Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει δημιουργήσει μια σύντομη λίστα με «ασθένειες προτεραιότητας» που θα μπορούσαν να προκαλέσουν την επόμενη θανατηφόρα πανδημία. Οι περισσότερες είναι ήδη γνωστές, όμως στο τέλος της λίστας περιλαμβάνεται η «ασθένεια Χ».
Πρόκειται την κωδική ονομασία μιας νόσου που δεν είναι γνωστή στην ιατρική επιστήμη και ενδεχομένως να κάνει την ξαφνική εμφάνισή της. Για τον παράγοντα της «Νόσου Χ» – είτε πρόκειται για ιό, είτε για βακτήριο, είτε για μύκητα – πιθανότατα δεν θα υπάρχουν διαθέσιμα εμβόλια ή θεραπείες, καθώς θα πρόκειται μια νέα ασθένεια.
«Δεν πρόκειται για θέμα επιστημονικής φαντασίας», σημείωσε στην Telegraph o Δρ Ρίτσαρντ Χάτσετ, του Συνασπισμού για Καινοτομίες Ετοιμότητας για Επιδημίες. «Αυτό είναι ένα σενάριο για το οποίο πρέπει να προετοιμαστούμε. Αυτή είναι η ασθένεια Χ».
Ο όρος «Νόσος Χ» επινοήθηκε το 2018. Ένα χρόνο αργότερα, μια μυστηριώδης ασθένεια εξαπλωνόταν αρχικά στην Κίνα και εν συνεχεία σε ολόκληρο τον κόσμο ως θανατηφόρα πανδημία. Με την Covid-19 η ανθρωπότητα κατανόησε τους κινδύνους και τις προκλήσεις του σεναρίου για τη «ασθένεια Χ».
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αλλά και ανεξάρτητοι ειδικοί, επιστήμονες πανεπιστημίων και ερευνητές, προειδοποιούν για μια επόμενη πανδημία «ενδεχομένως και πιο θανατηφόρα» από την Covid. Η σύγχρονη πραγματικότητα, με την εύκολη και ταχεία μετακίνηση πληθυσμών από άκρη σε άκρη και την εξάπλωση του αστικού ιστού που φέρνει αναπόφευκτα τους ανθρώπους σε επαφή με πολλά είδη του ζωικού βασιλείου, δημιουργεί τις συνθήκες για ένα νέο εφιαλτικό σενάριο.
Για αυτό εξάλλου πολλοί είναι οι ειδικοί που εκτιμούν πως η επόμενη «ασθένεια Χ» θα είναι ζωονοσογόνος, που σημαίνει ότι θα προέρχεται από άγρια ή οικόσιτα ζώα και στη συνέχεια θα διαχυθεί για να μολύνει ανθρώπους. Ωστόσο, υπάρχουν και άλλες πηγές ασθενειών, που ανησυχούν τους επιστήμονες, όπως η βιοτρομοκρατία, η οποία θα μπορούσε να είναι η αιτία της επόμενης πανδημίας.
«Η πιθανότητα ενός πανδημικού παθογόνου εργαστηριακού οργανισού δεν μπορεί επίσης να αγνοηθεί», υπογράμμιζαν το 2021 ειδικοί στο επιστημονικό περιοδικό Infection Control & Hospital Epidemiology, όπως υπενθυμίζεται σε δημοσίευμα της New York Post.
«Η απελευθέρωση τέτοιων παθογόνων, είτε μέσω εργαστηριακών ατυχημάτων είτε ως πράξη βιοτρομοκρατίας, μπορεί να οδηγήσει σε μια καταστροφική ασθένεια Χ και έχει χαρακτηριστεί ως παγκόσμιος καταστροφικός κίνδυνος», προσθέτουν οι συγγραφείς.
Ένα επίσης τρομακτικό σενάριο που εξετάζει από τους αρμόδιους, και έχει βρεθεί το τελευταίο διάστημα στο επίκεντρο της δημόσιας συζήτησης, είναι το ενδεχόμενο της εμφάνισης των ιών «ζόμπι». Πρόκειται για αρχαίους ιούς, άγνωστους στον σημερινό κόσμο, οι οποίοι βρίσκονται παγιδευμένοι στους πάγους για αιώνες και θα μπορούσαν να απελευθερωθούν εξαιτίας της αύξησης της θερμοκρασίας λόγω της κλιματικής αλλαγής.
Σε κάθε περίπτωση «δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι υπάρχει πιθανότητα η νέα “νόσος Χ” να βρίσκεται προ των πυλών», υπογράμμισε στη National Post ο δρ Πραναμπ Τσάτερτζι, ερευνητής στο Τμήμα Διεθνούς Υγείας στο Johns Hopkins, και πρόσθεσε: «Το πρόσφατο κύμα κρουσμάτων γρίπης των πτηνών H5N1 στην Καμπότζη είναι απλώς ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα».
Οι αρμόδιοι ζητούν επιπλέον κονδύλια για την πρόληψη και την αντιμετώπιση μιας ενδεχόμενης πανδημίας της «ασθένεια Χ». «Η πανδημία του COVID-19 δεν ήταν η πρώτη που προκάλεσε τον όλεθρο στον κόσμο και δεν θα είναι η τελευταία», υπογραμμίζεται στο άρθρο που δημοσιεύθηκε στο Infection Control & Hospital Epidemiology. «Έτσι, πρέπει να προετοιμαστούμε για το επόμενο ξέσπασμα το συντομότερο δυνατό».