Η καταπολέμηση του καρκίνου αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα για το σύστημα υγείας, με την πρόληψη, την έγκαιρη διάγνωση και την πρόσβαση σε σύγχρονες θεραπείες να βρίσκονται στο επίκεντρο των πολιτικών υγείας.
Ο Υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης μιλά αποκλειστικά στο Newsbeast.gr, για τις δράσεις και τις στρατηγικές που εφαρμόζονται στη χώρα μας, τις πρωτοβουλίες για την ενίσχυση του προληπτικού ελέγχου, την αναβάθμιση των ογκολογικών δομών, αλλά και τις προκλήσεις που παραμένουν στην αντιμετώπιση της νόσου.
Αποζημίωση Βιοδεικτών
Πρόσφατα ανακοινώθηκε η αποζημίωση των βιοδεικτών με προϋπολογισμό 18 εκατομμυρίων ευρώ. Ποιοι συγκεκριμένοι βιοδείκτες περιλαμβάνονται σε αυτήν την αποζημίωση;
Για εμένα οι βιοδείκτες αποτελούν τεράστιο στοίχημα και το έχω αποδείξει και στις δύο υπουργικές μου θητείες στο Υπουργείο Υγείας. Πριν από λίγο διάστημα, ανακοινώσαμε την αύξηση του προϋπολογισμού για την αποζημίωση των βιοδεικτών στα 18 εκατομμύρια ευρώ, καλύπτοντας με αυτόν τον τρόπο όλη τη μελέτη του κυρίου Αθανασάκη που μας παραδόθηκε και όλους τους προτεινομένους βιοδείκτες. Έχω ζητήσει να συνεχίσουμε την προσπάθεια και με την ένωση των Αιματολόγων για να αποζημιώνουμε τους βιοδείκτες και σε αιματολογικούς καρκίνους.
Υπάρχουν σχέδια για την επέκταση της λίστας των αποζημιούμενων βιοδεικτών στο μέλλον; Αν ναι, ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα;
Όπως προείπα, έχω ζητήσει να συνεχίσουμε την προσπάθεια και με την ένωση των Αιματολόγων για να αποζημιώνουμε τους βιοδείκτες και σε αιματολογικούς καρκίνους. Δεν έχουμε φτάσει ακόμα εκεί, αλλά πιστεύω ότι μέσα στο 2025 θα μπορέσουμε να βρούμε ένα επιπλέον ποσό για να τους καλύψουμε. Στόχος μου είναι με τους βιοδείκτες, πρώτα απ’ όλα να ωφελείται ο ασθενής και να μην ταλαιπωρείται με φάρμακα που δεν χρειάζεται γιατί αυτό βλάπτει την υγεία του και ταυτόχρονα, το σύστημα να γνωρίζει που θα δώσει και σε ποιον το φάρμακο.
Λειτουργία του Εθνικού Μητρώου Ογκολογικών Ασθενών
Ανακοινώθηκε ότι το Εθνικό Μητρώο Ασθενών με Νεοπλασματικά Νοσήματα θα ξεκινήσει τη λειτουργία του στα μέσα Φεβρουαρίου. Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά και οι στόχοι αυτού του μητρώου;
Το Εθνικό Μητρώο Ασθενών με Νεοπλασματικά Νοσήματα, που είναι ένα από τα πιο εμβληματικά έργα στην προσπάθειά μας για την ψηφιακή μεταρρύθμιση στο χώρο της υγείας, ήταν μία πάγια απαίτηση της ιατρικής κοινότητας και των ασθενών.
Δημιουργούνται για πρώτη φορά «θεραπευτικά ογκολογικά και αιματολογικά πρωτόκολλα» μέσω των οποίων θα καταστεί δυνατή η ολιστική παρακολούθηση της πορείας των ογκολογικών και αιματολογικών ασθενών με στόχο την αποτελεσματικότερη θεραπευτική αγωγή.
Το έργο, το οποίο υλοποιείται κυρίως για τον ασθενή, θα συμβάλλει στη βελτίωση της παρεχόμενης φροντίδας στον ασθενή, στην αποτελεσματικότητα της φροντίδας των ασθενών και στην υποστήριξη του ασθενούς με τη χρήση ψηφιακών εφαρμογών που θα διευκολύνουν τη διαχείριση της νόσου του.
Πώς θα διασφαλιστεί η προστασία των προσωπικών δεδομένων των ασθενών που θα καταχωρούνται στο μητρώο;
Το μητρώο αποτελεί τη συλλογή των πιο ευαίσθητων ιατρικών δεδομένων ενός ασθενούς. Ο μόνος που μπορεί να έχει πρόσβαση είναι ο γιατρός και κανένας άλλος. Τα δεδομένα του ασθενούς είναι ιατρικό απόρρητο.
Ποια είναι τα οφέλη που αναμένετε από τη λειτουργία του μητρώου για τους ασθενείς και το σύστημα υγείας συνολικά;
Με τη λειτουργία του μητρώου θα έχουμε τη μεγαλύτερη δυνατή συλλογή δεδομένων, ώστε να παρέχουμε εξειδικευμένη θεραπεία στους ογκολογικούς ασθενείς, τη μεγαλύτερη δυνατή διαδραστικότητα μεταξύ των γιατρών οι οποίοι θα μπορούν να μοιράζονται τις εμπειρίες και τις κοινές θεραπείες, αλλά και διαδραστικότητα μεταξύ και των ίδιων των ασθενών.
Σε ένα χρόνο από σήμερα θα έχουμε αρκετά δεδομένα, τα οποία θα δώσουν πρώτα από όλα στον ασθενή τη δυνατότητα να έχει πλήρη εικόνα του τι συμβαίνει, να ξέρει τα δικαιώματά του, να μιλάει εύκολα με τον γιατρό του, να μιλάει με άλλους ασθενείς που έχουν την ίδια ασθένεια και να μπορούν μεταξύ τους να ανταλλάσσουν την εμπειρία του τι συμβαίνει στον καθένα και στις οικογένειές τους.
Από την άλλη, θα δώσουν στον γιατρό τη δυνατότητα να μπορεί να βλέπει την εξέλιξη των ασθενών βάσει των θεραπειών που ακολουθούν και να ανταλλάσει πληροφορίες με συναδέλφους του που παρακολουθούν ανάλογα περιστατικά.
Υπάρχουν σχέδια για τη διασύνδεση του μητρώου με άλλα συστήματα υγείας ή ερευνητικά κέντρα για την προώθηση της ογκολογικής έρευνας;
Πιστεύω ότι μέσα από την πλατφόρμα θα μπορούμε να ενεργοποιήσουμε τα ογκολογικά συμβούλια, τα οποία έχουν προβλεφθεί να υπάρχουν αλλά δεν έχουν ποτέ λειτουργήσει. Αυτό θα αλλάξει εντελώς την εικόνα της θεραπείας.
Η δική μου πρόθεση είναι, προφανώς νομιμοποιημένα, να μπορούν να είναι open data σε όποιον ερευνητικό φορέα θέλει. Να μπορούν δηλαδή τα ερευνητικά κέντρα, τα πανεπιστήμια και οι σύλλογοι που έχουν πραγματικό ενδιαφέρον να αξιοποιήσουν τα στοιχεία αυτά γιατί αλλιώς η πληροφορία θα χάσει την αξία της. Ο πλούτος δε των στοιχείων που θα παραχθούν και για τη χώρα και για τους ασθενείς και για τους γιατρούς θα είναι ανεκτίμητος.
Διαγνωστικές και θεραπευτικές εξελίξεις
Πώς αξιολογείτε την πρόοδο στη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης και της εξατομικευμένης ιατρικής για τη θεραπεία του καρκίνου στη χώρα μας;
Η τεχνητή νοημοσύνη (AI) έχει αρχίσει να παίζει έναν κρίσιμο ρόλο στην ιατρική και ιδιαίτερα στη φροντίδα για τον καρκίνο. Η δυνατότητα της AI να συνδυάζει και να αναλύει τεράστιες ποσότητες δεδομένων επιτρέπει στους γιατρούς να λαμβάνουν πιο ενημερωμένες αποφάσεις για τη θεραπεία των ασθενών τους. Αυτές οι τεχνολογικές εξελίξεις έχουν τη δυνατότητα να βελτιώσουν σημαντικά τα αποτελέσματα για τους ασθενείς, μειώνοντας ταυτόχρονα το κόστος και αυξάνοντας την αποτελεσματικότητα της θεραπείας.
Θα ενισχυθούν τα ογκολογικά νοσοκομεία με νέα τεχνολογία, εξοπλισμό ή εξειδικευμένο προσωπικό;
Τα ογκολογικά νοσοκομεία έχουν ενταχθεί στο συνολικό σχεδιασμό αναβάθμισης του ΕΣΥ. Έχουμε ολοκληρωμένο σχέδιο για την αγορά περισσότερων μηχανημάτων, για να γίνονται πολύ γρηγορότερα οι βιοψίες. Η τεχνολογία έχει προχωρήσει τόσο πολύ που μια βιοψία που μπορεί στο ΕΣΥ να κάνει 40 – 50 μέρες, να μπορεί να γίνεται μέσα σε λίγα 24ωρα.
Πρόθεσή μας είναι, μέσα στο 2025, να προμηθευτούν τα σχετικά μηχανήματα ορισμένα νοσοκομεία μας, στα οποία ομολογουμένως παρατηρείται ακόμα μία καθυστέρηση. Και φυσικά, συνεχώς προσλαμβάνουμε νέο προσωπικό στο ΕΣΥ, ιατρικό και νοσηλευτικό, για να καλύψουμε ακόμα περισσότερες ανάγκες.
Γενικές πολιτικές και στρατηγικές
Ποιο είναι το κεντρικό σχέδιο του Υπουργείου για την αντιμετώπιση του καρκίνου την επόμενη περίοδο;
Όπως ανέφερα και νωρίτερα, ήδη λειτουργεί το Εθνικό Μητρώο Ασθενών με Νεοπλασματικά Νοσήματα. Το θεωρώ τεράστια αλλαγή, καθώς η εφαρμογή όλου του σχεδίου, όχι μόνο του Εθνικού Μητρώου, σε όλα τα ογκολογικά νοσοκομεία μέχρι το τέλος του χρόνου, θα μας δώσει τη δυνατότητα να έχουμε τελείως διαφορετικό επίπεδο της θεραπείας του καρκίνου στην Ελλάδα απ’ ότι είχαμε μέχρι σήμερα.
Παράλληλα, ετοιμαζόμαστε να παρουσιάσουμε το Εθνικό Σχέδιο για τον Καρκίνο. Πρέπει να γνωρίζετε ότι δεν είναι ζήτημα μόνο του Υπουργείου Υγείας, αλλά εμπλέκονται και άλλα Υπουργεία, καθώς αφορά φορολογικά, στεγαστικά και εργασιακά ζητήματα. Έχω δεσμευτεί δημόσια ότι θα αναλάβω την πρωτοβουλία να συγκαλέσουμε, το επόμενο διάστημα, την 1η Διυπουργική συνάντηση υπό τον Πρωθυπουργό με όλους τους φορείς για την σύνταξη του Εθνικού Σχεδίου για τον Καρκίνο.
Τέλος, να αναφέρω ότι το Υπουργείο Υγείας υλοποιεί εδώ και καιρό το πρόγραμμα «Σπύρος Δοξιάδης», το μεγαλύτερο πρόγραμμα προληπτικών εξετάσεων που έχει γίνει ποτέ στην Ελλάδα.
Υπάρχει κάποια εθνική στρατηγική ή νέο πρόγραμμα πρόληψης και έγκαιρης διάγνωσης που σχεδιάζεται;
Μέσω των Κινητών Μονάδων Υγείας (ΚΟΜΥ) φτάνουμε μέχρι το τελευταίο χωριό της Ελλάδος. Οι ΚΟΜΥ δεν περιορίζονται μόνο στην πρόληψη, αλλά εντοπίζουν κρίσιμα περιστατικά και σώζουν ζωές.
Αποτελούνται από 250 κλιμάκια τα οποία έχουν γιατρό, νοσηλευτές και επισκέπτες υγείας, ενώ θα προστεθούν και κάποιες ειδικότητες ακόμα όπως για παράδειγμα ψυχολόγοι, κοινωνικοί λειτουργοί, και φυσικοθεραπευτές. Οι Κινητές Ομάδες Υγείας σταδιακά θα φτάσουν παντού, σε όλες τις απομακρυσμένες και δυσπρόσιτες περιοχές της χώρας μας. Είναι αυτονόητη υποχρέωση του κράτους οι πολίτες να αισθάνονται ασφαλείς και να έχουν καλή ποιότητα ζωής.
Πώς θα διασφαλίσετε την πρόσβαση όλων των πολιτών σε σύγχρονες θεραπείες και διαγνωστικά μέσα, ειδικά στις απομακρυσμένες περιοχές;
Όπως προανέφερα, σκοπεύουμε να επεκτείνουμε το πρόγραμμα των Κινητών Ομάδων Υγείας σε όλη τη χώρα. Ταυτόχρονα ιδρύουμε και επτά Πανεπιστημιακά Κέντρα Υγείας, τα οποία θα λειτουργούν ως Σταθμοί Τηλεϊατρικής για την αποτελεσματική παρακολούθηση και αντιμετώπιση ιατρικών περιστατικών σε νησιά και απομακρυσμένες περιοχές.
Τι μέτρα λαμβάνονται για την ενίσχυση της ογκολογικής έρευνας στην Ελλάδα;
Η Ελλάδα βρίσκεται στον μέσο όρο της Ευρώπης αλλά προσπαθούμε να το βελτιώσουμε ακόμα περισσότερο και να έχουμε ταχύτερη πρόσβαση στις καινοτόμες θεραπείες. Ξέρετε είναι ένα μεγάλο στοίχημα για όλους τους επιστήμονες αυτό.
Οι καινοτόμες θεραπείες ευτυχώς παράγονται με μεγάλη ταχύτητα. Αυτό όμως σημαίνει και μεγάλο κόστος. Άρα πρέπει να βρεις μια χρυσή τομή εκεί: πως θα μπορέσεις να δώσεις το κατάλληλο φάρμακο στον κατάλληλο ασθενή στην κατάλληλη τιμή. Είναι μια εξίσωση, όχι πάντα εύκολη στη λύση της. Μέχρι στιγμής πάμε καλά, οι μεγάλες προκλήσεις σε αυτό είναι μπροστά μας.
