Αδιαμφισβήτητα η Χαλκιδική είναι ένας από τους πιο δημοφιλείς καλοκαιρινούς προορισμούς, με τις υπέροχες ακρογιαλιές και τα γαλαζοπράσινα νερά τους να προσελκύουν κάθε χρόνο αμέτρητους επισκέπτες.
Ωστόσο, το καλοκαιρινό της «πρόσωπο» δεν είναι και το μοναδικό που έχει, καθώς αν έχει όρεξη κανείς μπορεί να ανακαλύψει και οικισμούς που ενδείκνυνται ακόμη και για το χειμώνα.
Όπως για παράδειγμα η Αρναία. Αμφιθεατρικά χτισμένη μέσα σε ένα καταπράσινο τοπίο με πλούσια δάση και τρεχούμενα νερά, στους πρόποδες του όρους Χολομώντα, πρόκειται για έναν «παραδοσιακό οικισμό» και «ιστορικό τόπο» –χαρακτηρίστηκε έτσι από το Υπουργείο Πολιτισμού το 1987– που ξεχωρίζει για την παραδοσιακή αρχιτεκτονική των κτιρίων της, τα οποία έχουν χαρακτηριστεί ως διατηρητέα- έργα τέχνης.
Σημείο αναφοράς του χωριού είναι η κεντρική πλατεία, το «παζάρι» όπως την αποκαλούν και οι περισσότεροι, με τον χαρακτηριστικό τεράστιο πλάτανο, όπου συγκεντρώνεται και η μεγαλύτερη δραστηριότητα στον οικισμό. Από αυτήν ξεκινάνε στενά, πλακόστρωτα γραφικά σοκάκια με σπίτια πολύ κοντά το ένα στο άλλο, χωρίς αυλές, που χρονολογούνται από το πρώτο μισό του 19ου αιώνα και άλλα από το χρονικό διάστημα 1850-1945.
Τα πιο αξιόλογα δείγματα της χαρακτηριστικής αρχιτεκτονικής της Αρναίας συναντιούνται στη συνοικία της Γαννούδενας όπου βρίσκεται και το περίφημο Αρχοντικό Ιατρού, που λειτουργεί ως Ιστορικό Λαογραφικό Μουσείο, καθώς και το Μουσείο Υφαντικής.
