Όσο πιο συχνά παίζει ένας ποδοσφαιριστής, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος γνωστικών διαταραχών λόγω των κεφαλιών. Αυτό είναι το συμπέρασμα μελέτης που δημοσιεύτηκε στη Μεγάλη Βρετανία. Στις γνωστικές διαταραχές περιλαμβάνονται ο αυξανόμενος κίνδυνος άνοιας, η μειωμένη προσοχή και τα προβλήματα συγκέντρωσης, τα προβλήματα στην ομιλία, η απώλεια προσανατολισμού ακόμη και η απώλεια μνήμης.

Στο πλαίσιο της μελέτης, που ανατέθηκε από την Αγγλική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία (FA), οι επιστήμονες ανέλυσαν τα στοιχεία από 468 πρώην επαγγελματίες Βρετανούς ποδοσφαιριστές ηλικίας άνω των 45 ετών. Κατά μέσο όρο, όπως αναφέρει η Deutsche Welle, οι ποδοσφαιριστές ήταν περίπου 63 ετών.

Οι ερευνητές αρχικά χώρισαν τους συμμετέχοντες σε τρεις κατηγορίες με βάση των αριθμό των κεφαλιών που έκαναν ανά παιχνίδι ή ανά προπόνηση: Μηδέν έως πέντε φορές, έξι έως 15 φορές και πάνω από 15 φορές. Ακολούθως πραγματοποιήθηκαν τηλεφωνικές συνεντεύξεις με τους συμμετέχοντες.

Από τα αποτελέσματα της έρευνας προκύπτει πως οι παίκτες με τη μεγαλύτερη συχνότητα κεφαλιών είχαν περισσότερο από τριπλάσιο κίνδυνο γνωστικής διαταραχής σε σύγκριση με εκείνους της χαμηλότερης κατηγορίας.

Οι αμυντικοί κινδυνεύουν περισσότερο

«Παρόμοια αποτελέσματα παρατηρήθηκαν και με άλλα γνωστικά τεστ που σημειώθηκαν για  την άνοια και τη νόσο του Αλτσχάιμερ», αναφέρει η μελέτη. Ωστόσο, οι ερευνητές σημειώνουν πως «λόγω μόνο 13 περιπτώσεων άνοιας που έχουν διαγνωσθεί από τον ίδιο γιατρό, τα αποτελέσματα και τα συμπεράσματα που σχετίζονται με αυτές τις περιπτώσεις θα πρέπει να ερμηνεύονται με προσοχή».

Υπενθυμίζεται πως σε αντίστοιχα συμπεράσματα έχουν καταλήξει στο παρελθόν και άλλες επιστημονικές έρευνες. Το 2019, στο πλαίσιο μιας μελέτη από το Πανεπιστήμιο της Γλασκόβης είχαν αξιολογηθεί τα αίτια θανάτου περισσότερων από 7.500 Σκωτσέζων επαγγελματιών ποδοσφαιριστών. Όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, ο κίνδυνος  θανάτου των παικτών από Αλτσχάιμερ, Πάρκινσον ή άλλες άνοιες ήταν τρεισήμισι φορές υψηλότερος από τον κανονικό.

Την άνοιξη του 2023, μια μελέτη στη Σουηδία – η οποία εξέτασε περίπου 6.000 ποδοσφαιριστές που είχαν παίξει τουλάχιστον ένα παιχνίδι στο κορυφαίο σουηδικό πρωτάθλημα μεταξύ 1924 και 2019 – κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι επαγγελματίες παίκτες είχαν περίπου μιάμιση φορά μεγαλύτερο κίνδυνο ανάπτυξη της νόσου του Αλτσχάιμερ ή άλλων μορφών άνοιας σε σύγκριση με τον γενικό πληθυσμό.

Οι παίκτες, ειδικά οι αμυντικοί, κινδύνευαν περισσότερο από τους τερματοφύλακες, επισημαίνουν οι δύο μελέτες από τη Σουηδία και τη Σκωτία. Ο λόγος είναι πως οι παίκτες είναι πιο πιθανό να υποστούν τραυματισμούς στο κεφάλι κατά διάρκεια μιας σύγκρουσης με άλλον παίκτη και πραγματοποιούν περισσότερες κεφαλιές κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού.

Χρειάζεται όριο στις κεφαλιές

Οι ερευνητές της νέας μελέτης στη Βρετανία συμβουλεύουν να μειωθεί ο αριθμός των χτυπημάτων στο κεφάλι για να αποφευχθεί η ανάπτυξη γνωστικών διαταραχών αργότερα στη ζωή, συμπεριλαμβανομένης της άνοιας. Απαιτούνται περαιτέρω μελέτες, λένε, για παράδειγμα, για τον καθορισμό ενός ανώτατου ηλικιακού ορίου για την χρήση του κεφαλιού στο παιχνίδι ή ενός αριθμητικού ορίου κεφαλιών για να μειωθεί ο κίνδυνος γνωστικών διαταραχών.

Για παράδειγμα, στις ΗΠΑ έχει ήδη τεθεί σε ισχύ από το 2015 απαγόρευση των κεφαλιών για νεαρούς ποδοσφαιριστές έως δέκα ετών. Στην Αγγλία και τη Σκωτία, η προπόνηση με κεφαλιά απαγορεύεται πριν από την ηλικία των δώδεκα ετών. Στη Σκωτία, υπάρχουν επίσης περιορισμοί για τους επαγγελματίες: δεν επιτρέπεται να παίζουν κεφαλιές στην προπόνηση την ημέρα πριν και μετά τον αγώνα. Η Αγγλική Πρέμιερ Λιγκ έχει συστήσει «να εκτελούνται το πολύ 10 κεφαλιές υψηλότερης δύναμης σε οποιαδήποτε εβδομάδα προπόνησης». Αυτό αναφέρεται σε κεφαλιές μετά από μακριές πάσες, σέντρες, κόρνερ ή ελεύθερα χτυπήματα.