Τα πολεμικά πλοία των ΗΠΑ και της Κίνας μάχονται στη θάλασσα, εκτοξεύοντας τα πάντα, από κανόνια μέχρι πυραύλους κρουζ έως λέιζερ. Ρωσικά και αμερικανικά μαχητικά αεροσκάφη πραγματοποιούν σκληρές αερομαχίες, με ρομποτικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη να πετούν ως φτερά τους. Χάκερ στη Σαγκάη και στη Silicon Valley μονομαχούν σε ψηφιακές παιδικές χαρές. Και οι μάχες στο διάστημα αποφασίζουν ποιος θα κερδίσει κάτω στη Γη.
Είναι αυτές οι σκηνές από ένα μυθιστόρημα ή τι θα μπορούσε πραγματικά να συμβεί στον πραγματικό κόσμο μεθαύριο; Η απάντηση σε ένα προφητικό άρθρο που δημοσίευσε το περιοδικό Time το 2015 είναι «και τα δύο».
Οι συγκρούσεις μεγάλων δυνάμεων καθόρισαν τον 20ο αιώνα: Δύο παγκόσμιοι πόλεμοι στοίχισαν δεκάδες εκατομμύρια ζωές και ο Ψυχρός Πόλεμος που ακολούθησε διαμόρφωσε τα πάντα, από τη γεωπολιτική μέχρι τον αθλητισμό. Αλλά στις αρχές του 21ου αιώνα, ο διαρκής φόβος του Τρίτου Παγκόσμιου Πολέμου φαινόταν να βρίσκεται στον ιστορικό μας καθρέφτη.
Και η ρωσική εισβολή και ο επερχόμενος πόλεμος στην Ουκρανία είναι τροχιοδεικτικά μιας ζοφερής πορείας. Άλλωστε δεν χρειάστηκε μεγάλη ανάλυση καθώς η δυσοίωνη προειδοποίηση ήρθε από τα χείλη του Ρώσου Υπουργού Εξωτερικών Λαβρόφ: «Αν γίνει Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος, θα εμπλακούν σε αυτόν πυρηνικές δυνάμεις και θα είναι καταστρεπτικός, Η Ρωσία θα βρεθεί αντιμέτωπη με έναν πραγματικό κίνδυνο, αν το Κίεβο αποκτήσει πυρηνικά όπλα».
Πώς θα χωρίζονταν τα στρατόπεδα στο ενδεχόμενο του 3ου Παγκοσμίου;
Τρεις είναι οι δυνάμεις που θα αποτελούσαν αυτή τη στιγμή τον πυρήνα μιας παγκόσμιας σύρραξης. Οι ΗΠΑ, η Ρωσία και η Κίνα.
Στον Ειρηνικό, οι ΗΠΑ και μια πρόσφατα ισχυρή και διεκδικητική Κίνα συμμετέχουν σε μια τεράστια κούρσα εξοπλισμών. Η Κίνα κατασκεύασε περισσότερα πολεμικά πλοία και πολεμικά αεροσκάφη από οποιοδήποτε άλλο έθνος τα τελευταία χρόνια, ενώ το Πεντάγωνο μόλις ανακοίνωσε μια στρατηγική για να το «αντισταθμίσει» με μια νέα γενιά όπλων υψηλής τεχνολογίας. Ενώ η Ρωσία διεξάγει έναν πόλεμο ευρείας κλίμακας στην Ουκρανία.
Το ερώτημα που μπαίνει ωστόσο «ναι αλλά ποιοι θα συμμαχούσαν με ποιους;» δεν μπορεί να απαντηθεί τόσο απλά. Σε θεωρητικό επίπεδο οι δυνάμεις του ΝΑΤΟ και κυρίως οι ΗΠΑ, Καναδάς, Μεγάλη Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία και Ισπανία θα δημιουργούσαν το ένα στρατόπεδο μαζί φυσικά με το Ισραήλ και ενδεχομένως την Αυστραλία. Και το άλλο ανάλογα με το σενάριο της σύγκρουσης θα περιελάμβανε τις Ρωσία, Κίνα, Ιράν, Λευκορωσία, Αρμενία, Καζακστάν, Βραζιλία, Βενεζουέλα, Νικαράγουα και Συρία. Μεγάλα ερωτηματικά αποτελούν το Πακιστάν και η Ινδία, χώρες που διαθέτουν πυρηνικά καθώς και ο αστάθμητος παράγοντας Βόρεια Κορέα.
Και στα δύο υποτιθέμενα στρατόπεδα ωστόσο υπάρχουν πλήθος αναπάντητων ερωτηματικών που θα κρίνουν τη στάση τους σε μία παγκόσμια εμπόλεμη κρίση. Το πού ακριβώς θα ξεκινήσει για παράδειγμα αλλά και τις επιμέρους σχέσεις που έχει κάθε χώρα με τον εκάστοτε εμπλεκόμενο. Στην πρόσφατη εμπόλεμη σύρραξη στην Ουκρανία, η Τουρκία για παράδειγμα είναι μεν μέλος του ΝΑΤΟ αλλά δεν δείχνει διατεθειμένη να αντιπαρατεθεί ούτε σε επίπεδο κυρώσεων ούτε στρατιωτικά με τον Πούτιν. Φυσικά το μεγαλύτερο κριτήριο για τη συμμετοχή κάποιας χώρας είναι τα γεωπολιτικά και οικονομικά της συμφέροντα. Κάτι που φάνηκε και με τη στάση της Γερμανίας στην Ουκρανική κρίση.
Πυρηνικός όλεθρος
Το φάντασμα του πυρηνικού πολέμου πλανιόταν πάνω από τον κόσμο για σειρά δεκαετιών κατά τον Ψυχρό Πόλεμο, μόνο που δεν μοιάζει να είναι παρελθόν για την ανθρωπότητα. Πλέον ζει ξανά χρυσές εποχές, έστω κι αν περνά δειλά δειλά εμφανίζεται στη καθημερινή ειδησεογραφία.
Τι θα συνέβαινε όμως αν αυτό το περισσότερο ή λιγότερο πιθανό ενδεχόμενο γινόταν πραγματικότητα; Οι ερευνητές του Science & Global Security του Πανεπιστημίου Πρίνστον το 2019 έδωσαν μια πιθανή απάντηση, την οποία βασίζουν στα πάγια σχέδια ΗΠΑ και Ρωσίας για το πώς θα ανταποκριθούν σε μια πυρηνική απειλή.
- Μέσα στις πρώτες λοιπόν ώρες από την κήρυξη του πολέμου, 91,5 εκατομμύρια άνθρωποι θα είναι είτε νεκροί (34,1 εκατ.) είτε τραυματίες (57,4 εκατ.)! Η ομάδα ετοίμασε κι ένα βίντεο για το πιθανότερο σενάριο του πυρηνικού πολέμου, το οποίο βασίζεται στα υπάρχοντα δεδομένα για το πυρηνικό οπλοστάσιο Αμερικής-ΝΑΤΟ και Ρωσίας.
- Το σενάριο δεν προβλέπει μάλιστα από την αρχή μαζική καταστροφή με πυρηνικά, παρά για «προειδοποιητικές πυρηνικές βολές», έναν πύραυλο δηλαδή που θα σταλεί να πλήξει μια στρατιωτική εγκατάσταση.
- Όταν πάντως το πράγμα κλιμακωθεί, καθώς είναι χωρισμένο σε 4 φάσεις, η Ρωσία θα στείλει 300 πυρηνικές κεφαλές στις νατοϊκές βάσεις της Ευρώπης και το ΝΑΤΟ θα απαντήσει με 180 δικές του. Αυτή η φάση θα διαρκέσει 3 ώρες και θα εξαφανίσει 2,6 εκατ. ανθρώπους.
- Όταν η στρατιωτική δύναμη της Ευρώπης εξολοθρευθεί, τα ηνία θα πάρει η Αμερική στέλνοντας 600 πυρηνικές κεφαλές στη Ρωσία. Σε μόλις 45 λεπτά, άλλα 3,4 εκατ. άνθρωποι θα είναι νεκροί ή βαριά τραυματίες.
- Η τελική φάση του πολέμου θα περιλαμβάνει την τελική λύση: 5-10 πυρηνικές κεφαλές στις 30 μεγαλύτερες πόλεις Ρωσίας και ΝΑΤΟ. Παρά την ολοκληρωτική καταστροφή τους, μερικές ακόμα χιλιάδες πυρηνικά όπλα θα συνεχίσουν να υπάρχουν στον πλανήτη…