Angel Investors, οι έλληνες… άγγελοι που χρηματοδοτούν νεοφυείς επιχειρήσεις

Απόστολος Αποστολάκης, Γιώργος Δημόπουλος, Στέφανος Κατσίμπας. Τρεις angel investors με έδρα την Ελλάδα. Πρόσωπα, τα οποία σχετίζονται άμεσα με το ελληνικό επιχειρηματικό γίγνεσθαι. Γράφει ο Γιώργος Λαμπίρης Φωτογραφίες: Γιάννης Κέμμος Ο Αποστολάκης έγινε γνωστός στα πρώτα του βήματα από τη συμμετοχή του στο taxibeat. Η διάσημη σήμερα εφαρμογή έμελλε να αλλάξει το τοπίο των ιδιωτικών μεταφορών στην Ελλάδα. Στο ίδιο εγχείρημα συμμετείχε και ο Γιώργος Δημόπουλος ένας από τους πρώτους angel investors του taxibeat. Την τριμελή ομάδα συμπληρώνει ο Στέφανος Κατσίμπας, έχοντας διατελέσει marketing manager στο e-table.gr, αλλά και angel investor για αρκετές startups. Αμφότεροι ίδρυσαν την εταιρεία Venture Friends Αdvisors η οποία μεσολαβεί μεταξύ του ελληνικών συμφερόντων fund, Venture Friends και των επιχειρηματιών, οι οποίοι διεκδικούν χρηματοδότηση. Γνωρίζουν επιχειρηματίες και επιχειρήσεις, έρχονται σε επαφή με τους υποψηφίους που αναζητούν χρηματοδότηση και στη συνέχεια τους φέρνουν κοντά στο fund, αφού έχουν προηγηθεί σχεδόν 30 ημέρες συζητήσεων και διαπραγματεύσεων. Σε αυτό το διάστημα οι νέοι επιχειρηματίες καλούνται να πείσουν τους τρεις συνεργάτες μπορούν να δημιουργήσουν μία εταιρεία με προοπτικές ανάπτυξης. Το fund εφόσον λάβει τις απαραίτητες διαβεβαιώσεις επενδύει στην υποψήφια επιχείρηση, παρέχοντας ένα ποσό αρχικής χρηματοδότησης. Συνήθως το fund κερδίζει από τα έσοδα της εταιρείας αποκτώντας ποσοστό επί των μετοχών της. Αν εξετάσουμε ιστορικά τον όρο του angel investor, θα διαπιστώσουμε ότι αρχικά σχετίστηκε με το χώρο του θεάτρου. Ο πρώτος angel βγήκε από τη σκηνή του θεάτρου Broadway. Εκεί, οι εύποροι μαικήνες της τέχνης ενίσχυαν θεατρικές παραγωγές με κεφάλαια, χωρίς τα οποία οι παραστάσεις δεν θα πραγματοποιούνταν ποτέ. Το 1978 ο William Wetzel, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του New Hampshire πραγματοποίησε έρευνα για το πώς οι επιχειρηματίες αντλούν κεφάλαια στις ΗΠΑ και ξεκίνησε να χρησιμοποιεί τον όρο «angel» με σκοπό να περιγράψει του επενδυτές που πρόσφεραν τα κεφάλαιά τους. Αυτό που ενδιαφέρει τους angel investors είναι όπως και στη συνέχεια ο Απόστολος Αποστολάκης, να μπορεί να δώσει λύση σε καθημερινά προβλήματα και να αναπτυχθεί σε εύλογο χρονικό διάστημα, παρουσιάζοντας οικονομία κλίμακας. Το Venture Friends μπήκε στην αγορά τον περασμένο Ιανουάριο, από τότε ενίσχυσε και συμμετείχε σε 19 startup επιχειρήσεις. Επί της ουσίας ένας επιχειρηματίας προσεγγίζει την ομάδα επενδυτών και εκείνοι με τη σειρά τους αρχίζουν να μελετούν τις προοπτικές του επιχειρηματικού εγχειρήματος. Εάν η συγκεκριμένη επιχείρηση διαθέτει τα απαιτούμενα χαρακτηριστικά όπως η θέληση για επιτυχία και η πίστη στο συγκεκριμένο βήμα, η συμφωνία βρίσκεται πολύ κοντά σε θετική έκβαση. Σε περίπου ένα μήνα το πολύ το fund Venture Friends, ελληνικού ενδιαφέροντος με έδρα την Ολλανδία, λαμβάνει την τελική του απόφαση για το αν θα χρηματοδοτήσει ή όχι τη νεοφυή επιχείρηση. Εφόσον όλα εξελιχθούν ομαλά και συμφωνήσουν οι δύο πλευρές για τους όρους, υπογράφεται ιδιωτικό συμφωνητικό. Η συνέντευξη των τριών angel investors στο newsbeast.gr: – Απόστολε το βασικό σύνθημα του fund είναι το «we love startups». Περιέγραψε μου τη σχέση σου με αυτό που ονομάζουμε εταιρείες startups καθώς και τη διαδρομή σου έως και σήμερα. Απόστολος: «Ξεκίνησα ως startuper με εταιρείες όπως το e-food, το doctoranytime αλλά και το taxibeat. Το επιχειρηματικό δαιμόνιο υπήρχε κι έτσι αποφάσισα να γίνω angel investor ούτως ώστε να έχω μεγαλύτερη και πιο ενεργή ανάμειξη στη δημιουργία και την ανάπτυξη μιας startup. Ως angel investor βοήθησα πολλές startups στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Κάποια στιγμή έφτασε το πλήρωμα του χρόνου και είδα το κενό που επικρατούσε στο χώρο, καθώς δεν υπήρχε ένα fund με περισσότερα χρήματα, το οποίο θα βοηθούσε startupers. Δεδομένου ότι είχα επαφή με διεθνείς επιχειρήσεις, έβλεπα τη διαφορά που είχαν οι εταιρείες του εξωτερικού όταν αναζητούσαν χρηματοδότηση, ενώ στην Ελλάδα υπήρχαν και υπάρχουν αρκετές δυσκολίες σε αυτό το επίπεδο. Χαρακτηριστική ήταν η περίπτωση του taxibeat, για το οποίο χρειάστηκε να περάσει ένας χρόνος έως ότου “σηκώσουμε” τον πρώτο γύρο χρηματοδότησης».

– Τι ακριβώς κάνει ένας angel investor; Γιώργος: «Εκτός από το να προσφέρει κεφάλαιο, ένας καλός angel investor προσφέρει την εμπειρία που διαθέτει στο χώρο των startups, ενώ ανοίγει πόρτες για τους επιχειρηματίες, κινητοποιώντας το δίκτυό του για να τους φέρει σε επαφή με τα κατάλληλα άτομα. Και όταν λέμε κατάλληλα άτομα, εννοούμε είτε πρόσωπα που σχετίζονται επιχειρήσεις είτε άτομα, τα οποία εργάζονται σε funds και μπορούν να διευκολύνουν τις συγκεκριμένες νεοφυείς επιχειρήσεις να αντλήσουν χρηματοδότηση. Παρά το γεγονός μία επιχείρηση ίσως έχει διαφορετικά ενδιαφέροντα σε σχέση με κάποια άλλη, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορούν να βοηθήσουν η μία την άλλη».

Απόστολος: «Για παράδειγμα όταν ήμουν στο taxibeat, βοηθούσαμε να στηθεί το e-table, ενώ κάναμε και προώθηση (crossmarketing) σε δύο νέες ηλεκτρονικές επιχειρήσεις, το nannuka και το funk martini. Διευκρινίζουμε ότι το nannuka διευκολύνει μία μητέρα να βρει γκουβερνάντα για το παιδί της, ενώ το funk martini διευκολύνει μία γυναίκα να ανακαλύψει κοντά της είτε κομμωτήριο, είτε κέντρο αισθητικής». – Από πού αντλείτε κεφάλαια; Στέφανος: «Τα Venture Capitals αντλούν πόρους από άτομα, τα οποία έχουν χρήματα και θέλουν να τα διαθέσουν για ένα συγκεκριμένο εγχείρημα. Γνωρίζουν ότι από τις δέκα επενδύσεις στις οποίες θα επενδύσουν, συνήθως οι δύο θα πάνε πολύ καλά, αποδίδοντας τα χρήματά της επένδυσης. Σε ό,τι αφορά τη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων στο εξωτερικό τα πράγματα είναι διαφορετικά. Δεν εξαρτάται από μεμονωμένες περιπτώσεις επενδυτών (investors) αλλά και από τα λεγόμενα pension funds, τα οποία έχουν μεγάλη οικονομική δύναμη και εύρος για να στηρίξουν σχετικά εγχειρήματα». Απόστολος: «Επί της ουσίας στηρίζουμε τις ομάδες που έχουν επιλεγεί από το Venture Friends και ο ρόλος μας είναι καθαρά διαμεσολαβητικός. Προτείνουμε και συμβουλεύουμε όσους επιλέγονται για να μπορέσουμε να τους βοηθήσουμε».

– Πόσο μεγάλο είναι το ρίσκο σε αυτές τις περιπτώσεις; Απόστολος: «Εξαρτάται από τη φιλοσοφία του κάθε επενδυτή. Για παράδειγμα εμείς έχουμε ασχοληθεί πολλές φορές με νεοφυείς επιχειρήσεις και βοηθάμε να επιλεγούν εκείνες, οι οποίες ανταποκρίνονται στο γνωστικό μας αντικείμενο. Εκτός από το ηλεκτρονικό εμπόριο (e-commerce), ειδικευόμαστε και στον κλάδο των ηλεκτρονικών υπηρεσιών (software services), καθότι έχουμε χρησιμοποιήσει αλλά και αναπτύξει ανάλογες υπηρεσίες. Σε κάθε περίπτωση θα αποφύγουμε να εμπλακούμε στη δημιουργία φυσικού καταστήματος. Επενδύουμε σε εταιρείες, οι οποίες λύνουν απτά προβλήματα της καθημερινότητας, έχουν διεθνή προσανατολισμό και σχετίζονται με την παροχή υπηρεσιών». – Η δική σας η συνεισφορά ποια είναι; Απόστολος: «Είμαστε ένας οργανισμός και διαθέτουμε ένα δίκτυο το οποίο φέρνει κοντά τις εταιρείες μεταξύ τους, τόσο εντός όσο και εκτός Ελλάδας. Έχουμε συνεργαστεί κατά καιρούς τόσο με το insurance market, όσο και με το travelplanet 24, αλλά και το taxibeat». – Σε ποιες περιπτώσεις συμμετέχετε ως μέτοχοι στις εταιρείες, στις οποίες βοηθάτε; Απόστολος: «Είμαι μέλος στο διοικητικό συμβούλιο του taxibeat, αλλά και του doctoranytime. Ωστόσο το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου μου το αφιερώνω στο Venture Friends». – Τι κερδίζετε ως angel investors; Απόστολος: «Πληρωνόμαστε για να βοηθάμε τις νεοφυείς επιχειρήσεις. Επί της ουσίας τίθενται στόχοι, βάσει των οποίων πληρωνόμαστε από το fund της Venture Friends». – Πόσες εταιρείες έχετε ενισχύσει οικονομικά έως και αυτή τη στιγμή; Στέφανος: «Έχουμε βοηθήσει 19 επιχειρήσεις να αναπτύξουν τις δραστηριότητές τους. Από αυτές οι 14 έχουν έδρα στην Ελλάδα και οι υπόλοιπες στο εξωτερικό». Δείτε εδώ ποιες είναι οι 19 εταιρείες και τη δραστηριότητα της καθεμίας – Ποια από αυτές τις εταιρείες σας δικαίωσε περισσότερο έως και αυτή τη στιγμή; Απόστολος: «Το taxibeat σε ατομικό επίπεδο και το e-food σε ομαδικό». Γιώργος: «Το taxibeat είναι γεγονός ότι άλλαξε την κουλτούρα γύρω από αυτό που ονομάζουμε ταξί στην Αθήνα». – Πόσο εξελιγμένος είναι ο θεσμός των angel investors στην Ελλάδα; Έχετε ανταγωνισμό ή λόγω του ότι δεν είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη η συγκεκριμένη μορφή επενδύσεων στη χώρα μας είστε οι μοναδικοί στο είδος; Απόστολος: «Αυτή τη στιγμή είμαστε μόνοι μας στην αγορά. Υπάρχουν και άλλα funds όπως τα Jeremie Funds, τα οποία όμως αντλούν κεφάλαια από την Ευρωπαϊκή Ένωση και χρηματοδοτούν επιχειρήσεις. Από εκεί και ύστερα είναι λίγοι οι angels, οι οποίοι είναι διατεθειμένοι να αναλάβουν το ρίσκο μιας επένδυσης». – Σε ό,τι αφορά τις ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις, σας βρίσκουν ή τις βρίσκετε εσείς; Απόστολος: «Κατά κύριο λόγο εκείνες μας πλησιάζουν. Αλλά κι εμείς είμαστε ιδιαίτερα εξωστρεφείς». Γιώργος: «Οι επιτυχίες που είχαμε έως και σήμερα οδηγούν και νέες startups σε εμάς». – Πώς λειτουργεί το σχήμα έως τη στιγμή που ένας επιχειρηματίας θα λάβει τη χρηματοδότηση; Απόστολος: «Είναι πολύ σημαντικό να καταλαβαίνει ο επιχειρηματίας ότι σε κάθε γύρο χρηματοδότησης, θα πρέπει να διευρύνει την επενδυτική του βάση. Πρακτικά, ένα fund με συγκεκριμένες δυνατότητες δεν μπορεί να είναι εσαεί ο χρηματοδότης μιας επιχείρησης. Για παράδειγμα το Venture Friends, με το οποίο συνεργαζόμαστε παρουσιάζει δυναμική 15 εκατομμυρίων ευρώ. Έχοντας κάνει ήδη 19 επενδύσεις δεν σημαίνει ότι έχει απεριόριστες οικονομικές δυνατότητες. Έτσι, όταν ένα startup αναπτυχθεί πολύ και χρειάζεται χρηματοδότηση ύψους 1,5 εκατομμυρίου ευρώ, προφανώς δεν μπορεί πλέον να βασιστεί μόνο στο Venture Friends. Έτσι, το κυνήγι κεφαλαίων δεν σταματάει για μία εταιρεία, επειδή βρήκε ένα fund να τη στηρίξει. Στη συνέχεια απευθυνόμαστε και σε δίκτυο funds με το οποίο έχουμε επαφές, σε άλλες χώρες του κόσμου, και τα οποία διαθέτουν μεγαλύτερη δυναμική. Αυτό που κάνει το Venture Friends είναι ότι ενισχύει στην πρώτη φάση της δημιουργίας της μία επιχείρηση. Στη συνέχεια η startup πρέπει να αποδείξει με βάση την πορεία της ότι μπορεί να αντλήσει εκ νέου κεφάλαια και να αποδείξει ότι καλώς έλαβε τη συγκεκριμένη βοήθεια. Διότι όταν μία νεοφυής εταιρεία λαμβάνει χρηματοδότηση 200.000-300.000 ευρώ για να παραχωρήσει το 20% των μετοχών της, προϋποθέτει ότι θα δημιουργήσει μία σοβαρή εταιρεία με τα χρήματα αυτά, για να πετύχει τζίρους 10.000, 20.000 ακόμα και 30.000 ευρώ το μήνα. Εάν δεν το πετύχει, έχει αποδείξει ότι κακώς πήρε τα χρήματα». Δείτε όλα τα θέματα του Weekend