Η 20ή Νοεμβρίου 1945 αποτελεί ορόσημο στην ιστορία της ανθρωπότητας. Εκείνη την ημέρα, στη Νυρεμβέργη της Γερμανίας, ξεκίνησε η δίκη που θα έμενε γνωστή ως «Δίκη της Νυρεμβέργης», όπου 24 υψηλόβαθμα στελέχη του ναζιστικού καθεστώτος κλήθηκαν να λογοδοτήσουν για τα εγκλήματά τους κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Η δίκη της Νυρεμβέργης αποτέλεσε την πρώτη φορά στην ιστορία που στήθηκε ένα διεθνές δικαστήριο για την απονομή δικαιοσύνης σε εγκληματίες πολέμου. Το δικαστήριο αποτελούνταν από δικαστές και εισαγγελείς από τις νικήτριες δυνάμεις του πολέμου: τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Σοβιετική Ένωση, τη Μεγάλη Βρετανία και τη Γαλλία. Πρόεδρος της δίκης ήταν ο Βρετανός δικαστής Λόρδος Τζέφρι Λόρενς.

Οι κατηγορίες που αντιμετώπισαν οι κατηγορούμενοι περιλάμβαναν εγκλήματα κατά της ειρήνης, εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Μεταξύ των κατηγορουμένων βρίσκονταν κορυφαία στελέχη του ναζιστικού καθεστώτος, όπως ο υπουργός Εξωτερικών Γιόαχιμ φον Ρίμπεντροπ και ο επικεφαλής του επιτελείου των γερμανικών ενόπλων δυνάμεων Άλφρεντ Γιοντλ.

Η δίκη εισήγαγε την ταυτόχρονη διερμηνεία ως μέσο συνεννόησης μεταξύ δικαστών, κατηγορουμένων και μαρτύρων. Η διαδικασία διεξαγόταν σε τέσσερις γλώσσες (αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά και ρωσικά), γεγονός που απαιτούσε την άμεση μετάφραση των διαμειβομένων. Η μέθοδος αυτή, που σχεδιάστηκε υπό την καθοδήγηση του συνταγματάρχη Leon Dostert, ήταν πρωτοφανής και ουσιαστικά έθεσε τα θεμέλια για τη σύγχρονη διερμηνεία.

Η δίκη διήρκεσε 10 μήνες, κατά τη διάρκεια των οποίων πραγματοποιήθηκαν 216 συνεδριάσεις. Στις 1 Οκτωβρίου 1946, εκδόθηκαν οι ετυμηγορίες. Δώδεκα από τους κατηγορουμένους καταδικάστηκαν σε θάνατο, μεταξύ αυτών οι Ρίμπεντροπ, Γιοντλ και Φρικ. Ο Χέρμαν Γκέρινγκ αυτοκτόνησε λίγο πριν την εκτέλεσή του. Άλλοι καταδικάστηκαν σε ποινές φυλάκισης, ενώ τρεις αθωώθηκαν.

Η Δίκη της Νυρεμβέργης έθεσε τα θεμέλια του διεθνούς ποινικού δικαίου, εισάγοντας την έννοια της ατομικής ευθύνης για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Ταυτόχρονα, ανέδειξε τη σημασία της δικαιοσύνης ως θεμέλιο για τη διατήρηση της ειρήνης και των ανθρώπινων δικαιωμάτων.

Σήμερα, η Δίκη της Νυρεμβέργης θεωρείται σημείο καμπής για τη δικαιοσύνη και την ανθρωπότητα. Εκθέσεις, συνέδρια και αναμνηστικές εκδηλώσεις συνεχίζουν να κρατούν ζωντανή τη μνήμη της, ενώ η ταυτόχρονη διερμηνεία, που πρωτοχρησιμοποιήθηκε εκεί, παραμένει αναπόσπαστο κομμάτι του σύγχρονου δικαστικού συστήματος και των διεθνών σχέσεων.

Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο

1820: Μία λευκή φάλαινα 80 τόνων επιτίθεται κατά του φαλαινοθηρικού πλοίου «Έσεξ», 2.000 ναυτικά μίλια δυτικά των ακτών της Νοτίου Αμερικής. Από τα είκοσι άτομα που μπαίνουν στις τρεις βάρκες του πλοίου μόνο οκτώ θα επιζήσουν τελικά. Το επεισόδιο θα αποτελέσει πηγή έμπνευσης για το αριστούργημα του Χέρμαν Μέλβιλ, «Μόμπι Ντικ».

1920: Ιδρύεται η Πανελλήνια Ναυτική Ομοσπονδία (ΠΝΟ), το ανώτατο συνδικαλιστικό όργανο των εργαζομένων στη ναυτιλία.

1945: Αρχίζει η Δίκη της Νυρεμβέργης, με 24 ναζί να κάθονται στο εδώλιο για εγκλήματα πολέμου.

1952: Το σπίτι του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη στη Σκιάθο γίνεται μουσείο.

1959: Συγκροτείται η Ελληνική Δύναμη Κύπρου (ΕΛΔΥΚ) στον Άγιο Στέφανο Αττικής (Μπογιάτι), μετά την υπογραφή της Συνθήκης Εγκαθίδρυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας.

1962: Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζον Κένεντι, βεβαιώνεται ότι η ΕΣΣΔ έχει απομακρύνει όλους τους πυραύλους της από την Κούβα και διατάζει τη διακοπή του αποκλεισμού του νησιού από τις αμερικανικές δυνάμεις, που είχε διάρκεια ένα μήνα. Είναι το τέλος της κρίσης των πυραύλων.

1964: Το Βατικανό αθωώνει τους Εβραίους από την ενοχή για τη σταύρωση του Ιησού.

1979: Ένοπλοι μουσουλμάνοι καταλαμβάνουν τη Μέκκα και κρατούν ομήρους 6.000 πιστούς για δύο εβδομάδες. Η τελική επίθεση απελευθέρωσης των ομήρων θα γίνει από δυνάμεις του Πακιστάν με την υποστήριξη Γάλλων κομάντο. Θα επακολουθήσει ένα μακελειό όπου θα βρουν το θάνατο 377 άνθρωποι και θα τραυματιστούν 600.

1985:Η Microsoft λανσάρει το λειτουργικό σύστημα Windows 1.0.

1989: Υπογράφεται στον ΟΗΕ η Διακήρυξη για τα δικαιώματα του παιδιού. Έκτοτε, κάθε χρόνο η 20η Νοεμβρίου γιορτάζεται ως Παγκόσμια Ημέρα για τα Δικαιώματα του Παιδιού.

1990: Δολοφονική απόπειρα από τη «17 Νοέμβρη», με εκτόξευση ρουκετών κατά του Βαρδή Βαρδινογιάννη, σημειώνεται στη Νέα Ερυθραία. Το τεθωρακισμένο αυτοκίνητο του επιχειρηματία, του σώζει τη ζωή. Ο ίδιος στην κατάθεσή του, αποκλείει το ενδεχόμενο να υπήρξαν πολιτικά κίνητρα στην επίθεση εναντίον του, ενώ λέει ότι δεν γνωρίζει τους λόγους για τους οποίους επεχείρησαν να τον σκοτώσουν.

1995: Ο Ανδρέας Παπανδρέου εισάγεται εσπευσμένα στο Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο με σοβαρά προβλήματα υγείας.

2020: Ένα σφραγισμένο αντίγραφο του παιχνιδιού Super Mario Bros. 3 του Nintendo Entertainment System του 1990 πωλείται για 156.000 δολάρια ΗΠΑ, το υψηλότερο ποσό που έχει καταβληθεί ποτέ για ένα βιντεοπαιχνίδι.

Γεννήσεις

1889 – Έντγουιν Χαμπλ, αμερικανός αστρονόμος που απέδειξε την επέκταση του σύμπαντος, θεμελιώνοντας τη σύγχρονη κοσμολογία. Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble φέρει το όνομά του.

1923 – Ναντίν Γκόρντιμερ, νοτιοαφρικανή συγγραφέας και ακτιβίστρια, βραβευμένη με Νόμπελ Λογοτεχνίας για το έργο της που αναδείκνυε την καταπίεση του απαρτχάιντ

1942 – Τζο Μπάιντεν, 46ος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών και σημαντική πολιτική προσωπικότητα που διαμόρφωσε τη διεθνή πολιτική του 21ου αιώνα

1974 – Μέμος Μπεγνής, έλληνας ηθοποιός, με σημαντική καριέρα στην τηλεόραση, το θέατρο και τη μουσική σκηνή

Θάνατοι

1910 – Λέων Τολστόι, ρώσος συγγραφέας, ένας από τους μεγαλύτερους λογοτέχνες της παγκόσμιας λογοτεχνίας, γνωστός για έργα όπως «Πόλεμος και Ειρήνη»

1975 – Φρανθίσκο Φράνκο, ισπανός δικτάτορας, ηγέτης της Ισπανίας από τον Ισπανικό Εμφύλιο μέχρι το θάνατό του

2012 – Χρόνης Μίσσιος, έλληνας λογοτέχνης, αντιστασιακός και ακτιβιστής, γνωστός για το αυτοβιογραφικό έργο «Καλά, εσύ σκοτώθηκες νωρίς»

2016 – Κωνσταντίνος (Κωστής) Στεφανόπουλος, έλληνας πολιτικός, πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας από το 1995 έως το 2005, αγαπητός για την ηθική και την ακεραιότητά του

Επέτειοι – Παγκόσμιες Ημέρες

Ημέρα για την Εκβιομηχάνιση της Αφρικής
Παγκόσμια Ημέρα για τα Δικαιώματα του Παιδιού
Παγκόσμια Ημέρα Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας

Σήμερα γιορτάζουν

Δεναχίς, Δεναχίδα