Η Ευρώπη κάνει μουδιασμένη τα πρώτα της σχόλια μετά την επικράτηση του «ναι» στο δημοψήφισμα και ενώ η Τουρκία φαίνεται να διχάζεται. Ο πρόεδρος της Συμμαχίας Φιλελευθέρων και Δημοκρατών για την Ευρώπη Γκι Φερχόφσταντ σε ανάρτησή του στο Twitter σχολίασε την οριακή επικράτηση του «ναι». Ο Φερχόφσταντ εξέφρασε την άποψη ότι εάν ο Ερντογάν επιμείνει στις απόψεις περί συνταγματικής αναθεώρησης, τότε η ΕΕ θα πρέπει να διακόψει τις όποιες ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Τουρκία.
Very tight result in #turkish referendum. If Erdogan persists, EU should stop accession talks
— Guy Verhofstadt (@GuyVerhofstadt) 16 Απριλίου 2017
Να σκεφτεί σοβαρά η τουρκική ηγεσία τα επόμενα βήματά της επισήμανε το Συμβούλιο της Ευρώπης, δεδομένης της μικρής διαφοράς στο αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος για την ενίσχυση των εξουσιών του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. «Το εκλογικό σώμα της Τουρκίας ψήφισε για τη συνταγματική αναθεώρηση. Μπροστά στη μικρή διαφορά που καταγράφηκε στο αποτέλεσμα η τουρκική ηγεσία πρέπει να εξετάσει με προσοχή τα επόμενα βήματά της» σημείωσε ο γενικός γραμματέας του Συμβουλίου της Ευρώπης Θόρμπγιερν Γιάγκλαντ σε μια ανακοίνωση, που μετέδωσε το Reuters. «Είναι ύψιστης σημασίας να διασφαλιστεί η ανεξαρτησία της δικαστικής εξουσίας σε πλήρη ευθυγράμμιση με την αρχή του κράτους δικαίου όπως κατοχυρώνεται στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Το Συμβούλιο της Ευρώπης, του οποίου η Τουρκία είναι πλήρες μέλος, είναι πανέτοιμο να στηρίξει την χώρα σε αυτή τη διαδικασία» συμπληρώνεται στην ανακοίνωση. «Η (γερμανική) κυβέρνηση αναμένει πως η τουρκική κυβέρνηση, έπειτα από μια σκληρή προεκλογική εκστρατεία, θα επιδιώξει τώρα έναν διάλογο με σεβασμό με όλες τις πολιτικές δυνάμεις και μέσα στην κοινωνία», υπογράμμισε η Άνγκελα Μέρκελ. Ψυχραιμία συνέστησε ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Ζίγκμαρ Γκάμπριελ. «Φαίνεται πως το αποτέλεσμα θα είναι αμφίρροπο, όπως αναμενόταν. Όποιο κι αν είναι τελικά το αποτέλεσμα της ψήφου των Τούρκων πολιτών, θα ήταν καλό να παραμείνουμε ψύχραιμοι και να προχωρήσουμε με λογικό και συνετό τρόπο. Είναι καλό που η προεκλογική εκστρατεία, που διεξήχθη σε τόσο πικρό κλίμα, ακόμα κι εδώ στη Γερμανία, έχει πλέον τελειώσει» υπογράμμισε. «Τώρα που η Τουρκία έχει προφανώς πάρει λάθος δρόμο όσον αφορά την ευρωπαϊκή άποψη, πρέπει να επανεκτιμήσουμε τη σχέση μας, και συγκεκριμένα αυτό σημαίνει ότι οι ενταξιακές συνομιλίες της ΕΕ με την Τουρκία τις οποίες διεξάγουμε ακόμη δεν μπορούν πλέον να συνεχίζονται» είπε ο ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Μάνφρεντ Βέμπερ. «Παρακολουθούμε με προσοχή και ενδιαφέρον τις εξελίξεις στη γείτονα και τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος. Οι αποφάσεις του τουρκικού λαού για το μέλλον του θα γίνουν σεβαστές. Εμείς στηρίζουμε τη σταθερότητα και τη δημοκρατία στη γείτονα. Επιθυμούμε μια Τουρκία που να συνεισφέρει στο διάλογο και τη συνεργασία μας στη βάση του αλληλοσεβασμού» αναφέρουν κυβερνητικές πηγές. «Εμείς επιθυμούμε να επικρατήσει ομαλότητα στην Τουρκία, ώστε να ληφθούν οι αποφάσεις που πρέπει, για το Κυπριακό», δήλωσε ο Κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος Νίκος Χριστοδουλίδης. «Το χθεσινό δημοψήφισμα στην Τουρκία με το οριακό του αποτέλεσμα κατέδειξε ότι στην εποχή μας δεν υπάρχουν σουλτάνοι και ότι ο λαός της Τουρκίας εκφράστηκε με ωριμότητα. Ο Ερντογάν οφείλει να προσέλθει σε διάλογο και να επιδιώξει τη συναίνεση με την αντιπολίτευση. Επίσης να σταματήσει τις άναρθρες κραυγές κατά της Ευρώπης και για επαναφορά της θανατικής ποινής. Η Ελλάδα θέλει καλή γειτονία και ειρηνική συνύπαρξη με την Τουρκία, χωρίς αναθεωρητισμούς και βάσει των αρχών του διεθνούς δικαίου» ανέφερε η Ένωση Κεντρώων. «Η οριακή πλειοψηφία του κ. Ερντογάν στο δημοψήφισμα θα τον οδηγήσει σε μεγαλύτερη συναίνεση και όχι σε περισσότερο αυταρχισμό» ανέφερε ο Σταύρος Θεοδωράκης. «Προσβλέπουμε σε μια Τουρκία που θα συμβάλλει στη σταθερότητα και στην ειρήνη στην περιοχή μας, προσβλέπουμε σε μια Τουρκία που, όχι μόνον θα διατηρήσει, αλλά και θα μπορέσει να ενισχύσει τους δεσμούς της με την Ευρώπη» σημείωσε ο τομεάρχης Εξωτερικών της Νέας Δημοκρατίας Γιώργος Κουμουτσάκος.