Το λογότυπο είναι η τυποποιημένη γραφιστική μορφή προϊόντος ή επιχείρησης, αυτό δηλαδή που δίνει το ιδιαίτερο πρόσωπο της φίρμας στον κόσμο.
Και βέβαια πολλή σκέψη πέφτει για να φτιαχτεί η ταυτότητα του προϊόντος, καθώς τέτοια θέματα δεν τα παίρνουν καθόλου αψήφιστα τα μεγαλοστελέχη του επιχειρηματικού σύμπαντος.
Κι έτσι τα λογότυπα αποτελούν πια αναπόσπαστο τμήμα του αστικού μας οικοσυστήματος, την ίδια ώρα που μας βομβαρδίζουν καθημερινά με τις εικόνες τους, μένοντας έτσι καλά χαραγμένα στις συνειδήσεις μας.
Κι αν κοιτάξουμε λίγο καλύτερα, πολλά από αυτά έχουν περίεργες ιστορίες να διηγηθούν για τη γέννηση και τη μετέπειτα ζωή τους, περιπέτειες δηλαδή που δεν μοιάζουν με τις άλλες…
Το λογότυπο της Domino’s Pizza και οι… τελείες
Στις 5 δεκαετίες που παραδίδει η Domino’s την πίτσα της στις πλατιές μάζες του πλανήτη έχει καταφέρει να γίνει μια από τις πλέον αναγνωρίσιμες μπράντες του κόσμου, κάτι που προσυπογράφουν τα χιλιάδες καταστήματά της στις τέσσερις γωνιές του πλανήτη. Κάποτε όμως ήταν άλλη μια μικρή και ταπεινή συνοικιακή πιτσαρία που λεγόταν DomiNicks. Ο Tom Monaghan αγόρασε το μαγαζί (από κοινού με τον αδερφό του) το 1960 και έπειτα από λίγα χρόνια αξιοπρεπούς παρουσίας εξαγόρασε το μερίδιο του αδελφού του με το παχυλό τίμημα ενός παλιού «Σκαραβαίου». Ο Tom μετονόμασε έτσι την πιτσαρία σε Domino’s και έθεσε πια στο επιχειρηματικό του στόχαστρο το franchising. Ήθελε μάλιστα να προσθέτει στο νεόκοπο λογότυπο της πιτσαρίας του μία τελεία για κάθε νέο κατάστημα που θα άνοιγε, αν και μέσα σε έναν χρόνο ήταν πια αναγκασμένος να εγκαταλείψει το όνειρό του, καθώς δεν ήταν πλέον δυνατό να χωρέσουν τόσες τελείες στο έρμο το λογότυπο! Ναι, τόσο καλά πήγαιναν οι δουλειές. Κι έτσι το λογότυπο της Domino’s έμεινε με 3 τελείες, που αντιπροσωπεύουν πράγματι τα τρία πρώτα καταστήματα της φίρμας. Αν ο Tom είχε επιμείνει στην αρχική εκδοχή, σήμερα το λογότυπο θα στρίμωχνε περισσότερες από 10.000 ταινίες πάνω του!
Το λογότυπο της Chupa Chups σχεδιάστηκε από τον Σαλβαντόρ Νταλί
Ο βασιλιάς του κόσμου των γλειφιτζουριών κατέβηκε στην αγορά στα τέλη της δεκαετίας του 1950 για να μετρήσει μια ισχυρότατη εμπορική παρουσία που θα ζήλευαν πολλές φίρμες της Δύσης. Ως απόδειξη μάλιστα του πόσο διαχρονική είναι πια η Chupa Chups, το λογότυπο της εταιρίας παρέμεινε απαράλλακτο από το 1969 που πρωτοπαρουσιάστηκε! Αλλά και πάλι, όταν το λογότυπό σου το φτιάχνει ο ίδιος ο Νταλί, διστάζεις όσο να πεις να το αλλάξεις. Όσο απίστευτο κι αν μοιάζει, ο διαπρεπής σουρεαλιστής ζωγράφος με τα εύπλαστα ρολόγια σχεδίασε το λογότυπο των θρυλικών γλειφιτζουριών ως χάρη στις ικεσίες του καλού του φίλου και ιδρυτή της Chupa Chups, Enric Bernat. Και μάλιστα το έκανε σε λιγότερο από μία ώρα, την ώρα που απολάμβανε το δείπνο του με το κολλητάρι του! Ο παραφουσκωμένος εγωισμός του Νταλί ήθελε ωστόσο το λογότυπό του να φιγουράρει στην κορυφή του προϊόντος και όχι στο πλάι, ως συνήθως, για να είναι λέει το αριστούργημά του πάντα ορατό απ’ όλους. Και πράγματι είναι…
Το πρώτο λογότυπο των Starbucks θεωρήθηκε πολύ τολμηρό για τον σύγχρονο καταναλωτή
Ακόμα και αν δεν πίνετε γουλιά καφέ και ζείτε σε σπήλαιο απομονωμένο από τον κόσμο, το λογότυπο των Starbucks θα το ξέρετε στα σίγουρα! Παρά την απαράμιλλη αναγνωρισιμότητά του ωστόσο, το λογότυπο της φίρμας έχει υποστεί πολυάριθμες τροποποιήσεις όλα αυτά τα χρόνια. Το αρχικό μάλιστα υποτίθεται ότι βασιζόταν στην παμπάλαια λέει ξυλογραφία μιας γοργόνας του 16ου αιώνα, αν και ο ισχυρισμός αυτός έχει τεθεί εν αμφιβόλω εδώ και πολλά χρόνια. Και βέβαια, όσο τα χρόνια προχωρούσαν και τα ήθη παρέμεναν εξίσου συντηρητικά, γινόταν όλο και πιο δύσκολο να συνάγεις ότι η κυρία που κοσμεί τα ποτήρια των Starbucks ήταν γοργόνα, πόσο μάλιστα ότι ήταν κάποτε γυμνόστηθη! Στο αυθεντικό λοιπόν λογότυπο η γοργόνα επιδείκνυε με καμάρι τα στήθη της, αν και σύντομα το πλούσιο μαλλί της θα κάλυπτε το επίμαχο σημείο, πριν εξαφανιστεί τελικά από δημόσια θέα ακόμα και η ουρά της. Όταν μάλιστα το 2008 η Starbucks κυκλοφόρησε μια σειρά από ρετρό ποτηράκια με το αυθεντικό λογότυπο, το πράγμα ήταν τόσο παραλλαγμένο ώστε να μην είναι ορατά τα στήθη, κι αυτό για να μην προσβληθούν τα χρηστά ήθη. Και πάλι όμως μεγάλη μερίδα του (πουριτανικού) μας κόσμου διαμαρτυρήθηκε…
Το λογότυπο των McDonald’s βασίζεται στο σχήμα των καταστημάτων
Τα McDonald’s θα επιζήσουν πιθανότατα όλων μας, καθώς παραείναι μεγάλα πια για να αποτύχουν επιχειρηματικά. Οι θρυλικές Χρυσές Καμάρες συνοδεύουν τη φίρμα εδώ και δεκαετίες και -με σπανιότατες εξαιρέσεις- μοστράρονται σε κάποιον τρόπο, σχήμα ή μορφή σε κάθε μαγαζί με το όνομα των McDonald’s. Και βέβαια όλοι υποθέτουν ότι το μεγάλο «M» που δανείζει το σχήμα του στις αψίδες προέρχεται φυσικότατα από τη λέξη «McDonald’s», όντας το πρώτο γράμμα της. Κι όμως, μόνο έτσι δεν είναι τα πράγματα! Οι Χρυσές Καμάρες είναι εδώ το βασικό συστατικό, στα πρότυπα των οποίων κατασκευάζονταν τα πρώτα καταστήματα της φίρμας, στην προσπάθεια των σχεδιαστών να κάνουν τα κτίρια να ξεχωρίζουν και να «ξεπετάγονται» από μακριά. Η συμπερίληψη των καμάρων στα καταστήματα McDonald’s ήταν μια ιδέα του αρχιτέκτονα Stanley Meston, ο οποίος πρότεινε τον σχεδιασμό στην προσπάθειά του να απομακρύνει τη βροχή από τις ουρές των πελατών και των μοτοσικλετιστών που θα περίμεναν στα ταμεία. Κι έτσι, όταν τα McDonald’s ασχολήθηκαν σοβαρά με το μάρκετινγκ εκεί στη δεκαετία του 1960, η αρχιτεκτονική τσαχπινιά με τις Χρυσές Καμάρες που έκαναν τα καταστήματα της αλυσίδας να ξεχωρίζουν οπτικά μετατράπηκε σε βασικό συστατικό του εμπορικού σήματος. Κι έτσι το «Μ», σύμβολο πια της εταιρίας, προέκυψε από τη σύζευξη των αψίδων…
Το μήλο της Apple δαγκώθηκε μόνο και μόνο για να μη μοιάζει με κεράσι
Οι φήμες πίσω από το δαγκωμένο μήλο της Apple δίνουν και παίρνουν, αν και η πλέον γνωστή ισχυρίζεται ότι το πολύχρωμο άλλοτε μηλαράκι με την μπουκιά που έλειπε ήταν φόρος τιμής στον Άλαν Τιούρινγκ και τον τρόπο που πέθανε ο κορυφαίος επιστήμονας: ο «πατέρας της υπολογιστικής επιστήμης», όπως αποκαλείται συχνά, αυτοκτόνησε τρώγοντας δηλητηριασμένο μήλο και η Apple θέλησε να τον τιμήσει με τον τρόπο αυτό. Παρά το συγκινητικό του πράγματος, η ιστορία είναι μούφα! Αρχικά, η εταιρία ονομάστηκε Apple απλώς και μόνο επειδή ο Στιβ Τζομπς θεωρούσε τη λέξη εύηχη! Ξεχάστε λοιπόν συνάφειες με Τιούρινγκ και Νεύτωνα, το μηλαράκι υπάρχει γιατί απλώς άρεσε στον Τζομπς, του φαινόταν ότι θα είχε λέει πλάκα καθώς εκείνη την εποχή έκανε μια ταχύρρυθμη δίαιτα με φρούτα. Όσο για το ίδιο το λογότυπο, αυτό το σχεδίασε ο Rob Janoff, ο οποίος ισχυρίστηκε πολλαπλώς έκτοτε ότι κανέναν φόρο τιμής δεν απότινε η Apple σε επιστήμονες ή στον «καρπό της γνώσης», ήταν απλώς ένα μήλο! Όσο για τη διαβόητη δαγκωνιά, αυτό έγινε σχεδιαστικά για να μην το μπερδεύει ο κόσμος με κεράσι. Όσο τραγικό κι αν ακούγεται για τους σκληροπυρηνικούς οπαδούς της Apple, το μήλο του λογότυπού της δεν είναι τίποτα περισσότερο από ένα μήλο…
Το λογότυπο των Windows ξανασχεδιάστηκε γιατί έμοιαζε με σημαία
Η Microsoft έκανε το μεγάλο βήμα και άλλαξε άρδην τόσο το περιβάλλον όσο και τη λειτουργία στο καινούριο της λειτουργικό, τα Windows 8, την ίδια ώρα που πείραξε αθόρυβα και διακριτικά και το λογότυπο. Κι έτσι το θρυλικό εικονίδιο έγινε πιο μινιμαλιστικό, καθώς η φίρμα θεωρεί πως αυτό ταιριάζει περισσότερο στον σύγχρονο χρήστη. Και βέβαια μοιάζει πλέον πράγματι με παράθυρο και όχι με σημαία! Όπως το έχουν πει χιλιάδες όλα αυτά τα χρόνια αλλά και διαπιστώναμε και μόνοι μας κάθε φορά, το λογότυπο των Windows δεν έμοιαζε καθόλου με παράθυρο. Τρανή είναι εδώ η αθώα απορία που διατύπωσε ο γραφίστας στον εκπρόσωπο της Microsoft όταν συζητούσαν για μια ενδεχόμενη αλλαγή του: «Το όνομά σας είναι Windows. Γιατί τότε είστε σημαία;»! Όταν το μεγαλοστέλεχος δεν κατάφερε να βρει πειστική απάντηση, ο σχεδιαστής ξέχασε όλα τα άλλα και σκάρωσε ένα λογότυπο που μοιάζει πράγματι με παράθυρο…
Το WWF άλλαξε το λογότυπό του για να μη μοιάζει με τη WWF (και δεν το δεχόταν αυτό για χρόνια!)
Ακόμα κι αν δεν νοιάζεται κάποιος για την πάλη, ίσως ξέρει ότι η δημοφιλής ένωση πάλης WWF (World Wrestling Federation) άλλαξε το όνομά της στη δεκαετία του 1990 σε WWE (World Wrestling Entertainment), κι αυτό εξαιτίας της διαμάχης με τη μη κυβερνητική οργάνωση WWF (World Wildlife Fund – Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση)! Ακόμα πιο περίεργο ήταν το γεγονός ότι ενώ οι δύο ενώσεις κατέληξαν σε συμφωνία για τη χρήση του ακρωνυμίου το 1994, τσακώνονταν γι’ αυτό μέχρι και το 2012! Για 18 ολόκληρα χρόνια δηλαδή το πράγμα έδινε και έπαιρνε, παρά τον φιλικό διακανονισμό που είχαν κάνει κάποτε. Απρόθυμο πάντα να αποδεχτεί την αναγκαστική αλλαγή του ονόματός του, το WWF δεν αποδεχόταν δημοσίως την υπόθεση με τη WWF και οι ιστορίες για αγρίους που σκάρωνε ως δικαιολογία μόνο δάκρυα γέλιου έφερναν στους εμπλεκόμενους…
Ο Deadmau5 μηνύθηκε από την Disney για το λογότυπό του, μετά πέρασε στην αντεπίθεση
Ο Deadmau5 (διαβάζεται «Dead Mouse») είναι ένας μουσικός παραγωγός και dj που παίζει εδώ και 10 χρόνια φορώντας ένα τεράστιο πλαστικό κεφάλι ποντικού! Έχει κάνει βέβαια σεβαστό όνομα (και εξίσου σεβαστή μπράντα) και πλέον το λογότυπό του αναγνωρίζεται από κάθε πιτσιρικά που ακούει τους ήχους του: ο άνθρωπος κάτω από τα ποντικίσια αυτά, κατά κόσμον Joel Zimmerman, έχει πατεντάρει το λογότυπο σε περισσότερες από 30 χώρες, αν και όχι εκεί που θα ήθελε περισσότερο, στις ΗΠΑ. Γιατί βλέπετε εκεί την αποκλειστικότητα στα ποντικοαυτιά την έχει η Disney (ή έτσι θα ήθελε τουλάχιστον), η οποία αποφάσισε ότι το λογότυπο του Deadmau5 παραέμοιαζε με τον δικό της Μίκι Μάους, γι’ αυτό και θέλησε να μπλοκάρει τη διαδικασία. Ως απάντηση, ο Zimmerman έψαξε και βρήκε ότι η φίρμα κινουμένων σχεδίων είχε δανειστεί ένα από τα γνωστότερα κομμάτια του για ένα πρόγραμμά της, χωρίς την άδειά του φυσικά. Κι αν αυτό δεν έφτανε, το βίντεο που χρησιμοποίησε η Disney είχε ένα τεραστίων διαστάσεων λογότυπο του Deadmau5 (ή μήπως του Μίκι;), το ίδιο δηλαδή λογότυπο που έλεγε η Disney ότι θα το μπέρδευε ο κόσμος με το δικό της. Ο Zimmerman μήνυσε πίσω την Disney για την παράνομη χρήση του τραγουδιού του και δήλωσε με ικανοποίηση πως μπορεί να πήρε στη φίρμα 10 χρόνια για να παρατηρήσει το λογότυπό του, χρειάστηκαν ωστόσο μόλις λίγες μέρες για να αφαιρέσει το επίμαχο βίντεο-κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας! Η υπόθεση παραμένει ανοιχτή και ο Zimmerman τρίβει πλέον τα χέρια του, καθώς όσο συνεχίζεται η νομική διαμάχη, τόσο τα αυτιά του γίνονται ολοένα και πιο δημοφιλή. Σαν του Μίκι! Και μιλώντας για την Disney…
Το λογότυπο της Walt Disney ήταν τόσο δημοφιλές που ο ίδιος ο Γουόλτ Ντίσνεϊ δεν μπορούσε να υπογράψει αυτόγραφα!
Αυτό είναι από τα παλαβά του επιχειρηματικού κόσμου! Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή: η υπογραφή της Walt Disney που φιγουράρει πάνω σε κάθε προϊόν της ως λογότυπο δεν μοιάζει καθόλου με την πραγματική υπογραφή του σπουδαίου καρτουνίστα και ιδρυτή της, κι αυτό γιατί το εμβληματικό και κλασικό πια σύμβολο της φίρμας δεν βασίζεται στην υπογραφή του Ντίσνεϊ, αλλά στην εκδοχή που έφτιαξε ένας υπάλληλός του! Δημοφιλής ήδη από τις μέρες του Γουόλτ, η Disney λάμβανε εκατοντάδες γράμματα τη μέρα και ο καρτουνίστας δεν είχε καθόλου χρόνο να απαντά σε όλα αυτά. Εξουσιοδοτούσε λοιπόν τους υπαλλήλους του, και κυρίως την προσωπική του γραμματέα, να απαντούν στους τόνους των επιστολών και να υπογράφουν αντ’ αυτού. Το ίδιο έκαναν και οι σχεδιαστές του, υπέγραφαν τη δουλειά τους ως Γουόλτ Ντίσνεϊ, καθώς ο επιχειρηματίας ήθελε τα αποκλειστικά δικαιώματα κάθε σκίτσου. Αυτό οδήγησε λοιπόν σε μια περίεργη κατάσταση με πάμπολλες «πλαστές» (αν και εξουσιοδοτημένες) υπογραφές του Ντίσνεϊ, κατά πολύ περισσότερες από τις πραγματικές! Οι στιλιζαρισμένες εκδοχές της υπογραφής του από τους δημιουργούς και τις γραμματείς έγιναν τόσο γνωστές που ο ίδιος είχε πια πρόβλημα να υπογράφει αυτόγραφα, καθώς η δική του υπογραφή δεν έμοιαζε καθόλου με αυτές που χρησιμοποιούσε η εταιρία που έφερε το όνομά του! Μέχρι και τον τρόπο που υπέγραφε έφτασε να αλλάξει ώστε να μοιάζει με την τυποποιημένη εκδοχή που χρησιμοποιούσε πια το μάρκετινγκ της Disney, για τέτοια καζούρα μιλάμε όταν αποφάσιζε να δώσει ένα αυτόγραφο…
Τα λιοντάρια της Metro Goldwyn Mayer και οι ιστορίες τους
Εδώ μιλάμε για ένα λογότυπο που έχει αγγίξει πια μυθικές διαστάσεις, κι αυτό γιατί μοστράρει αληθινό λιοντάρι! Παρά τις πολλές και σημαντικές αλλαγές που έχει υποστεί όλα αυτά τα χρόνια (μέχρι και το εικονιζόμενο λιοντάρι άλλαξε κάπου 4 φορές), το λογότυπο με τα λιοντάρια παραμένει θρυλικό, εν μέρει και εξαιτίας των περιπετειών της κινηματογράφησής του. Όταν, για παράδειγμα, πέθανε ο Slats, το πρώτο λιοντάρι που δάνεισε τη μορφή του στο λογότυπο της MGM, το άψυχο σώμα του ενταφιάστηκε κάτω από μια πραγματικά πελώρια ταφόπλακα. Κι όταν ρωτούσαν τον εκπαιδευτή του γιατί, εκείνος αντιγύριζε ότι αυτός ήταν ο μόνος τρόπος να «δαμάσεις το πνεύμα του λιονταριού»! Όσο για το δεύτερο λιοντάρι της MGM, την Jackie, αυτή ήταν ακόμα πιο γενναία, καθώς επιβίωσε από ατυχήματα με τρένο, αεροπλάνο, καράβι και πάλι με τρένο! Και βέβαια από έκρηξη αλλά και από σεισμό! Τα γενναιότατα λιοντάρια της MGM έχουν τη δική τους πλούσια ιστορία στη showbiz που μόνο εκπληκτική μπορεί να χαρακτηριστεί…
Διαβάστε όλα τα θέματα της ενότητας Weekend του newsbeast.gr