Η ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου μπορεί να αποτελεί μία από τις πιο διάσημες εορτές και να εορτάζεται στις 14 Φεβρουαρίου από εκατομμύρια ερωτευμένους σε όλο τον κόσμο, όμως υπάρχουν ελάχιστα στοιχεία για την προέλευση της. Έτσι, κάθε χρόνο κυκλοφορούν ανήμερα της γιορτής, οι πιο διαδεδομένοι μύθοι που αναφέρονται στον Άγιο Βαλεντίνο της ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας και στις παραδόσεις των Ρωμαίων.
Οι New York Times λοιπόν, προσπαθούν από τον 19ο αιώνα να εντοπίσουν την προέλευση της συγκεκριμένης γιορτής, με την πρώτη σοβαρή προσπάθεια να πραγματοποιείται το 1853, με το αμερικανικό δημοσίευμα να αναφέρει για τη γιορτή πως είναι «ένα από εκείνα τα μυστηριώδη ιστορικά ή αρχαιολογικά προβλήματα που είναι καταδικασμένα να μην λυθούν ποτέ».
Εντούτοις, μετά από δύο αιώνες διάφοροι ειδικοί υποστηρίζουν ότι έχουν την απάντηση, στο ερώτημα πώς προέκυψε να υπάρχει γιορτή για τους ερωτευμένους.
Αρχαία Ρώμη
Για την προέλευση της ημέρας του Αγίου Βαλεντίνου υπάρχουν δύο διαδεδομένες θεωρίες που πηγάζουν από τη ρωμαϊκή παράδοση.
Η πρώτη αναφέρει ότι η γιορτή πηγάζει από τα Λουπερκάλια, που γιορταζόταν από τους Ρωμαίους για αιώνες στα μέσα Φεβρουαρίου. Οι άνδρες φορούσαν τομάρια από ζώα και κυκλοφορούσαν ημίγυμνοι στην πόλη, ενώ μαστίγωναν όσες γυναίκες έβρισκαν, για να τους μεταδώσουν τη γονιμότητα. Παράλληλα, διάλεγαν μια γυναίκα με την οποία γίνονταν ζευγάρι κατά τη διάρκεια των εορτασμών.
Τα πρώτα χρόνια αποτελούσε μια γιορτή των βοσκών και είχε θρησκευτικό χαρακτήρα με θυσίες ζώων. Με την ανάπτυξη της Ρώμης όμως, έγινε έντονη η παρουσία του αλκοόλ, των οργίων και της ελεύθερης ερωτικής επαφής. Έτσι, απαγορεύτηκε το 494 μ.Χ. από τον Πάπα, αλλά επειδή συνεχίζονταν να εορτάζεται, όλα τα παγανιστικά στοιχεία αντικαταστάθηκαν από χριστιανικά. Με την πάροδο των αιώνων λοιπόν, εικάζεται ότι εφόσον αφαιρέθηκε το σεξ και η διασκέδαση από τη συγκεκριμένη γιορτή, έμεινε μόνο ο έρωτας, οπότε έγινε η γιορτή των ερωτευμένων.
Εντούτοις, η δεύτερη θεωρία κυκλοφορεί από το 1965 και αναφέρεται για πρώτη φορά σε δημοσίευμα του The Boston Globe, όπου σημειώνει ότι ο Άγιος Βαλεντίνος ήταν ένας 20χρονος Ρωμαίος, που συνελήφθη αφού αψήφησε την εντολή του αυτοκράτορα Κλαύδιου που απαγόρευε στους λεγεωνάριους να παντρευτούν πριν τελειώσει η θητεία τους.
Στη συνέχεια αποκεφαλίστηκε με εντολή του αυτοκράτορα κι έκτοτε, οι στρατιώτες αποφάσισαν να γιορτάσουν τον θάνατο του, τραβώντας ονόματα γυναικών από μια τεφροδόχο, με τις οποίες γίνονταν ζευγάρι. «Αυτό το έθιμο παρέμεινε για πολλά χρόνια και τελικά βρήκε το δρόμο του στη Γερμανία και την Αγγλία», αναφέρει το The Globe.
Ρομαντισμός και επιθυμία για σεξ
Ο καθηγητής Αγγλικών στο Πανεπιστήμιο του Κάνσας, Jack B. Oruch, μελέτησε διεξοδικά όλα τα διαθέσιμα στοιχεία για τον Άγιο Βαλεντίνο και το 1981 καταλήγει στο συμπέρασμα, πως είναι μια φανταστική γιορτή, που προέρχεται από τον ρομαντισμό του 19ου αιώνα και την ανάγκη των ανθρώπων να αντισταθούν στις επιπτώσεις του Μεσαίωνα.
Σύμφωνα με τον ίδιο, όλα ξεκίνησαν από τον Βρετανό ποιητή Geoffrey Chaucer που έγραψε τα ποιήματα «Parlement of Foules» και «The Complaint of Mars» στα τέλη του 14ου αιώνα. Όπως έχει εξηγήσει, η γιορτή τοποθετείται στις 14 Φεβρουαρίου, επειδή τον 14ο αιώνα οι Βρετανοί θεώρησαν ότι τότε ξεκίνησε η άνοιξη, με τα ζώα να ζευγαρώνουν και τα φυτά να ανθίζουν. Παράλληλα, το όνομα Βαλεντίνος εκείνη την εποχή, ήταν ιδιαίτερα ελκυστικό και λιγότερο συντηρητικό, πόσο μάλλον για Άγιο, όταν τα τότε ονόματα ήταν παραδείγματος χάριν Αγία Σχολαστική και Αγία Αυστρεμπέρθα.
Επίσης, η Helen Fisher, ανθρωπολόγος του Πανεπιστημίου Rutgers που μελετά την εξέλιξη της ανθρώπινης σεξουαλικότητας, πηγαίνει ένα βήμα παραπέρα και θεωρεί ότι ο Άγιος Βαλεντίνος καθιερώθηκε ως μια φυσική ανάγκη.
Όπως εξηγεί, οι άνθρωποι έχουν έμφυτη την ανάγκη για σεξουαλική επαφή, πόσο μάλλον όταν συνοδεύεται και από συναίσθημα, οπότε είναι λογικό να υπάρχει μια γιορτή, που εκφράζει αυτή την ανάγκη. Εξάλλου, όλες οι γιορτές σχετίζονται με ανθρώπινες ανάγκες και θέλω.
Παράλληλα, σημειώνει ότι η αγορά που έχει σχηματιστεί γύρω από τη γιορτή των ερωτευμένων, δεν αφήνει περιθώρια υπαναχώρησης. Χαρακτηριστικά, στις ΗΠΑ ξοδεύονται μόνο σε αυτή τη γιορτή 23,9 δισεκατομμύρια δολάρια, με τον μέσο πολίτη να δίνει 192,80 δολάρια.
Μέχρι στιγμής, μπορεί να μην έχουν εξακριβωθεί οι ρίζες της γιορτής του Αγίου Βαλεντίνου, όμως οι επιστήμονες καταλήγουν στο συμπέρασμα, πως η έμφυτη ανάγκη του ανθρώπου για έρωτα, θα έβρισκε διέξοδο να εκφραστεί, ούτως ή άλλως.
