Για τον Chris Brookes-Smith, όπως και για πολλούς ανθρώπους που έχουν αλλεργίες στους ξηρούς καρπούς, ένα απλό φιστίκι ήταν κάποτε ένα τρομακτικός κίνδυνος. Κάθε έξοδος για φαγητό, κάθε απρόσεκτο κέρασμα, ενδεχομένως να πυροδοτούσε ένα αλλεργικό σοκ, με δύσπνοια και πρήξιμο, δυνητικά θανατηφόρο.

Όμως σήμερα, ξεκινά τα πρωινά του… τρώγοντας φιστίκια. Μια απίστευτη ανατροπή σε μια ζωή γεμάτη φόβο και περιορισμούς, που έγινε δυνατή χάρη σε μια πρωτοποριακή κλινική έρευνα και την αποφασιστικότητά του να αντιμετωπίσει τον μεγαλύτερο εχθρό του. Το BBC φέρνει στο φως την ιστορία του, που αποδεικνύει ότι με την υποστήριξη της επιστήμης – και προσωπική δύναμη –  οι αλλεργίες, ακόμα και οι πιο σοβαρές αλλεργίες μπορούν να νικηθούν.

Η ιστορία του Chris

Ο Chris Brookes-Smith, 28 ετών, από το Northamptonshire, ζούσε για χρόνια με τον φόβο ότι ένα απλό ίχνος φιστικιού θα μπορούσε να του στερήσει τη ζωή. Σήμερα, όμως, τρώει καθημερινά φιστίκια και αυτό οφείλεται σε ένα πρωτοποριακό κλινικό δοκιμαστικό πρόγραμμα, το οποίο δημιουργεί νέα δεδομένα.

Η χειρότερη αλλεργική αντίδρασή του συνέβη πριν από δέκα χρόνια, όταν παρήγγειλε ένα κάρυ από τοπικό ινδικό εστιατόριο. «Ήξερα ότι ήμουν σε κίνδυνο από την πρώτη μπουκιά», θυμάται. «Μέσα σε δευτερόλεπτα εμφανίστηκαν στίγματα στα χείλη μου. Μέσα σε λίγα λεπτά άρχισα να κάνω εμετό. Ένιωθα τον λαιμό μου να κλείνει, εξανθήματα να σχηματίζονται στις μασχάλες και να απλώνονται σε όλο μου το σώμα… Το πρόσωπό μου φούσκωσε από το πρήξιμο».

Συναισθηματικά φορτισμένος, καθώς περιγράφει στο BBC εκείνες τις στιγμές, τονίζει: «Νόμιζα ότι θα πεθάνω». Φωτογραφίες από το νοσοκομείο εκείνης της ημέρας δείχνουν το πόσο βαριά ήταν η αντίδραση: «Το δέρμα μου είχε γεμίσει φουσκάλες», περιγράφει ο Chris. Και το πιο βασανιστικό, όμως, ήταν πως ένιωθε σαν να τον είχαν περιλούσει με βραστό νερό.

Για τον Chris, όπως και για εκατομμύρια άλλους ενήλικες με σοβαρές αλλεργίες, η αποφυγή των φιστικιών ήταν καθημερινή ανάγκη και πηγή άγχους. Το να τρώει έξω, να παρευρίσκεται σε κοινωνικές εκδηλώσεις ή να ταξιδεύει ήταν πάντα μια ριψοκίνδυνη απόφαση.

Οργανώσεις εκτιμούν ότι περίπου 1 στους 200 ενήλικες και 1 στα 50 παιδιά έχουν αλλεργία στους ξηρούς καρπούς, με πολλές περιπτώσεις να επιμένουν και στην ενήλικη ζωή, συχνά χειροτερεύοντας.

Η αλλεργία του Chris εμφανίστηκε για πρώτη φορά όταν ήταν μωρό και η μητέρα του του ετοίμαζε σάντουιτς με φυστικοβούτυρο. Κάθε αλλεργική αντίδραση που ακολούθησε ήταν χειρότερη από την προηγούμενη, αναγκάζοντάς τον να ζει με ένα μόνιμο άγχος. Αν και λάτρευε τα ταξίδια, απέφευγε χώρες όπως αυτές της νοτιοανατολικής Ασίας, όπου τα φιστίκια χρησιμοποιούνται ευρέως στη μαγειρική. Όμως πουθενά δεν ήταν πραγματικά ασφαλής. Σε ένα ταξίδι στην Ιταλία υπέστη τρεις αλλεργικές αντιδράσεις γεγονός που ενίσχυσε τους φόβους του.

Το επιστημονικό πρόγραμμα που του άλλαξε τη ζωή

Μια αχτίδα ελπίδας ήρθε όταν η μητέρα του άκουσε για μια κλινική δοκιμή στο νοσοκομείο Guy’s και St Thomas σε συνεργασία με το King’s College του Λονδίνου. Το πρόγραμμα αποσκοπούσε στο να «εκπαιδεύσει» το ανοσοποιητικό σύστημα σοβαρών αλλεργικών ενηλίκων ώστε να αντέχουν την ουσία που τους απειλούσε.

Παρά τον μεγάλο του φόβο, ο Chris αποφάσισε να συμμετάσχει. Υπό στενή ιατρική παρακολούθηση, ξεκίνησε τρώγοντας ένα απειροελάχιστο κλάσμα χιλιοστού γραμμαρίου φυστικόσκονης ανακατεμένης με γιαούρτι. Μήνα με τον μήνα, η ποσότητα αυξανόταν σταδιακά, μέχρι που έφτασε να καταναλώνει μικρά κομμάτια και τελικά ολόκληρα φιστίκια.

Στο τέλος των εννέα μηνών, 14 από τους 21 συμμετέχοντες, ανάμεσά τους και ο Chris, μπορούσαν να φάνε την ποσότητα που αντιστοιχεί σε πέντε φιστίκια χωρίς καμία αλλεργική αντίδραση.

Ο καθηγητής Stephen Till, επικεφαλής της έρευνας, δηλώνει πως η θεραπεία «έχει τη δυνατότητα να αλλάξει πραγματικά τη ζωή των ασθενών».

Έως και 100 φορές μεγαλύτερη ανεκτικότητα του οργανισμού

Η μέθοδος αυτή, γνωστή και ως στοματική ανοσοθεραπεία, είναι ήδη αποτελεσματική σε αλλεργίες γύρης και τσιμπημάτων εντόμων, αλλά μόνο τα τελευταία 20 χρόνια άρχισε να εφαρμόζεται και σε τροφικές αλλεργίες, κυρίως σε παιδιά. Η αντιμετώπιση των αλλεργιών σε ενήλικες θεωρούνταν ανέκαθεν δυσκολότερη.

Η συγκεκριμένη μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Allergy, έδειξε ότι οι ενήλικες με σοβαρές αλλεργίες μπορούν να αυξήσουν κατά 100 φορές την ανεκτικότητά τους στα φιστίκια.

Η εμπειρία του Chris δεν ήταν εύκολη: «Την πρώτη φορά που πήγα και κατανάλωσα την πρώτη δόση, η καρδιά μου χτυπούσε σαν τρελή», θυμάται. «Ο φόβος μεγάλωσε περισσότερο όταν κάναμε το πέρασμα από τη σκόνη φιστικιού σε μισό φιστίκι». Ωστόσο, ένιωθε ασφάλεια έχοντας γύρω του γιατρούς και νοσηλευτές έτοιμους να επέμβουν αν χρειαζόταν.

Οι ειδικοί υπογραμμίζουν ότι τέτοιες θεραπείες δεν πρέπει ποτέ να δοκιμάζονται μόνοι στο σπίτι, καθώς υπάρχει σοβαρός κίνδυνος απειλητικών για τη ζωή αντιδράσεων.

«Δεν φοβάμαι πια ότι θα πεθάνω από ένα φιστίκι»

Αξίζει να σημειωθεί ότι δεν πέτυχε για όλους τους συμμετέχοντες – σε κάποιες περιπτώσεις χρειάστηκε επιβράδυνση ή επανεκκίνηση της διαδικασίας – ωστόσο το μήνυμα είναι ξεκάθαρο: η απευαισθητοποίηση στους ενήλικες είναι εφικτή και θα πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα στο μέλλον.

Προς το παρόν, απαιτούνται μεγαλύτερες κλινικές δοκιμές και μελέτες για να γίνει ευρέως διαθέσιμη, ενώ εξετάζεται και η χρήση υπογλώσσιων σταγόνων ως πιο ασφαλής εναλλακτική.

Για τον Chris, η αλλαγή ήταν καθοριστική. Αν και δηλώνει πως εξακολουθεί να αντιπαθεί τη γεύση των φιστικιών, το γεγονός ότι μπορεί να φάει κάτι που κάποτε προκαλούσε «πυρηνική κατάρρευση» στο σώμα του, του έχει αλλάξει τη ζωή. «Είναι ένα υπέροχο συναίσθημα», λέει. «Δεν φοβάμαι πια ότι θα πεθάνω από ένα φιστίκι»