Οι άνθρωποι βιώνουν μια «επιδημία μοναξιάς» λόγω του σύγχρονου τρόπου ζωής, με αποτέλεσμα να αυξάνονται και οι αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία, όπως η εμφάνιση κατάθλιψης. Ωστόσο, μερικοί ειδικοί θεωρούν ότι υπάρχουν και οφέλη.
«Η μοναξιά και η απομόνωση είναι πράγματι κοινωνικά προβλήματα που χρήζουν σοβαρής προσοχής, ειδικά από τη στιγμή που οι χρόνιες καταστάσεις μοναξιάς συνδέονται με αρνητικά αποτελέσματα, όπως η κατάθλιψη και η μείωση της διάρκειας ζωής», είπε στη New York Post η Βιρτζίνια Τόμας, επίκουρη καθηγήτρια ψυχολογίας στο Middlebury College στο Βερμόντ.
Εντούτοις, πρόσθεσε πως «για μερικούς ανθρώπους, η στροφή προς τη μοναξιά αντιπροσωπεύει μια επιθυμία για αυτό που οι ερευνητές αποκαλούν “θετική μοναξιά”, μια κατάσταση που σχετίζεται με την ευημερία και όχι αληθινά με τη μοναξιά».
Η ειδικός είπε ότι η μοναξιά μπορεί να λειτουργήσει και θετικά στους ανθρώπους, όμως λαμβάνεται πάντα ως αρνητική κατάσταση, εξαιτίας της «ελλειμματικής άποψης του πολιτισμού μας για τη μοναχικότητα».
«Σε αυτό το είδος σκέψης, η επιθυμία να είμαστε μόνοι θεωρείται αφύσικη και ανθυγιεινή… Σε αυτό το πολιτισμικό περιβάλλον, το να προτιμά κανείς να είναι μόνος του φέρει στίγμα», είπε η Τόμας.
Σύμφωνα με το σχετικό δημοσίευμα της New York Post, μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Personality and Social Psychology Bulletin διαπίστωσε ότι μόλις 15 λεπτά μοναξιάς μπορούν να μειώσουν σημαντικά τα συναισθήματα υψηλής διέγερσης, όπως το άγχος, και να αυξήσουν τα συναισθήματα ηρεμίας.
Επίσης, υποστήριξε ότι υπάρχουν τρία οφέλη για την υγεία, που είναι τα εξής:
Χρόνος ξεκούρασης
Χάρη στη μοναξιά μπορεί κάποιο άτομο να ξεκουραστεί σωματικά και κυρίως ψυχικά, γιατί μπορεί αφιερώσει τον απαραίτητο χρόνο στον εαυτό του.
Με αυτό τον τρόπο μπορεί να βελτιωθεί η διανοητική διαύγεια και να μειωθούν τα επίπεδα άγχους.
Χώρος για προσωπική ανάπτυξη
Η μοναξιά προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία για αυτοσυγκέντρωση και προσωπική ανάπτυξη. Τα άτομα που περνούν χρόνο μόνα τους συχνά βιώνουν αυξημένη αυτονομία και ισχυρότερη αίσθηση του εαυτού τους.
Μια μελέτη του 2023 στην επιστημονική επιθεώρηση Scientific Reports αποκάλυψε ότι οι συμμετέχοντες που επέλεγαν να περνούν περισσότερο χρόνο μόνοι τους ένιωθαν λιγότερο αγχωμένοι και είχαν περισσότερο τον έλεγχο της ζωής τους.
Αυτός ο σκόπιμος χρόνος μοναξιάς προάγει την αυτογνωσία, επιτρέποντας στα άτομα να ευθυγραμμιστούν στενότερα με τις προσωπικές τους αξίες και στόχους.
Καλύτερη κατανόηση των συναισθημάτων
Ένας άνθρωπος που είναι μόνος μπορεί να κατανοήσει καλύτερα τα συναισθήματα του, αρνητικά ή θετικά, εντοπίζοντας ευκολότερα τον λόγο για τον οποίο νιώθει έτσι.
Επιπλέον, μπορεί να αυξήσει τη δημιουργικότητα. Παραδείγματος χάριν, μια μελέτη του 2021, στην οποία συμμετείχαν πάνω από 1.200 Γάλλοι ενήλικες κατά τη διάρκεια μιας καραντίνας 55 ημερών, διαπίστωσε σημαντική αύξηση της καθημερινής δημιουργικότητας, ιδίως μεταξύ εκείνων που ήταν λιγότερο δημιουργικοί εκ των προτέρων.
