Η φοροδιαφυγή είναι ένα πολύ παλιό «σπορ», το οποίο όπως φαίνεται διαρκώς εξελίσσεται με νέες τεχνικές και κόλπα, οι οποίες πολλές φορές καλύπτονται με το μανδύα της νομιμότητας. Το ύψος των φόρων, αλλά κυρίως η είσπραξή τους, απασχολούσε διαχρονικά τις κυβερνήσεις, ιδιαίτερα σε περιόδους οικονομικών κρίσεων, όπως η σημερινή. Του Παναγιώτη Ευθυμιάδη Οι επιτήδειοι ανακαλύπτουν συνεχώς καινούργια κόλπα και νέα συστήματα για να αποφύγουν την τσιμπίδα της εφορίας και για να μην πληρώσουν ή να κρύψουν εισοδήματα. Άλλωστε το κίνητρο είναι μεγάλο… Οι επιχειρηματίες έχουν ως… συνέταιρο στο μαγαζί τους το κράτος που θέλει το 50% των εσόδων της επιχείρησης. Σε κάθε περίπτωση είναι γνωστό ότι πίσω από τους υψηλούς φόρους κρύβεται η φοροδιαφυγή. Και ακριβώς αυτή η συνταγή των υψηλών φόρων ακολουθείται από την ημέρα που η Ελλάδα μπήκε στα μνημόνια. Η φοροδιαφυγή στην Ελλάδα εκτιμάται ότι κυμαίνεται από 6-9% του ΑΕΠ. Δηλαδή ως και 32% των δημοσίων εσόδων. Εξαιτίας της φοροδιαφυγής, το κράτος χάνει ως και 16 δισ. το χρόνο. Η νέα έρευνα του ανεξάρτητου, μη κερδοσκοπικού ερευνητικού οργανισμού διαΝΕΟσις, εκτιμά ότι από τη φοροδιαφυγή στον ΦΠΑ η Ελλάδα χάνει το 3,5% του ΑΕΠ. Απώλειες από το λαθρεμπόριο ποτών, τσιγάρων και καυσίμων αντιστοιχεί σε περίπου 0,5% του ΑΕΠ. Το μέγεθος της φοροδιαφυγής στην Ελλάδα μπορεί να προσδιοριστεί σε ένα ποσοστό από 6% ως 9% του ΑΕΠ, δηλαδή ανάμεσα σε 11 και 16 δισ. ευρώ το χρόνο.
Τα κόλπα της φοροδιαφυγής και οι 30.000 έλεγχοι
Οι φορολογούμενοι στην Ελλάδα έχουν λοιπόν ένα σημαντικό κίνητρο για να κλέψουν την εφορία. Ο ΦΠΑ είναι στο 24% και όπως ήδη αναφέρθηκε το Δημόσιο ζητάει το 50% των εσόδων της επιχείρησης. Οπότε εφαρμόζουν διάφορες… πονηρές τεχνικές ώστε να ξεφεύγουν από την εφορία. Από την πιο απλή μέθοδο της μη έκδοσης αποδείξεων, μέχρι τις διπλές ταμειακές μηχανές, και τα POS που εκκαθαρίζουν τις εισπράξεις στη Μάλτα, πάντα όσοι θέλουν να φοροδιαφύγουν βρίσκουν τον τρόπο. Ταυτόχρονα μετά την κατάργηση των εκπτώσεων 30% στους συντελεστές ΦΠΑ στα νησιά, το κόλπο με τα POS έχει πολλαπλάσια αποτελέσματα σε επίπεδο φοροδιαφυγής ενώ οι φορολογούμενοι έρχονται σε αντιπαράθεση με τους καταστηματάρχες όταν ζητούν το αυτονόητο, την απόδειξή τους. Ετσι εκείνοι που έβαζαν στην τσέπη ΦΠΑ 16% με την πλαστή απόδειξη πέρυσι, φέτος τσεπώνουν 24%… λόγω της αύξησης του ΦΠΑ.
Απόδειξη μόνο από το POS
Η εκτύπωση της παραγγελίας στο τραπέζι ως απόδειξη
Οι επιχειρήσεις εστίασης και διασκέδασης (ταβέρνες, εστιατόρια, ψησταριές, ουζερί, μπαρ, καφετέριες, club, κ.λπ.) υποχρεούνται στην έκδοση και επίδοση αποδείξεων, για κάθε είδος, που σερβίρουν στο τραπέζι. Με δεδομένο ότι οι περισσότερες επιχειρήσεις χρησιμοποιούν ηλεκτρονικά συστήματα παραγγελιών, τα οποία εκδίδουν και τα αντίστοιχα στοιχεία, παρατηρείται το φαινόμενο τα δελτία παραγγελίας -που μοιάζουν με αποδείξεις αλλά δεν είναι- να καταλήγουν στο τραπέζι και η απόδειξη να μην εκδίδεται. Ωστόσο αυτά τα δελτία αφορούν αποκλειστικά και μόνο στην εσωτερική λειτουργία των καταστημάτων και σε καμία περίπτωση δεν αποτελούν φορολογικά στοιχεία δηλαδή νόμιμες αποδείξεις.
Ταμειακές – μαϊμού
Η κομπίνα της φοροδιαφυγής με τα POS
Μεγάλη απάτη μέσω της οποίας χιλιάδες επιχειρήσεις «έσβηναν» τα ηλεκτρονικά ίχνη των εισπράξεών τους από την εφορία, με POS μέσω… Βουλγαρίας και Μάλτας, παρακάμπτοντας ακόμη τους κανόνες των capital controls, έδειξαν οι έλεγχοι της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων και της Οικονομικής Αστυνομίας. Η νέα κομπίνα φοροδιαφυγής έχει οδηγήσει ήδη σε 24 συλλήψεις, ενώ οι έρευνες συνεχίζονται αφού έχει ανακαλυφθεί λίστα με πωλήσεις 1.195 «ξένων POS» σε 971 επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται κυρίως στον τουρισμό. Mε τις συσκευές εκκαθάρισης πληρωμών με πιστωτικές και χρεωστικές κάρτες στο εξωτερικό οι επιχειρήσεις κατάφερναν να κρύψουν το ηλεκτρονικό ίχνος τους για σημαντικούς τζίρους από την εφορία. Ταυτόχρονα όμως, είχαν τη δυνατότητα να κάνουν ανάληψη των σχετικών ποσών από ελληνικά ATM, παρακάμπτοντας το όριο των 840 ευρώ ανά δύο εβδομάδες που ισχύει στο πλαίσιο των capital controls, ενώ αφού τα χρήματα των εισπράξεών τους βρίσκονταν στο εξωτερικό, μπορούσαν να τα μεταφέρουν ελεύθερα σε οποιοδήποτε σημείο του κόσμου.
Τα πρώτα λουκέτα και οι ενέδρες της εφορίας
Κ. Μίχαλος: Η χαμηλότερη φορολογική επιβάρυνση των επιχειρήσεων θα ενισχύσει τελικά τα έσοδα