Οι σύγχρονες κοινωνίες δεν έχουν συνηθίσει στα λάθη από πλευράς κρατικών μηχανισμών και λειτουργών. Αστυνομικοί, δικαστές, ερευνητές πολύ συχνά βρίσκονται στο απυρόβλητο όταν μία υπόθεση φτάσει στο σημείο όπου θα αρχίσουν να σκαλίζονται λεπτομέρειες που δεν συνάδουν με τα προφανή γεγονότα. Οι περιπτώσεις ανθρώπων που έχουν καταδικαστεί άδικα και έχουν περάσει πολύ μεγάλο μέρος της ζωής τους πίσω από τα κάγκελα χωρίς να έχουν διαπράξει το έγκλημα για το οποίο κατηγορήθηκαν δεν είναι πολλές, αλλά αυτές που έχουν συμβεί έχουν καταστρέψει οικογένειες ή ακόμα και ολόκληρες κοινότητες.
Μία από τις πιο χαρακτηριστικές εξ αυτών αποτυπώθηκε και στην ταινία Hurricane με πρωταγωνιστή τον Ντένζελ Ουάσινγκτον ο οποίος υποδυόταν τον πυγμάχο Ρούμπιν «Hurricane» Κάρτερ. Ο Κάρτερ κατηγορήθηκε για ένα φόνο που δεν έκανε περνώντας το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στη φυλακή. Το επίδικο ωστόσο αυτού του άρθρου είναι η αδιανόητη ιστορία του Steven Avery ο οποίος βρίσκεται και τώρα που μιλάμε στη φυλακή για έναν φόνο που όλα δείχνουν πως δεν πραγματοποίησε ποτέ. Και επειδή πολλοί από εσάς μπορεί να θέλετε να δείτε ή να έχετε ξεκινήσει την σειρά ντοκιμαντέρ του Netflix «Making a Murderer», το κείμενο περιέχει spoilers τα οποία ωστόσο δεν μπορούν να μειώσουν την ένταση αυτής της απίστευτης ιστορίας συνομωσίας και κακοδικίας.
Η οικογένεια των Avery ζει και έχει την επιχείρησή της στην πόλη Μάνιτουγοκ στο Γουισκόνσιν των ΗΠΑ. Είχαν λίγο έξω από την πόλη μία μάντρα και ένα συνεργείο, ένα νεκροταφείο αυτοκινήτων στο οποίο εργάζονταν οικογενειακώς και η οποία έμελλε να είναι η καταδίκη του γιου των Avery, Steven.
Οι Avery δεν ήταν ιδιαίτερα αγαπητοί στην τοπική κοινωνία μιας και φήμες και υπόνοιες για εγκληματικές πράξεις ακόμα και αιμομιξίες τους ακολουθούσαν. Είχαν ένα στίγμα στην κοινωνία το οποίο δεν αποδείχθηκε ποτέ βάσιμο. Παρόλα αυτά τους ακολουθούσε και o Steven τοι πλήρωσε πολύ ακριβά. Και το πληρώνει ακόμα. Και αυτός και τα 4 παιδιά του και οι δύο τους γονείς.
Στα 18 του χρόνια είχε κλέψει ένα κιβώτιο μπύρες από μία κάβα και πέρασε 10 μήνες στη φυλακή για την πράξη του. Το 1985 είχε κατηγορηθεί για παράνομη οπλοκατοχή μιας και απείλησε μία ξαδέρφη του η οποία διέδιδε φήμες για εκείνον. Η ξαδέρφη του ήταν η γυναίκα του σερίφη της πόλης…
Το 1985 καταγγέλλεται μία σεξουαλική επίθεση ενάντια σε μία νεαρή γυναίκα που έκανε τζόκινγκ στο Μάνιτουγοκ. Η άτυχη Πένι Ανν Μπέρνστιν δέχτηκε επίθεση από έναν άγνωστο άνδρα ο οποίος προσπάθησε να την βιάσει και να την δολοφονήσει. Στην αστυνομία περιέγραψε τον άνδρα ως «γεμάτο» με ξανθά μαλλιά και μεγάλα μάτια. Η φωτογραφία του Avery βρέθηκε ανάμεσα στους υπόπτους που παρουσιάστηκαν στη γυναίκα για αναγνώριση καθώς μία αστυνομικός από το τμήμα αναφώνησε μόλις άκουσε την περιγραφή «Α! Αυτός μοιάζει με τον Avery».
Παρόλο που 16 μάρτυρες κατέθεσαν ενόρκως ότι ο Avery είχε άλλοθι (ήταν όλη τη μέρα με την οικογένειά του) η αστυνομία τον συλλαμβάνει με την κατηγορία του βιασμού και της απόπειρας ανθρωποκτονίας.
Μήνες αργότερα και με σχετικά συνοπτικές διαδικασίες για την δημοσιότητα που είχε πάρει η υπόθεση ο Avery βρέθηκε ένοχος στο δικαστήριο για τις κατηγορίες που του αποδόθηκαν και καταδικάστηκε σε 32 χρόνια φυλακή. Πρωταγωνιστές στην καταδίκη του τα μέλη της οικογένειάς του με τα οποία δεν είχε καλές σχέσεις και τα υψηλά κλιμάκια του αστυνομικού τμήματος της πόλης.
Εννιά χρόνια μετά από την φυλάκισή του η αστυνομία δέχεται ένα τηλεφώνημα το οποίο τους αναφέρει πως «έχετε πιάσει λάθος άνθρωπο. Άλλος έχει κάνει τον βιασμό». Η αστυνομία επιλέγει να αγνοήσει το τηλεφώνημα και έχουμε φτάσει αισίως στο 2003. 18 χρόνια μετά και με συνεχείς και επίμονους αγώνες του Avery και των δικηγόρων του βρέθηκε ένα στοιχείο το οποίο εν τέλει απάλλαξε οριστικά των Steven από την κατηγορία που κακώς του είχε αποδοθεί. Τα 18 χρόνια ωστόσο δεν γυρίζουν πίσω.
Η οικογένεια των Avery εκτός από την ψυχολογική φθορά είχε καταστραφεί και οικονομικά μιας και η πολύχρονη δικαστική μάχη του γιου τους ήταν κοστοβόρα αλλά και το όνομα της επιχείρησής τους είχε ουσιαστικά καταστραφεί μιας και είχαν σταμπαριστεί ως «βιαστές». Μόλις ο Steven κέρδισε την ελευθερία του κατέθεσε αγωγή κατά της πολιτείας του Γουισκόνσιν ζητώντας αποζημίωση για τα χαμένα χρόνια στη φυλακή.
Η διαδικασία αυτή κράτησε 2 χρόνια. Αρκετά και για να τελειώσει άλλη μία δικαστική διαμάχη αλλά και όπως αποδείχθηκε στην πορεία, αρκετά για την αστυνομία να ετοιμάσει την ολοκληρωτική καταδίκη του Avery. 2005 λοιπόν και εν τέλει το ποσό που επιδικάστηκε ήταν 36 εκατ. δολάρια. Λίγες μέρες πριν πάρει αυτά τα χρήματα ο Avery και καλείται για κατάθεση στο αστυνομικό τμήμα.
Την ίδια χρονιά και ταυτόχρονα με την δική του υπόθεση δηλώνεται ως αγνοούμενη μία φωτογράφος ονόματι Τερέσα Χάλμπακ. Η γυναίκα αυτή είχε συνομιλήσει με τον Avery λίγες μέρες πριν την εξαφάνισή της, στο γκαράζ του, μιας και ενδιαφερόταν και φωτογράφιζε ένα βανάκι στην μάντρα. Ήταν εκεί απεσταλμένη ενός περιοδικού με αυτοκίνητα με το οποίο συνεργαζόταν.
Το σοκ στην τοπική κοινωνία ήταν πάρα πολύ ισχυρό και μαζί με την αστυνομία είχαν βγει σε γκρουπ εθελοντών ερευνητών και κάτοικοι της πόλης. Οι έρευνες είχαν ως επίκεντρο την περιοχή γύρω από τη μάντρα του Avery. Η αστυνομία φαίνεται πως ήξερε που να κατευθύνει τις έρευνες και με μεθοδεύσεις που έφτασαν μέχρι στην τοποθέτηση του χαμένου αυτοκινήτου της κοπέλας μέσα στη μάντρα του Avery, περίμεναν απλά την φρικιαστική ανακάλυψη που έμελλε να έρθει λίγες μέρες αργότερα.
Ελάχιστα 24ωρα μετά την ανακάλυψη του χαμένου αυτοκινήτου, σε έναν λάκκο πίσω από το σπίτι του Steven, στον οποίο ο πρωταγωνιστής αυτής της απίστευτης ιστορίας έκαιγε σκουπίδια, λάστιχα και λοιπά πράγματα από τη μάντρα που δεν χρειαζόταν, βρέθηκαν τα κόκκαλα της εξαφανισμένης γυναίκας…
Μέσα στο αυτοκίνητο της βρέθηκαν πιτσιλιές από αίμα ενώ μετά από έρευνες μηνών στο σπίτι του Avery βρέθηκαν ένα απομεινάρι σφαίρας καθώς και τα κλειδιά του SUV της Χάλμπακ. Ο Avery συνελήφθη ξανά με την κατηγορία του φόνου της κοπέλας.
Και εκεί είναι που η υπόθεση αρχίζει να γίνεται ακόμα πιο περίεργη. Καλείται για ανάκριση ο ανιψιός του Avery, ο 17χρονος Brendan Dassey. Ο πιτσιρικάς είναι ένα παιδί μειωμένης αντίληψης κάτι που οι αστυνομικοί εκμεταλλεύτηκαν πλήρως μανιπιουλάροντάς τον ώστε να τον οδηγούν να καταθέσει αυτά που ήθελαν να ακούσουν. Σε ένα κρεσέντο παράνοιας ο πιτσιρικάς αρχίζει να περιγράφει καταστάσεις που είχε διαβάσει σε ένα βιβλίο και να τις παρουσιάζει ως πραγματικές. Γλαφυρές περιγραφές πώς εκείνος και ο θείος του έδεσαν, βίασαν, στραγγάλισαν, τεμάχισαν και εν τέλει έκαψαν την Χάλμπακ.
Με αυτή την κατάθεση η αστυνομία και ο εισαγγελέας χτίζουν μία υπόθεση η οποία περνάει μπροστά από τα μάτια μας κυριολεκτικά σαν ταινία. Η απίστευτη αυτή υπόθεση έγινε η κεντρική ιστορία για την real life σειρά ντοκιμαντέρ του Netflix «Making A Murderer». Το ντοκιμαντέρ γυρίστηκε σε μία περίοδο 10 ετών. Μέχρι δηλαδή και την τελική καταδίκη σε ισόβια του Avery και του Dassey.
Τα σκηνικά που διαδραματίζονται μέσα στο δικαστήριο αλλά και έξω από αυτό είναι τόσο εξοργιστικά που δύσκολα κάποιος δεν θα πάρει θέση. Τα στοιχεία που φέρνει ένα προς ένα η υπεράσπιση του Avery μπροστά στους ενόρκους καταδεικνύουν τόσο φανερά το βάθος της διαφθοράς και το μίσος προς τον άνθρωπο που πριν από 18 χρόνια τους εξέθεσε, σοκάροντας με τα πράγματα που φέρεται να έκαναν ώστε να διασφαλίσουν από κάθε πλευρά ότι ο κατηγορούμενος δεν θα ξεφύγει από τα ισόβια.
Και τα κατάφεραν…
Μετά από δύο χρόνια δίκης οι Steven Avery και Brendan Dassey καταδικάστηκαν σε ισόβια κάθειρξη με τον μεν πρώτο να μην έχει δικαίωμα ποτέ του για αναστολή, ο μεν δεύτερος με αναστολή από το… 2048 και έπειτα.
Ο Steven Avery προσπαθεί ακόμα να καθαρίσει το όνομα του μη έχοντας άλλα χρήματα για δικηγόρους, μόνος του διαβάζοντας στη νομική βιβλιοθήκη της φυλακής. Όπως όμως πολύ εύστοχα έγραψε ένα αμερικανικό Μέσο «η Γη γυρίζει κανονικά, οι εποχές αλλάζουν και τα δικαστήρια, το ένα μετά το άλλο, απορρίπτουν τις αιτήσεις για επανεξέταση της υπόθεσής τους».
Κανείς δεν θα μάθει εάν όντως έχει διαπράξει αυτό το ειδεχθές έγκλημα. Ούτε εκείνος ούτε ο ανιψιός του. Αυτό που αποκομίζει κάποιος ωστόσο διαβάζοντας τα στοιχεία και βλέποντας το ντοκιμαντέρ για τον δικαστικό του αγώνα, είναι πως ποτέ δεν του αναγνωρίστηκε το τεκμήριο αθωότητας.