Κάθε εποχή διαθέτει τις δικές της ελίτ, οι οποίες κρατούν τη μοίρα του κόσμου στα χέρια τους. Ήταν τα μεγάλα εργοστάσια και οι βαρόνοι του πετρελαίου που κυριάρχησαν τον 19ο αιώνα, για να πάρουν τη σκυτάλη αργότερα οι τραπεζίτες και οι διαχειριστές των hedge funds.
Η νέα παγκόσμια ελίτ δεν έχει πλέον ως έδρα της τη Wall Street. Τα αρχηγεία της βρίσκονται σήμερα στη Σίλικον Βάλεϊ, λίγο νότια του Σαν Φρανσίσκο, όπου μπορεί κανείς να εντοπίσει όλους τους ηγέτες της ψηφιακής επανάστασης που βρίσκεται σε εξέλιξη. Είναι ιδρυτές και διευθύνοντες σύμβουλοι όπως ο Σεργκέι Μπριν της Google, ο Τιμ Κουκ της Apple και ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ του Facebook. Είναι ακόμη ο Τράβις Καλάνικ της διαδικτυακής υπηρεσίας μίσθωσης ταξί Uber, καθώς και ο συνιδρυτής της Airbnb Τζο Γκέμπια. Όλοι τους πλαισιώνονται από έναν στρατό προγραμματιστών, τεχνικών και μηχανικών που αναζητούν διαρκώς το προϊόν του μέλλοντος.
Το iPhone έκανε την εμφάνισή του λίγα μόλις χρόνια πριν, αλλά οι περισσότεροι από εμάς δεν θυμόμαστε καν πώς ήταν ο κόσμος πριν. Τα αυτοκίνητα χωρίς οδηγούς θεωρούνταν μια τρελή ιδέα, η οποία δεν εκπλήσσει πλέον κανέναν. Δεκάδες εταιρείες προσπαθούν να δουν πώς μπορούν να χρησιμοποιήσουν μη επανδρωμένα αεροσκάφη για μεταφορές, συλλογή δεδομένων και άλλους σκοπούς. Τεράστιοι στρατοί μηχανικών ψάχνουν να βρουν το Άγιο Δισκοπότηρο της τεχνητής νοημοσύνης.
Το φεστιβάλ Burning Man στη Νεβάδα αποτελεί πλέον σημείο αναφοράς για την ελίτ της Σίλικον Βάλεϊ
Βιώνουμε αναμφισβήτητα έναν κοινωνικό μετασχηματισμό που δεν φαίνεται να μπορεί να αποφευχθεί. Μια αλλαγή που μπορεί να συγκριθεί ίσως με τη βιομηχανοποίηση του 19ου αιώνα, αλλά που αυτή τη φορά κινείται με πολύ πιο γρήγορους ρυθμούς. Η ψηφιακή επανάσταση δεν αλλάζει απλώς τομείς της οικονομίας, αλλάζει τον τρόπο που σκεφτόμαστε και ζούμε. Μόνο που αυτή τη φορά, η μεταμόρφωση είναι διαφορετική… καθοδηγείται από λίγες εκατοντάδες ανθρώπων.
Οι νέοι «άρχοντες του κόσμου» διαφέρουν όμως από τους προκατόχους τους. Ο πρωταρχικός τους στόχος δεν είναι το χρήμα. Δεν θέλουν να καθορίσουν απλώς το τι καταναλώνουμε, αλλά το πώς το καταναλώνουμε. Δεν επιδιώκουν την κυριαρχία τους αποκλειστικά σε έναν οικονομικό τομέα, αλλά σε όλους. Η θρησκεία της Wall Street είναι το χρήμα. Η θρησκεία της Σίλικον Βάλεϊ καθοδηγείται από την πίστη σε ένα μήνυμα: ότι η τεχνολογία μπορεί να αλλάξει την ανθρωπότητα προς το καλύτερο. Ελπίζοντας να αναδιαμορφώσουν ριζικά τον κόσμο, οι κάτοικοι της Κοιλάδας του Πυριτίου πιστεύουν πως οι high-tech λύσεις τους θα προσφέρουν ένα καλύτερο μέλλον για την ανθρωπότητα.
Με την προϋπόθεση όμως ότι δεν θα υπάρξει εξωτερική παρέμβαση. Η ελίτ της Σίλικον Βάλεϊ δεν έχει ανάγκη από διαμορφωτές πολιτικής και θεωρεί αναχρονιστικά τα κανονιστικά πλαίσια. Το μήνυμά της φαίνεται να είναι: αν οι κοινωνικές αξίες, όπως η ιδιωτικότητα και η προστασία δεδομένων αποτελούν εμπόδιο, τότε θα πρέπει απλώς να αναπτυχθούν καινούργιες αξίες.
Στα χρόνια που ακολουθούν, το πλαίσιο λειτουργίας του ψηφιακού μας μέλλοντος θα τεθεί επί τάπητος. Όσοι θέλουν να παίξουν έναν ρόλο στη διαμόρφωση αυτού του μέλλοντος πρέπει να καταλάβουν πώς λειτουργούν οι ηγέτες της Σίλικον Βάλεϊ, πώς βλέπουν τον κόσμο και τι ζητούν. Μέσω του γερμανικού περιοδικού Spiegel, τέσσερις πρωταγωνιστές της ψηφιακής ελίτ ανοίγουν ένα παράθυρο σε αυτόν τον καινούργιο κόσμο.
Ρέι Κούρτσβαϊλ, ο προφήτης
Ο 67χρονος διευθυντής μηχανικής της Google είναι ο εφευρέτης, μεταξύ άλλων, του CCD σκάνερ και της πρώτης συσκευής μετατροπής κειμένου σε ομιλία. Έχει αφιερώσει τη ζωή του στην τεχνολογία και λίγο καιρό πριν κατέληξε στο εξής συμπέρασμα: Το 2029 οι υπολογιστές θα μπορούν να κάνουν ό,τι και οι άνθρωποι, απλώς καλύτερα.
Καθημερινά, ο Κούρτσβαϊλ καταναλώνει καθημερινά 150 χάπια και κάνει ενέσεις βιταμινών και συμπληρωμάτων διατροφής, έχοντας ως στόχο να κρατηθεί όσο γίνεται στη ζωή για να προλάβει τις τεχνολογικές εξελίξεις που θα επιτρέψουν την επέκταση της ανθρώπινης ζωής στο άπειρο. Άλλωστε η Google και αρκετές ακόμη εταιρείες εργάζονται πάνω στην καταπολέμηση της γήρανσης και στην ανακάλυψη της θεραπείας για τον καρκίνο.
Οι προβλέψεις του Κούρτσβαϊλ για το μέλλον δεν είναι κάτι καινούργιο. Το 1990 προέβλεψε ότι οι υπολογιστές θα μπορέσουν να νικήσουν τον άνθρωπο στο σκάκι εντός οκτώ ετών. Αυτό συνέβη το 1997. Επέμενε ότι το ίντερνετ θα αλλάξει τον κόσμο όταν λίγες μόλις εκατοντάδες ακαδημαϊκοί θα έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο. Μίλησε για «διαδικτυακούς οδηγούς», που θα μπορούν να οδηγούν αυτοκίνητα, μια πρόβλεψη που έχει επαληθευτεί σήμερα.
Οι ιδέες του Κούρτσβαϊλ έγιναν συχνά δεκτές με ειρωνεία και χλευασμό. «Οι ιδέες μου δεν είναι πλέον ριζοσπαστικές», δηλώνει ο ίδιος στο γερμανικό περιοδικό Spiegel. «Είναι υπέροχο που όλο και περισσότεροι άνθρωποι μοιράζονται τη δική μου ιδέα για τον κόσμο».
Σεμπάστιαν Θραν, ο μηχανικός
Ο Γερμανός Σεμπάστιαν Θραν ηγείται του περίφημου εργαστηρίου Google X, από το οποίο έχουν προκύψει επιτεύγματα όπως τα ψηφιακά γυαλιά της Google, το αυτοκίνητο χωρίς οδηγό και οι φακοί επαφής που μετρούν τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα.
Ο Θραν δεν πιστεύει ότι οι μηχανές θα καταφέρουν ποτέ να αντικαταστήσουν εκ ολοκλήρου τον άνθρωπο. Θεωρεί όμως ότι θα πρέπει να αρχίζουμε να οργανώνουμε από τώρα τη διακυβέρνηση του μέλλοντος. «Ένα άτομο στο σωστό σύστημα είναι σήμερα εξίσου αποτελεσματικό με 100 ανθρώπους στο πρόσφατο παρελθόν», λέει. Ανησυχεί για τις επιπτώσεις αυτής της πραγματικότητας στην αγορά εργασίας, καθώς πιστεύει πως ένας ακόμη μεγαλύτερος αριθμός θέσεων εργασίας θα αντικατασταθεί από λογισμικό.
Παθιασμένος από νεαρή ηλικία με το μυαλό και την ανθρώπινη νοημοσύνη, αποφάσισε να εξειδικευτεί στη ρομποτική. «Όσοι προσπαθούν να φτιάξουν ένα ρομπότ αποκτούν μια τεράστια εκτίμηση για το μέγεθος της ανθρώπινης νοημοσύνης», δηλώνει. Ο 47χρονος Θραν έχει κατασκευάσει το καλύτερο ίσως ρομπότ του κόσμου: το αμάξι χωρίς οδηγό της Google.
Πριν από αρκετό καιρό, έφτιαξε μια λίστα με τους 20 τομείς στους οποίους θα μπορούσε να αλλάξει τη ζωή μας. Μια στο τόσο, ρίχνει μια ματιά στη λίστα και σκέφτεται τι θα πρέπει να κατασκευάσει. Στην κορυφή της λίστας του ήταν η επιθυμία του να βελτιώσει την ασφάλεια στις μετακινήσεις. «Κάθε χρόνο, 1,2 εκατομμύρια άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους λόγω λαθών στην οδήγηση», τονίζει.
Ο ίδιος δεν πιστεύει σε σχέδια, σε ακριβείς προβλέψεις για το πώς θα εξελιχθεί κάτι. «Πιστεύω σε φιλόδοξους στόχους, σε αποστολές», τονίζει στο γερμανικό περιοδικό. Για τον Θραν, «μόνο εκείνες οι εταιρείες που κινούνται διαρκώς και δεν σταματούν ποτέ να πειραματίζονται θα κερδίσουν στο τέλος. Αυτές που πέφτουν στην παγίδα παλιών επιχειρηματικών μοντέλων θα πεθάνουν». Οι πολιτική και οι διαμορφωτές της είναι συνεπώς οι μεγάλοι εχθροί, διότι επιβραδύνουν την πρόοδο. «Οι κανόνες φτιάχνονται για να καθιερώσουν την κυριαρχία των ήδη υπαρχουσών δομών», τονίζει και προσθέτει: «Εμείς προσπαθούμε να τους παρακάμψουμε».
Πίτερ Θίελ, ο ιδεολόγος
Ο συνιδρυτής της εταιρείας online πληρωμών PayPal Πίτερ Θίελ είναι ένα από τα πρόσωπα με τη μεγαλύτερη επιρροή στη Σίλικον Βάλεϊ. Η φιλοσοφία του, όπως και αρκετών ακόμη μελών της τεχνολογικής ελίτ, εδράζεται στην άποψη ότι για την επίτευξη της ευημερίας απαιτείται ο μεγαλύτερος βαθμός αυτονομίας και η μικρότερη δυνατή κυβερνητική παρέμβαση. Σύμφωνα με τον ίδιο, όλες οι Αρχές πρέπει να αντιμετωπίζονται σκωπτικά. Στον κόσμο αυτόν, υπάρχει ελάχιστος χώρος για ρυθμίσεις και κυβερνητική καθοδήγηση.
Πριν από μερικά χρόνια, ο Θίελ ίδρυσε ένα ίδρυμα που παρέχει ετησίως 100.000 δολάρια σε 20 άτομα κάτω των 20 ετών προκειμένου να εγκαταλείψουν τις σπουδές τους και να ξεκινήσουν τις δικές τους εταιρείες. Οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να εγκαταλείψουν το σχολείο για τουλάχιστον δύο χρόνια. Ο Θίελ πιστεύει πως η δημόσια εκπαίδευση είναι υπερεκτιμημένη και συχνά εμπόδιο στην πρόοδο. Πιστεύει ακόμη ότι οι άνθρωποι με καλές ιδέες θα πρέπει να τις εφαρμόζουν και να μην περιμένουν να τους πουν τι να κάνουν.
Το 2009 δημοσίευσε μια μελέτη με τον τίτλο «Η Εκπαίδευση ενός Φιλελεύθερου», στην οποία γράφει, μεταξύ άλλων: «Είμαστε σε έναν θανάσιμο αγώνα μεταξύ πολιτικής και τεχνολογίας».
Τζο Γκέμπια, ο κατακτητής
Η Airbnb είναι η εταιρεία που έχει αναλάβει να κάνει πράξη την επανάσταση στον τουρισμό, προκαλώντας τη ξενοδοχειακή βιομηχανία. Παρά τον ισχυρό ανταγωνισμό, η εταιρεία έχει καταφέρει να ανέβει στο πάνθεον των νέων ψηφιακών κατακτητών, με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται για την παλιά βιομηχανία. Η Airbnb προσφέρει διανυκτερεύσεις σε σπίτια ανθρώπων – κάποιες φορές ένα δωμάτιο, άλλες ολόκληρο το σπίτι. Η ζήτηση είναι τεράστια και η πρωτοβουλία αυτή φαίνεται να αλλάζει το πρόσωπο του παγκόσμιου τουρισμού.
«Έχουμε παρουσία σε 190 χώρες, 34.000 πόλεις και μόνο απόψε έχουν 400.000 επισκέπτες. Περίπου 277 διαμονές κλείνονται κάθε λεπτό», λέει χαμογελώντας.
Το όραμά του για το μέλλον επεκτείνεται πέρα από την προσφορά διαμονής σε ανθρώπους που ταξιδεύουν. Η εταιρεία επιθυμεί να μπορεί να προσφέρει παράλληλα εκδρομές, νοικιασμένα αυτοκίνητα, διατροφή και οτιδήποτε άλλο χρειάζεται ο ταξιδιώτης – όλα από μία πηγή και παντού στον πλανήτη. Ο 33χρονος Γκέμπια θέλει να φτιάξει μια εταιρεία που θα είναι «ο πιο δημιουργικός τόπος του κόσμου».
«Γιατί να μην είναι δυνατό να κατακτήσεις τον κόσμο και, την ίδια ώρα, να τον κάνεις λίγο καλύτερο;», διερωτάται.
Διαβάστε όλα τα θέματα της ενότητας Weekend του newsbeast.gr
