμαίος αυτοκράτορας και φιλόσοφος, από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του Στωικισμού, γνωστός για το έργο του «Τα Εις Εαυτόν», όπου αποτύπωσε τις σκέψεις του για την ηθική, τη ζωή και την εξουσία.
460 – Άγιος Πατρίκιος, προστάτης άγιος της Ιρλανδίας, ιεραπόστολος που εκχριστιάνισε τη χώρα και συνδέθηκε με θρύλους όπως η χρήση του τριφυλλιού για την εξήγηση της Αγίας Τριάδας, ενώ η μνήμη του τιμάται με τη γιορτή του St. Patrick’s Day.
1853 – Κρίστιαν Ντόπλερ, αυστριακός φυσικός και μαθηματικός, γνωστός για το φαινόμενο Ντόπλερ, το οποίο περιγράφει την αλλαγή της συχνότητας ενός κύματος σε σχέση με έναν κινούμενο παρατηρητή, με εφαρμογές στην αστρονομία, τη μετεωρολογία και την ιατρική.
1976 – Λουκίνο Βισκόντι, ιταλός σκηνοθέτης, από τους σπουδαιότερους δημιουργούς του ευρωπαϊκού κινηματογράφου, με αριστουργήματα όπως «Ο Γατόπαρδος», «Θάνατος στη Βενετία» και «Ρόκο και τα αδέλφια του», που συνδύαζαν το νεορεαλισμό με τον αριστοκρατικό λυρισμό.
1988 – Νικόλας Άσιμος, έλληνας τραγουδοποιός, από τις πιο αντισυμβατικές και ανατρεπτικές μορφές του ελληνικού τραγουδιού, γνωστός για την underground μουσική του και την αναρχική φιλοσοφία ζωής, με τραγούδια όπως «Βαρέθηκα» και «Ο μπαγάσας».
Γιορτάζουν
Αλέξιος, Αλεξία, Πατρίκιος, Πατρικία
Εθνικές Γιορτές – Επέτειοι
Πανελλαδική Εβδομάδα Οδικής Ασφάλειας
