Οι Ουκρανοί έδωσαν λευκή επιταγή στον νέο τους πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, καθώς το κόμμα του απέσπασε μόνο του την απόλυτη πλειοψηφία στο κοινοβούλιο στις πρόωρες βουλευτικές εκλογές που διεξήχθησαν Κυριακή, σύμφωνα με τις στατιστικές προβολές ουκρανικών μέσων ενημέρωσης.
Τρεις μήνες μετά τη θριαμβευτική εκλογή του πρώην ηθοποιού και νεόκοπου πολιτικού στην προεδρία, με τη δέσμευση να «σπάσει το σύστημα», το κόμμα του κέρδισε ένα πρωτοφανές ποσοστό που του επιτρέπει να σχηματίσει κυβέρνηση και να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις στη χώρα που δοκιμάζεται από την ένοπλη σύγκρουση με τους φιλορώσους αυτονομιστές και από σοβαρές οικονομικές δυσκολίες.
Το φιλοδυτικό κόμμα Υπηρέτης του Λαού, που πήρε το όνομά του από την ομώνυμη τηλεοπτική σειρά στην οποία ο Ζελένσκι υποδυόταν έναν πρόεδρο, έλαβε ποσοστό 42,4%, σύμφωνα με τα αποτελέσματα που έδωσε στη δημοσιότητα η εκλογική επιτροπή μετά την καταμέτρηση σχεδόν των μισών ψηφοδελτίων.
Σύμφωνα με τις προβολές ουκρανικών μέσων ενημέρωσης, αυτή η επίδοση σε εθνικό επίπεδο, συνδυασμένη με τοπικές ψηφοφορίες, του επιτρέπει να εξασφαλίσει τουλάχιστον 226 έδρες από τις 450 συνολικά του κοινοβουλίου. Το κόμμα του προέδρου ίσως κερδίζει περισσότερες από 240 έδρες.
Θα είναι η πρώτη φορά που ένα κόμμα εξασφαλίζει μια τέτοια πλειοψηφία στις βουλευτικές εκλογές μετά την ανεξαρτησία αυτής της πρώην σοβιετικής δημοκρατίας που βρίσκεται στις πύλες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Άλλα τέσσερα κόμματα, από τα οποία ένα υποστηρίζεται ανοιχτά από το Κρεμλίνο, αναμένεται να εισέλθουν στο κοινοβούλιο καθώς εξασφαλίζουν το απαιτούμενο όριο του 5%, σύμφωνα με τα αποτελέσματα. Είναι οι φιλορώσοι της Πλατφόρμας της αντιπολίτευσης (11,5%) και ακολουθούν τρία φιλοδυτικά κόμματα: Ευρωπαϊκή Αλληλεγγύη του πρώην προέδρου Πέτρο Ποροσένκο (8,9%), το κόμμα της πρώην πρωθυπουργού Γιούλιας Τιμοσένκο (7,6%) και το κόμμα Φωνή, που ίδρυσε μόλις τον Μάιο ο ροκ σταρ Σβιατοσλάβ Βακάρτσουκ (6,3%).
Από τις 450 έδρες του κοινοβουλίου, 26 δεν θα καλυφθούν στην Κριμαία — την ουκρανική χερσόνησο που προσαρτήθηκε το 2014 στη Ρωσική Ομοσπονδία– και στα εδάφη που ελέγχονται από τους αυτονομιστές.
Τέλος στον πόλεμο
Από τα κεντρικά γραφεία του κόμματός του, ο Ζελένσκι όρισε χθες βράδυ ως «κύριες προτεραιότητες» το τέλος του πολέμου με τους φιλορώσους αυτονομιστές στην ανατολική Ουκρανία που μετρά 13.000 νεκρούς μέσα σε πέντε χρόνια, όπως και την καταπολέμηση της διαφθοράς.
«Δεν θα απογοητεύσουμε τους Ουκρανούς», δήλωσε.
Χωρίς κοινοβουλευτική πλειοψηφία, ο Ζελένσκι δεν μπορούσε να επιλέξει πρωθυπουργό ούτε να προχωρήσει σε πραγματικές μεταρρυθμίσεις.
Ο Ζελένσκι δήλωσε επίσης ότι έχει ήδη «διάφορες υποψηφιότητες» για τον πρωθυπουργικό θώκο, υπογραμμίζοντας ότι ο αρχηγός της κυβέρνησης πρέπει να είναι ένα «νέο πρόσωπο», «ένας ειδικός στην οικονομία».
Η νίκη του και η νίκη του κόμματός του απηχούν την απογοήτευση των Ουκρανών από τις ελίτ της χώρας που χαρακτηρίζονται διεφθαρμένες και ανίκανες να θέσουν τέλος στον πόλεμο στην ανατολική Ουκρανία και να βελτιώσουν το επίπεδο διαβίωσης στη χώρα που έχει σχεδόν το μέγεθος της Γαλλίας και είναι μια από τις φτωχότερες της Ευρώπης.
Η είσοδος στο κοινοβούλιο του κόμματος Φωνή σηματοδοτεί επίσης μια μείζονα ανανέωση στην ουκρανική πολιτική τάξη, που έγινε στόχος της ιδιαίτερα έντονης δυσπιστίας των πολιτών παρά την αλλαγή στην οποία είχε οδηγήσει η φιλοδυτική εξέγερση στην πλατεία Μαϊντάν, που προκάλεσε πριν από πέντε χρόνια την αποπομπή μιας φιλορωσικής κυβέρνησης.
Τα κόμματα Υπηρέτης του Λαού και Φωνή παρουσιάζονται ως αντιπροσωπευτικά μιας νέας γενιάς και προέταξαν στα ψηφοδέλτια τους νεόκοπους υποψηφίους, ηλικίας 37 ετών κατά μέσο όρο.
Χάρη στη μαζική παρουσία νεαρής ηλικίας υποψηφίων, άπειρων πολιτικά, το ουκρανικό κοινοβούλιο θα συγκροτείται στην ευρεία πλειοψηφία του από νέα πρόσωπα, κάτι που αποτελεί καμπή για την πρώην σοβιετική δημοκρατία, στο πολιτικό τοπίο της οποίας κυριαρχούσαν έως τώρα οι ελίτ που είχαν μεγαλώσει στην ΕΣΣΔ.
«Οι πολίτες ψήφισαν υπέρ της αλλαγής και είμαστε ευτυχείς που μετέχουμε σε αυτό», δήλωσε ο Βακάρτσουκ μετά την ανακοίνωση των εκτιμήσεων. «Το κόμμα Φωνή μπαίνει στο κοινοβούλιο για να αλλάξει τους κανόνες στην πολιτική… Για εμάς, το βασικό είναι ότι η Ουκρανία προσεγγίζει την Ευρώπη, εντάσσεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στο ΝΑΤΟ».