Ο πάπας Φραγκίσκος επέκρινε τον αχαλίνωτο καπιταλισμό χαρακτηρίζοντάς τον μια «νέα τυραννία» κι εκλιπάρησε τους ηγέτες των ισχυρότερων χωρών του κόσμου να καταπολεμήσουν την φτώχεια και την μεγεθυνόμενη ανισότητα σε ένα έγγραφο που δόθηκε στην δημοσιότητα σήμερα, στο οποίο επαναλαμβάνει παράλληλα την έκκλησή του να υπάρξει ανανέωση στην ρωμαιοκαθολική εκκλησία.
Το έγγραφο αυτό, έκτασης 84 σελίδων, το οποίο αποκαλείται «αποστολική παρότρυνση», είναι το πρώτο μείζον έργο του που έχει γράψει μόνος του αφότου ανέλαβε πάπας και καθιστά επίσημη άποψη της ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας απόψεις που είχε εκφέρει ως σήμερα ο νέος προκαθήμενός της μόνο σε προφορικά κηρύγματα και δημόσιες τοποθετήσεις του αφότου ανέλαβε τα καθήκοντά του τον Μάρτιο.
Ο Φραγκίσκος, ο πρώτος μη ευρωπαίος ποντίφικας τα τελευταία 1.300 χρόνια, συνέχισε και κλιμάκωσε στο κείμενο αυτό τις επικρίσεις του εναντίον του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος, καταγγέλλοντας την «ειδωλολατρία του χρήματος» και καλώντας τους πολιτικούς να «επιτεθούν στις δομικές αιτίες της ανισότητας» και να προσπαθήσουν να προσφέρουν αξιοπρεπή δουλειά, περίθαλψη κι εκπαίδευση σε όλους.
Κάλεσε ακόμη τους πλούσιους να μοιραστούν τα υπάρχοντά τους. «Όπως η εντολή “ου φονεύσεις” έθετε ένα ξεκάθαρο όριο ώστε να προστατεύεται η ανθρώπινη ζωή, σήμερα θα πρέπει να πούμε κατά τον ίδιο τρόπο “όχι” σε μια οικονομία αποκλεισμών και ανισοτήτων. Μια τέτοια οικονομία σκοτώνει», έγραψε ο Φραγκίσκος στο κείμενο.
«Πώς μπορεί να μην είναι είδηση όταν ένας ηλικιωμένος άστεγος πεθαίνει από την έκθεση στα στοιχεία της φύσης αλλά να είναι είδηση όταν το χρηματιστήριο πέφτει δύο μονάδες;», πρόσθεσε.
Σύμφωνα με τον προκαθήμενο της ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας η ανανέωση του θεσμού αυτού δεν μπορεί να αναβάλλεται άλλο και πρόσθεσε ότι το Βατικανό και η ιεραρχία πρέπει να «ακούσει το μήνυμα».
«Προτιμώ μια εκκλησία μωλωπισμένη, πληγωμένη, βρώμικη επειδή ήταν έξω στους δρόμους από μια εκκλησία που είναι ανθυγιεινή διότι παρέμεινε περιορισμένη και προσκολλημένη στην ιδέα της δικής της ασφάλειας», έγραψε ο λατινοαμερικάνος πάπας στο κείμενο Εvangelii Gaudium («Η Χαρά του Ευαγγελίου»), το οποίο ένας Ιταλός θεολόγος χαρακτήρισε το «μανιφέστο του Φραγκίσκου» κι ένας αναλυτής ειδικευμένος σε θέματα του Βατικανού είπε ότι θεωρεί την «Μεγάλη Χάρτα για την μεταρρύθμιση της Εκκλησίας».
Με τον απλό τρόπο έκφρασής του, που διαφέρει από το αποστασιοποιημένο και ακαδημαϊκό ύφος των προκατόχων του, ο Φραγκίσκος τονίζει πως «το χρήμα πρέπει να χρησιμεύει, όχι να διαφεντεύει».
Καλεί ακόμη την ρωμαιοκαθολική εκκλησία να δραστηριοποιηθεί «για την υπεράσπιση των ασθενέστερων» και «των παιδιών που θα γεννηθούν», να τηρήσει «μια στάση υπεράσπισης κάθε ανθρώπινου δικαιώματος».
«Ο κίνδυνος της εποχής μας, με την συνεχή και καταπιεστική προσφορά καταναλωτικών αγαθών, είναι μια ατομικιστική λύπη, η οποία γεννάται από καρδιές φιλάργυρες, που βολεύονται εύκολα, η άρρωστη αναζήτηση της επιφανειακής ευχαρίστησης».