Ο χρόνιος πόνος αποτελεί μια σύνθετη και μακροχρόνια κατάσταση που επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Δεν πρόκειται απλώς για πόνο που διαρκεί περισσότερο από το αναμενόμενο διάστημα ανάρρωσης έπειτα από έναν τραυματισμό ή μια επέμβαση, αλλά συχνά αποτελεί σύμπτωμα υποκείμενων χρόνιων παθήσεων, όπως η αρθρίτιδα, η ινομυαλγία ή ο καρκίνος.

Ο χρόνιος πόνος μπορεί να επηρεάσει ριζικά την ποιότητα ζωής ενός ατόμου, ενώ η σωστή διάγνωση και θεραπεία παίζουν καθοριστικό ρόλο στην ανακούφιση των συμπτωμάτων.

Πότε ο πόνος γίνεται χρόνιος

Ο χρόνιος πόνος διαφέρει σημαντικά από τον οξύ πόνο, ο οποίος υποχωρεί όταν αντιμετωπιστεί η υποκείμενη αιτία. Προτού ο πόνος γίνει χρόνιος, περνάει από μια ενδιάμεση φάση, τoν υποξύ πόνο, ο οποίος διαρκεί για μερικές εβδομάδες ή μήνες.

Ο χρόνιος πόνος συνήθως συμβαίνει λόγω κάποιας νόσου και υπάρχουν πολλές καταστάσεις που μπορεί να τον προκαλέσουν, είτε σε συγκεκριμένες περιοχές είτε σε ολόκληρο το σώμα. Κάποιες από αυτές είναι:  

  • Αρθρίτιδα
  • Ινομυαλγία
  • Λύκος
  • Σκλήρυνση κατά πλάκας
  • Καρκίνος
  • Συμπίεση νεύρων (π.χ., ισχιαλγία, σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα)
  • Νευροπάθεια (πόνος από βλάβη των νεύρων)
  • Ημικρανία
  • Δυσλειτουργία αρθρώσεων (π.χ., ΤΜJ)
  • Αυτοάνοσα/φλεγμονώδη νοσήματα

Η διάγνωση της αιτίας του χρόνιου πόνου είναι κρίσιμη, για να εξευρεθούν αποτελεσματικές θεραπείες και στρατηγικές διαχείρισης και ανακούφισης των συμπτωμάτων.

Είδη χρόνιου πόνου

Ο χρόνιος πόνος δεν είναι πάντα ο ίδιος και μπορεί να περιγράφεται με διαφορετικούς τρόπους, όπως:

  • Σουβλιές
  • Κάψιμο
  • Μυρμήγκιασμα
  • Σφίξιμο
  • Αμβλύς πόνος
  • Παλμικός πόνος
  • Ευαισθησίες
  • Ακαμψία

Μια λιγότερο κοινή μορφή πόνου είναι η υπεραλγησία, όπου ο πόνος είναι μεγαλύτερος από τον φυσιολογικό σε ένα επώδυνο ερέθισμα. Η αλλοδυνία είναι μια άλλη ασυνήθιστη μορφή, όπου ο πόνος προκαλείται από ερεθίσματα που κανονικά δεν θα έπρεπε να τον προκαλούν, όπως το ελαφρύ άγγιγμα ή η αλλαγή θερμοκρασίας.

Διαχείριση και θεραπεία του χρόνιου πόνου

Η θεραπεία του χρόνιου πόνου εξαρτάται από την αιτία και σύμφωνα με το Very Well Health μπορεί να περιλαμβάνει:

  • Φάρμακα όπως αντιφλεγμονώδη, οπιοειδή αναλγητικά, αντισπασμωδικά και αντικαταθλιπτικά
  • Φυσικοθεραπεία
  • Μασάζ
  • Βελονισμό
  • Θεραπείες ζέστης και κρύου
  • Άσκηση
  • Ψυχοθεραπεία

Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής (διατροφή, μείωση του στρες, διακοπή καπνίσματος κ.α.) και η συναισθηματική υποστήριξη είναι επίσης σημαντικά εργαλεία στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών.

Το να ζει κάποιος με χρόνιο πόνο μπορεί να είναι εξαιρετικά δύσκολο και εξουθενωτικό και πολλές φορές οι ασθενείς μπορεί να αισθάνονται απελπισία ή απόγνωση, αναζητώντας ανακούφιση. Ωστόσο, με τη σωστή διάγνωση και θεραπεία ορισμένες μορφές μπορεί να υποχωρήσουν με την πάροδο του χρόνου.

Για τις περιπτώσεις που ο πόνος παραμένει, υπάρχουν πολλές διαθέσιμες επιλογές για τη μείωσή του και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής.

Σε συνεργασία με τους επαγγελματίες υγείας και κάνοντας υγιείς επιλογές, τα άτομα με χρόνιο πόνο μπορούν να βρουν ένα θεραπευτικό σχήμα που θα τους βοηθήσει να διαχειριστούν την κατάσταση, να ανακουφιστούν και να βελτιώσουν την καθημερινότητα τους. Η σωστή φροντίδα και οι θεραπείες μπορούν να κάνουν μεγάλη διαφορά.

Προτεινόμενα βιβλία

Γιατί πονάμε – Η φυσική ιστορία του πόνου
Συγγραφέας: Frank T. Vertosick
Εκδόσεις: Οξύ

Πόνος, ένα δώρο που κανένας δεν θέλει
Συγγραφέας: Paul Brand
Εκδόσεις: University Studio Press