Μέσα στους πρώτους μήνες της θητείας του, ο Ντόναλντ Τραμπ έχει καταφέρει -με προσβολές και την επιβολή δασμών, μεταξύ άλλων- να απομακρυνθεί ακόμα και από χώρες συμμάχους των ΗΠΑ, όμως, φαίνεται πως τώρα χρειάζεται να… κερδίσει πίσω τους φίλους του καθώς ο εμπορικός πόλεμος με την Κίνα παραμένει ανοιχτός.
Όπως αναφέρει σε ανάλυσή του το CNN, ο Αμερικανός πρόεδρος έχει ανεβάσει την ένταση με την Κίνα, χωρίς να έχει ξεκάθαρη στρατηγική για το πώς να κερδίσει αυτή τη μάχη. Γι’ αυτό και η Ουάσιγκτον προσπαθεί τώρα να βρει τρόπους να ασκήσει πίεση στον Κινέζο πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ, ο οποίος δεν δείχνει διατεθειμένος να υποχωρήσει στις πιέσεις του Τραμπ.
Υπάρχει όμως μία τακτική που ίσως αποδώσει: να ενεργοποιηθεί η διεθνής επιρροή των ΗΠΑ και να δημιουργηθεί ένα κοινό μέτωπο με άλλες χώρες ώστε να αυξηθεί η πίεση προς το Πεκίνο. Στόχος θα ήταν να αλλάξει η Κίνα στάση σε ζητήματα όπως το άνοιγμα των αγορών της, η κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας, η βιομηχανική κατασκοπεία και άλλα χρόνια προβλήματα.
Το πρόβλημα; Μια τέτοια τακτική έρχεται σε πλήρη αντίθεση με το σύνθημα «Πρώτα η Αμερική» του Τραμπ.
Ο Υπουργός Οικονομικών, Σκοτ Μπέσεντ, δήλωσε στο Fox Business ότι χώρες όπως η Ιαπωνία, η Νότια Κορέα, η Ινδία και το Βιετνάμ θα συμμετάσχουν σύντομα σε εμπορικές συνομιλίες με τις ΗΠΑ.
«Όλοι κάθονται στο τραπέζι – και στην ουσία η Κίνα είναι περικυκλωμένη», είπε. Πρόσθεσε πως ο κοινός στόχος θα πρέπει να είναι: «Πώς θα καταφέρουμε να εξισορροπήσουμε τη στάση της Κίνας; Αυτό θα είναι το μεγάλο κέρδος.»
Όταν η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Καρολάιν Λέβιτ, ρωτήθηκε γιατί να βοηθήσουν οι σύμμαχοι την Αμερική όταν ο Τραμπ τους μεταχειρίζεται όπως και τους εχθρούς, απάντησε:
«Ρωτήστε τους ίδιους. Τα τηλέφωνα δεν σταματούν να χτυπούν. Μας λένε ξεκάθαρα: “Χρειαζόμαστε τις Ηνωμένες Πολιτείες, χρειαζόμαστε την αγορά και τους καταναλωτές σας”.»
Όμως, από τη στιγμή που ο Τραμπ επέστρεψε στο Οβάλ Γραφείο, οι πράξεις του δείχνουν το αντίθετο: έχει προσπαθήσει να διαλύσει κάθε μορφή συμμαχίας με άλλες δημοκρατικές χώρες. Αυτή την εβδομάδα επιτέθηκε ξανά στην Ευρωπαϊκή Ένωση, δηλώνοντας: «Πάντα έλεγα πως η ΕΕ δημιουργήθηκε για να προκαλέσει οικονομική ζημιά στις ΗΠΑ».
Και δεν είναι ο μόνος στην κυβέρνησή του με τέτοια άποψη. Ο αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς εξέφρασε την περιφρόνησή του για την Ευρώπη τόσο στη Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου όσο και σε συνομιλίες με αξιωματούχους για τις αεροπορικές επιθέσεις στην Υεμένη.
Ο Τραμπ έχει επίσης δυναμιτίσει τις σχέσεις και με τους γείτονες των ΗΠΑ.
Η ιδέα μιας ενιαίας οικονομικής ζώνης στη Βόρεια Αμερική θεωρείται εδώ και χρόνια σημαντικό αντίβαρο στην κινεζική επιρροή. Παρ’ όλα αυτά, ο Τραμπ έχει απειλήσει πολλές φορές τον Καναδά ακόμη και με προσάρτηση, ενώ έχει επιβάλει σκληρούς δασμούς στο Μεξικό. Ο νέος πρωθυπουργός του Καναδά, Μαρκ Κάρνεϊ, δήλωσε πρόσφατα ότι η παραδοσιακή σχέση της χώρας του με την Ουάσιγκτον έχει τελειώσει.
Παρά τα όλα αυτά, η ιδέα δημιουργίας ενός ενιαίου μετώπου για την αντιμετώπιση των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών της Κίνας είναι εξαιρετικά λογική – και αναρωτιέται κανείς γιατί δεν εφαρμόστηκε νωρίτερα.
Η ειρωνεία είναι ότι είχε ήδη εφαρμοστεί. Και ο Τραμπ την κατέστρεψε.
Την πρώτη ημέρα της θητείας του, το 2017, απέσυρε τις ΗΠΑ από την εμπορική συμφωνία TPP (Trans-Pacific Partnership), μια συνεργασία 12 χωρών –μεταξύ αυτών Καναδάς, Ιαπωνία, Μεξικό, Αυστραλία– η οποία είχε στόχο να περιορίσει την επιρροή της Κίνας χωρίς να τη συμπεριλαμβάνει. Επίσης ακύρωσε τις συνομιλίες για μια διατλαντική εμπορική συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Το ερώτημα είναι τώρα αν οι σύμμαχοι των ΗΠΑ έχουν απομακρυνθεί τόσο πολύ που απλώς… δεν σηκώνουν το τηλέφωνο.
Όπως δήλωσε ο Τζέισον Φέρμαν, πρώην επικεφαλής του Συμβουλίου Οικονομικών Συμβούλων επί Ομπάμα: «Οι ΗΠΑ είναι πλέον ένας απίστευτα αναξιόπιστος εταίρος για οποιονδήποτε στον κόσμο. Δεν ξέρω πώς θα ξαναγίνουμε αξιόπιστοι.»
