Πρόκειται για ένα παρθένο έδαφος. Οι «θησαυροί» και οι πόροι της Σελήνης ούτε έχουν ακόμη αξιοποιηθεί, αλλά ούτε και έχουν περάσει υπό τον έλεγχο κάποιας εκ των υπεδυνάμεων, που έχουν επιδοθεί σε μια νέα διαστημική κούρσα. Το νέο βασικό πεδίο ανταγωνισμού – όπως μαρτυρούν οι αποστολές – είναι ο νότιος πόλος της Σελήνης και το πολύτιμο «έπαθλο» αυτής της κούρσας είναι το νερό.
Η επιχείρηση της Ρωσίας για την αποστολή του διαστημικού ανιχνευτικού σκάφους Luna – 25, του πρώτου που έστειλε η χώρα στη Σελήνη τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες, απέτυχε, καθώς συνετρίβη έπειτα από περιστροφή σε ανεξέλεγκτη τροχιά. Αντίθετα η Ινδία πανηγύρισε μια ιστορική στιγμή. Ο ινδικός πύραυλος Chandrayaan-3 προσεληνώθηκε με επιτυχία στον Νότιο Πόλο της Σελήνης και η Ινδία εισήλθε στην κλειστή λέσχη των μεγάλων διαστημικών δυνάμεων.
Η περιεκτικότητα σε νερό στο ανώτερο στρώμα της επιφάνειας του νότιου πόλου της Σελήνης δεν ξεπερνά το 5% και μάλιστα μόνο στις περιοχές που χαρακτηρίζονται «πιο πλούσιες». Η μέση περιεκτικότητα είναι χαμηλότερη και οι περιοχές με νερό είναι άνισα κατανεμημένες. Τα δεδομένα αυτά θέτουν μεγάλες προκλήσεις για το μέλλον και κυρίως για την εύρεση τρόπων αξιοποίησης του νερού για την δημιουργία κρίσιμων παράγωγων για τις πρώτες αποικίες στη Σελήνη, όπως το καύσιμο υδρογόνο ή το οξυγόνο ή το πόσιμο νερό.
Της κούρσας για την αποικισμό στην σελήνη ηγούνται οι ΗΠΑ και ακολουθεί η Κίνα. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, που έχουν συμμάχους και αρκετούς ιδιώτες μεγιστάνες της τεχνολογίας, ετοιμάζουν τις επόμενες επανδρωμένες αποστολές στη Σελήνη. Στην αποστολή Artemis 2, η οποία έχει προγραμματιστεί για τα τέλη του 2024, θα συμμετέχουν τρεις Αμερικανοί αστροναύτες και ένας Καναδός. Η επόμενη αποστολή, η Artemis 3, έχει σχεδιαστεί για τον Δεκέμβριο του 2025 και εάν στεφθεί επιτυχία, εκτός των άλλων, θα γράψει ιστορία καθώς θα πατήσουν στο φεγγάρι η πρώτη γυναίκα και ο πρώτος μαύρος αστροναύτης. Προορισμός είναι και πάλι ο νότιος πόλος.
Το 2024, θα προηγηθούν οι μη επανδρωμένες αποστολές της NASA, που θα ανοίξουν το δρόμο για τους αστροναύτες, με στόχο να προετοιμάσουν το έδαφος για την πρώτη ανθρώπινη βάση στο νότιο πόλο της Σελήνης. Αν το σχέδιο υλοποιηθεί θα αποτελέσει την απαρχή των πρώτων δημόσιων και ιδιωτικών έργων για την εκμετάλλευση του νερού και των πολύτιμων ορυκτών της Σελήνης, που μπορούν να εξορυχθούν για την ανάπτυξη των αποικιών, αλλά και για χρήση στην παραγωγή σημαντικών προϊόντων τεχνολογίας, όπως τα κινητά και οι υπολογιστές. Επίσης οι σεληνιακές βάσεις θα τοποθετηθούν σε σημεία για να διευκολύνουν και τις μελλοντικές αποστολές στον Άρη, διάρκειας ενός έτους.
Εξίσου μεγαλόπνοα είναι και τα σχέδια της Κίνας, η οποία ετοιμάζεται να στείλει ανθρώπους στη Σελήνη έως το 2030. Ο Ζανγκ Χαϊλιάν, αναπληρωτής επικεφαλής μηχανικός του κινεζικού προγράμματος επανδρωμένων διαστημικών πτήσεων, έχει δηλώσει πως στόχος του Πεκίνου είναι με αυτές τις αποστολές «να μελετηθεί η κατασκευή ενός σεληνιακού ερευνητικού και πειραματικού σταθμού» Ο Ζανγκ αποκάλυψε ότι για να ολοκληρώσουν αυτό το έργο, Κινέζοι ερευνητές αναπτύσσουν νέο εξοπλισμό, συμπεριλαμβανομένου του οχήματος εκτόξευσης Long March 10, ενός επανδρωμένου διαστημικού σκάφους νέας γενιάς, ενός σεληνιακού προσεδάφισης και ενός επανδρωμένου σεληνιακού ρόβερ.
Ο επικεφαλής της NASA, Μπιλ Νέλσον, παραδέχεται πως σε αυτή τη διαστημική κούρσα ο βασικός αντίπαλος των ΗΠΑ είναι η Κίνα. «Δεν θέλω η Κίνα να στείλει πρώτη ανθρώπους στο νότιο πόλο της Σελήνης και μετά να πει: “είναι δικός μας μείνετε εκτός”», δήλωσε ο Νέλσον. Όπως έχει τονίσει, οι ΗΠΑ δεν θα πρέπει να χάσουν από την Κίνα την κούρσα για την «κατάκτηση» της Σελήνης, καθώς το Πεκίνο θα μπορούσε να διεκδικήσει ως δικές του ολόκληρες περιοχές.
Επί της ουσίας οι ΗΠΑ μέσω των αποστολών Artemis φαίνεται πως επιθυμούν αυτόν τον ρόλο για τον εαυτό τους. Ίσως δεν το λένε ακριβώς έτσι, αλλά ως ένας «διαιτητής» ενός παγκόσμιου αγώνα για τους «θησαυρούς» της Σελήνης, που θα παρακολουθεί ποιος και υπό ποιους όρους θα έχει πρόσβαση, αλλά και εάν τηρούνται τα συμφωνηθέντα. Σημειώνεται πως μέχρι στιγμής 28 χώρες έχουν υπογράψει σχετικές συμφωνίες.
«Υπάρχουν ορισμένα μέταλλα που μπορεί να είμαστε σε θέση να εξάγουμε σε διάφορα μέρη του φεγγαριού. Ίσως να χρειαστεί να αρχίσουμε να κατασκευάζουμε με αυτά εάν πρόκειται να εποικήσουμε στο φεγγάρι», είχε αναφέρει στο παρελθόν στο Bloomberg ο Ματ Ντινς της NASA. «Είναι γεγονός πως βρισκόμαστε σε μια νέα διαστημική κούρσα», είπε, ενώ από την πλευρά της η αντιστράτηγος της αμερικανικής Διοίκησης Διαστήματος, Νίνα Αρμάνιο, παραδέχτηκε πως η Κίνα θα μπορούσε κάλλιστα να προλάβει ακόμη και να ξεπεράσει τις ΗΠΑ. «Αυτό είναι σίγουρο», ανέφερε υπογραμμίζοντας πως «η πρόοδος που έχει σημειώσει η Κίνα είναι εκπληκτική και εκπληκτικά γρήγορη».
Ο Mikhail Marov, βετεράνος Ρώσος επιστήμονας, ειδικός στην εξερεύνηση του ηλιακού συστήματος, έγραψε σε ένα ειδικό τεύχος του περιοδικού Astronomical Bulletin αφιερωμένο στο Luna-25, την τελευταία ρωσική αποστολή που τελικά απέτυχε παταγωδώς, οδηγώντας τον μάλιστα στο νοσοκομείο: «Πριν από εκατόν δώδεκα χρόνια, το 1911, ξεκίνησε η μελέτη του νότιου πόλου της Γης», έγραψε σε ένα ειδικό τεύχος του περιοδικού Astronomical Bulletin αφιερωμένο στο Luna-25, τη τελευταία ρωσική αποστολή που τελικά απέτυχε.
«Μισό αιώνα αργότερα, η Ανταρκτική φιλοξενεί αρκετές χιλιάδες ανθρώπους από σχεδόν 30 χώρες, οι οποίοι πραγματοποιούν συνεχώς μεγάλης κλίμακας επιστημονική έρευνα εκεί. Στη σύγχρονη εποχή, η αρχή της ανάπτυξης του νότιου πόλου της Σελήνης μπορεί να γίνει ανάλογο αυτής της διαδικασίας».
