Ο πλανήτης έχει συγκλονιστεί από την πρωτοφανή επίθεση ενόπλων της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου και τα αντίποινα του Ισραήλ που ακολούθησαν αλλά και την αναμενόμενη χερσαία εισβολή στη Λωρίδα της Γάζας. Το BBC σημειώνει σε άρθρο του ότι έχει εκατοντάδες ερωτήσεις σχετικά με τη σύγκρουση, τις επιπτώσεις της και το πού μπορεί να καταλήξει, με πολλούς να ρωτούν αν θα εμπλακούν και άλλες χώρες στον πόλεμο.
Οι ανταποκριτές του BBC, πολλοί από τους οποίους βρίσκονται αυτή τη στιγμή στην περιοχή, απάντησαν σε μερικές από τις πιο συχνές ερωτήσεις που ακολουθούν.
Θα μπορούσε αυτό να οδηγήσει στον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο;
Ο Craig Johnson από το Skelmersdale, Ηνωμένο Βασίλειο ρωτά: Εάν το Ιράν εμπλακεί άμεσα στη σύγκρουση, θα ωθήσει τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους να συμμετάσχουν άμεσα στον πόλεμο; Και θα μπορούσε αυτό να οδηγήσει σε έναν Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο;
Ο Jeremy Bowen, ο διεθνής συντάκτης του BBC, ο οποίος μεταδίδει από το νότιο Ισραήλ, λέει: «Όταν ρωτήθηκε σχετικά με την πιθανότητα επέμβασης του Ιράν ή του λιβανέζου συμμάχου του, της Χεζμπολάχ, ο Τζο Μπάιντεν είπε: “Μην”. Οι Αμερικανοί μόλις ανέπτυξαν δύο ομάδες μάχης αεροπλανοφόρων στην ανατολική Μεσόγειο για να στείλουν ένα πολύ αυστηρό μήνυμα στο Ιράν να μείνει έξω.
Λένε ότι αν κάποιος επέμβει, θα έχει να υπολογίσει την αμερικανική στρατιωτική ισχύ, όχι μόνο του Ισραήλ.
Μια από τις σημαντικότερες γραμμές ρήξης στη Μέση Ανατολή περνάει μεταξύ των ΗΠΑ και των συμμάχων τους και των Ιρανών και των δικών τους. Και οι δύο πλευρές έχουν επίγνωση των κινδύνων. Αν από ψυχρός γίνει θερμός πόλεμος θα πυροδοτήσει μια ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή παγκόσμιας σημασίας.
Ποιος είναι ο στόχος του Ισραήλ;
Ο Luciano Sisi στα σύνορα της Σκωτίας ρωτά: Ποιος είναι ο γενικός στόχος του Ισραήλ με τον αναμενόμενο χερσαίο πόλεμο;
Ο Lyse Doucet, ο επικεφαλής διεθνής ανταποκριτής, στο νότιο Ισραήλ, απαντά: «Σε προηγούμενους πολέμους, το Ισραήλ ορκίστηκε να «χτυπήσει σκληρά» τη Χαμάς, να καταστρέψει την ικανότητά της να εκτοξεύει ρουκέτες στο Ισραήλ – συμπεριλαμβανομένου του τεράστιου δικτύου υπόγειων σηράγγων της. Αυτή η φορά είναι διαφορετικά. Το Ισραήλ ορκίζεται «να καταστρέψει τη Χαμάς» – μια οργάνωση που λέει ότι πρέπει να εξαλειφθεί, όπως η ομάδα του Ισλαμικού Κράτους.
Το Ισραήλ έχει τη στρατιωτική ισχύ να συντρίψει την υποδομή της Χαμάς, να καταστρέψει τις σήραγγές της και να παραλύσει τα δίκτυα διοίκησης και ελέγχου της. Αλλά δεν είναι σαφές πόσα γνωρίζει το Ισραήλ για το τι περιμένει στη Γάζα. Η στρατιωτική δεινότητα της Χαμάς, συμπεριλαμβανομένης μιας εκπληκτικά λεπτομερούς κατανόησης της ισραηλινής ασφάλειας που της επέτρεψε να ξεγελάσει τις τρομερές άμυνες του, έχει σοκάρει τους Ισραηλινούς.
Η Χαμάς είναι πιθανό να διαθέτει την ίδια ικανότητα όταν αντιμετωπίσει αυτό που γνωρίζει ότι θα είναι μια άγρια ισραηλινή απάντηση. Και σε αντίθεση με το Ισλαμικό Κράτος, η Χαμάς είναι επίσης μια πολιτική και κοινωνική οργάνωση ενσωματωμένη στην παλαιστινιακή κοινωνία. Μια στρατιωτική επίθεση μπορεί να καταστρέψει την ίδια, αλλά όχι το σθένος των ανθρώπων, των οποίων η αποφασιστικότητα να πεθάνουν για τον σκοπό τους θα δυναμώσει.
Ποιος ήταν ο στόχος της Χαμάς με την επίθεσή της;
Ο Andrew Parker από το Ηνωμένο Βασίλειο ρωτά: Ποιος ήταν ο στόχος της αρχικής επίθεσης της Χαμάς;
Ο Frank Gardner, ανταποκριτής για θέματα ασφάλειας απαντά: Η εξήγηση που δόθηκε τότε από τον εκπρόσωπο της Χαμάς Mohammed Al-Deif ήταν ότι «φτάνει πια». Η επίθεση, είπε, ήταν η απάντηση σε αυτό που η Χαμάς αποκάλεσε συνεχείς προκλήσεις και ταπεινώσεις που υφίστανται οι Παλαιστίνιοι από τους Ισραηλινούς τόσο στη Γάζα όσο και στη Δυτική Όχθη. Οι αναλυτές πιστεύουν ότι μπορεί να υπήρχαν και άλλοι, αδήλωτοι λόγοι. Πριν από την επίθεση, το Ισραήλ και η Σαουδική Αραβία βρίσκονταν σε καλό δρόμο για την εξομάλυνση των σχέσεων.
Σε αυτό αντιδρούσαν τόσο η Χαμάς όσο και ο υποστηρικτής της, το Ιράν. Οι Σαουδάραβες έχουν τώρα αναστείλει αυτές τις συνομιλίες.
Αλλά θα υπήρχαν και άλλοι λόγοι. Η ηγεσία της Χαμάς θα έχει παρατηρήσει τις έντονες διαιρέσεις στην ισραηλινή κοινωνία που προκάλεσαν οι δικαστικές μεταρρυθμίσεις που εισήγαγε η δεξιά κυβέρνηση του Βενιαμίν Νετανιάχου. Στόχος τους ήταν να επιφέρουν στο Ισραήλ ένα οδυνηρό πλήγμα – και σε αυτό πέτυχαν.
Γιατί η Αίγυπτος κρατά κλειστό το πέρασμα της Ράφα;
Η Diana στο Ηνωμένο Βασίλειο, ρωτά: Οι μουσουλμάνοι μιλούν για την οικογένεια και την αδελφότητα του Ισλάμ. Πώς μπορούν οι μουσουλμάνοι στην Αίγυπτο να δικαιολογήσουν τα κλειστά σύνορά τους με τη Γάζα κλειστά;
Ο Jeremy Bowen, διεθνής συντάκτης του BBC, με ρεπορτάζ από το νότιο Ισραήλ, λέει: Το Ισλάμ είναι μια πίστη, αλλά δεν ξεπερνά απαραίτητα την πολιτική της εθνικής ασφάλειας. Είμαι βέβαιος ότι εκατομμύρια Αιγύπτιοι μουσουλμάνοι θέλουν να ανακουφίσουν τον πόνο των αμάχων στη Γάζα. Αλλά η αιγυπτιακή κυβέρνηση, ακόμη και σε ήσυχες εποχές, δεν επιτρέπει την πρόσβαση «ρουτίνας» από τη Γάζα μέσω του περάσματος της Ράφα.
Η Αίγυπτος υπήρξε εταίρος σε προηγούμενες εκδοχές της πολιορκίας της Γάζας από το Ισραήλ, από τότε που η Χαμάς ανέλαβε την εξουσία εκεί το 2007. Η Χαμάς έχει τις ρίζες της στη Μουσουλμανική Αδελφότητα, μια οργάνωση που ιδρύθηκε στην Αίγυπτο πριν από έναν αιώνα. Η Αδελφότητα θέλει να αναδιαμορφώσει τα κράτη και την κοινωνία σύμφωνα με την ισλαμική διδασκαλία και πίστη. Ο αιγυπτιακός στρατός αντιτίθεται σε αυτή την επιθυμία. Ανέτρεψε έναν εκλεγμένο μουσουλμάνο πρόεδρο το 2013.
Το σημερινό καθεστώς της Αιγύπτου έχει σχέσεις με τη Χαμάς και στο παρελθόν υπήρξε ο συνδετικός κρίκος μεταξύ της Χαμάς και του Ισραήλ. Αλλά δεν επιθυμεί την εισροή Παλαιστίνιων προσφύγων. Οι καταυλισμοί στη Γάζα εξακολουθούν να υπάρχουν 75 χρόνια μετά τη δημιουργία τους για να στεγάσουν πρόσφυγες -που εκδιώχθηκαν από το νέο ανεξάρτητο Ισραήλ- στους οποίους δεν επετράπη ποτέ να επιστρέψουν στην πατρίδα τους.
Έχει διαπράξει η Χαμάς έγκλημα πολέμου;
Ρωτά ο Simon από το Ηνωμένο Βασίλειο: Πούτιν: Ο κόσμος εξέδωσε διεθνές ένταλμα σύλληψης κατά του Πούτιν. Γιατί δεν υπήρξε η ίδια αντίδραση κατά της ηγεσίας της Χαμάς; Δεν πρόκειται για έγκλημα πολέμου μαζικής κλίμακας;
Ο Paul Adams, ανταποκριτής για τις παγκόσμιες υποθέσεις, απαντά:
Το Ισραήλ δεν θεωρούσε ότι βρισκόταν σε πόλεμο με τη Χαμάς πριν από τις 7 Οκτωβρίου, παρά τους προηγούμενους γύρους συγκρούσεων που εκτείνονται πολλά χρόνια πίσω. Για το Ισραήλ, αυτό ήταν μια τρομοκρατική πράξη, όχι πόλεμος. Η κυβέρνηση του Βενιαμίν Νετανιάχου επιδιώκει τη δικαιοσύνη με τον δικό της τρόπο και έχει ήδη σκοτώσει τουλάχιστον δύο διοικητές της Χαμάς που θεωρεί υπεύθυνους για τις σφαγές.
Αναμφίβολα θα επιχειρήσει να σκοτώσει πολλούς ακόμη.
Ερωτήματα μπορεί να προκύψουν σχετικά με την πολιτική ηγεσία της οργάνωσης – η οποία ζει στο Κατάρ και τον Λίβανο – η οποία, όπως λένε ορισμένοι, δεν γνώριζε τα σχέδια της στρατιωτικής πτέρυγας για επιθέσεις στο εσωτερικό του Ισραήλ.
Γιατί ο ΟΗΕ δεν παρεμβαίνει στις αεροπορικές επιδρομές;
Ο Sadul Hoque από το Λονδίνο ρωτά: Εάν όλοι έχουν συμφωνήσει ότι το Ισραήλ έχει σκοτώσει αμάχους και θα σκοτώσει πολλούς περισσότερους σε αυτά τα νέα πλήγματα, γιατί ο ΟΗΕ και άλλες χώρες δεν παρεμβαίνουν;
Ο James Landale, διπλωματικός ανταποκριτής, δίνει αυτή την απάντηση: Ο κύριος λόγος για τον οποίο πολλές χώρες δεν προτρέπουν το Ισραήλ να σταματήσει τις αεροπορικές επιδρομές είναι επειδή δέχονται ότι η χώρα δέχθηκε επίθεση από τη Χαμάς και έχει δικαίωμα να αμυνθεί. Στο θέμα που προτρέπουν σε αυτοσυγκράτηση είναι σχετικά με το πώς το Ισραήλ αμύνεται.
Ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Ρίσι Σούνακ δήλωσε σήμερα το πρωί: «Έθεσα στον Ισραηλινό πρωθυπουργό την ανάγκη να ελαχιστοποιήσουμε τις επιπτώσεις στους αμάχους όσο το δυνατόν καλύτερα». Και τα Ηνωμένα Έθνη κάλεσαν το Ισραήλ να αποφύγει τις απώλειες αμάχων.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες δήλωσε πριν από λίγες ημέρες: «Το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο και το δίκαιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων πρέπει να γίνονται σεβαστά και να τηρούνται- οι άμαχοι πρέπει να προστατεύονται και επίσης να μην χρησιμοποιούνται ποτέ ως ασπίδες».
Το Ισραήλ επιμένει ότι τα πολεμικά αεροσκάφη και το πυροβολικό του πλήττουν στόχους της Χαμάς στη Γάζα. Αλλά πολλοί άμαχοι πράγματι σκοτώνονται και τραυματίζονται σε αυτά τα πλήγματα.
Οι Παλαιστίνιοι λένε ότι αυτό συμβαίνει επειδή τα ισραηλινά πλήγματα είναι υπερβολικά και αδιάκριτα. Το Ισραήλ λέει ότι αυτό συμβαίνει επειδή η Χαμάς χρησιμοποιεί τους αμάχους ως ανθρώπινες ασπίδες.
Πώς το Ισραήλ δεν γνώριζε για την επίθεση της Χαμάς;
Ένας ανώνυμος αναγνώστης ρωτά: Πώς είναι δυνατόν ο ισραηλινός στρατός να έχει αρκετές πληροφορίες ώστε να γνωρίζει ακριβώς πού βρίσκεται η Χαμάς στη Γάζα, αλλά να μην ήξερε ότι η Χαμάς επρόκειτο να επιτεθεί στο Ισραήλ ή να μην είδε προειδοποιητικά σημάδια της επίθεσης;
Η Yolande Knell, ανταποκρίτριά στη Μέση Ανατολή, στην Ιερουσαλήμ, απαντά: «Στο παρελθόν, ο ισραηλινός στρατός έχει ανοίξει το κέντρο ελέγχου για την επιτήρηση της Γάζας στους δημοσιογράφους και είναι σαφές ότι διαθέτει εξαιρετικές πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο για τις κινήσεις στο έδαφος από drones και άλλες κάμερες.
Διαθέτει επίσης ένα τεράστιο δίκτυο πληροφοριοδοτών.
Είδαμε στις μάχες του Μαΐου με την Ισλαμική Τζιχάντ πόσο ακριβείς μπορεί να είναι οι πληροφορίες του Ισραήλ για το πού βρίσκονται οι κορυφαίοι μαχητές.
Σε ενημερώσεις, οι ισραηλινοί στρατιωτικοί αξιωματούχοι δέχονται ότι υπήρξαν σημαντικές ελλείψεις στις πληροφορίες και στην ασφάλεια όσον αφορά την πρωτοφανή, θανατηφόρα επίθεση της Χαμάς.
Ωστόσο, μπορούμε να βασιστούμε στο γεγονός ότι έχει έναν ακριβή, μακρύ κατάλογο στόχων της Χαμάς, τους οποίους θα κυνηγήσει μόλις πατήσει στο έδαφος της Γάζας.
Πώς συγκρίνεται η Χεζμπολάχ με τη Χαμάς;
Πιο βόρεια από τη Λωρίδα της Γάζας, οι εντάσεις αυξάνονται μεταξύ του Λιβάνου και του Ισραήλ. Ένας αναγνώστης ρωτά: Αν ο Λίβανος εμπλακεί, πόσο μεγάλη δύναμη είναι η Χεζμπολάχ σε σύγκριση με τη Χαμάς;
Ο Hugo Bachega, από το νότιο Λίβανο, λέει: «Η Χεζμπολάχ – ένα λιβανέζικο στρατιωτικό, πολιτικό και κοινωνικό κίνημα – θεωρείται από καιρό από το Ισραήλ ως πιο τρομερή δύναμη από τη Χαμάς.
Η βαριά οπλισμένη ομάδα που υποστηρίζεται από το Ιράν έχει περίπου 130.000 ρουκέτες και πυραύλους, σύμφωνα με το Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών.
Το μεγαλύτερο μέρος αυτού του οπλοστασίου αποτελείται από μικρές, φορητές και μη κατευθυνόμενες ρουκέτες πυροβολικού επιφανείας-επιφανείας. Αλλά περιλαμβάνει επίσης αντιαεροπορικούς και αντιπλοϊκούς πυραύλους, καθώς και κατευθυνόμενους πυραύλους που μπορούν να πλήξουν βαθιά μέσα στο Ισραήλ.
Αυτά είναι πολύ πιο εξελιγμένα από αυτά που έχει στη διάθεσή της η Χαμάς.
Ο ηγέτης της Χεζμπολάχ έχει ισχυριστεί ότι διαθέτει 100.000 μαχητές, αν και οι ανεξάρτητες εκτιμήσεις κυμαίνονται μεταξύ 20.000 και 50.000. Πολλοί είναι καλά εκπαιδευμένοι και σκληραγωγημένοι στη μάχη και έχουν πολεμήσει στον εμφύλιο πόλεμο της Συρίας.
Η Χαμάς, συγκριτικά, έχει περίπου 30.000 μαχητές, σύμφωνα με το Ισραήλ.
