Η πρόταση της κυβέρνησης της Ελλάδα για την ανταλλαγή του ελληνικού κρατικού χρέους που διακρατεί ο επίσημος τομέας στα κράτη μέλη της ευρωζώνης με ομόλογα τα τοκοχρεολύσια των οποίων θα συνδέονται με τον ρυθμό οικονομικής ανάπτυξης της χώρας αντιμετωπίστηκε με έντονες επιφυλάξεις και ψυχρότητα από Ευρωπαίους αξιωματούχους οι οποίοι ερωτήθηκαν σχετικά από το πρακτορείο ειδήσεων Ρόιτερς.

Την ιδέα αυτή πρότεινε χθες ο νέος υπουργός Οικονομικών της Ελλάδας Γιάνης Βαρουφάκης, αναφερόμενος ιδίως στα ελληνικά κρατικά αξιόγραφα τα οποία έχει στο χαρτοφυλάκιό της η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και σε μέρος των οφειλών προς άλλα κράτη μέλη της ευρωζώνης — πιο συγκεκριμένα, δάνεια που έχουν συναφθεί διμερώς και ανέρχονται συνολικά σε 53 δισεκ. ευρώ.

Παραμένει ασαφές εάν η πρόταση αυτή σημαίνει πως εγκαταλείπεται το αίτημα για τη διαγραφή μέρους του χρέους της Ελλάδας. Μια πηγή επισήμανε ότι το αίτημα για «κούρεμα» του χρέους δεν προβάλλεται πλέον.

Μολαταύτα αξιωματούχοι της ευρωζώνης υποδέχθηκαν με ψυχρότητα την ελληνική πρόταση.

«Χρειαζόμαστε περισσότερες λεπτομέρειες. Αλλά οι πρώτες αντιδράσεις είναι μάλλον επιφυλακτικές. Υπάρχει ανησυχία πως πρόκειται απλά για ένα νέο κόλπο με στόχο να γίνει κούρεμα», δήλωσε ένας Ευρωπαίος αξιωματούχος.

Σύμφωνα με Ευρωπαίους αξιωματούχους, δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή καμιά διάθεση στην ευρωζώνη να εξεταστεί το ενδεχόμενο αναδιάρθρωσης του τμήματος του ελληνικού χρέους που διακρατούν τα κράτη μέλη της ευρωζώνης και ανέρχεται σε €195 δισεκατομμύρια.

Η ΕΚΤ και οι 19 κεντρικές τράπεζες των κρατών μελών της ευρωζώνης διακρατούν ελληνικά αξιόγραφα αξίας που υπολογίζεται σε άλλα περίπου €50 δισεκατομμύρια.

«Ο Βαρουφάκης είναι ευφυής, αλλά υποτιμά τα προβλήματα» που εγείρει η πρόταση αυτή, ενώ υπερτιμά τα περιθώρια «παρέκκλισης από τους νομικούς κανόνες που ισχύουν για την ΕΚΤ και τις κυβερνήσεις της ευρωζώνης», υποστήριξε ένας δεύτερος Ευρωπαίος αξιωματούχος. Εξάλλου πέραν των νομικών ζητημάτων, η πρόταση ανταλλαγής των ομολόγων εγείρει επίσης πρακτικά προβλήματα.

Παρότι «δεν έχουμε τις λεπτομέρειες που θα χρειαζόμασταν για να αξιολογήσουμε την ιδέα σωστά, δεν βλέπω να υπάρχει πολλή όρεξη για αυτό, ενώ πιθανόν (θα υπάρξουν) αξιοσημείωτες πρακτικές δυσκολίες», είπε ένας τρίτος Ευρωπαίος αξιωματούχος.

«Καταρχήν ποιο θα ήταν το όριο του ρυθμού ανάπτυξης που θα καθοριζόταν στα ομόλογα που θα είναι συνδεδεμένα με αυτόν; Θα τα βασίζαμε σε προβλέψεις —μάλλον όχι—, ή σε πραγματικά δεδομένα; Και τι θα συμβεί εάν τα μεγέθη αναθεωρηθούν, όπως μπορεί να συμβεί;»

Σε ένα δελτίο του, το γερμανικό ινστιτούτο μελετών DIW τάχθηκε υπέρ των ομολόγων που θα συνδέονται με την ανάπτυξη καθώς θεωρεί ότι θα μειώσει τον κίνδυνο η Αθήνα να κηρύξει πτώχευση, θα σταθεροποιήσει τον λόγο χρέους ακόμη κι αν η ανάπτυξη είναι μικρή, θα δώσει ένα κίνητρο για την εφαρμογή μεταρρυθμίσεων και, σε περίπτωση που η ανάπτυξη επιταχυνθεί, οι πιστωτές θα αρχίσουν να δέχονται χρήματα με ταχύτερους ρυθμούς.

Αλλά αξιωματούχοι της ευρωζώνης επισήμαναν ότι η ΕΚΤ δεν μοιάζει ιδιαίτερα πιθανό να συμφωνήσει να ανταλλάξει τα ελληνικά ομόλογα που διακρατεί με ομόλογα συνδεδεμένα με την ανάπτυξη ή τα λεγόμενα αέναα ομόλογα (perpetual bonds, μη εξαγοράσιμες ομολογίες, χωρίς ημερομηνία λήξης, που πληρώνουν διαρκώς σχετικά υψηλό τόκο), και ότι οι όροι του δανεισμού που έχει εξασφαλίσει η Ελλάδα από τον ΕΤΧΣ δύσκολα θα μπορούσαν να βελτιωθούν.

«Η ενστικτώδης αντίδρασή μου είναι όχι», ανέφερε ένας τέταρτος αξιωματούχος. Για ποιο λόγο να αρχίσει μια τόσο περίπλοκη διαδικασία «αν τα κόστη είναι ήδη όσο πιο χαμηλά γίνεται; Είναι πολύ ενοχλητικό, αν αυτό είναι το καλύτερο σχέδιο που μπορεί να προτείνει η κυβέρνηση της Ελλάδας», έκρινε ο ίδιος.