Σε μια περίοδο που η Ελλάδα επανακαθορίζει τη στρατηγική της για την εθνική άμυνα με στόχο τη δημιουργία ενός πολυεπίπεδου αεροπορικού θόλου που θα δημιουργηθεί πάνω από τη χώρα μας λαμβάνοντας υπό την κωδική ονομασία «Ασπίδα του Αχιλλέα», το Βερολίνο επιχειρεί δυναμική επανείσοδο στον εξοπλιστικό διάλογο, προωθώντας το αντιαεροπορικό σύστημα IRIS-T μέσω της ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας ESSI (European Sky Shield Initiative).
Η επίσκεψη πριν από λίγο καιρό του Γερμανού πρέσβη Andreas Kindl και του Ακολούθου Άμυνας της πρεσβείας, συνταγματάρχη Janus Kaschta, στα νέα γραφεία που διατηρεί στην Παλλήνη η «Endeavor Integrated Solutions P.C.» – η εταιρεία που διαχειρίζεται την πρόταση προς την ελληνική πλευρά – επιβεβαιώνει τη σαφή πρόθεση της Γερμανίας να διεκδικήσει εκ νέου μερίδιο από την εξοπλιστική αγορά της χώρας μας. Μάλιστα στη συνάντηση αυτή, συμμετείχαν επίσης εκπρόσωποι των γερμανικών κολοσσών Eurospike και Ramsys, υπογραμμίζοντας τη σοβαρότητα της πρότασης.
Η γερμανική πρόταση εντάσσεται στο ευρύτερο ελληνικό σχέδιο της «Ασπίδας του Αχιλλέα», που όπως ανέφερε και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στη Βουλή, προβλέπει την υλοποίηση μιας ενιαίας αεράμυνας πέντε επιπέδων: αντιπυραυλικού, αντι-drone, εναντίον εχθρικών αεροσκαφών, εναντίον πλοίων και κατά υποβρυχίων». Η Endeavor έχει ήδη καταθέσει στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας ένα ολοκληρωμένο πλάνο, το οποίο περιλαμβάνει τόσο συστήματα εναέριας άμυνας όσο και παράκτιες πυραυλικές συστοιχίες για την ενίσχυση της προστασίας των θαλάσσιων συνόρων.
Ένα σύστημα με «ευρωπαϊκή σφραγίδα»
Το IRIS-T SLM, το οποίο βρίσκεται στον πυρήνα της πρότασης, θεωρείται ένα από τα πιο σύγχρονα ευρωπαϊκά συστήματα αεράμυνας και αποτελεί ήδη αντικείμενο συμπαραγωγής στην Ελλάδα, γεγονός που το καθιστά ιδιαίτερα συμβατό με το πλαίσιο συνεργασιών που προωθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ. Η συμμετοχή της Ελλάδας στο ESSI, που φιλοδοξεί να καταστήσει την γηραιά ήπειρο αυτάρκη στην αντιαεροπορική άμυνα, προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία συνδυασμού επιχειρησιακής αναβάθμισης και βιομηχανικής εμπλοκής.
Μέσα στην τελευταία τριετία, η Endeavor φέρεται να έχει παρουσιάσει στο ΥΠΕΘΑ κοστολογημένες προτάσεις για την απόκτηση συστημάτων IRIS-T μικρού, μεσαίου και μεγάλου βεληνεκούς, με πλήρη επιχειρησιακό εξοπλισμό. Αυτές οι προτάσεις εδράζονται σε διακρατική βάση, περιορίζοντας τον χρόνο υλοποίησης και ελαχιστοποιώντας τις γραφειοκρατικές καθυστερήσεις.
Παλιές πληγές και χαμένες ευκαιρίες
Παρά την ανανεωμένη κινητικότητα, το γερμανικό ενδιαφέρον για τα ελληνικά εξοπλιστικά προγράμματα πάντως, δεν είναι νέο. Ωστόσο, επί σειρά ετών η γερμανική βιομηχανία βρέθηκε στο περιθώριο, βλέποντας σημαντικά συμβόλαια δισεκατομμυρίων να καταλήγουν σε εταιρείες από τη Γαλλία, τις ΗΠΑ και το Ισραήλ. Στο Βερολίνο επικρατούσε απογοήτευση επικρατούσε από την απουσία γερμανικής παρουσίας, παρά το γεγονός ότι στο παρελθόν υπήρξαν σημαντικές συνεργασίες στον τομέα των αρμάτων και των υποβρυχίων. Ενδεικτικά, η Ελλάδα επέλεξε να μην προχωρήσει με τη γερμανική συμμετοχή στην αναβάθμιση των φρεγατών τύπου ΜΕΚΟ, ενώ τα προβλήματα στην παράδοση τορπιλών βαρέως τύπου και το αμφιλεγόμενο πρόγραμμα ανταλλαγής των παλαιών BMP-1 με γερμανικά Marder (που εν τέλει κατέληξαν στην Ουκρανία) – άφησαν σκιές στις σχέσεις των δύο πλευρών. Από την άλλη, η καχυποψία της γερμανικής πλευράς έναντι της Ελλάδας – ιδιαίτερα την περίοδο των μνημονίων – λειτούργησε ανασταλτικά στη λήψη αποφάσεων.
Το Βερολίνο επιχειρεί τώρα να αποκαταστήσει τις γέφυρες εμπιστοσύνης, προβάλλοντας όχι μόνο την τεχνική αρτιότητα του IRIS-T αλλά και τη γεωπολιτική του σημασία. Άλλωστε, η μακροχρόνια γερμανική «παγωμάρα» στις εξαγωγές όπλων προς την Τουρκία – με ελάχιστες εξαιρέσεις από το 2016 έως το 2024 – χρησιμοποιείται πλέον ως επιχείρημα καλής θέλησης έναντι της χώρας μας. Παράλληλα, η επιμονή του Βερολίνου να εμποδίσει την εξαγωγή μαχητικών αεροσκαφών Eurofighter στην Άγκυρα, λόγω της τουρκικής εμπλοκής σε περιφερειακές κρίσεις, ενισχύει ακόμη περισσότερο το γερμανικό αφήγημα περί συμμόρφωσης με τις ευρωπαϊκές αξίες και συμμαχική συνοχή. Το ερώτημα είναι αν η Ελλάδα θα ανταποκριθεί θετικά αυτή τη φορά.
