Γιατί θα δυσκολευόμαστε να βρούμε σπίτι να νοικιάσουμε;

Μία αγορά πολυδιασπασμένη και δυναμικά ανερχόμενη. Ο λόγος για τη βραχυχρόνια μίσθωση ακινήτων. Πολυδιασπασμένη γιατί κανείς δεν γνωρίζει με ακρίβεια πόσοι ιδιώτες ή επαγγελματίες νοικιάζουν ακίνητα υπό αυτό το καθεστώς. Και δυναμικά ανερχόμενη καθώς όλο και περισσότεροι είναι εκείνοι που καταφεύγουν στη συγκεκριμένη στρατηγική εκμετάλλευσης των ακινήτων. Μερικές από τις πιο γνωστές πλατφόρμες, οι οποίες στο σύνολό τους φτάνουν και ίσως ξεπερνούν τις 30 παγκοσμίως είναι οι Airbnb, Booking, Expedia, Homeaway, Trip Advisor. Σπίτια είναι αδύνατον να πουληθούν, τη στιγμή που η αγορά εμφανίζει πτώση έως και 60% στις αντικειμενικές τιμές, ζουν δεύτερη νιότη μέσα από τη βραχυχρόνια μίσθωση, προσφέροντας ένα επιπλέον εισόδημα στους ιδιοκτήτες τους καθώς και σε όσους τα εκμεταλλεύονται χωρίς να είναι ιδιοκτήτες. Η συγκεκριμένη τάση ξεκίνησε ιστορικά στην Αμερική όταν κάποιοι ενώ κατοικούσαν σε ένα δωμάτιο του σπιτιού τους, νοίκιαζαν τα υπόλοιπα δωμάτια. Η πιο σημαντική παράμετρος όμως είναι ότι σύντομα θα δυσκολεύεται κανείς να βρει σπίτι για μακροχρόνια ενοικίαση, καθώς τα περισσότερα από αυτά θα είναι διαθέσιμα μόνο για βραχυχρόνια εκμετάλλευση. Χαρακτηριστικό της εικόνας που έχει διαμορφωθεί τόσο στην πρωτεύουσα αλλά και σε νησιά με έντονη τουριστική κίνηση, είναι μία οικογένεια με παιδιά, η οποία διαμένει στη Μύκονο τα τελευταία 20 χρόνια. Η σύζυγος που απασχολείται σε υπηρεσία του νησιού ζήτησε μετάθεση καθώς με δεδομένη την αύξηση των ενοικίων το τελευταίο χρονικό διάστημα για μακροχρόνια μίσθωση, αδυνατεί να αντεπεξέλθει στα έξοδα διαμονής της. Περιγράφοντας το τοπίο στην αγορά ακινήτων, ο μεσίτης Κώστας Γούναρης, λέει στο newsbeast.gr ότι «στην πράξη, εγκαταλείπει κάποιος το σπίτι του, γιατί έχει να πάει κάπου αλλού να μείνει. Αυτό το δεύτερο σπίτι μπορεί είτε να είναι δικό του, είτε να ανήκει σε φίλους ή συγγενείς. Οι περισσότεροι ιδιοκτήτες επειδή δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν οικονομικά, νοικιάζουν το ένα από τα δύο σπίτια που μπορεί να έχουν, με τη μορφή βραχυχρόνιας μίσθωσης». «Συνήθως το κάνουν παρά τη θέλησή τους – φοβούμενοι πιθανές φθορές στην περιουσία τους -, ωστόσο αναγκάζονται για να μπορέσουν να κερδίσουν ένα επιπλέον εισόδημα».

«Αυτό όμως που αρχίζει να αναπτύσσεται τώρα στην Ελλάδα είναι μία νέα τάση. Πλέον, επειδή το μεγαλύτερο μέρος των μισθώσεων σε τουριστικές περιοχές και στο κέντρο της Αθήνας, είναι βραχυχρόνιες, δυσκολεύεται κάποιος να νοικιάσει ακίνητο με τη μορφή μακροχρόνιας μίσθωσης», συμπληρώνει ο κύριος Γούναρης. Σύμφωνα με τον ίδιο, στα νησιά των Κυκλάδων κατά κύριο λόγο, οι κάτοικοι νοικιάζουν τα σπίτια τους όχι με τη σεζόν ή με το έτος, αλλά μόνο για λίγες ημέρες. «Το εισόδημα που θα εισπράξει κανείς όταν τα ενοικιάζει με την ημέρα, είναι πολύ μεγαλύτερο. Επίσης στις βραχυχρόνιες μισθώσεις, τα χρήματα εισπράττονται πριν εγκατασταθεί ο ενοικιαστής στο σπίτι. Αντιθέτως στις μακροχρόνιες μισθώσεις, πολλές περιπτώσεις καταλήγουν ασυνέπεια πληρωμής». «Οπωσδήποτε, εάν κάποιος εργαζόμενος πάρει μετάθεση από τη δουλειά του ή χρειαστεί να δουλέψει στην επαρχία, θα δυσκολευτεί να βρει στέγη προς ενοικίαση. Το πρόβλημα αυτό έχει ανακύψει στις αρκετές μεγάλες πόλεις του εξωτερικού, όπως το Βερολίνο, το Λονδίνο, η Βαρκελώνη και το Σαν Φρανσίσκο, όπου έχει λάβει εκρηκτικές διαστάσεις. Σύντομα θα φτάσει και στην Αθήνα», τονίζει ο μεσίτης. Ο ίδιος όμως περιγράφει και τις αλλαγές που έχουν επέλθει για τους επαγγελματίες. Για παράδειγμα, μεσίτες οι οποίοι ασχολούνταν με τις μακροχρόνιες μισθώσεις, στρέφονται πλέον στις βραχυχρόνιες. «Και όσοι δεν το έχουν κάνει ήδη, είτε θα το κάνουν, είτε πρέπει να το κάνουν, εάν θέλουν να παραμείνουν στην αγορά», επισημαίνει ο κύριος Γούναρης. «Όταν αναπτύσσεται ένας τομέας όπως ο τουρισμός εν προκειμένω, όλες οι μορφές επιχειρηματικότητας πρέπει να μεταλλάσσονται σύμφωνα με τις υπάρχουσες συνθήκες και να εξελίσσονται. Έτσι και οι μεσίτες θα πρέπει να εξετάσουν εάν μπορούν να στραφούν προς αυτή την κατεύθυνση. Επί της ουσίας πάντως πρόκειται για ένα αντικείμενο που δεν είναι αμιγώς μεσιτικό, καθώς εμπεριέχει την παροχή υπηρεσιών. Θα έλεγα ότι πρόκειται για επιχειρηματική δραστηριότητα που έχει άμεση σχέση με τον τουρισμό. Το ερώτημα είναι εάν όλοι οι μεσίτες θα μπορέσουν να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα. Εάν δεν τα καταφέρουν, σίγουρα θα βρεθούν κάποιοι άλλοι να καλύψουν το χώρο». Αναφερόμενος στις ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις, ο ίδιος υποστηρίζει ότι οι κλίνες που έχει η Ελλάδα, δεν επαρκούν για να υποδεχθούν το σύνολο των 30 εκατ. τουριστών που θα επισκεφθούν στη διάρκεια του έτους την Ελλάδα. Έτσι, προστίθενται και τα διαμερίσματα για να καλύψουν τις ελλείψεις που εμφανίζει η αγορά. «Ωστόσο έχουν ξεκινήσει μεγάλες επενδύσεις στον ξενοδοχειακό τομέα, τόσο στην Αθήνα όσο και στην επαρχία. Χρειάζεται όμως ένα χρονικό διάστημα ώστε να «ωριμάσουν» αυτές οι επενδύσεις». Ο ίδιος ασχολείται πλέον αποκλειστικά με τη βραχυχρόνια μίσθωση. «Έχουν μειωθεί πολύ οι τιμές στα ακίνητα. Γι’ αυτό και στράφηκα προς αυτή την κατεύθυνση. Όταν τα σπίτια βρίσκονται σε καλές περιοχές, μπορεί κανείς να κερδίσει σε μία εβδομάδα τα χρήματα που θα κέρδιζε σε δύο και τρεις μήνες, από τη μακροχρόνια μίσθωση. Η Μύκονος ας πούμε μπορεί να κοστίζει το Αύγουστο 2.500 και 3.000 ευρώ το βράδυ και παρόλ’ αυτά παρουσιάζει πληρότητα. Σας υπενθυμίζω βέβαια ότι ο νόμος θέτει ως όριο για τη βραχυχρόνια μίσθωση τις 90 ημέρες, ωστόσο γίνονται συχνά υπερβάσεις του ορίου. Ο έλεγχος έως και αυτή τη στιγμή είναι μηδαμινός. Αναλογιστείτε ότι ακόμα δεν έχει καταρτιστεί ούτε το απαιτούμενο μητρώο από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων. Ουδείς έχει ζητήσει από τους ιδιοκτήτες να δηλώσουν τα σπίτια τους». Από την πλευρά του, ο σύμβουλος ειδικών μισθώσεων της Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ), λέει ότι δεν θα αντιμετωπίσουν πρόβλημα ως προς τη μακροχρόνια μίσθωση, περιοχές όπως το Λαγονήσι και η Σαρωνίδα. «Ωστόσο το πρόβλημα θα εκδηλωθεί στις περιοχές με τη μεγαλύτερη ζήτηση όπως το Κουκάκι, τα Πετράλωνα, ο Ψειρής». «Είναι δεδομένο ότι οι περισσότεροι επισκέπτες αναζητούν σπίτια στο κέντρο των πόλεων για να ελαχιστοποιούν τις μετακινήσεις τους. Μέχρι στιγμής όμως εμφανίζονταν και φαινόμενα, κατά τα οποία οι ενοικιαστές δεν πλήρωναν το ενοίκιο, και έμεναν πεισματικά σε ένα σπίτι, επικαλούμενοι το γεγονός ότι δύσκολα θα έβρισκε να τα ενοικιάσει ξανά ο ιδιοκτήτης». Για το θέμα της φορολόγησης ο ίδιος επισημαίνει ότι οι ιδιοκτήτες οφείλουν να δηλώνουν ξεχωριστά την κάθε μίσθωση μέσω του taxisnet. «H φορολογία που επιβάλλεται είναι αυτή που εφαρμόζεται σε όλα τα ακίνητα – 15%, 35%, 45% – με βάση την κλίμακα φορολόγησης των ενοικίων. Επομένως το εάν θα φοροδιαφύγει κάποιος ή όχι δεν εξαρτάται από το νόμο, ο οποίος ήδη υπάρχει, αλλά από την πρόθεση του ιδιοκτήτη». Ο κύριος Χριστόπουλος, επισημαίνει ότι η άνοδος στη βραχυχρόνια μίσθωση συνέβαλε στην αύξηση των ενοικίων στις περιοχές με αυξημένη κινητικότητα. «Ταυτόχρονα όμως πολλές κτιριακές δομές ανακαινίστηκαν, και σταδιακά αναμένεται ορισμένες περιοχές που κάποτε θεωρούνταν υποβαθμισμένες να αλλάξουν εικόνα κατά το προσεχές χρονικό διάστημα».