H όμορφη άσχημη του ελληνικού σινεμά, Ταϋγέτη Μπασούρη

Γεωργία Βασιλειάδου, Αθηνά Μερτύρη και Ταϋγέτη απαρτίζουν τη λεγόμενη «Αγία Τριάδα των άσχημων» του ελληνικού σινεμά, αν και όλοι ήξεραν ότι η εξωτερική εμφάνιση λίγη σχέση είχε με την απίθανη καριέρα που έκαναν όλες τους. Η Ταϋγέτη διακρίθηκε για την κωμική της φλέβα και έκανε μεγάλη καριέρα σε θέατρο και κινηματογράφο, όντας ιδιαίτερα αγαπητή τόσο στο κοινό όσο και στους συναδέλφους της. Γνωστή για την ευγένεια, το ιδιόμορφο χιούμορ αλλά και τη ζωντάνια του χαρακτήρα της, η καρατερίστα που έμαθε όλη την Ελλάδα να την αποκαλεί με το μικρό της όνομα συστάσεις δεν χρειάζεται. Ενσαρκώνοντας ρόλους που περιστρέφονταν συνήθως γύρω από το ιδιαίτερο παρουσιαστικό της, καθώς το ελληνικό σινεμά τυποποιούσε τους ήρωές του, η Ταϋγέτη απελευθερώθηκε στο θέατρο, όπου και έπαιξε τα πάντα απαλλαγμένη από τη μανιέρα της άσχημης του εμπορικού κινηματογράφου. Έντονα αυτοσαρκαστική και μια κατηγορία από μόνη της, η Μπασούρη δεν είχε κανένα θέμα με την εξωτερική της εμφάνιση και οι πλάκες της με τη Βασιλειάδου έχουν μείνει παροιμιώδεις στην ελληνική showbiz. Χαριτολογώντας με τη Βασιλειάδου, οι δύο μεγάλες κυρίες έλεγαν πως αν γινόντουσαν καλλιστεία για άσχημες, η μεν Βασιλειάδου θα έβγαινε Σταρ Ελλάς και η Ταϋγέτη Μις Ελλάς. Και ήταν μάλιστα η φωτογένεια της Ταϋγέτης αυτή που θα της εξασφάλιζε την κινηματογραφική της πορεία, ιδιαίτερα όταν βρέθηκε στον δρόμο της ο μεγάλος Θανάσης Βέγγος, που τη λάτρευε και τον λάτρευε. Ποιος μπορεί να την ξεχάσει ως θεία Καλλιόπη στον «Παπατρέχα» (1966) να ουρλιάζει από καημό «θα σκοτωθώ»; Η Ταϋγέτη ήταν όμως μια μοναχική γυναίκα που τόσο είχε υποφέρει στη ζωή της για τα πιστεύω της. Αντιστασιακή και αγωνίστρια του ΚΚΕ, πέρασε από τα κολαστήρια της εξορίας και διώχθηκε για τις απόψεις της. Κι έτσι μπορεί ως ηθοποιός να σκορπούσε απλόχερα το γέλιο, ως άνθρωπος ήταν όμως κλειστή και απέφευγε τις κοσμικές εμφανίσεις…

Πρώτα χρόνια

Η Ταϋγέτη Μπασούρη γεννιέται το 1917 στην Αθήνα, με τις δυσκολίες να εμφανίζονται από την αρχή στη ζωή της. Χάνει σε μικρή ηλικία τη μητέρα της και το μικρό κορίτσι αναλαμβάνει προσωπικά τη φροντίδα της αδελφής της, η οποία ήταν φιλάσθενη και χρειαζόταν ιδιαίτερη περιποίηση. Οι δυο αδελφές δένονται τόσο που θα περάσουν μαζί την υπόλοιπη ζωή τους. Μετά το σχολείο και έχοντας κολλήσει το μικρόβιο της υποκριτικής, θα βρεθεί να σπουδάζει στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Ωδείου. Όταν την τέλειωσε, μεταπήδησε στη Σχολή του Εθνικού Θεάτρου, κάνοντας τις πρώτες θεατρικές εμφανίσεις της το 1944 με τον θίασο του Λουκούλη. Στην Κατοχή και μέχρι το 1948, συνεργάστηκε με το «Θέατρο του Λαού», το θέατρο «Παπαϊωάννου», τον θίασο του Προβελέγγιου, τους «Ενωμένους Καλλιτέχνες», τον «Θυμελικό Θίασο» και τόσες ακόμα θεατρικές εταιρίες. Αγωνίστρια από τα γεννοφάσκια της, εντάχθηκε στο ΚΚΕ και συμμετείχε ενεργά στο ΕΑΜ Θεάτρου. Πλάι στα καθημερινά οικογενειακά βάρη, η Ταϋγέτη αναλαμβάνει αντιστασιακή δράση, για την οποία θα διωχθεί κατόπιν, όταν τη συνέλαβαν και την έστειλαν στην εξορία. Η μεγάλη μας ηθοποιός πέρασε από Χίο, Μακρόνησο, Τρίκερι, Αϊ-Στράτη και η εμπειρία της εξορίας τη σημάδευσε σε όλη της τη ζωή. Μέλος του ΚΚΕ και φλογερή αγωνίστρια, δεν έκρυψε ποτέ τα πολιτικά της φρονήματα, περνώντας από τα κολαστήρια και ζώντας ακραίες καταστάσεις που δεν θα την άφηναν ποτέ. Όπως είχε εκμυστηρευτεί, είχε υποστεί βασανιστήρια τους ξυλοδαρμούς από χωροφύλακες που δεν επρόκειτο να τους ξεχάσει ποτέ. «Ήμουνα κομμουνίστρια. Δεν μετάνιωσα για ό,τι πέρασα», έλεγε αντλώντας ικανοποίηση από το γεγονός ότι δεν υπέγραψε την περιβόητη δήλωση μετανοίας…

Από την εξορία, στο παλκοσένικο και το πλατό

Μετά την απελευθέρωσή της, θα επανεμφανιστεί στο θέατρο και θα αφήσει τη σφραγίδα της σε όλα τα θεατρικά είδη, από τραγωδία και δράμα μέχρι κωμωδία και επιθεώρηση, ερμηνεύοντας ρόλους τόσο του κλασικού όσο και του σύγχρονου ρεπερτορίου. Όλοι μιλούσαν για μια γυναίκα καλόψυχη, γελαστή, τρυφερή, πληθωρική και μαχητική, γεμάτη αισθήματα αγάπης και αλληλεγγύης για τον συνάνθρωπο. Αλλά και για ένα ταλέντο από τα λίγα, ένα γεννημένο κωμικό στοιχείο που δεν θα αργούσε να ανακαλύψει ο ελληνικός κινηματογράφος. Η πρώτη της εμφάνιση στο σινεμά θα είναι στην «Κάλπικη λίρα» το 1955, όταν κάνει απλώς μια περαστική στον δρόμο. Η περαστική τραβά ωστόσο τα βλέμματα των παραγωγών και την αμέσως επόμενη χρονιά θα κάνει τη γραμματέα, τη δεσποινίς Κοκκίνου, στον φοβερό «Ζηλιαρόγατο» (1956). Πλέον είναι μόνιμο μέλος της μεγάλης αυτής παρέας της χρυσής εποχής του ελληνικού κινηματογράφου με σταθερή παρουσία σε 3-4 φιλμ κάθε χρόνο.

Η Ταϋγέτη θα γίνει ιδιαιτέρως γνωστή όταν θα συνεργαστεί με τον Θανάση Βέγγο, ζώντας μια δεύτερη καριέρα στο πλευρό του ανατρεπτικού κωμικού. Όταν θα προβληθεί μάλιστα ο «Παπατρέχας» το 1966, όλοι θα έχουν να πουν τα καλύτερα για την τρελοθεία που θέλει γάμο!

Με πάνω από 50 ταινίες στο ενεργητικό της, η Ταϋγέτη έτρεχε και δεν προλάβαινε να καλύψει τις υποχρεώσεις της σε θέατρα και πλατό για περισσότερο από 25 χρόνια. Η αδιάλειπτη κινηματογραφική της καριέρα θα πάρει τέλος το 1970, με το φιλμ «Δυο τρελοί και ο ατσίδας», αν και θα κάνει μερικές ακόμα σποραδικές εμφανίσεις στο σελιλόιντ μέχρι και το «Μη μου άπτου» το 1996.

Το 1973 θα έρθει η ώρα να τη θαυμάσει το κοινό και από τους μικρούς του δέκτες, όταν η Ταϋγέτη συμμετέχει στο καστ του σίριαλ «Το 24ωρο ενός παλιατζή». Όσο γίνονταν αυτά, συνέχιζε κανονικά τη θεατρική της καριέρα, αποτελώντας πια σταθερά στις αθηναϊκές σκηνές εδώ και δεκαετίες.

Το 1984 επέστρεψε μάλιστα με παρέμβαση της Μελίνας Μερκούρη στο Εθνικό Θέατρο για να συμπληρώσει τα συντάξιμα έτη. Εκεί θα παραμείνει -παρά τα προβλήματα υγείας που την ταλαιπωρούσαν- μέχρι το 1992, όταν και συνταξιοδοτήθηκε σε προχωρημένη ηλικία…

Τελευταία χρόνια

H Ταϋγέτη ήταν από κείνες τις ιδιαίτερες περιπτώσεις ηθοποιών που καθιερώθηκαν στη συνείδηση του κοινού με το μικρό τους όνομα, έχοντας την τύχη να παίξει κυριολεκτικά τα πάντα στο θέατρο, από Ευριπίδη μέχρι και νεοελληνική επιθεώρηση. Πρόσχαρη και καλοσυνάτη στην οθόνη και τις συνεργασίες της, στην προσωπική της ζωή ήταν ένας εντελώς διαφορετικός άνθρωπος, μια γυναίκα βασανισμένη και κλειστή στα όρια του αντικοινωνικού. Κρατώντας επτασφράγιστο μυστικό την ηλικία της, η Ταϋγέτη σπανίως ακολουθούσε τους συναδέλφους της στα στέκια των καλλιτεχνών. Δεν παντρεύτηκε ποτέ, καθώς πέρασε όλη της τη ζωή δίπλα στην άρρωστη αδελφή της, αν και όπως σημείωνε με νόημα στις συνεντεύξεις της, τα είχε τα φλερτ και τις προτάσεις της. Η μεγάλη ηθοποιός έχασε την πολυαγαπημένη αδελφή της το 1993 και από την προσωπική αυτή τραγωδία δεν ανέκαμψε ποτέ. Όντας σε προχωρημένη πια ηλικία, πήγε να ζήσει στο σπίτι μιας ξαδέλφης της πάσχοντας από γεροντική άνοια. Το μόνο που επαναλάμβανε τώρα ήταν τα περιστατικά βίας σε βάρος της όταν ήταν στην εξορία. Η Ταϋγέτη Μπασούρη έφυγε από τη ζωή στις 28 Ιανουαρίου 2003 χτυπημένη από εγκεφαλικό και έπειτα από νοσηλεία αρκετών ημερών. Η μαχητική γυναίκα που αγωνίστηκε για τις ιδέες και την τέχνη της δεν ξεχάστηκε και δεν θα ξεχαστεί ποτέ από το κινηματογραφόφιλο κοινό που μεγάλωσε και αγάπησε τις ταινίες της… Δείτε όλα τα πρόσωπα που φιλοξενούνται στη στήλη «Πορτραίτα» του newsbeast.gr